Tôn giáo của tôi rất đơn giản, đó chính là lòng tốt.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Không thể lấy hận thù để diệt trừ thù hận. Kinh Pháp cú
Điều quan trọng không phải là bạn nhìn vào những gì, mà là bạn thấy được những gì. (It's not what you look at that matters, it's what you see.)Henry David Thoreau
Từ bi và độ lượng không phải là dấu hiệu của yếu đuối, mà thực sự là biểu hiện của sức mạnh.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Hoàn cảnh không quyết định nơi bạn đi đến mà chỉ xác định nơi bạn khởi đầu. (Your present circumstances don't determine where you can go; they merely determine where you start.)Nido Qubein
Có hai cách để lan truyền ánh sáng. Bạn có thể tự mình là ngọn nến tỏa sáng, hoặc là tấm gương phản chiếu ánh sáng đó. (There are two ways of spreading light: to be the candle or the mirror that reflects it.)Edith Wharton
Nhà lợp không kín ắt bị mưa dột. Tâm không thường tu tập ắt bị tham dục xâm chiếm.Kinh Pháp cú (Kệ số 13)
Hãy học cách vui thích với những gì bạn có trong khi theo đuổi tất cả những gì bạn muốn. (Learn how to be happy with what you have while you pursue all that you want. )Jim Rohn
Bậc trí bảo vệ thân, bảo vệ luôn lời nói, bảo vệ cả tâm tư, ba nghiệp khéo bảo vệ.Kinh Pháp Cú (Kệ số 234)
Yếu tố của thành công là cho dù đi từ thất bại này sang thất bại khác vẫn không đánh mất sự nhiệt tình. (Success consists of going from failure to failure without loss of enthusiasm.)Winston Churchill
Trang chủTrang chủ »» Danh mục »» Rộng Mở Tâm Hồn »» Đọc Kinh Trường Bộ - Tập 1 »» IV. Hội ý »»
Đọc Kinh Trường Bộ - Tập 1
»» IV. Hội ý
(Lượt xem:
1.269)
Font chữ:
1. Ý nghĩa trong bối cảnh đương thời
Bản kinh này cho ta thấy một bức tranh đa dạng về tư tưởng của xã hội Ấn Độ cổ đại vào thời đức Phật. Trong phần oai nghi giới hạnh, chúng ta cũng thấy được những sinh hoạt và niềm tin hỗn tạp của các ngoại đạo vào thời đó. Bằng cách từ bỏ tất cả những điều vô nghĩa tầm thường, vị tỳ-kheo giữ theo những oai nghi giới hạnh do Phật chế định đã vượt trên tất cả ngoại đạo, trở thành hình tượng cao quý được người thế gian kính ngưỡng, xưng tán vì nếp sống thanh cao, giản dị, từ bỏ mọi dục lạc và thói xấu.
Tuy nhiên, đức Phật cũng dạy rằng sự cao quý được người đời kính ngưỡng xưng tán đó, thật ra chỉ là nhỏ nhặt nếu so sánh với những tri kiến chân chánh của bậc giác ngộ có thể giúp người tu tập vượt thoát vòng sinh tử, chấm dứt luân hồi. Và những tri kiến chân chánh, siêu việt này thì người tầm thường không đủ khả năng nhận biết, chỉ những bậc có trí tuệ mới nhận biết được và xưng tán Phật vì những điều đó.
Từ những so sánh này, chúng ta thấy được ngay từ thời đó đức Phật đã phân biệt và chỉ rõ rằng, sự tu tập, hành trì theo giới luật tuy quan trọng nhưng chỉ mới là những nền tảng ban đầu, bởi chỉ riêng những điều đó thôi thì không thể đưa đến sự giải thoát hoàn toàn. Người tu tập còn phải học hỏi, rèn luyện cho mình một tri kiến chân thật, thấy biết đúng thật về thực tại thì mới có thể buông bỏ được những tà kiến, những quan điểm sai lầm, cũng như vượt thoát được sự chi phối của tham ái. Quá trình tu tập, rèn luyện này là một tầng bậc cao hơn nhiều so với việc chỉ đơn thuần giữ theo giới luật, và do vậy đòi hỏi phải có một trí tuệ sáng suốt, chân chánh mới có thể tiếp nhận và làm theo đúng lời Phật dạy.
Tóm lại, bản kinh này đặc biệt nêu rõ và so sánh hai phương diện tu tập song hành của một vị tỳ-kheo khi đi theo con đường do đức Phật chỉ dạy.
Việc nghiêm trì giới luật về phương diện hình thức nhằm tạo ra một nếp sống đúng đắn, ngăn ngừa mọi điều sai trái, tội lỗi xuất phát từ thân, khẩu, ý. Phương diện tu tập này là cần thiết nhưng chưa đủ để hướng đến mục tiêu giác ngộ cuối cùng, và về mặt ý nghĩa cũng như tầm quan trọng thì nó chỉ là nhỏ nhặt khi so với sự tu tập trí tuệ và rèn luyện tâm ý theo chánh kiến.
Do vậy, phương diện tu tập trí tuệ và rèn luyện tâm ý được xem là quan trọng hơn và là yếu tố quyết định trong việc đưa đến mục tiêu giải thoát tối thượng.
2. Ý nghĩa hiện đại
Khi đọc lại bản kinh này trong bối cảnh hiện đại, có thể một số người sẽ tự hỏi: Liệu có ích gì chăng khi tìm hiểu về 62 tà kiến của ngoại đạo từ cách đây hơn 25 thế kỷ?
Sự băn khoăn này là chính đáng, nhưng nó không có nghĩa là bản kinh này ngày nay không còn giá trị thực tiễn nữa. Trong thực tế, những lời dạy của đức Phật vẫn còn nguyên vẹn ý nghĩa dẫn dắt sự tu tập chân chánh cho bất cứ ai muốn đi theo con đường giải thoát.
Bởi vì các tà kiến được nêu trong kinh này có thể không còn nữa, nhưng nguyên nhân làm sinh khởi chúng thì đến nay vẫn không hề thay đổi. Con người ngày nay với tất cả những tri thức văn minh khoa học hiện đại nhưng vẫn chưa hề kiểm soát được tham ái, vẫn chưa hề làm chủ được những cảm thọ của mình nếu không có sự tu tập. Và một khi sự xúc chạm giữa các căn và trần vẫn xảy ra, các cảm thọ vẫn nảy sinh và khi chúng ta không tự thấy biết mình đang chìm ngập trong tham ái, chịu sự chi phối của tham ái, thì điều tất yếu là ta sẽ bị kích thích, sợ hãi, dao động và sai lệch.
Toàn bộ tiến trình được đức Phật mô tả trong kinh này, ngày nay vẫn đang tiếp tục diễn ra như vậy, không hề khác biệt. Do đó, những tà kiến của thời cổ đại tuy không còn nữa, nhưng với sự chi phối của tham ái trong hiện tại này, vẫn có hàng loạt những tà kiến khác tiếp nối nhau sinh khởi mà không hề chấm dứt.
Nhưng chúng ta cũng không cần thiết phải tìm hiểu về bất kỳ tà kiến hay quan điểm sai trái nào khi đã hiểu được đó là hệ quả tất yếu nảy sinh từ sự chi phối của tham ái. Nói cách khác, khi nắm hiểu được nguyên tắc này thì ta luôn biết rằng, bất kỳ một quan điểm, học thuyết nào được khởi sinh từ sự chi phối của tham ái, chắc chắn đó sẽ là một quan điểm sai lệch, không chính xác.
Do vậy, người tu tập không cần thiết phải lặn ngụp trong vô số những tà thuyết sai trái để tìm hiểu, nhận dạng chúng. Chỉ cần tinh tấn tu tập tỉnh thức, luôn như thật rõ biết về các cảm thọ và tính chất của chúng để xa lìa, như đức Phật đã chỉ bày ngắn gọn trong đoạn kinh sau đây:
“Khi một vị tỳ-kheo như thật rõ biết sự khởi sinh và diệt mất của các cảm thọ, sự lôi cuốn, sự nguy hại và sự lìa bỏ sáu chỗ tiếp xúc giữa căn và trần, vị ấy sẽ có sự hiểu biết vượt ra ngoài những luận chấp nói trên.”
“Vượt ra ngoài những luận chấp nói trên” không chỉ là nói đến 62 tà kiến trong kinh này, mà chúng ta hoàn toàn có thể hiểu đó là tất cả những tà kiến của mọi thời đại, dù là từ cách đây hơn 25 thế kỷ hay ngay trong thời đại ngày nay. Khi người tu tập làm chủ được cảm thọ, vượt thoát được tham ái thì sự thấy biết, nhận thức của vị ấy sẽ luôn đúng thật. Đây chính là ý nghĩa cốt yếu của sự tu tập được nêu ra trong kinh này.
Bản kinh này cho ta thấy một bức tranh đa dạng về tư tưởng của xã hội Ấn Độ cổ đại vào thời đức Phật. Trong phần oai nghi giới hạnh, chúng ta cũng thấy được những sinh hoạt và niềm tin hỗn tạp của các ngoại đạo vào thời đó. Bằng cách từ bỏ tất cả những điều vô nghĩa tầm thường, vị tỳ-kheo giữ theo những oai nghi giới hạnh do Phật chế định đã vượt trên tất cả ngoại đạo, trở thành hình tượng cao quý được người thế gian kính ngưỡng, xưng tán vì nếp sống thanh cao, giản dị, từ bỏ mọi dục lạc và thói xấu.
Tuy nhiên, đức Phật cũng dạy rằng sự cao quý được người đời kính ngưỡng xưng tán đó, thật ra chỉ là nhỏ nhặt nếu so sánh với những tri kiến chân chánh của bậc giác ngộ có thể giúp người tu tập vượt thoát vòng sinh tử, chấm dứt luân hồi. Và những tri kiến chân chánh, siêu việt này thì người tầm thường không đủ khả năng nhận biết, chỉ những bậc có trí tuệ mới nhận biết được và xưng tán Phật vì những điều đó.
Từ những so sánh này, chúng ta thấy được ngay từ thời đó đức Phật đã phân biệt và chỉ rõ rằng, sự tu tập, hành trì theo giới luật tuy quan trọng nhưng chỉ mới là những nền tảng ban đầu, bởi chỉ riêng những điều đó thôi thì không thể đưa đến sự giải thoát hoàn toàn. Người tu tập còn phải học hỏi, rèn luyện cho mình một tri kiến chân thật, thấy biết đúng thật về thực tại thì mới có thể buông bỏ được những tà kiến, những quan điểm sai lầm, cũng như vượt thoát được sự chi phối của tham ái. Quá trình tu tập, rèn luyện này là một tầng bậc cao hơn nhiều so với việc chỉ đơn thuần giữ theo giới luật, và do vậy đòi hỏi phải có một trí tuệ sáng suốt, chân chánh mới có thể tiếp nhận và làm theo đúng lời Phật dạy.
Tóm lại, bản kinh này đặc biệt nêu rõ và so sánh hai phương diện tu tập song hành của một vị tỳ-kheo khi đi theo con đường do đức Phật chỉ dạy.
Việc nghiêm trì giới luật về phương diện hình thức nhằm tạo ra một nếp sống đúng đắn, ngăn ngừa mọi điều sai trái, tội lỗi xuất phát từ thân, khẩu, ý. Phương diện tu tập này là cần thiết nhưng chưa đủ để hướng đến mục tiêu giác ngộ cuối cùng, và về mặt ý nghĩa cũng như tầm quan trọng thì nó chỉ là nhỏ nhặt khi so với sự tu tập trí tuệ và rèn luyện tâm ý theo chánh kiến.
Do vậy, phương diện tu tập trí tuệ và rèn luyện tâm ý được xem là quan trọng hơn và là yếu tố quyết định trong việc đưa đến mục tiêu giải thoát tối thượng.
2. Ý nghĩa hiện đại
Khi đọc lại bản kinh này trong bối cảnh hiện đại, có thể một số người sẽ tự hỏi: Liệu có ích gì chăng khi tìm hiểu về 62 tà kiến của ngoại đạo từ cách đây hơn 25 thế kỷ?
Sự băn khoăn này là chính đáng, nhưng nó không có nghĩa là bản kinh này ngày nay không còn giá trị thực tiễn nữa. Trong thực tế, những lời dạy của đức Phật vẫn còn nguyên vẹn ý nghĩa dẫn dắt sự tu tập chân chánh cho bất cứ ai muốn đi theo con đường giải thoát.
Bởi vì các tà kiến được nêu trong kinh này có thể không còn nữa, nhưng nguyên nhân làm sinh khởi chúng thì đến nay vẫn không hề thay đổi. Con người ngày nay với tất cả những tri thức văn minh khoa học hiện đại nhưng vẫn chưa hề kiểm soát được tham ái, vẫn chưa hề làm chủ được những cảm thọ của mình nếu không có sự tu tập. Và một khi sự xúc chạm giữa các căn và trần vẫn xảy ra, các cảm thọ vẫn nảy sinh và khi chúng ta không tự thấy biết mình đang chìm ngập trong tham ái, chịu sự chi phối của tham ái, thì điều tất yếu là ta sẽ bị kích thích, sợ hãi, dao động và sai lệch.
Toàn bộ tiến trình được đức Phật mô tả trong kinh này, ngày nay vẫn đang tiếp tục diễn ra như vậy, không hề khác biệt. Do đó, những tà kiến của thời cổ đại tuy không còn nữa, nhưng với sự chi phối của tham ái trong hiện tại này, vẫn có hàng loạt những tà kiến khác tiếp nối nhau sinh khởi mà không hề chấm dứt.
Nhưng chúng ta cũng không cần thiết phải tìm hiểu về bất kỳ tà kiến hay quan điểm sai trái nào khi đã hiểu được đó là hệ quả tất yếu nảy sinh từ sự chi phối của tham ái. Nói cách khác, khi nắm hiểu được nguyên tắc này thì ta luôn biết rằng, bất kỳ một quan điểm, học thuyết nào được khởi sinh từ sự chi phối của tham ái, chắc chắn đó sẽ là một quan điểm sai lệch, không chính xác.
Do vậy, người tu tập không cần thiết phải lặn ngụp trong vô số những tà thuyết sai trái để tìm hiểu, nhận dạng chúng. Chỉ cần tinh tấn tu tập tỉnh thức, luôn như thật rõ biết về các cảm thọ và tính chất của chúng để xa lìa, như đức Phật đã chỉ bày ngắn gọn trong đoạn kinh sau đây:
“Khi một vị tỳ-kheo như thật rõ biết sự khởi sinh và diệt mất của các cảm thọ, sự lôi cuốn, sự nguy hại và sự lìa bỏ sáu chỗ tiếp xúc giữa căn và trần, vị ấy sẽ có sự hiểu biết vượt ra ngoài những luận chấp nói trên.”
“Vượt ra ngoài những luận chấp nói trên” không chỉ là nói đến 62 tà kiến trong kinh này, mà chúng ta hoàn toàn có thể hiểu đó là tất cả những tà kiến của mọi thời đại, dù là từ cách đây hơn 25 thế kỷ hay ngay trong thời đại ngày nay. Khi người tu tập làm chủ được cảm thọ, vượt thoát được tham ái thì sự thấy biết, nhận thức của vị ấy sẽ luôn đúng thật. Đây chính là ý nghĩa cốt yếu của sự tu tập được nêu ra trong kinh này.
« Xem chương trước « « Sách này có 5 chương »
» Tải file Word về máy » - In chương sách này
_______________
MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC
DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH
Kinh Đại Bát Niết-bàn - Tập 2
Sống và chết theo quan niệm Phật giáo
Kinh Đại Thừa Vô Lượng Nghĩa
Hương lúa chùa quê - Phần 2: Hồi ký của Hòa thượng Thích Như Điển
Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.
Quý vị đang truy cập từ IP 3.137.169.14 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.
Ghi danh hoặc đăng nhập
Thành viên đang online:
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ...
Việt Nam (251 lượt xem) - Hoa Kỳ (16 lượt xem) - Senegal (13 lượt xem) - Đức quốc (3 lượt xem) - Saudi Arabia (3 lượt xem) - Nga (2 lượt xem) - Hungary (1 lượt xem) - ... ...
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ... Việt Nam (251 lượt xem) - Hoa Kỳ (16 lượt xem) - Senegal (13 lượt xem) - Đức quốc (3 lượt xem) - Saudi Arabia (3 lượt xem) - Nga (2 lượt xem) - Hungary (1 lượt xem) - ... ...