Font chữ: + A   + A   + A   + A  

Tuần cuối tháng 2 năm 2017

Mỗi người chúng ta đều có những giấc mơ khi đi vào giấc ngủ. Có những giấc mơ rất đẹp hoặc đầy ý nghĩa. Cũng có những giấc mơ khiến ta hãi hùng kinh sợ và thường chưa hết bàng hoàng khi thức giấc. Và có rất nhiều giấc mơ chỉ thoáng qua không để lại ấn tượng gì nên chúng ta hầu như quên hẳn ngay khi vừa thức giấc. Bàn về ý nghĩa và vai trò của những giấc mơ là một chủ đề khá rộng và phức tạp cũng như còn rất nhiều bất đồng giữa các quan điểm khác nhau. Trong lá thư tuần này, chúng tôi xin giới hạn chỉ đề cập đến cách hiểu - và nên hiểu - về những giấc mơ thông thường nhất theo quan điểm của người Phật tử.

Tôi có một người quen rất chú tâm đến những giấc mơ. Anh ta thường suy nghĩ về những giấc mơ của mình và cho đó là những điềm báo, những chỉ dấu để quyết định việc làm của mình trong tương lai. Một cách cụ thể, khi chuẩn bị thực hiện một việc gì, nếu có được những giấc mơ tốt lành, anh ta vui vẻ thực hiện ngay. Nhưng nếu có những giấc mơ mà anh cho là không tốt, tạo cảm giác sợ hãi hoặc khó chịu, thì anh tin rằng đó là sự ngăn cản đối với việc anh sắp làm, và anh lập tức đổi ý, không thực hiện công việc đã định.

Hẳn không ít người trong chúng ta cũng chịu ảnh hưởng của những giấc mơ theo cách đó, tuy là không hoàn toàn rõ rệt. Một số người mang giấc mơ của mình kể lại với người khác, những người đoán mộng, những “ông thầy bàn”, để rồi xem những kết quả bàn ra tán vào đó như những lời khuyên định hướng cho công việc của mình. Liệu các giấc mơ có thực sự mang những ý nghĩa và giá trị như thế hay chăng?

Tâm thức mỗi chúng ta là một thế giới vô cùng phức tạp. Mọi giấc mơ đều khởi sinh từ đó. Chúng ta không phủ nhận một số ít trường hợp có những giấc mơ như nhìn trước vào tương lai sắp tới của chúng ta, và điều đó cho thấy năng lực sáng suốt vô song của tâm thức mà những người phàm tục thường luôn bị che mờ không thể tùy ý sử dụng. Điều này giải thích vì sao các bậc giác ngộ thường có khả năng sáng suốt thấy được những gì sắp đến trong một tương lai nhất định. Tuy nhiên, chúng ta hoàn toàn không đủ căn cứ để xác quyết việc này bằng những hiểu biết và kinh nghiệm tâm linh vô cùng hạn hẹp của chính mình.

Vì thế, hãy bàn đến những trường hợp khái quát, thông thường hơn, bao gồm hầu hết những giấc mơ mà mỗi chúng ta thường trải qua trong giấc ngủ.

Nhìn chung, những giấc mơ là sự biểu hiện tâm thức đầy vọng tưởng của mỗi chúng ta. Những người đánh “số đề” thường mơ thấy những con vật mà theo họ là căn cứ để đoán số, và rồi “sống chết” với những giấc mơ đó một cách cuồng nhiệt, như thể đó là lẽ sống của họ vậy. Tuy nhiên, tôi chưa thấy ai thực sự làm giàu nhờ đánh đề theo những giấc mơ. Hầu hết chỉ là ảo tưởng và đa phần là tiêu tán sự nghiệp. Mỗi lần thua đề, họ lại tặc lưỡi tự trách mình đoán sai chứ không cho là giấc mơ của họ bị sai. Thật là hoang tưởng!

Trong thực tế, những gì xảy ra trong cuộc sống thường nhật của chúng ta chính là căn cứ để xây dựng nên những giấc mơ. Chỉ có điều, tâm thức luôn có sự tô vẽ sáng tạo xen vào, và điều đó làm cho những giấc mơ luôn có thêm nét kỳ ảo, bí hiểm của nó. Nhưng nếu nhìn thật kỹ thì trong phần lớn trường hợp chúng ta luôn có thể thấy được mối liên hệ giữa những gì đã xảy ra cho ta với những gì ta gặp trong giấc mơ. Đặc biệt, những gì tạo ấn tượng càng mạnh mẽ sâu đậm với chúng ta thì càng có nhiều khả năng được tái hiện trong giấc mơ, thậm chí có khi là cả một quãng thời gian dài sau đó.

Khi hiểu được như trên, chúng ta không cần thiết phải quan tâm đến những giấc mơ, không cần thiết phải nhờ “thầy” đoán mộng, và cũng không cần thiết phải lo lắng về những giấc mơ không tốt.

Cuộc sống này của chúng ta luôn vận hành theo đúng luật nhân quả. Điều này không chỉ được nói rõ trong những lời Phật dạy, mà còn luôn được chứng nghiệm qua thực tế. Chỉ cần chúng ta biết dành mọi nỗ lực để sống sao cho thật tốt, mang đến lợi lạc chân chánh cho bản thân và mọi người quanh ta, thì kết quả trong tương lai chắc chắn cũng sẽ luôn là những điều tốt đẹp. Giấc mơ cũng có những nguyên nhân phát sinh của nó như đã nói trên, và vì thế nếu ta tự mình quan trọng hóa ý nghĩa của những giấc mơ để tin theo đó, ấy là ta đang rơi vào tà kiến, mê muội.

Một số người có thể sẽ biện bác bằng cách nêu ra trường hợp có những giấc mơ thực sự mang những ý nghĩa huyền bí nào đó. Chúng ta không phủ nhận, nhưng cần hiểu rằng đó là những trường hợp rất hiếm hoi, không phải thường gặp. Tâm thức chúng ta như một hồ nước trong, nhưng khi bị khuấy động thì bùn đất trong đó sẽ dấy lên, ngăn không cho ta nhìn thấy những gì bên dưới đáy hồ. Khi nước được lắng trong, tầm nhìn sẽ thay đổi. Với những người có công phu tu tập đạt đến sự định tĩnh, đôi khi tâm thức sẽ có sự sáng suốt và nhờ đó họ có được năng lực dự báo nhất định nào đó thông qua những giấc mơ của họ. Nhưng điều này chắc chắn không xảy đến cho những kẻ suốt ngày buông trôi theo vọng tưởng xao động.

Một trường hợp khác nữa là sự tương thông tâm thức mà tôi có đề cập đến trong sách “Tự lực và tha lực trong Phật giáo” vừa xuất bản gần đây. Với những người chuyên tâm tu niệm đạt đến sự nhất tâm định tĩnh, sự tương thông tâm thức với đối tượng cầu nguyện mà họ hướng đến có thể sẽ là điều kiện để sản sinh những giấc mơ có ý nghĩa nhiệm mầu, thậm chí có tác động trong một chừng mực nào đó đến đời sống của họ. Tuy nhiên, tôi xin nhắc lại rằng, đây không phải là nguyên nhân phổ biến để giải thích cho những giấc mơ bình thường và dung tục mà hầu hết chúng ta thường trải qua.

Nói tóm lại, bất cứ ai trong chúng ta cũng thường trải qua những giấc mơ, nhưng do thiếu hiểu biết đúng đắn về chúng, đôi khi chúng ta có thể bị lạc dẫn vào những quyết định sai lầm, nhận thức lệch lạc. Là người Phật tử, chúng ta nên vững tin vào lời Phật dạy, nhận thức đúng về quy luật nhân quả để gạt bỏ niềm tin sai lầm vào những giấc mơ mà trong hầu hết trường hợp vốn chỉ là sự khởi sinh từ tâm thức loạn động của chúng ta. Những nỗ lực tu tập thường ngày sẽ giúp ta có được sự tĩnh tâm và sáng suốt, nhờ đó sẽ có được những giấc ngủ bình yên với những giấc mơ hiền hòa. Hơn thế nữa, điều quan trọng nhất là cho dù có điều gì xảy ra trong những giấc mơ, hãy luôn tỉnh giác để biết rằng đó chỉ là... mơ.

Hy vọng những điều chia sẻ trên có thể giúp mọi người có một nhận thức đúng đắn hơn về ý nghĩa của những giấc mơ.

    « Xem chương trước «      « Sách này có 27 chương »       » Xem chương tiếp theo »

_______________

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH

Thành viên đang online:
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ...

... ...