Nỗ lực mang đến hạnh phúc cho người khác sẽ nâng cao chính bản thân ta. (An effort made for the happiness of others lifts above ourselves.)Lydia M. Child
Tôi không hóa giải các bất ổn mà hóa giải cách suy nghĩ của mình. Sau đó, các bất ổn sẽ tự chúng được hóa giải. (I do not fix problems. I fix my thinking. Then problems fix themselves.)Louise Hay
Trời không giúp những ai không tự giúp mình. (Heaven never helps the man who will not act. )Sophocles
Tinh cần giữa phóng dật, tỉnh thức giữa quần mê. Người trí như ngựa phi, bỏ sau con ngựa hènKinh Pháp cú (Kệ số 29)
Thành công là khi bạn đứng dậy nhiều hơn số lần vấp ngã. (Success is falling nine times and getting up ten.)Jon Bon Jovi
Nếu chuyên cần tinh tấn thì không có việc chi là khó. Ví như dòng nước nhỏ mà chảy mãi thì cũng làm mòn được hòn đá.Kinh Lời dạy cuối cùng
Cuộc sống ở thế giới này trở thành nguy hiểm không phải vì những kẻ xấu ác, mà bởi những con người vô cảm không làm bất cứ điều gì trước cái ác. (The world is a dangerous place to live; not because of the people who are evil, but because of the people who don't do anything about it.)Albert Einstein
Nếu người nói nhiều kinh, không hành trì, phóng dật; như kẻ chăn bò người, không phần Sa-môn hạnh.Kinh Pháp cú (Kệ số 19)
Cỏ làm hại ruộng vườn, tham làm hại người đời. Bố thí người ly tham, do vậy được quả lớn.Kinh Pháp Cú (Kệ số 356)
Phán đoán chính xác có được từ kinh nghiệm, nhưng kinh nghiệm thường có được từ phán đoán sai lầm. (Good judgment comes from experience, and often experience comes from bad judgment. )Rita Mae Brown

VỀ MỤC LỤC

Giọng đọc: Trường Tân


Sự chấp thủ (nắm chặt) tiếng Pali là upādāna. Có bốn sự chấp thủ tiêu biểu: dục thủ, kiến thủ, ngã thủ và giới cấm thủ. Chấp thủ nghĩa là nắm chặt, dính mắc, nắm giữ không buông.
Dục thủ, chấp chặt vào các sự thỏa mãn thông qua các giác quan (căn) khi tiếp xúc với đối tượng, thông qua cái nhìn, nghe, ngửi, nếm, xúc chạm, suy nghĩ. Kiến thủ: Chấp chặt vào quan điểm, tư kiến của mình, cho ta là đúng, ta không bao giờ sai, chúng ta luôn nắm chặt, không buông. Ngã thủ cũng vậy, chấp chặt vào giới cấm thủ tức là việc thực hành sai lạc, chẳng hạn như tu một cách hành hạ xác thân và cho rằng làm như vậy có thể tẩy rửa nghiệp, làm thanh tịnh bản thể.
Tại sao ngũ uẩn sinh khởi và hoại diệt trong từng giây, từng phút, trong từng sát na. Bản chất của nó là như vậy. Sắc, thọ, tưởng, hành, thức không phải là vấn đề. Ngũ uẩn đó là tập hợp các sắc, tập hợp các tưởng, tập hợp các thức …. năm tập hợp này sinh diệt trong từng sát na … nhưng do không biết những vấn đề đó nên ta chấp chặt vào chúng, chúng trở thành các thủ uẩn. Từ ngũ uẩn trở thành ngũ thủ uẩn do sự dính mắc. Chúng ta bị trói buộc do sự chấp chặt của mình, sự chấp chặt này là do vô minh, tà kiến mà có mặt.
Chúng ta nghe nói tới sự hiểu biết sai lầm hay là tà kiến. Vậy nguyên nhân nào mà tà kiến hay sự hiểu biết sai lầm này sinh khởi? Điều đầu tiên là không được nghe chánh pháp. Người ta có thể biết rất nhiều nhưng cái người ta biết không đúng. Cách người ta tiếp cận thông tin đúng, thông tin đúng này phải từ Đức Phật hoặc người chuyển tải phải là đệ tử Đức Phật.
Điều này rất quan trọng. Chính vì vậy mọi người có điều kiện, những nhóm học Phật nên rút tỉa từ bản kinh hoặc trong chánh tạng để giúp chúng ta sự hiểu biết đúng đắn.
Tại sao sự hiểu biết sai lầm sinh khởi? Do không có tác ý chân chánh (như lý tác ý). Chúng ta không hướng tâm được vào bản chất gốc của sự vật hiện tượng. Nên chúng ta học và hành cần truy xuất được về gốc rất quan trọng.
Khi biết những điều cần biết một cách rạch ròi, chúng ta biết đâu là phải, đâu là trái; đâu là đúng, đâu là sai. Nếu như ta có nghiên cứu về tiến trình tâm, hoặc sự kết hợp giữa tâm và tâm sở, những điều này hoàn toàn nằm trong pháp học và không quá khó khăn để tìm hiểu. Không nắm vững pháp học làm ta nghi ngờ. Dĩ nhiên phải áp dụng học và hành. Không phải học về tâm là biết tâm. Biết và thấy. Biết đã rồi áp dụng. Biết rồi sẽ thấy thông qua việc thực hành.
Biết tâm và những quy luật của tâm. Cũng giống như ta có một bản đồ biết rõ đường từ đây về thành phố. Có bản đồ chỉ đường ta đi đúng hướng. Như vậy ta cần bản đồ. Không có bản đồ ta sẽ mò mẫm, nhiều khi theo kiểu ăn may, may ra thì đúng. Tác ý chân chánh hay là như lý tác ý là điều cần thiết áp dụng. Nếu không như lý tác ý thì tưởng của ta sẽ là tưởng điên đảo, kiến điên đảo, tâm điên đảo. Thấy cái sai thành cái đúng. Ta thấy vô thường cho là thường, vô ngã cho là ngã, tịnh cho là bất tịnh, như vậy gọi là điên đảo tưởng. Ở ngoài đồng ruộng bà con nông dân thường treo bù nhìn rơm để đuổi