Mười năm trôi qua nhanh như chớp, bởi vậy mà người xưa ví thời gian trôi nhanh như bóng câu qua cửa sổ. Mười năm kể từ ngày y vào làm ở công ty này. Ngày đầu gặp tôi, y chắp hai tay khom người cúi chào. Tôi ngạc nhiên lắm, dù mắc cỡ nhưng cũng cố gắng chào đáp lễ y cái kiểu y chào tôi. Những người xung quanh cười rần rật. Tôi không hiểu tại sao y biết chào cái lối này? Chắp tay như Phật tử người Thái khi chào nhau; khom gập người như kiểu người Nhật chào nhau. Y kết hợp cả hai để thành ra lối chào độc đáo như thế. Y chỉ chào kiểu này với một mình tôi. Tôi là gã châu Á duy nhất trong nhóm, một tập thể đa chủng tộc, nhiều màu da và dĩ nhiên là ngôn ngữ và văn hóa cũng khác nhau. Tôi cũng là người Phật tử duy nhất trong cái tập thể này. Y chỉ chắp tay khom người chào tôi mà thôi, còn với mọi người thì bắt tay hay húc ngực theo phong cách ở đây. Tôi nghĩ chỉ nhất thời hoặc là một thời gian ngắn nào đó thôi, nào ngờ kéo dài hơn mười năm nay, mỗi buổi sáng đều chào như thế! Có lẽ thời gian tới cũng sẽ như thế nếu tôi và y vẫn còn làm chung ở công ty này!

Nhiều năm trước tôi cũng đã từng viết về việc này trong bài: “Chắp tay trong cõi vô thường”. Thật sự nhiều lúc tôi cũng ngại vì bản thân mình không xứng đáng nhận cách chào tôn kính như thế. Tôi là kẻ tầm thường, một tên vô danh tiểu tốt, không có tài đức gì để thọ nhận cách chào như thế. Nhưng y đã chào thì buộc lòng tôi phải nhận và chào đáp lễ lại. Nhân duyên thế nào mà chào nhau mỗi buổi sáng như thế suốt mười năm nay. Tôi

thật sự không biết!

Y là người da màu, tôi là dân châu Á. Y là người Thiên Chúa giáo, tôi là Phật tử… Vậy mà y chào tôi theo kiểu cách nhà Phật, một kiểu cách rặt phương Đông. Tôi thầm nghĩ có lẽ y đã từng xem phim của Lý Tiểu Long Lý, Liên Kiệt, Samurai Nhật chăng?

Thôi kệ, dù từ nguồn nào cũng không sao cả! Tôi tin y cũng hiểu chút chút về ý nghĩa của lối chào này. Chí ít y cũng biết đó là cách chào khiêm cung hạ mục, tôn kính người được chào. Thường thì hai bàn tay với mười ngón rời ra giống như cái tâm của mình luôn tán loạn, luôn trong tình trạng thị phi nhân ngã, tham sân si mạn, nghi, tà kiến, ác kiến, vọng tưởng… khi hai bàn tay chắp lại tượng trưng cho sự hợp nhất, nhất tâm. Người Việt mình chỉ chắp tay lễ Phật, chúa, thánh thần chứ không chắp tay để chào nhau, càng không có lối khom mình chào như người Nhật. Ấy vậy mà ở giữa vùng phương ngoại có kẻ ngoại đạo, khác màu da, khác văn hóa, khác đức tin lại chắp tay khom mình chào nhau. Tôi thật sự không biết nhân duyên gì đây? Y và tôi đã chào nhau như thế hơn mười năm nay, mặc cho nhiều người cười đùa trêu chọc.

Y vốn là người da đen, chữ y ít hơn tôi nhưng sở học phù hợp với thời đại nên làm lớn, ở vị thế cao. Tôi nhiều chữ hơn y nhưng sở học lạc hậu, không thích hợp với hòan cảnh của hiện tại nên làm lính. Tuy khác vị trí nhưng y và tôi là bạn của nhau, thậm chí y còn chào tôi một cách trân trọng như thế chứ không chào với một ai khác. Y rất vui tánh, hòa đồng, dễ thương chứ không hề có sự cách biệt nào. Với cách chào này có lẽ y

quý tôi lắm!

Tên y là Anwar, nhân lúc vui tôi đem tên y ra khịa. Tôi chiết tự tên y theo lối nửa tây nửa ta. An trong tiếng Việt nghĩa là an ổn, bình an, an hòa, an vui, an lành… War trong tiếng Anh là chiến tranh. Chiến tranh đồng nghĩa với chết chóc, thương đau, tàn phá… Chiến tranh là điều kinh khủng nhất của loài người, tuy nhiên loài người không thể tránh khỏi chiến tranh vì loài người gây ra nhiều cái nhân xấu để chiến tranh bùng phát. Người yêu hòa bình, công lý cần phải đặt bình an, an lành lên trên trước chiến tranh. Y cười khoái trá với lối chiết tự xàm của tôi.

Ngoài Anwar còn có David, Kieth, George… tuy cũng là da đen nhưng lòng dạ sáng, tâm địa trong trắng, trong khi ấy có những kẻ da trắng địa vị cực cao, giàu có cự phú nhưng tâm địa hắc ám, độc ác, ích kỷ, gian trá, lưu manh. Chúng tôi làm việc chung, cười đùa, chơi khăm và giỡn như con nít, tuy hòa đồng như thế nhưng chỉ có mỗi Anwar là chào tôi với cái cách đặc biệt ấy.

Sau ngày bầu cử (11/05), tôi và y nói chuyện thắng cử của gã du côn thô lỗ ấy. Y bảo tôi phải cẩn thận vì ở đây có nhiều kẻ cuồng hắn ta sẽ gây sự. Trước khi có kết quả công bố, tôi đã nghĩ người Mỹ không chọn đàn bà làm tổng thống và tôi đã đúng! Tôi bỏ phiếu cho bà ta nhưng tôi tin chắc bà ta sẽ thua vì người Mỹ rất bảo thủ trong chính trị và chuyện giới tính, tính dục và nhiều vấn đề khác. Họ chưa sẵn sàng cho một người đàn bà làm tổng thống! Những quận hạt dưới sự kiểm soát của R và nhà thờ bảo thủ họ đang lùng sục các thư viện, trường học và những nơi có sách

báo để gỡ bỏ hết sách báo, tài liệu có dính