Công chúa Tu Ba Bà Sa, vợ của vua Câu Lợi Da là một người đàn bà có tín
tâm sâu dày. Bà mang thai trong 7 năm trời. Một hôm bà đau bụng từng
cơn, rồi những cơn đau ấy trở nên kịch liệt, ròng rã suốt 7 ngày. Tuy
đau đớn như thế, bà vẫn suy nghĩ như sau:
– Vì muốn giúp cho người ta thoát những nỗi khổ như thế này nên đức Phật
thuyết pháp, và chúng đệ tử của Ngài, cũng vì muốn thoát khỏi những khổ
đau như thế này nên mới tu hành. Niết-bàn không có khổ, Niết-bàn là một
nơi vô cùng an lạc.
Bà nương vào ý nghĩ trên mà nhẫn nhục chịu đựng, rồi nhờ chồng đến chỗ
của đức Phật cho bà nhắn lời thăm hỏi và cho Ngài biết tin tức của mình.
Đức Phật nghe nhắn lại lời bà thăm hỏi, bèn nói:
– Hỡi công chúa Tu Ba Bà Sa, vợ của vua Câu Lợi Da, nguyện cho bà an
lành, nguyện cho bà bình an mà sinh con trai khoẻ mạnh.
Đức Phật vừa nói như thế xong, quả nhiên công chúa bình an sinh hạ được
một cậu con trai mạnh khoẻ. Chồng bà trở về nhà, thấy con trai mới sinh,
nói rằng thật là không thể nghĩ bàn! Ông cảm thấy uy thần của Như Lai
thật là hy hữu, không sao nói hết!
Công chúa Tu Ba Bà Sa sinh xong, muốn cúng dường đức Phật và chư đệ tử
của Ngài trong suốt 7 ngày, nên lại nhờ chồng đi thỉnh mời Thế Tôn.
Lúc ấy đức Phật cùng chư đệ tử đang ở nhà một vị đồ đệ của tôn giả Đại
Mục-kiền-liên thọ cúng. Muốn cho Tu Ba Bà Sa được cơ hội cúng dường, nên
Thế Tôn sai người đến nhà tôn giả, nói với tôn giả hãy nhận lời mời, rồi
cùng chư tỳ-kheo đến nhà bà Tu Ba Bà Sa thọ cúng trong suốt 7 ngày. Đến
ngày thứ bảy, Tu Ba Bà Sa chưng diện cho con trai là thái tử Tất Bà Lợi,
và đem con ra lễ bái đức Phật và chư tỳ-kheo. Đảnh lễ xong, bà đem con
đến chỗ của tôn giả Xá-lợi-phất. Tôn giả nhìn đứa bé gật đầu và hỏi:
– Tất Bà Lợi, ngươi có khoẻ không?
– Bạch tôn sư! Con làm sao khoẻ được? Con ở trong chậu máu suốt bảy năm
trời kia mà!
Rồi cậu tiếp tục đàm luận như thế với tôn giả Xá-lợi-phất. Tu Ba Bà Sa
nghe cậu nói chuyện, trong lòng hớn hở nghĩ rằng: Con mình mới sinh chưa
đầy 7 ngày mà đã có thể đàm luận với tôn giả Xá-lợi-phất, là vị đệ tử
lớn nhất của đức Phật!
Đức Phật hỏi:
– Tu Ba Bà Sa! Bà có còn muốn một đứa con trai như thế nữa không?
Công chúa thưa:
– Bạch Thế Tôn! Cho con 7 đứa con trai như thế này nữa con mới thấy đủ!
Đức Phật chia vui với bà, nói lời chúc mừng rồi ra đi.
Hoàng tử Tất Bà Lợi được 7 tuổi thì quy y với đức Phật, đầy 20 tuổi thì
thọ giới Cụ túc. Giữa những người làm việc thiện, cậu là người đứng đầu,
và khi cậu chứng quả A-la-hán thì đại địa phát âm thanh.
Một hôm, chư tỳ-kheo cùng nhau tập họp ở pháp đường đàm luận:
– Các vị pháp hữu! Trưởng giả Tất Bà Lợi thật là một người làm việc
thiện đệ nhất! Chắc hẳn ngài đã lập thệ nguyện từ xa xưa, nay lại sẽ
chứng quả A-la-hán. Nhưng do nghiệp dĩ nào mà ngài đã phải ở trong chậu
máu suốt bảy năm trời, và chịu 7 ngày đau đớn mới sinh ra đời, khiến hai
mẹ con đều phải chịu tận cùng của sự thống khổ?
Vừa đúng lúc ấy đức Phật bước vào và hỏi:
– Chư tỳ-kheo, các ông tập họp ở đây để bàn luận việc gì vậy?
Các tỳ-kheo liền nêu lên vấn đề và thỉnh ý Thế Tôn. Đức Phật nói:
– Này chư tỳ-kheo, Tất Bà Lợi, người làm việc thiện đệ nhất, ở trong
chậu máu suốt 7 năm và chịu 7 ngày đau đớn mới sinh ra đời là do túc
nghiệp của ông ấy. Tu Ba Bà Sa chịu cái khổ thai nghén trong 7 năm
trường và chịu cái khổ đau đớn trong suốt 7 ngày mới lâm bồn, cũng là do
chính nghiệp đời trước của bà mà ra.
Đức Phật nói tiếp:
– Ngày xưa có một ông vua thành Ba La Nại, vì Bồ Tát chọn nơi này đầu
thai nên hoàng hậu sinh được một hoàng nam. Khi hoàng tử đến tuổi trưởng
thành thì đi đến thành Đắc Xoa La để học tất cả mọi ngành nghề. Lúc ấy
nước Câu Tát đem đại binh đến tấn công thành Ba La Nại, giết vua, cưỡng
bức hoàng hậu về làm vợ. Hoàng tử nước Ba La Nại thấy vua cha bị giết
thì chạy trốn bằng đường hầm bí mật, chiêu tập binh mã, trở về thành Ba
La Nại, đóng binh ở một vùng phụ cận và gởi thư đến nhà vua nói rằng:
“Hãy trả ngôi báu lại cho tôi, nếu không thì hãy cùng tôi giao chiến.”
Nhà vua gởi thư trả lời: “Sẵn sàng giao chiến.”
Mẹ của hoàng tử nghe tin này, cũng viết thư cho con nói rằng: “Giao
chiến không có lợi, nên vây hãm thành Ba La Nại, cắt đứt mọi đường giao
thông ở bốn phía, khiến cho nước, củi và lương thực không vào thành
được, chờ cho dân chúng kiệt quệ và khốn đốn, thì không cần đánh thành
cũng sẽ tự nhiên lấy được!”
Hoàng tử nghe lời mẹ, trong 7 ngày cắt tuyệt mọi đường giao thông, phong
tỏa các cửa thành. Dân trong thành thấy mọi đường giao thông bị cắt
tuyệt, mọi thứ cần dùng hằng ngày đều thiếu thốn, mọi người đều khổ sở
cho đến không còn lương thực, nước uống để sống, nên đến ngày thứ bảy
thì rủ nhau đến giết vua, đem thủ cấp đến dâng cho hoàng tử. Hoàng tử
tiến vào thành tiếp lấy ngôi vua, về sau y theo nghiệp báo của mình mà
đầu thai vào chỗ phải sinh.
Vì trong 7 ngày cắt tuyệt mọi đường giao thông, phong tỏa kinh thành để
chiếm đoạt ngôi báu, nên phải chịu quả báo 7 năm ở trong chậu máu, 7
ngày mới sinh ra đời. Nhưng ông đã từng quỳ dưới chân đức Như Lai Tối
Thắng Bạch Liên mà phát nguyện trở thành “sở đắc đệ nhất nhân”, đã từng
hành đại bố thí hồi hướng cho lời nguyện ấy, rồi dưới thời đức Như Lai
Tỳ Bà Thi ông lại cúng dường cho tất cả dân chúng trong thành một ngàn
lượng bánh sữa cũng để hồi hướng cho nguyện ấy. Nhờ những công đức như
thế nên nay ông đạt được chuyện gì cũng ở ngôi vị đệ nhất mà được.
Lại bà Tu Ba Bà Sa, vì đã viết thư khuyên con bảo lấy thành bằng cách
phong tỏa các cửa, làm cho nhân dân phải đói thiếu khổ sở trong 7 ngày,
nên nay phải chịu 7 năm thai nghén, chịu cái đau đớn sinh sản trong suốt
7 ngày.
Đức Phật nói chuyện quá khứ ấy xong, lại nói tiếp:
– Thời ấy, người phong tỏa kinh thành để lấy ngôi báu là Tất Bà Lợi, mẹ
ông là Tu Ba Bà Sa, và cha của ông, vua nước Ba La Nại, chính là ta vậy.
Một lời nói, một hành động, nếu không cẩn trọng, thì khổ đau sẽ theo đó
mà kéo đến.