Điều kiện duy nhất để cái ác ngự trị chính là khi những người tốt không làm gì cả. (The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing.)Edmund Burke
Sự ngu ngốc có nghĩa là luôn lặp lại những việc làm như cũ nhưng lại chờ đợi những kết quả khác hơn. (Insanity: doing the same thing over and over again and expecting different results.)Albert Einstein
Như ngôi nhà khéo lợp, mưa không xâm nhập vào. Cũng vậy tâm khéo tu, tham dục không xâm nhập.Kinh Pháp cú (Kệ số 14)
Niềm vui cao cả nhất là niềm vui của sự học hỏi. (The noblest pleasure is the joy of understanding.)Leonardo da Vinci
Chấm dứt sự giết hại chúng sinh chính là chấm dứt chuỗi khổ đau trong tương lai cho chính mình.Tủ sách Rộng Mở Tâm Hồn
Hãy sống như thế nào để thời gian trở thành một dòng suối mát cuộn tràn niềm vui và hạnh phúc đến với ta trong dòng chảy không ngừng của nó.Tủ sách Rộng Mở Tâm Hồn
Nếu tiền bạc không được dùng để phục vụ cho bạn, nó sẽ trở thành ông chủ. Những kẻ tham lam không sở hữu tài sản, vì có thể nói là tài sản sở hữu họ. (If money be not thy servant, it will be thy master. The covetous man cannot so properly be said to possess wealth, as that may be said to possess him. )Francis Bacon
Một người trở nên ích kỷ không phải vì chạy theo lợi ích riêng, mà chỉ vì không quan tâm đến những người quanh mình. (A man is called selfish not for pursuing his own good, but for neglecting his neighbor's.)Richard Whately
Đừng làm cho người khác những gì mà bạn sẽ tức giận nếu họ làm với bạn. (Do not do to others what angers you if done to you by others. )Socrates
Bằng bạo lực, bạn có thể giải quyết được một vấn đề, nhưng đồng thời bạn đang gieo các hạt giống bạo lực khác.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV

VỀ MỤC LỤC

Mẹ muốn bước thêm bước nữa. Chỉ muốn thôi, không nói ra, nhưng tôi biết điều này. Mẹ chưa nói ra, có lẽ vì còn chờ thời điểm thích hợp, còn phải dò xét nơi thái độ của tôi, đứa con gái duy nhất của bà, và còn chờ cho đến lúc tình duyên mới mẻ của cuộc đời người góa phụ chín mùi tỏa hương nồng nàn.

Đã mười năm, mười năm lầm lủi một thân một bóng tần tảo nuôi con ăn học khôn lớn kể từ ngày sinh mệnh cha tôi bị căn bệnh ung thư hiểm nghèo tước mất đi, mẹ chưa hề một lần than rên kể lể, và cũng chưa một lần được hưởng những giờ phút nghỉ ngơi thanh thản. Mẹ chỉ đòi hỏi nơi tôi hai điều: Học hành tấn tới và trao dồi đức hạnh. Tôi đã không phụ lòng người mẹ tuyệt vời của mình, từ năm học lớp 4 đến hết cấp 3 tôi là học sinh giỏi liên tiếp và thi đỗ đến hai trường đại học với thứ hạng cao. Tôi biết mẹ rất vui mừng, tự hào vì đứa con gái ngoan giỏi. Nhưng mẹ chưa thỏa nguyện. Mẹ còn mong muốn nhiều hơn, cao hơn. Mẹ còn đòi hỏi tôi phải tốt nghiệp đại học, trở thành một nhân tài kiệt xuất để cống hiến tâm sức trong công cuộc xây dựng làm giàu đất nước.

Khi tôi học qua được năm thứ nhất đại học kinh tế, tôi mới hiểu ra được rằng sự đòi hỏi của mẹ không phải là đòi hỏi của riêng ai. Chính tôi khát khao ôm ấp hoài bão tiến lên phía trước để gặt hái những quả ngọt trái thơm. Chính tôi đòi hỏi nơi tôi điều ấy. Học, học, và học. Tôi biết tôi học cho mình, cho chính tôi trước tiên, nên tôi tìm được niềm say mê thích thú khi cắm đầu vào đèn sách bút mực. Đang lúc tôi lao đi với tốc độ
mạnh mẽ và tự tin trên đại lộ học vấn thì mẹ đã làm cho tôi phân tâm, chao đảo, và giảm vơi sự hứng khởi đang dạt dào.

Mẹ đang yêu thương một người đàn ông tầm thường. Một tình yêu đâm nụ nẩy chồi trong trái tim héo hon lạnh buốt của mẹ tôi khi bà đang ở vào tuổi trên bốn mươi. Người đàn ông đã nhảy vào ngồi xổm ngay nơi trống vắng mà cha tôi để lại suốt mười năm qua chính là bác Hưng, một người phu khuân vác, đẩy xe ba gác ngoài khu chợ mà mẹ tôi bao năm dầm sương dãi nắng buôn bán kiếm tiền nuôi tôi ăn học.

Bác Hưng là một người lầm lì, cục mịch. Với cái tướng to tê như hộ pháp, vai u thịt bắp, bác Hưng càng trở nên đáng sợ, rất ít ai dám gần gũi thân thiết. Nghe đâu trước kia bác từng là lính trinh sát vào sinh ra tử, bị thương cận ngày miền Nam được hoàn toàn giải phóng. Không nhà cửa, không còn gia đình thân quyến, một mình lưu lạc tứ xứ, sống qua những ngày tháng gian khổ cam go ở nhiều vùng kinh tế mới, bác Hưng trôi dạt về lại thành phố, đem sức lao động đánh đổi miếng cơm mạnh áo nơi chốn chợ búa xô bồ mấy năm qua…

Khi tôi còn học lớp 11, mẹ chuyển từ buôn thúng bán mẹt sang buôn sạp bán quầy, mỗi sáng phải chở những bao hàng quần áo ra chợ, đến chạng vạng phải thu dọn chở về nhà, công việc nặng nhọc khiến mẹ vất vả nên rất cần đến sự trợ giúp của ai đó. Tôi bận học, có muốn giúp mẹ một tay cũng không được vì mẹ không cho. Mẹ thuê người khác làm. Bác Hưng bấy giờ là tổ trưởng tổ bốc xếp hàng hóa tại chợ, nhận lấy công việc chuyên chở hàng cho mẹ tôi từ nhà ra
chợ, và ngược lại, với tiền thù lao rất nhẹ nhàng.

Từ dạo ấy, bác Hưng lãnh tiền lương tháng từ mẹ tôi, trở thành một trợ thủ đắc lực giúp cho người đàn bà góa bụa chân yếu tay mềm được thuận chèo mát mái trong việc buôn bán. Bác Hưng đã trở thành người quen của hai mẹ con tôi, và của cái hàng xóm vốn tò mò tọc mạch quanh nhà tôi nữa. Không chỉ vận chuyển hàng, thu dọn sạp cho mẹ tôi, thỉnh thoảng bác Hưng còn tự nguyện làm giúp những việc lặt vặt trong nhà tôi, khi thì bắc lại điện nước, khi thì đóng ghế sửa giường, khi thì lợp lại mái nhà, trang trí lại nội thất…với gương mặt luôn trầm ngâm và lạnh băng.

Ngày tháng qua dần, mẹ tôi buôn may bán đắt một phần nhờ sự trợ giúp tận tụy của người đàn ông lực lưỡng có gương mặt khắc khổ lạnh lùng chẳng ai ưa. Chính tôi cũng được thuận buồm xuôi gió trong việc học hành thi cử, vào đại học kinh tế ở ngay thành phố để khỏi đi xa nhà, xa mẹ, ấy cũng nhờ một phần công sức của bác Hưng. Tôi biết ơn lắm. Nhưng, tôi không thích bác Hưng trở nên gần gũi thân thiện với mẹ mình. Trong mắt tôi, bác Hưng không xứng đôi với mẹ chút nào. Mẹ tôi đẹp, đằm thắm và tươi vui. Còn người đàn ông kia thì xấu xí, lầm lì và thô kệch như một pho tượng đất biết cử động. Hơn nữa, tôi không hề muốn ai thay thế cha tôi để sống với mẹ trong căn nhà đầy kỷ niệm đầm ấm và đau thương của mẹ con tôi. Tôi lại không được quyền lên tiếng. Chỉ còn biết tỏ thái độ phản đối với bác Hưng từ khi thấy đươ