BuddhaSasana Home Page |
Vietnamese, with VU Times font |
KINH PHÁP CÚ Tác giả: Nārada
Mahāthera
|
Lưu ý: Ðọc với phông chữ VU Times (Viet-Pali Unicode) |
6. BẬC THIỆN TRÍ - PANDITA VAGGA Hãy kết hợp với người thiện trí hết lòng khuyến thiện ta
Tích chuyện Ðại đức Xá-Lợi-Phất (Sāriputta) thâu nhận một người nghèo vào Giáo hội để tỏ lòng biết ơn một muỗng vật thực mà người ấy đã dâng đến Ngài. Vị tăng sĩ mới luôn luôn tìm cơ hội học hỏi và tận lực chuyên cần theo lời dạy của thầy nên sớm đắc quả A-La-Hán. Ðức Phật đề cập đến tinh thần hiếu học và luôn luôn sẵn sàng sửa mình của vị Thánh Tăng và kêu gọi các vị khác nên noi theo gương lành trong sạch ấy. Người tốt hoan hỉ với lời khuyên dạy, người xấu thì không
Tích chuyện Ðức Phật yêu cầu hai vị đại đệ tử của Ngài khuyên dạy hai thầy Tỳ-khưu không theo đúng giới luật. Ngài lưu ý hai vị ấy rằng người tốt biết thương ai khuyên dạy mình, còn người đã không biết tôn trọng kỷ luật ắt không biết thương. Hãy kết hợp với bạn lành
Tích chuyện Ðại đức Sa Nặc (Channa), trước kia là người đánh xe cho Thái Tử Sĩ Ðạt Ta (Siddhattha) tỏ ra thật kỳ khôi, khó dạy, và thường ương ngạnh với hai vị đại đệ tử của Ðức Phật. Ba lần Ðức Phật khuyên dạy thầy về sự lợi ích có bạn tốt và lưu ý rằng hai vị đại đệ tử là bạn tốt nhứt của thầy. Người thấm nhuần giáo pháp sống hạnh phúc
Tích chuyện Một ông vua xuất gia và đắc quả A-La-Hán thường nói: "Quả thật hạnh phúc!" Các thầy Tỳ-khưu hiểu lầm, bạch với Ðức Phật rằng rõ ràng vị Ðại đức kia đang tưởng nhớ những thú vui vương giả của thời xưa nên đã thốt lên như vậy. Ðức Phật sửa lại và dạy rằng chính vị ấy đang thọ hưởng hạnh phúc Niết-bàn. Chú thích 1. Thánh nhơn - Ariya, người đã xa lìa, tách ra khỏi những dục vọng. Sơ khởi, Ariya là một danh từ thuộc về nhơn chủng. Trong Phật giáo, danh từ này dùng để chỉ hạng người cao quý nhứt là chư Phật và chư vị A-La-Hán. Bậc thiện trí tự kiểm soát lấy mình
Tích chuyện Một cậu bé bảy tuổi xuất gia Sa-di. Ngày kia, theo thầy trì bình, cậu để ý thấy những người nông dân dẫn thủy nhập điền, những người thợ chuốt tên, những người thợ mộc đang hành nghề và nêu lên nhiều câu hỏi cho ông thầy. Vị Sa-di bảy tuổi ấy tự nghĩ: "Những vật vô tri vô giác như nước, như gỗ còn có thể uốn nắn và kiểm soát được, tại sao ta lại không thể kiểm soát được cái tâm của ta?". Nghĩ vậy, ông rút vào tịnh thất, chuyên chú hành thiền và đắc quả A-La-Hán trong lúc chỉ có bảy tuổi. Như tảng đá vững chắc không thể lay chuyển, người thiện trí không xao động giữa những lời tán dương và khiển trách
Tích chuyện Vài thầy Sa-di không biết nên theo phá khuấy một vị A-La-Hán khả kính vì thân hình Ngài nhỏ bé. Khi được biết vị Thánh Tăng không chút xao động, Ðức Phật dạy rằng chư vị A-La-Hán giữ mình luôn luôn bình thản trước những lời tán dương hay khiển trách. Người trí được an tịnh
Tích chuyện Một thiếu nữ về nhà chồng không được bên chồng chấp thuận vì không có của hồi môn (theo tập tục thời bấy giờ ở Ấn Ðộ). Mẹ cô đã dâng tất cả sự nghiệp đến chư Tăng. Người thiếu nữ bị hất hủi, đâm ra thất vọng và nguyền rủa Chư sư. Ðức Phật thuyết Pháp cho cô nghe và tâm cô trở nên an tịnh. Người thiện trí không bồng bột cũng không nản chí
Tích chuyện Theo lời mời của một vị Bà-La-Môn, Ðức Phật và các môn đệ Ngài an cư kiết hạ tại Veranjā. Mặc dầu lắm lúc bị bỏ lửng, không được chăm sóc đến, vì vị thí chủ Bà-La-Môn lãng quên, không có ai vì đó mà buồn ý. Ðến khi trở về Sāvatthi, các Ngài được hộ độ châu đáo nhưng cũng không vì đó mà tỏ ra thỏa thích quá độ. Ðức Phật lưu ý rằng người thiện trí không bao giờ bồng bột, cũng không để tinh thần suy sụp. Chú thích 1. Dứt bỏ tất cả - Ngũ uẩn v.v... xem câu 203. Không nên tìm thành công bằng những phương tiện bất chánh
Tích chuyện Một người có phẩm hạnh chơn chánh muốn từ bỏ đời sống trần tục để xuất gia theo Phật. Mặc dầu mỗi lần thảo luận với vợ đều bị bà vợ bàn ra, ngày kia ông thọ lễ xuất gia và sớm thành đạt đạo quả A-La-Hán. Sau đó vợ và con ông cũng lần hồi gia nhập vào Giáo hội và đắc quả A-La-Hán. Ðức Phật nhơn cơ hội, nói lên những lời ca tụng trên. Ít người qua đến bên kia
Người thực hành giáo pháp vượt qua bên kia
Tích chuyện Những người có tâm đạo, cùng ở dọc theo một con đường nọ, quyết định để bát cúng dường Chư sư và nghe giảng Giáo Pháp suốt đêm. Nhưng khi đêm về khuya vài người không chịu nổi nên trở về nhà. Vài người khác ở lại nhưng không ngớt ngủ gục. Nghe câu chuyện, Ðức Phật giải thích bản chất của người thế gian. Chú thích 1. Bờ bên nây - là thân kiến (sakkāyadiṭṭhi, quan kiến sai lạc về thể xác này). Phần đông sanh trở đi trở lại trên thế gian này. 2. Trùng dương của dục vọng - Maccud-heyya, tức là kiếp sống trần tục, nơi mà dục vọng chế ngự. Từ bỏ điều ác phát triển điều thiện tìm hạnh phúc trong cảnh cô đơn người không luyến ái sống an tịnh
Tích chuyện Năm trăm tăng sĩ đến yết kiến Ðức Phật và Ngài khuyên dạy những lời trên. Chú thích 1. - Trạng thái tối tăm - (kaṇhaṁ dhammaṁ), là mười loại hành động bất thiện, và trạng thái sáng sủa (sukkaṁ) là mười loại hành động thiện. Xem Chú thích những câu 42 và 43. 2. - Các chướng ngại ấy là năm chướng ngại tinh thần (nīvaraṇa), ngăn cản con đường giải thoát, gồm: Tham dục (kāmacchanda), oán ghét (vyāpāda), dã dượi hôn trầm (thīnamiddha), phóng dật (uddhacca-kukkucca), và hoài nghi (vicikicchā). 3. - Bồ đề phần - Xem Chú thích câu 44. 4. - Ðó là bốn loại ái dục gồm: ái dục đeo níu theo ngũ trần, tà kiến, giới cấm thủ, tức tin theo những nghi thức cúng dường (sai lạc), và thân kiến, nghĩa là có quan kiến sai lầm về xác thân này. -ooOoo- Ðầu
trang | Mục
lục | 01 | 02
| 03 | 04 | 05
| 06 | 07 | 08
| 09 | 10 | |
Chân thành cám ơn Tỳ kheo Minh Tịnh, Tỳ kheo Thiện Minh, và
Bác Phạm Kim Khánh
đã gửi tặng bản vi tính và các tư liệu cần thiết để thực hiện ấn bản Internet
này (Bình Anson, 01-2004).
last updated: 08-01-2004