Phẩm XIV
BUDDHA VAGGA - THE BUDDHA
- PHẨM PHẬT ÐÀ
Yassa jita.m
naavajiiyati jitamassa no yaati koci loke
Ta.m buddhamanantagocara.m apada.m
kena padena nessatha. -- 179
|
Whose conquest
(of passion) is not turned into defeat,
no conquered (passion) of his in this
world follows him -
that trackless Buddha of infinite range,
by which way will you lead him? -- 179 |
179. Sạch dục lạc tham
ái,
Bặt khát vọng trên đời,
Trí lực Phật vô lượng.
Cám dỗ sao được ư?
|
Yassa jaalinii
visattikaa ta.nhaa natthi kuhi~nci netave
Ta.m buddhamanantagocara.m apada.m
kena padena nessatha. -- 180
|
Him in whom there
is not that entangling,
embroiling craving to lead (to any life),
him the trackless Buddha of infinite range,
- by which way will you lead him? -- 180 |
180. Giải thoát mọi
ràng buộc,
Bặt ái dục trên đời,
Trí lực Phật vô lượng,
Cám dỗ sao được ư?
|
Ye jhaanapasutaa
dhiiraa nekkhammuupasame rataa
Devaa-pi tesa.m pihayanti sambuddhaana.m
satiimata.m. -- 181
|
The wise ones who
are intent on meditation,
who delight in the peace of renunciation
(i.e., Nibbaana),
such mindful perfect Buddhas
even the gods hold (most) dear. -- 181 |
181. Người trí chuyên
thiền định,
Thích an tịnh viễn ly,
Bậc chánh giác, chánh niệm,
Chư thiên cũng kính qui.
|
Kiccho manussapa.tilaabho
kiccha.m macchaana jiivita.m
Kiccha.m saddhammasavana.m kiccho buddhaana.m
uppaado. -- 182
|
Rare is birth as
a human being.
Hard is the life of mortals.
Hard is the hearing of the Sublime Truth.
Rare is the appearance of the Buddhas.
-- 182 |
182. Khó thay được làm
người!
Khó thay sống vui tươi!
Khó thay nghe diệu pháp!
Khó thay Phật ra đời!
|
Sabbapaapassa
akara.na.m kusalassa upasampadaa
Sacittapariyodapana.m eta.m buddhaana
saasana.m. -- 183
|
Not to do any evil,
to cultivate good,
to purify one's mind,
this is the Teaching of the Buddhas. --
183 |
183. Ðừng làm các điều
ác,
Tu tập mọi hạnh lành
Giữ tâm ý trong sạch.
Ðó là lời Phật dạy.
|
Khantii parama.m
tapo titikkhaa
Nibbaa.na.m parama.m vadanti buddhaa
Na hi pabbajito paruupaghaatii
Sama.no hoti para.m vihe.thayanto.
-- 184
|
Forbearing patience
is the highest austerity.
Nibbaana is supreme, say the Buddhas.
He, verily, is not a recluse who harms
another.
Nor is he an ascetic who oppresses others.
-- 184 |
184. Chư Phật thường
giảng dạy:
Nhẫn nhục hạnh tối cao,
Niết bàn quả tối thượng,
Xuất gia nhiễu hại người,
Ðâu còn sa môn tướng!
|
Anuupavaado
anuupaghaato paatimokkhe ca sa.mvaro
Matta~n~nutaa ca bhattasmi.m panta~nca
sayanaasana.m
Adhicitte ca aayogo eta.m buddhaana
saasana.m. -- 185
|
Not insulting,
not harming,
restraint according to the Fundamental
Moral Code (Paatimokkha),
moderation in food, secluded abode,
intent on higher thoughts,
- this is the Teaching of the Buddhas.
-- 185 |
185. Chớ hãm hại hủy
báng.
Giới căn bản nghiêm trì.
Ăn uống có tiết độ.
An trụ nơi viễn ly.
Chuyên tu tập thiền định.
Lời chư Phật nhớ ghi!
|
Na kahaapa.navassena
titti kaamesu vijjati
Appassaadaa dukhaa kaamaa iti vi~n~naaya
pa.n.dito. -- 186
|
Not by a shower
of gold coins
does contentment arise in sensual pleasures.
Of little sweetness, and painful,
are sensual pleasures. -- 186 |
186. Dầu mưa tuôn vàng
bạc,
Dục lạc vẫn chưa vừa,
Càng khoái lạc say sưa,
Ắt khổ nhiều, vui ít.
|
Api dibbesu
kaamesu rati.m so naadhigacchati
Ta.nhakkhayarato hoti sammaasambuddhasaavako.
-- 187
|
Knowing thus, the
wise man finds no delight
even in heavenly pleasures.
The disciple of the Fully Enlightened
One
delights in the destruction of craving.
-- 187 |
187. Biết vậy nên người
trí,
Chẳng thích lạc chư thiên.
Ðệ tử bậc Chánh giác,
Quyết diệt tham ái liền.
|
Bahu.m ve
sara.na.m yanti pabbataani vanaani ca
Aaraamarukkhacetyaani manussaa bhayatajjitaa.
-- 188
|
To many a refuge
fear-stricken men
betake themselves
- to hills, woods, groves,
trees, and shrines. -- 188 |
188. Lắm người sợ
hoảng hốt,
Tìm nhiều chỗ nương vào,
Hoặc rừng thẳm núi cao,
Hoặc vườn cây đền tháp.
|
N-eta.m kho
sara.na.m khema.m n-eta.m sara.namuttama.m
N-eta.m sara.namaagamma sabbadukkhaa
pamuccati. -- 189
|
Nay no such refuge
is safe,
no such refuge is supreme.
Not by resorting to such a refuge
is one freed from all ill. -- 189 |
189. Nương tựa vậy
chưa yên,
Chưa tối thượng phước điền,
Người nương tựa như vậy,
Thoát sao hết ưu phiền!
|
Yo ca buddha~nca
dhamma~nca sa'ngha~nca sara.na.m gato
Cattaari ariyasaccaani sammappa~n~naaya
passati. -- 190
|
He who has gone
for to the Buddha, the Dhamma, and the
Sangha,
sees with right knowledge
the four Noble Truths -- 190 |
190. Ai nương tựa theo
Phật,
Chánh pháp và thánh tăng,
Dùng chánh kiến thấy rõ,
Bốn thánh đế thường hằng.
|
Dukkha.m
dukkhasamuppaada.m dukkhassa ca atikkama.m
Ariya~nca.t.tha'ngika.m magga.m dukkhuupasamagaamina.m,
-- 191
|
- Sorrow, the Cause
of Sorrow,
the Transcending of Sorrow
and the Noble Eightfold Path
which leads to the Cessation of Sorrow.
-- 191 |
191. Một khổ, hai nguyên
nhân,
Ba vượt khổ, xuất trần,
Bốn là đường tám nhánh,
Tận diệt khổ, khổ nhân.
|
Eta.m kho
sara.na.m khema.m eta.m sara.namuttama.m
Eta.m sara.namaagamma sabbadukkhaa
pamuccati. -- 192
|
This, indeed, is
refuge secure.
This, indeed, is refuge supreme.
By seeking such refuge
one is released from all sorrow. -- 192 |
192. Nương tựa vậy
là yên,
Là tối thượng phước điền,
Người nương tựa như vậy,
Giải thoát hết ưu phiền.
|
Dullabho
purisaaja~n~no na so sabbattha jaayati
Yattha so jaayati dhiiro ta.m kula.m
sukhamedhati. -- 193
|
Hard to find is
a man of great wisdom:
such a man is not born everywhere.
Where such a wise man is born,
that family thrives happily. -- 193 |
193. Thánh nhân rất khó
gặp,
Vì không hiện khắp nơi,
Bậc trí sanh ở đâu,
Gia tộc đó an lạc.
|
Sukho buddhaana.m
uppaado sukhaa saddhammadesanaa
Sukhaa sa'nghassa saamaggi samaggaana.m
tapo sukho. -- 194
|
Happy is the birth
of Buddhas.
Happy is the teaching of the sublime Dhamma.
Happy is the unity of the Sangha.
Happy is the discipline of the united
ones. -- 194 |
194. Vui thay Phật đản
sinh!
Vui thay Pháp thuyết minh!
Vui thay Tăng hòa hợp!
Vui thay Giới tu hành!
|
Puujaarahe
puujayato buddhe yadi va saavake
Papa~ncasamatikkante ti.n.nasokapariddave.
-- 195
|
He who reverences
those worthy of reverence,
whether Buddhas or their disciples;
those who have overcome the impediments
and have got rid of grief and lamentation,
-- 195 |
195. Kính lễ bậc đáng
kính,
Chư Phật hay môn đồ,
Các bậc sạnh chướng ngại,
Ðoạn ưu khổ tế thô.
|
Te taadise
puujayato nibbute akutobhaye
Na sakkaa pu~n~na.m sa'nkhaatu.m imettamapi
kenaci. -- 196
|
- the merit of
him who reverences
such peaceful and fearless Ones
cannot be measured by anyone
as such and such. -- 196 |
196. Công đức người
kính lễ,
Bậc vô úy, tịch tịnh,
Thật vô lượng vô biên,
Không thể nào lường định.
|
|
TỪ VỰNG VÀ THÀNH NGỮ ANH-VIỆT
(a): adjective; (adv): adverb; (conj):
conjunction;
(n): noun; (prep): preposition; (v):
verb
Verse - Kệ 179
Trackless (a) : Không có dấu
vết.
Infinite (a) : Vô tận, vô hạn.
Range (n) : Phạm vi, lãnh vực.
Verse - Kệ 180
Entangle (v) : Làm vướng mắc.
Embroil (v) : Làm rối rắm.
Craving (n) : Lòng khao khát, ái dục.
Verse - Kệ 181
Renunciation (n) : Sự từ bỏ,
xả bỏ, hạnh viễn ly.
To hold dear : Quy ngưỡng, cung kính.
Verse - Kệ 182
Mortal (n) : Con người tầm
thường, phàm nhân.
The sublime Truth : Chân lý tối thượng,
diệu pháp, diệu đế.
Verse - Kệ 184
Forbear (v) : Chịu đựng,
nhịn được, nhẫn nhục.
Patience (n) : Tính kiên nhẫn, nhẫn
nại.
Asceticism (n) : Sự tu tập khổ hạnh.
Molest (v) : Làm phiền, quấy nhiễu.
Verse - Kệ 185
Insult (v) : Hủy báng, nhục
mạ.
Fundamental (a) : Cơ bản, chủ yếu.
Precept (n) : Giới luật.
Moderation (n) : Sự điều độ, tiết
độ.
Seclude (v) : Tách biệt, viễn ly,
ẩn cư.
Abode (n) : Chỗ ở, nơi an trụ,
trú xứ.
Intent (n) : Ý định.
Verse - Kệ 186
Shower (n) : Trận mưa rào.
Contentment (n) : Sự tri túc, sự
mãn nguyện.
Verse - Kệ 187
Disciple (n) : Ðệ tử, môn
đồ.
The fully Enlightened One : Bậc Giác
ngộ hoàn toàn, bậc Toàn giác.
Verse - Kệ 188
Shrine (n) : Ðền, tháp, nơi
thờ tự.
Tormented (a) : Bị dày vò, ray rứt.
Verse - Kệ 189
Secure (a) : Chắc chắn, bảo
đảm, an toàn.
Resort (v) : Thường lui tới.
Release (v) : Phóng thích, giải thoát.
Verse - Kệ 190
Right knowledge : Chánh kiến.
The Four Noble Truths : Tứ diệu đế,
tứ thánh đế.
Verse - Kệ 191
Transcend (v) : Vượt qua, siêu
việt.
The Noble Eightfold Path : Bát chánh
đạo.
Cessation (n) : Sự chấm dứt, sự
tận diệt
Verse - Kệ 193
Thrive (v) : Phát đạt, thịnh
vượng.
Verse - Kệ 194
The Noble Doctrine : Pháp tối
thượng, pháp thù thắng.
The united (n) : Những người liên
kết, đồng tu.
Verse - Kệ 195
Whether.... or : Hoặc là...
hoặc là.
Impediment (n) : Sự trở ngại, vật
chướng ngại.
To get rid of : Ðoạn trừ, từ bỏ.
Grief (n) : Nỗi đau khổ.
Lamentation (n) : Lời than vãn.
Verse - Kệ 196
Peaceful (a) : An bình, tịch
tịnh.
Fearless (a) : Không sợ, vô úy.
Measure (v) : Ðo lường.
|
-ooOoo-
Ðầu
trang | Mục lục | 01
| 02 | 03 | 04
| 05 | 06 | 07
| 08 | 09 | 10
|
11
| 12 | 13 | 14 | 15
| 16 | 17 | | 18
| 19 | 20 | 21
| 22 | 23 | 24
| 25 | 26
|