Người ngu nghĩ mình ngu, nhờ vậy thành có trí. Người ngu tưởng có trí, thật xứng gọi chí ngu.Kinh Pháp cú (Kệ số 63)
Dầu mưa bằng tiền vàng, Các dục khó thỏa mãn. Dục đắng nhiều ngọt ít, Biết vậy là bậc trí.Kinh Pháp cú (Kệ số 186)
Quy luật của cuộc sống là luôn thay đổi. Những ai chỉ mãi nhìn về quá khứ hay bám víu vào hiện tại chắc chắn sẽ bỏ lỡ tương lai. (Change is the law of life. And those who look only to the past or present are certain to miss the future.)John F. Kennedy
Không nên nhìn lỗi người, người làm hay không làm.Nên nhìn tự chính mình, có làm hay không làm.Kinh Pháp cú (Kệ số 50)
Điều quan trọng không phải là bạn nhìn vào những gì, mà là bạn thấy được những gì. (It's not what you look at that matters, it's what you see.)Henry David Thoreau
Bằng bạo lực, bạn có thể giải quyết được một vấn đề, nhưng đồng thời bạn đang gieo các hạt giống bạo lực khác.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Hành động thiếu tri thức là nguy hiểm, tri thức mà không hành động là vô ích. (Action without knowledge is dangerous, knowledge without action is useless. )Walter Evert Myer
Đừng làm một tù nhân của quá khứ, hãy trở thành người kiến tạo tương lai. (Stop being a prisoner of your past. Become the architect of your future. )Robin Sharma
Hãy nhã nhặn với mọi người khi bạn đi lên, vì bạn sẽ gặp lại họ khi đi xuống.Miranda
Ai dùng các hạnh lành, làm xóa mờ nghiệp ác, chói sáng rực đời này, như trăng thoát mây che.Kinh Pháp cú (Kệ số 173)

Trang chủ »» Danh mục »» TỦ SÁCH RỘNG MỞ TÂM HỒN »» Phát tâm Bồ-đề »» Xem đối chiếu Anh Việt: Phát tâm Bồ-đề »»

Phát tâm Bồ-đề
»» Xem đối chiếu Anh Việt: Phát tâm Bồ-đề

(Lượt xem: 7.654)
Xem trong Thư phòng    Xem định dạng khác    Xem Mục lục  Vietnamese || English || Tải về bảng song ngữ


       

Điều chỉnh font chữ:

Phát tâm Bồ-đề

Generating The Mind Of Enlightenment





Mùa thu năm 1992, Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV được mời đến giảng ở các buổi lễ khánh thành Viện Drikung Kagyu Jangchub Choeling tại Dehra Dun. Sau khi giảng giải tác phẩm Con đường tối thượng của ngài Gampopa, được gọi là Bảo tràng pháp (Lam mchok rin chen phreng ba), vào ngày 20 tháng 11 năm 1992, Ngài đưa ra bài giảng sau đây về cách phát khởi tâm Bồ-đề.
In the autumn 1992, as part of the celebrations to inaugurate the newly completed Drikung Kagyu Jangchub Choeling Institute, at Dehra Dun, His Holiness the Dalai Lama was invited to teach. After his explanation of Gampopa’s Supreme Path called a Precious Garland (Lam mchok rin chen phreng ba), on 20th November 1992 he gave the following account of how to generate the mind of enlightenment.
Cũng như tất cả mọi chúng sinh hữu tình, chúng ta đánh giá cao chính bản thân mình. Tôi đánh giá cao bản thân mình không phải vì biết ơn hay tử tế với chính mình, mà vì tất cả chúng ta đều sẵn có sự quan tâm tự nhiên đối với giá trị của chính bản thân mình. Vì tất cả chúng sinh hữu tình đều trân quý chính mình, nên mọi người đều có quyền xua tan khổ đau và hành động vì hạnh phúc tương lai của chính bản thân họ. Mọi nguời đều có quyền bình đẳng trong việc tránh xa khổ đau và tìm cầu hạnh phúc, vì tất cả chúng ta đều sống phụ thuộc lẫn nhau.
We value ourselves highly, as all sentient beings do. I value myself highly, not because I am grateful to myself, or kind to myself, but because we have a natural and spontaneous regard for our own worth. Because all sen­tient beings regard themselves as precious, everybody is entitled to dispel their suffering and work for their own future happiness. Everyone has an equal right to avoid suffering and work for happiness, because we live inter- dependently with each other.
Tạm gác lại vấn đề đạt đến quả Phật, ngay cả trong các tình huống rất thông thường xảy ra trong cuộc sống thì hạnh phúc của ta cũng phụ thuộc vào những người khác. Chẳng hạn, việc có được những tiện nghi để chúng ta hôm nay cùng đến đây giảng pháp và nghe pháp là phụ thuộc vào những người đầu tiên mua đất, san lấp rồi xây lên các tòa nhà này. Sự hoàn tất các cơ sở vật chất đó chính là thành quả công việc của những người này.
Leave aside the question of attaining Buddhahood, even in the ordinary insignificant events in our lives our happiness is dependent on others. For example, the facilities we have here and our coming together to teach and listen to teachings are dependent on those who first bought the land, levelled it and put up the buildings. The completion of these facilities is the fruit of all those people’s work.
Như trường hợp của riêng tôi chẳng hạn, hiện đã gần sáu mươi tuổi rồi và tôi có thể sống đến giờ không phải nhờ vào những phẩm chất của riêng tôi hay vì tôi có thể tự lực, mà chính là nhờ vào lòng tốt của nhiều người. Tôi đã phải phụ thuộc vào nhiều người khác để có được thức ăn, nước uống, quần áo và chỗ ở. Tất cả những thứ kể trên có được là nhờ vào lòng tốt của nhiều người khác; không món nào có được nhờ vào bất kỳ phẩm chất tự lực siêu nhiên nào mà tôi có thể có. Nếu tôi có được bất kì phẩm chất tự tồn nào như thế, hẳn tôi đã sống trong một thung lũng tách biệt không người. Nhưng tôi thực sự hoàn toàn không thể tồn tại ở một nơi như thế. Tôi phải sống ở những nơi có con người.
In my own case, for instance, I am now in my late fifties and over the years I have been able to live due to the kindness of others, not through my own qualities alone or because I am self-sufficient. I have depended on others for my food, for my drink, for my clothes and shelter. All these provisions come about due to the kindness of other sentient beings; none of them come about through any superhuman self-sufficient qualities I may possess. If I had any such self-sustaining qualities, I could have lived in an unpopulated, isolated empty valley. But, actually I could not survive in such a place at all. I have to live where there are other people.
Điều này cho thấy rằng con người phải sống phụ thuộc vào những đồng loại của mình. Và thật sai lầm khi có ác ý với những người mà mình phụ thuộc vào. Chúng ta hành xử như vậy vì sự si mê. Đó là lối cư xử hết sức dại dột. Trong cuộc sống, chúng ta dựa vào sự hỗ trợ của tất cả những chúng sinh tốt bụng. Đó là lý do tại sao những kiến thức tôn giáo là một phần hết sức quan trọng trong cách nhìn của mỗi chúng ta. Tương tự, việc nuôi dưỡng những giá trị tinh thần như tâm từ bi và tình yêu thương, vốn là cội nguồn của tôn giáo, chỉ có được trong tương quan với một đối tượng. Từ quan điểm trên, chúng ta có thể hiểu được tất cả chúng sinh đã tử tế với mỗi người trong chúng ta như thế nào khi mang đến cho ta một cơ hội dễ dàng để phát khởi lòng yêu thương và tâm từ bi.
This shows that human beings have to live in dependence on their fellow human beings. And it is misguided to show ill-will towards those on whom you must depend. We behave in this way due to our ignorance. It is a stupid mistake to conduct yourself in that way. In our lives we rely on the support of all the kind sentient beings. This is why religious knowledge is a necessary part of our out­look. Similarly, cultivation of spiritual qualities like com­passion- and love, which are the root of religion are possible only with reference to an object. From this point of view we can see how sentient beings are kind to each of us by providing an easy opportunity to generate love and compassion.
Nếu bạn chưa phát khởi tâm từ bi thì giờ bạn có thể phát khởi. Nếu bạn đã phát khởi rồi thì bạn có thể làm tăng trưởng nó. Cuối cùng, cách thức để đạt được trạng thái của một Đấng Chiến Thắng toàn giác bắt nguồn từ việc thực hành tình yêu thương và tâm từ bi này. Nhưng nếu không có chúng sinh, hẳn chúng ta không thể sinh khởi lòng yêu thương và tâm từ bi. Và nếu không có chúng sinh, hẳn chúng ta cũng không có được sự dũng mãnh và quyết tâm để khơi dậy tâm thức này.
If you have not already generated compassion, then you can generate it. If you have generated it, you can increase it. In the end, the way to attain the state of an omniscient conqueror is derived from this practice of love and compassion. But if there were no sentient beings we would not be able to generate love and compassion. If there were no sentient beings we would not have the courage and determination to generate this mind.
Từ một góc nhìn thoáng hơn, nếu suy xét kỹ thì tất cả những phẩm tính tốt đẹp chúng ta có được hiện nay và trong tương lai đều là nhờ vào lòng tốt của hết thảy chúng sinh. Khi bạn có động lực mạnh mẽ làm việc vì người khác bạn có thể sống một cuộc sống đầy ý nghĩa. Khi bạn luôn hướng đến việc làm lợi lạc cho người khác, bạn sẽ nhận ra rằng mình luôn luôn hạnh phúc.
If we think carefully, from a wider perspective we owe our entire present and future collection of good qualities to the kindness of sentient beings. When you are strongly motivated to work for others, you can lead a meaningful life. When you have a strong inclination to benefit others, you will find that you are always happy.
Thực tế đúng là vậy, tất cả những hạnh phúc nhất thời và rốt ráo của bạn đều phụ thuộc vào những chúng sinh tốt bụng. Về mặt nội tâm cũng vậy, bạn càng quan tâm đến lợi ích của người khác thì bạn sẽ càng được hạnh phúc hơn. Điều này rất tự nhiên, vì khi bạn có thái độ vị tha như vậy, bạn sẽ tìm thấy hạnh phúc của chính mình.
Just as it is a reality that all your temporary and ultimate happiness is dependent upon kind sentient beings, so internally too the more you concern yourself with others’ welfare, the happier you will be. It is only natural that when you have such an altruistic attitude you will find personal happiness.
Bạn càng có khuynh hướng thờ ơ với lợi ích của người khác và chỉ nghĩ đến lợi ích của riêng mình thì bạn sẽ càng kém hạnh phúc. Khi bạn có thiện chí giúp đỡ người khác, bạn sẽ thấy hạnh phúc trong hiện tại và chính điều đó sẽ mang lại lợi ích cho bạn trong tương lai. Ngược lại, nếu bạn sống vị kỷ và có khuynh hướng bỏ mặc mọi người, điều đó cuối cùng sẽ mang đến bất hạnh cho bạn. Tóm lại, một thái độ vị kỷ sẽ hủy hoại chính bản thân bạn và những người xung quanh. Một tấm lòng luôn quan tâm đến người khác sẽ mang lại hạnh phúc cho chính bạn và những người chung quanh. Vì vậy quan tâm đến người khác chính là cội nguồn của tất cả những phẩm tính tốt đẹp. Không quan tâm đến người khác vì tính vị kỷ là nguyên nhân của tất cả sai lầm như [hướng đến] sự bình an đơn độc của Niết-bàn hoặc sự đau khổ trong vòng luân hồi. Điều đó giống như một căn bệnh kinh niên vậy.
The stronger your inclination to neglect others’ wel­fare and think only of yourself, the unhappier you will be. When you have the will to help others, you will be happy in the present and it will bring you benefit in the future. On the other hand, if you are self-centered and inclined to neglect others, eventually it will bring misfortune upon you. In short, a self-centered attitude will bring destruction upon yourself and others. The mind which is concerned with others brings happiness to yourself and others. Therefore, concern for others is the root of the entire collection of good qualities. Disregarding others out of self-centeredness is the root of all downfalls like the one sided solitary peace of Nirvana and the suffering in the cycle of existence. It is like a chronic disease.
Vì vậy, hôm nay đây khi các bạn có thể lắng nghe giáo pháp Đại thừa, giáo pháp của đức Phật về tình yêu thương, lòng từ bi và tâm Bồ-đề, cho dù bạn chưa thể thực hành được tất cả thì ít ra bạn cũng có thể hiểu được giá trị của chúng. Vào một thời điểm như thế này, chúng ta nên phát khởi một động cơ tốt, tụng đọc các bài nguyện và cố gắng phát tâm Bồ-đề. Giả sử như chúng ta tìm hiểu xem chư Phật, Bồ Tát mà ngày nay chúng ta quy y đã đạt đến sự giác ngộ như thế nào, chúng ta sẽ thấy rằng [đó là nhờ] các ngài đã phát khởi tình yêu thương, lòng từ bi và tâm Bồ-đề. Vì thế, trong trường hợp của chúng ta cũng vậy, để tự bảo vệ mình trước những nỗi sợ hãi hiện nay và mãi mãi về sau, chúng ta nên khởi sự thực hành tình yêu thương, lòng từ bi và phát tâm Bồ-đề.
So, today, when you are able to listen to a Mahayana teaching, the Buddha’s teaching on love, compassion and mind of enlightenment, even if you cannot put them all into practice, you can at least appreciate them. At such a time we should generate a good motivation, say prayers, and try to generate the mind of enlightenment. If we were to investigate how the Buddhas and Bodhisattvas that we take refuge in today became enlightened, we would find that they generated love, compassion and the mind of enlightenment. So, in our case too, in order to protect ourselves from our present and ultimate fears, we should put love, compassion and the mind of enlightenment into practice.
Giả sử chúng ta tóm lại tinh yếu của những lời dạy mà chư Phật, Bồ Tát đã đưa ra trong tám mươi bốn ngàn pháp môn thì đó hẳn phải là sự thực hành tình yêu thương, lòng từ bi và tâm Bồ-đề.
If we were to summarize the essence of the instruction of the heap of eighty-four thousand teachings that the Buddhas and Bodhisattvas have taught, it would consist of the practice of love, compassion and the mind of enlightenment.
Ngay lúc này và tại đây, các yếu tố nội tâm và phương tiện bên ngoài đều đã sẵn sàng cho tất cả chúng ta. Chúng ta có một cơ hội để thực hành Chánh pháp. Chúng ta phải quyết tâm phát khởi một ước muốn vị tha giúp đỡ người khác. [Và] nếu bạn đã sẵn có một tâm hạnh như thế, bạn nhất định phải phát triển nó hơn nữa.
Here and now, the external and internal facilities are available to us. We have an opportunity to practise the Dharma. We must resolve to generate an altruistic wish to help others. If you already have such a mind you must enhance it.
Để phát khởi được tâm thức như vậy, điều quan trọng nhất là phải luôn tỉnh giác. Trong cuộc sống hằng ngày, hãy rèn luyện các khía cạnh và đối tượng khác nhau của tâm Bồ-đề. Dần dần thay đổi tâm thức tiêu cực của bạn, và cuối cùng là phát khởi tâm Bồ-đề dũng mãnh, quan tâm đến người khác nhiều hơn chính bản thân mình.
In order to generate such a mind, the most important thing is to pay constant attention. In your daily life, train in regard to the various aspects and objects of the mind of enlightenment. Gradually reform your negative mind and finally generate this courageous mind of enlightenment, concerning yourself more with others than yourself.
Một yếu tố để phát khởi được tâm thức như thế là hãy phát tâm trước sự hiện diện của các vị thầy và nhiều người bạn tốt. Bạn quán tưởng trước mặt mình là chư Phật và các vị Bồ Tát chứng minh. Nhờ có sự hiện hữu của nhiều yếu tố nội tâm và ngoại cảnh, bạn sẽ có thể gieo cấy được một tâm thức cao quý trong sạch và nhờ đó mà thức tỉnh hoặc nuôi dưỡng các khuynh hướng trước kia. Nếu bạn không sẵn có các khuynh hướng như thế, thì việc bắt đầu tạo dựng các khuynh hướng trong sạch là cực kỳ hữu ích.
One factor for generating such a mind is to do so in the presence of Lamas and many virtuous friends. You visualize before you the Buddhas and the children of the Buddha as witness. Due to the presence of many external and internal factors, you should be able to cultivate a fresh noble mind and to awaken or nurture the previous predispositions. If you don’t have such previous imprints, then it will be a great benefit to establish fresh dispositions.
Chúng ta sẽ cùng nhau thực hành trọn vẹn nghi thức phát tâm Bồ-đề. Có hai truyền thống: một truyền thống bắt nguồn từ ngài Shantideva (Tịch Thiên) vì được thấy trong tác phẩm Tập Bồ Tát học luận (Sanskrit: Śikṣāsamuccaya) của Ngài; một truyền thống nữa bắt nguồn từ ngài Asaṅga (Vô Trước) và Serlingpa (Đại sư Kim Châu). Cả hai truyền thống này đều được tìm thấy trong tác phẩm “Giải thoát trang nghiêm bảo luận” của ngài Gampoba.
We are going to go through the ritual for generating the mind of enlightenment together. There are two traditions: one derived from Shantideva, as found in his text the Compendium of Trainings, and the tradition passed down from Asanga and Serlingpa. Both of these traditions are to be found in the Jewel Ornament of Liberation by Gampoba.
Một số học giả Tây Tạng phân loại hai kiểu phát tâm theo truyền thống của trường phái Duy thức và theo Trung quán tông. Hôm nay chúng ta sẽ thực hành phát tâm Bồ-đề theo trường phái Duy thức, truyền thống được truyền lại từ ngài Vô Trước. Chúng ta sẽ sử dụng bản văn Trang nghiêm bảo luận này.
Some Tibetan scholars classify two modes for generating the mind: the tradition of the Mind Only School and the Madhyamika tradition. Today, we will do it in accordance with the Mind Only School, the tradition coming from Asanga. We will use this text, the Jewel Ornament.
Theo ngài Jowo Serlingpa, người đã nhận truyền thừa từ ngài Di-lặc thông qua ngài Vô Trước, có hai tiến trình là phát tâm mong cầu giác ngộ và phát nguyện tu tập [để đạt đến giác ngộ]. Tâm thức mà bạn phát khởi đó gọi là tâm nguyện.
According to Jowo Serlingpa, whose tradition comes from Maitreya, through Asanga, there are two processes; generating the aspirational mind of enlightenment and receiving the vows of engaging activity. The mind that you generate is called the aspirational mind with commitments.
Như vậy, thế nào là tâm nguyện? Có sự khác biệt giữa việc chỉ phát tâm mong cầu và phát tâm có thệ nguyện. Khi bạn chỉ đơn thuần phát tâm mong cầu, bạn chỉ đơn giản nghĩ rằng “cầu cho tôi đạt đạo Bồ-đề” hay “tôi sẽ tu tập cho đến khi thành tựu quả Phật vì lợi ích chúng sinh” là đủ. Dĩ nhiên, đây không phải là một tâm Bồ-đề với đầy đủ phẩm chất, nhưng vẫn là một phương cách để nuôi dưỡng tâm Bồ-đề. Tuy nhiên, khi bạn phát tâm mong cầu có thệ nguyện thì bạn không chỉ khao khát đạt đến giác ngộ vì lợi ích của chúng sinh, mà bạn còn phải có đủ sự dũng mãnh để nghĩ rằng: “Khi đã phát khởi tâm nguyện này rồi, tôi sẽ mãi mãi không bao giờ từ bỏ.” Đây là phương thức duy trì tâm Bồ-đề bằng nguyện lực.
So, what is aspiration with commitment? There is a difference between just generating the aspirational mind and receiving the aspirational mind with commitment. When you generate the aspirational mind alone, it is enough simply to wish ‘may I attain Buddhahood’ or ‘I will practise until I attain Buddhahood for the sake of sentient beings.’ Of course, this is not a fully qualified aspirational mind to enlightenment, but it is one way of cultivating the aspirational mind to enlightenment. However, when you generate the aspirational mind with commitment, not only wishing to attain enlightenment for the sake of sentient beings, you must also have the courage to think, ‘I will never, ever give up this mind that I have generated.’ This is the way to keep the aspirational mind with commitment.
Trong dịp này, các bạn có thể phát tâm Bồ-đề với thệ nguyện. Dù vậy, mọi người không hoàn toàn giống nhau, một số người có thể do dự khi phát tâm Bồ-đề với thệ nguyện vì nghĩ rằng mình sẽ không đủ sức tu tập các pháp môn. [Nếu vậy thì] bạn có thể phát tâm đơn thuần thôi.
On this occasion, you will be able to generate the aspirational mind with commitment. Still, there are different kinds of person and some people might hesitate to take the aspirational mind with commitment, thinking, ‘I will not be able to practise the trainings’ - you can generate the aspirational mind alone.
Việc phát tâm này được thực hiện bằng cách trước tiên là cầu nguyện, tích lũy công đức, thọ quy y và thực hành các công hạnh đặc biệt. Sau đó mới đến việc thực sự phát tâm.
This is done by first making the supplication, accumulating merit, taking refuge and performing the special deeds. After that comes the actual generation of the mind.
Để thực hiện được điều này, trong Trang nghiêm bảo luận dạy rằng: “Vị thầy chỉ dạy cho các đệ tử thấy được những điểm tai hại trong sinh tử luân hồi và phát khởi lòng từ bi đối với mọi chúng sinh hữu tình, tin tưởng nơi Đức Phật và Tam bảo cũng như tôn kính những bậc thầy tâm linh.” Theo lời dạy này thì những gì mà tôi vừa giải thích trên hẳn đã đầy đủ. Hãy lặp lại theo tôi những lời cầu nguyện sau:
To do this, the text reads, ‘the teacher gives the disciples instructions about the disadvantages of the cycle of existence, and generating compassion for sentient beings, faith in the Buddha and the Three Jewels, and paying respect to the spiritual master.’ Regarding this the explanation that I gave earlier should suffice. Repeat the following prayers after me:
“Kính lạy thầy, xin hãy rủ lòng thương tưởng đến con! Giống như trong quá khứ chư Như Lai, các vị La Hán, chư Phật giác ngộ viên mãn và các vị Bồ Tát thiêng liêng cao quý đều đã phát khởi tâm Bồ-đề viên mãn và tối thượng; cũng vậy, kính lạy thầy, xin rủ lòng lân mẫn giúp con [điền tên bạn vào] phát tâm đại Bồ-đề viên mãn.”
“O Teacher, kindly pay heed to me. Just as in the past the tathagatas, arhats, the completely and perfectly enlightened Buddhas and the great and spiritually exalted Bodhisattvas have initially generated the mind of unsurpassed, perfect and complete enlightenment. Similarly, 0 Teacher, kindly help me [insert your name] to generate the mind of perfect and complete great enlightenment.”
Kế đến chúng ta phải tích lũy công đức. Đối với một số truyền thống, việc thực hành tích lũy công đức chỉ được thực hiện bằng cách lễ bái và cúng dường, không có phần sám hối. Nhưng trong dịp này chúng ta sẽ thực hành toàn bộ nghi thức gồm bảy phần. Tôi không cho là có bất cứ sai lầm nào trong việc thực hành nghi thức có nhiều phần hơn. Jigten Gonpo cũng có đề cập đến “pháp thiền định của tôi, bảy phần thực hành”, và “những thành tựu của bảy phần thực hành”. Vì vậy tôi cho rằng việc đọc tụng toàn bộ nghi thức kéo dài gồm bảy phần thực hành này là rất tốt. Chúng ta sẽ thực hiện nghi thức theo Bài nguyện Phổ Hiền.
Next, we have to accumulate merit. In some traditions the practice of accumulating merit is done only by making prostrations and offerings, without making confession. But on this occasion we will do the whole seven branch practice. I do not think there will be any fault in doing more practice. Jigten Gonpo also spoke about “my yoga, the seven branch practice” and “attainments of the seven branch practice”. So I think it would be good to recite here the full length ritual of the seven branch practice. We will do it according to the Arya Samantabhadra Prayer.
Bạn hãy quán tưởng chư Phật và các vị Đại Bồ Tát đang hiện hữu trong khoảng không gian ngay trước bạn. Đối tượng chính của chúng ta là hình tượng đức Phật Thích-ca Mâu-ni trong điện thờ này. Bạn hãy quán tưởng đó không chỉ là một hình tượng, mà chính là Đức Phật thật sự. Trong khoảng không gian phía trước, bạn cũng quán tưởng chư Phật và các vị Bồ Tát trong mười phương. Quanh bạn là chư vị hộ pháp khắp bốn hướng. Hãy nghĩ rằng các vị đang che chở và bảo vệ bạn chống lại những chướng ngại nội tâm và ngoại cảnh ngăn cản bạn phát tâm Bồ-đề. Hãy quán tưởng xung quanh bạn là tất cả các chúng sinh đã từng là mẹ bạn, trong hình thể con người, hiện đang chịu đựng những khổ đau khác biệt nhau của chúng sinh trong sáu cảnh giới. Hãy phát khởi tình yêu thương và tâm từ bi đối với họ. Phát khởi đức tin vào các Đấng Chiến thắng gợi lên sự khao khát chân thành muốn đạt được những phẩm chất của chư Phật cũng như lòng tin thanh tịnh đối với các ngài. Dựa trên nền tảng những điều này, bạn hãy suy nghĩ rằng:
You should visualize the Buddhas and their children in the space before you. As our main object we have the image of Shakyamuni Buddha in this temple. You should imagine that it is not just an image but the real Buddha. In the space before you also visualize the Buddhas and Bodhisattvas of the ten directions. Around you are the protectors of the four directions. Think of them as protect­ing you against external and internal obstacles to your generating the mind of enlightenment. Imagine that you are surrounded by all mother sentient beings, in the form of human beings, who are experiencing the specific suf­ferings of the beings of all six realms. Generate love and compassion for them. Generate faith in the Conquerors ­aspiring faith wishing to gain the qualities of the Bud­dhas, as well as pure trust in them. On the basis of this you should think:
“Tôi phải đạt được sự giác ngộ viên mãn tối thượng vì lợi ích của hết thảy vô số chúng sinh đã từng là mẹ tôi.”
“I must attain the unsurpassed complete enlightenment for the sake of all the innumerable mother sentient beings.”
Nền tảng để đạt được trạng thái giác ngộ viên mãn như thế chính là sự phát khởi tâm Bồ-đề quý báu.
The foundation for attaining such a state of complete and perfect enlightenment is generation of the precious mind of enlightenment.
Tiếp theo, bạn nên nghĩ rằng:
Then you should think:
“Hôm nay, trước các Đấng Chiến Thắng và chư vị truyền thừa, tôi sẽ phát tâm Bồ-đề viên mãn tối thượng.”
“Today, before the Conquerors. And their offspring I will generate the mind of the supreme complete enlightenment.”
Vì mục đích đó, trước hết hãy lễ bái (1), cúng dường (2) và sám hối mọi nghiệp chướng (3), tùy hỷ với mọi việc lành của chính mình và người khác (4), thỉnh cầu [chư Phật] chuyển Pháp luân (5), thỉnh cầu chư Phật đừng nhập Niết-bàn (6), và sau cùng đọc tụng bài hồi hướng [công đức cho tất cả chúng sinh] (7).
For that purpose, first make prostration, offerings and confess you misdeeds, rejoice in the virtue of yourself and others, request the turning of the Wheel of Dharma, request the Buddhas not to enter into nirvana, and finally recite the dedication.
Khi bạn tụng đọc những lời nguyện này hãy quán chiếu ý nghĩa của nó trong tâm. Vì việc thực hiện nghi thức bảy phần này là phương tiện giúp chúng ta tích lũy [công đức], tịnh hóa [nghiệp chướng] và phát triển [tâm Bồ-đề], nên ngay từ lúc lễ bái chư Phật và các vị Bồ Tát, chúng ta nên cầu nguyện với một động cơ như vậy.
As you recite these prayers reflect on their meaning within your mind. Since we are to accumulate, purify and develop by means of this ritual of the seven branch practice, right from making prostration to the Buddhas and the Bodhisattvas, we should pray with such a motivation.
Rồi đọc các lời phát nguyện hành trì. Những thực hành này liên quan đến việc tạo ra công đức, được tiếp nối với nghi thức quy y, nhưng vì không được đề cập cụ thể trong bản văn Trang nghiêm bảo luận này, nên chúng ta có thể trích sử dụng phần nội dung từ các kinh văn khác. Xin lặp lại theo tôi những dòng sau đây về việc quy y. Kinh Hoa Nghiêm nói rằng:
Then recite the Prayers of Go and Conduct. These practices are concerned with creating merit. They are followed by taking refuge, but as it is not specifically referred to in this text, we can take the words from other texts. Please repeat these lines for taking refuge. The Ornament of Sutras says:
“Thâm nhập, thọ nhận, chứng ngộ và siêu việt.”
“Thoroughly engaging, accepting, realizing and pre­vailing.”
Câu này đề cập đến đặc điểm thâm nhập hoàn toàn vào nghi thức thực hành với đối tượng là tất cả chúng sinh, đặc điểm thọ nhận quả vị Phật như một mục đích phải đạt được, đặc điểm nhận thức giác ngộ và đặc điểm siêu việt so với sự quy y của hàng Thanh văn và Duyên giác. Dòng trích từ kinh Hoa Nghiêm này đề cập đến những đặc trưng của phương thức quy y phi thường theo Đại thừa.
This refers to the specialty of thoroughly engaging in a practice with all sentient beings as the object, the specialty of accepting Buddhahood as the goal to be attained, the specialty of realizing enlightenment and the specialty of prevailing over the refuge of the Hearers and Solitary Realisers. This line from the Ornament of Sutras refers to the specialty of the uncommon Mahayana way of taking refuge.
Tóm lại, đối tượng mà chúng ta quy y chính là Đức Phật, Đấng Thiện Thệ; Chánh Pháp là giáo pháp Đại thừa và những người đồng tu là Tăng đoàn Đại thừa cao quý. Mục đích của việc quy y không chỉ là mong nuốn giải thoát cho bản thân mình khỏi mọi nỗi lo sợ, mà là mong muốn giải thoát cho tất cả mọi chúng sinh hữu tình đã từng là mẹ ta thoát khỏi những khổ đau và nguyên nhân gây ra khổ đau. Việc chú tâm vào mục đích như trên và phát khởi thệ nguyện “Tôi phải đạt được quả vị toàn giác của Đấng Chiến Thắng” được gọi là cách thức quy y phi thường theo Đại thừa.
In short, the object we take refuge in is the Buddha, the One Gone to Bliss, the Dharma is the Mahayana doctrine, and the friends are the exalted Mahayana community. The purpose of taking refuge is not just a wish for personal liberation from fear, but a wish to liberate all mother sentient beings from sufferings and their causes. Focusing on such a purpose and making the wish: “I must attain the state of an omniscient Conqueror’, is called the uncommon Mahayana way of taking refuge.
Nói chung, khi quy y chúng ta cũng bao gồm cả các vị Thanh Văn và Duyên Giác trong đối tượng quy y, nhưng ở đây chúng ta tập trung chủ yếu đến chư Bồ Tát Đại thừa và Tăng đoàn Đại thừa tôn quý. Trong lúc quán tưởng rằng chư Phật và Bồ Tát đang thực sự hiện hữu trước bạn và quanh bạn là tất cả chúng sinh hữu tình, hãy lặp lại theo tôi những lời này ba lần:
Generally when we take refuge, we also include the exalted Solitary Buddhas and Hearers among the object of refuge, but here we principally focus on the exalted Mahayana Bodhisattvas and the supreme Mahayana sangha community. Thinking that the Buddhas and their children actually exist before you and that you are surrounded by all sentient beings, repeat these words, three times, after me.
“Kính lạy Chư Phật, chư Bồ Tát mười phương, xin lắng nghe con.
“O Buddhas and Bodhisattvas of the ten directions please listen to me.
“Kính lạy thầy, xin lắng nghe con.
“O teacher please listen to me.
“Con tên là [điền tên của bạn], từ nay cho đến khi đạt được tinh yếu của tâm thức giác ngộ, con xin quy y bậc Nhân trung tối thắng, Phật, Thế Tôn; quy y Chánh pháp tối thắng, pháp của an lạc, dứt trừ mọi tham ái; và quy y Tăng đoàn tối thắng, những bậc không bao giờ còn quay lại sinh tử.”
“I by the name of [insert your name] from now until I attain the essence of the mind of enlightenment, I take refuge in the supreme human being, the Supramundane Victor, the Buddha, the supreme Dharma, the Dharma of peace, the state of having eliminated desire, and the supreme assembly, the never returning Sangha community.’
Bây giờ là phần thực hành chính, phương cách thực sự để phát tâm Bồ-đề. Như tôi đã đề cập, có hai cách phát tâm Bồ-đề. Một là phát khởi ý niệm “Mong sao tôi sẽ đạt được Phật quả vì lợi ích của chúng sinh”, tức là phương pháp phát tâm đơn thuần; và phương pháp thứ hai là phát tâm cùng với thệ nguyện, rằng: “Tôi sẽ không bao giờ thối chuyển tâm Bồ-đề này.” Bạn chỉ nên phát tâm như vậy nếu bạn nghĩ rằng mình có thể thực hành và duy trì sự tu tập.
Now comes the actual practice, the actual way to generate the mind of enlightenment. As I mentioned before there are two ways of generating the mind of enlightenment: to think, ‘May I attain Buddhahood for the sake of sentient beings,’ which is the aspirational method, and the aspirational way of generating the mind of enlightenment with commitment, thinking, ‘I will never give up the mind that I have generated.’ You should do this if you think you can practice and observe the trainings.
Những pháp tu tập nào liên quan đến việc phát tâm Bồ-đề? Nếu tôi tóm lược những điểm được giảng giải trong bản văn Bảo trang nghiêm luận này thì bạn sẽ hiểu được có bốn thực hành đạo đức, chính là bốn nguyên nhân giúp chúng ta không thối thất tâm Bồ-đề trong đời này và đời sau, và bốn yếu tố phi đạo đức góp phần vào việc hủy hoại tâm Bồ-đề.
What are the trainings associated with the aspirational mind? If I summarize the points explained in this text you will understand the four virtuous practices, which are the four causes assisting us not to allow the mind to degenerate in this life or the next life and the four non-virtuous factors contributing to the degeneration of the mind of enlightenment.
Bốn yếu tố bảo vệ tâm Bồ-đề khỏi sự thối thất là: (1) thường xuyên tưởng nhớ đến những lợi ích của việc phát tâm Bồ-đề để phát triển nhiệt tâm trong việc nuôi dưỡng tâm Bồ-đề. (2) Phát tâm ba lần trong ngày và ba lần vào ban đêm để thực sự thúc đẩy sự phát tâm. Để đạt mục đích này chúng ta hãy thường xuyên lặp lại bài kệ sau đây:
The four factors protecting the mind of enlightenment from degeneration are: (1) Repeatedly recalling the benefits of generating the mind to develop enthusiasm in cultivating it; (2) Generating the mind three times during the day and three times at night to actually promote the mind generation. It is for this purpose that we repeatedly recite the verse:
Con nguyện quy y Phật, Pháp và Tăng-già,
Từ nay cho đến khi chứng ngộ.
I go for refuge until enlightenment
To the Buddha, the Dharma and the Supreme Community.
Nhờ công đức bố thí và các công hạnh khác, Nguyện cho con đạt đến quả Phật để làm lợi ích tất cả chúng sinh.
Through the virtue of giving and so forth,
May I attain Buddhahood to benefit all sentient beings.
Nhờ việc đọc lại những câu kệ này, chúng ta sẽ liên tục lặp lại sự phát khởi tâm Bồ-đề và thường xuyên tự nhắc nhở về tâm thức mà chúng ta đã gieo trồng trước đó.
Through the recitation of such verses we should generate the mind of enlightenment again and again and remind ourselves constantly of the mind we had cultivated earlier.
(3) Điều quan trọng nhất trong bốn yếu tố này là chúng ta không được từ bỏ những chúng sinh mà ta đã phát khởi tâm Bồ-đề vì họ. Khi ta nghĩ đến việc làm một điều gì cho hết thảy chúng sinh, chúng ta nghĩ đến tất cả, không bỏ sót bất cứ chúng sinh nào.
(3) Most important of all, we should not abandon sentient beings for whose sake we have generated the mind of enlightenment. When we think about doing something for all sentient beings, we include them all, no one is left out.
Sau khi đã phát tâm hướng về tất cả chúng sinh, điều rất có thể xảy ra là vào một ngày nào đó khi phải đối mặt với những tình huống không may đột nhiên xảy đến, bạn có thể nghĩ: “Mình không thể làm bất cứ điều gì cho gã này; cầu cho điều gì đó tệ hại xảy đến cho bọn chúng...” Vậy là ước nguyện giúp đỡ tất cả chúng sinh của bạn sẽ bị tiêu tan. Tâm Bồ-đề hướng đến mọi chúng sinh sẽ thối thất. Nếu bạn từ bỏ chỉ một chúng sinh thì ước nguyện giúp đỡ tất cả chúng sinh sẽ không thành, vì bạn đã không giữ lời hứa với tất cả chúng sinh. Vì vậy, điều rất quan trọng là không được từ bỏ dù chỉ một chúng sinh mà bạn đã phát tâm Bồ-đề vì lợi lạc cho họ.
After having generated a mind that takes everyone into account, it is possible that one day, in the face of sudden unfortunate circumstances, you might think, ‘I cannot do anything for this person, may something bad happen to them.’ Then your wish to help all sentient beings will be shattered. Your mind of enlightenment in relation to all sentient beings will decline. If you abandon one sentient being, your aspiration to help all sentient beings is broken, because you did not keep your promise to all sentient beings. Thus, it is very important not to abandon even one sentient being, for whose sake you have generated the mind of enlightenment.
Thỉnh thoảng bạn có thể nổi giận và rơi vào một cuộc xô xát, nhưng bạn không được giữ mãi ý tưởng xấu trong thâm tâm và nghĩ rằng: “Hãy đợi đấy, một ngày nào đó tao sẽ cho mày biết tay.’ Một động lực như thế là hoàn toàn sai trái. Nếu bạn cứ bám lấy một ý nghĩ như thế thì tâm Bồ-đề mà bạn đã phát khởi sẽ thối thất. Bạn có thể thực hành theo cách này: Bạn không nên từ bỏ tâm từ bi sâu xa ngay cả với kẻ thù đáng nguyền rủa và không nên đánh mất lòng yêu thương đối với người đó.
Sometimes you may get angry get into a fight, but you cannot maintain a malicious thought deep within you, thinking, ‘Just wait, I’ll get you one day.’ Such motivation is absolutely improper. If you cling to such a thought, the mind of enlightenment you have generated will decline. You can practise in this way. You should not abandon your compassion deep down, even in relation to your sworn enemy, and you should not relinquish your love for him or her.
Nhất thời bạn có thể hành động chống lại những hành vi sai trái của người khác. Điều này được cho phép trong sự tu tập của một vị Bồ Tát. Chúng ta thấy trong số 44 lỗi lầm của việc thực hành tâm hạnh Bồ Tát có việc không đánh giá đúng để ngăn chặn kịp thời những hành vi sai trái.
Temporarily you can take action against other people’s wrong doings, as is permitted in the trainings of a Bodhi­sattva. We find in the 44 faults of a Bodhisattva’s practice, that if you do not take appropriate measures to contain the wrong doing it is an infraction or fault.
Như vậy, việc chân thành không từ bỏ những chúng sinh mà bạn đã phát tâm Bồ-đề vì họ là thực hành công đức thứ 3.
So, not to give up the sentient beings for whom you have generated the mind, from the depth of the heart, is the third virtuous practice.
(4) Yếu tố kế tiếp là việc tích lũy hai nhóm [công đức: phương tiện và trí huệ].
(4) The next is accumulating the two collections.
Đây là bốn nguyên nhân giúp chúng ta không thối thất tâm Bồ-đề trong kiếp này.
These are the four causes helping us not to let the mind of enlightenment decline in this life.
Để tâm Bồ-đề không thối thất trong các kiếp sống tương lai, chúng ta cần hiểu rõ bốn cách hành xử tai hại góp phần làm thối thất tâm Bồ-đề và bốn việc thiện giúp phát triển tâm Bồ-đề. Ở đây tôi sẽ không giải thích chi tiết về bốn việc làm có hại như là lừa dối các vị Lạt-ma và thầy trú trì bằng cách nói dối... Nói thật ngắn gọn, nếu bạn thực hành bốn việc thiện bạn sẽ không bị ảnh hưởng bởi bốn điều bất thiện kia. Nói tóm lược thì bốn việc thiện đó là:
In order not to let the mind decline in future lives, we should understand the four unwholesome practices contributing to the degeneration of the mind of enlightenment and the four virtuous practices contributing to its development. I will not explain the four misdeeds like deceiving lamas and abbots by telling lies, in detail here. In short, if you practise the four virtuous qualities you will not be affected by the four non-virtues. To summarize, the four virtuous practices are:
1) Không được nói dối, dù phải trả giá bằng mạng sống của bạn. Dĩ nhiên, đôi khi có những trường hợp bạn buộc phải nói dối vì bảo vệ Chánh pháp hay những chúng sinh đang gặp phải vấn đề nghiêm trọng nào đó. Nhưng bạn phải từ bỏ việc nói dối không có mục đích hay có hại.
1) Not to tell lies even at the cost of your life. Of course sometimes there are situations when you may have to tell lies for the sake of the Dharma or sentient beings in connection with some important issue. But you have to give up telling lies that are without purpose or harmful.
2) Không được lừa lọc. Phải thật thà, không thiên vị và luôn có ý thức trách nhiệm cao.
2) Not to be deceitful, to be honest and impartial, with a strong sense of responsibility.
3) Tán dương tâm Bồ-đề bằng việc ghi nhớ những phẩm tính của nó và không bao giờ nói xấu nó. Nếu bạn thực hành đúng theo lời dạy này “Nói chung thì bạn phải luôn nghĩ về lòng tốt của tất cả chúng sinh; và đặc biệt là phải rèn luyện duy trì một thái độ trong sáng đối với tất cả những người sơ học” thì sai lầm này sẽ không thể xảy ra.
3) To praise the mind of enlightenment by remember­ing its qualities and never to speak badly of it. If you practise according to the saying, “Generally you have to think of the kindness of all embodied ones. In particular train in maintaining a pure attitude towards all practitio­ners,” this fault will not occur.
4) Giúp người khác duy trì việc tu tập đạt đến giác ngộ hoàn toàn. Việc làm cho người khác phải hối tiếc về những hành vi tốt đẹp mà họ đã thực hiện được gọi là bất thiện. Cách đối trị vấn đề này là bất cứ khi nào có thể, hãy giúp người khác tiến gần hơn đến sự giác ngộ hoàn toàn. “Người khác” ở đây có nghĩa là tất cả mọi người, không chỉ riêng những ai thân thiết gần gũi với bạn.
4) Helping others hold on to the practice of complete enlightenment. Making others regret the good actions they have done is called black Dharma. The antidote to this is to bring others closer to attaining complete enlightenment, whenever you can. This means anyone, not only those who are near and dear to you.
Những thực hành này được gọi là bốn thiện pháp. Khi bạn thực hành bốn thiện pháp này, bạn sẽ tránh được sự nhiễm ô của bốn pháp bất thiện. Và nếu bạn tin rằng mình có thể tuân thủ những chỉ dẫn này thì nên nghĩ rằng bạn sẽ không chỉ phát tâm Bồ-đề mà còn sẽ không bao giờ từ bỏ nhờ vào sự chú tâm đến nó. Nếu [có những lúc] bạn không thể duy trì được tâm Bồ-đề, trước tiên hãy nghĩ: “Tôi nguyện đạt được sự giác ngộ viên mãn tối thượng vì lợi ích của tất cả chúng sinh; và tôi quyết sẽ đạt được.” Chỉ như thế là đủ!
These are called the four white Dharmas. When you practise the four white Dharmas you will avoid the stains of the four black Dharmas. And if you think that you can observe these instructions, you should think that not only will you generate the mind of enlightenment, but by focusing on this mind you will never abandon it. If you cannot maintain this mind, first think, ‘may I attain un­surpassable complete enlightenment for the sake of sen­tient beings; and I will attain it.’ That will be enough.
Những ai mong muốn phát tâm Bồ-đề xin hãy quỳ lên gối phải, trừ ai đang bị đau chân hoặc không được khỏe. Như đã đề cập ở trên, với đức tin vững vàng, hãy quán tưởng đức Phật đang ở ngay trước các bạn, và với tâm từ bi hãy quán tưởng tất cả chúng sinh vây quanh bạn. Với quyết tâm đạt đến sự giác ngộ viên mãn tối thượng vì tất cả chúng sinh, hãy lặp lại theo tôi những lời cầu nguyện phát tâm Bồ-đề như sau:
Those who want to generate the mind of enlighten­ment please kneel on your right knee, except for those of you whose legs are stiff or who are unwell. As I said before, with strong faith visualize the Buddha in front of you and with compassion visualize all sentient beings around you. With a strong determination to attain unsurpassable, complete enlightenment for all sentient beings, repeat the words for generating the mind of enlightenment after me.
“Kính lạy Chư Phật và chư Bồ Tát mười phương, xin lắng nghe con!
“O Buddhas and Bodhisattvas of the ten directions please listen to me,
“Kính lạy thầy, xin lắng nghe con!
“O teacher please listen to me.
“Con tên là [điền tên bạn vào], trong đời này và nhiều đời khác đã gieo cấy được những hạt giống lành nhờ vào sự thực hành bố thí, trì giới, kiên trì hạnh nguyện và các hạnh lành khác. Thêm vào đó là việc khuyến khích người khác làm lành và tùy hỷ với việc lành của họ. Con nguyện cho tất cả những hạnh lành căn bản này sẽ là nguyên nhân nuôi dưỡng tâm Bồ-đề, cũng giống như trong quá khứ các Đấng Thiện Thệ, các vị La Hán, chư Phật giác ngộ viên mãn, và các vị Đại Bồ Tát ở các địa cao nhất đã từng phát tâm Bồ-đề.
“I by the name... [insert your name] have in this and other lives planted seeds of virtue through my own practice of generosity, ethics, keeping the vows and other virtues. Likewise, by asking others to do practice and rejoicing at their practice. May these root virtues become a cause to cultivate the mind of enlightenment just as in the past the Sugatas, the Arhats, the perfectly, fully enlightened Buddhas, the great Bodhisattvas seated on the highest ground have generated the mind of enlightenment.
“Con tên là ... ... , từ nay cho đến khi đạt được tinh yếu của đạo Bồ-đề, để giải thoát cho những chúng sinh chưa được giải thoát, che chở cho những ai không được che chở, mang hơi thở đến cho những ai không còn thở, và để những ai chưa hoàn toàn thoát khỏi khổ đau sẽ nuôi dưỡng tâm Bồ-đề để đạt đến sự giác ngộ tối thượng viên mãn.”
“I by the name ... from now until the attainment of the essence of Buddhahood, in order to liberate those sentient beings who are not liberated, deliver those who are not delivered, give breath to the breathless, and those who have not fully gone beyond suffering will cultivate the aspiration to attain the unsurpassable, perfect and complete enlightenment.”
Đây là lần tụng đọc đầu tiên.
This is the first recitation.
Trong lần tụng đọc thứ hai, cũng như trước đây, bạn phải quán tưởng tại nơi chúng ta đang phát tâm Bồ-đề này có đủ chư Phật và Bồ Tát mười phương, sáu Bảo trang và hai Đấng siêu việt ở Ấn Độ, tám vị Đại Thành Tựu và bảy tổ dòng truyền thừa từ đức Phật Thích-ca đều đang thực sự hiện diện. Cũng vậy, từ Tây Tạng (Xứ Tuyết) hãy quán tưởng sự hiện diện tại đây của hai mươi lăm vị đệ tử đạo sư Guru Rinpoche, tám bậc trì minh trong số những bậc thầy đầu tiên của dòng Nyingma [Ninh Mã]; năm vị tổ của dòng Sakya [Tát-ca]; các vị Lama thuộc truyền thống Đạo Quả; ba vị sáng lập phái Kagyu [Ca-nhĩ-cư] là Marpa, Milarepa và Gampopa; ba anh em nhà Khampa và Kyobpa Jigten Gonpo trong số các vị Lama dòng Kagyu; Jowo Je, Ngok và Drom thuộc giai đoạn ban đầu của dòng Kadam [Ca-đương], cùng với vị đại Lama Tsongkhapa (Tông-khách-ba), vị cha lành và các đệ tử của ngài, những vị Lama thuộc phái Tân Kadam.
At the second recitation, as before you must think that at this place where we are developing the mind of enlightenment the Buddhas and their children of the ten directions, the six ornaments and the two supremes of India, the eight great adepts and the seven lineage holders of the Buddha are actually present. Likewise, from the Land of Snow, visualize the presence here of the twenty-five disciples of Guru Rinpoche, the eight knowledge holders among the early Nyingma masters; the five patriarchs of the Sakya, the Lamas of the Path and Fruit tradition; the three founders of the Kagyu, Marpa, Milarepa and Gampopa; the three Khampa brothers and Kyobpa Jigten Gonpo among the Kagyu lamas; and Jowo Je, Ngok and Drom of the early Kadam; likewise the great lama Tsongkhapa, the father and his sons, and the lamas of the new Kadampa.
Hãy nghĩ rằng hiện diện nơi đây còn có những vị Lama và chư Bồ Tát của cả bốn truyền thống Tây Tạng, là những vị đã nuôi dưỡng tâm Bồ-đề, thực hành Chánh pháp và truyền lại cho thế hệ chúng ta những tác phẩm tuyệt vời. Hãy quán tưởng những bậc vĩ nhân này đang ở trước bạn và chứng minh việc bạn thọ nhận giới luật để phát tâm Bồ-đề.
Think that the lamas and Bodhisattvas of all four traditions of Tibet who have cultivated the mind of enlightenment, practised the Dharma and bequeathed us their wonderful works are present. These great beings should be visualized before you bearing witness to your taking the precepts for generating the mind of enlightenment.
Chung quanh ta là những chúng sinh đã từng là mẹ ta, từ vô thủy đến nay vốn luôn tử tế. Họ khát khao hạnh phúc nhưng luôn đánh mất hạnh phúc, họ không mong muốn khổ đau nhưng luôn chìm trong đau khổ. Cũng giống như bạn, tất cả những chúng sinh ấy đều khao khát hạnh phúc và không mong muốn khổ đau, trong ý nghĩa này thì tất cả chúng ta đều như nhau. Tất cả chúng ta đều bình đẳng trong quyền mưu cầu hạnh phúc và loại trừ khổ đau. Chúng ta cũng bình đẳng trong việc sẵn có tánh Phật. Vì thế, bạn phải nghĩ rằng có được thân người quý báu này và gặp được Phật pháp là điều rất hiếm có. Đặc biệt là cả Kinh điển và Mật điển đều hiện hữu và bạn đã gặp được những bậc thầy Đại thừa. Vì vậy, bạn hãy nghĩ rằng: “Tôi phải nắm lấy cơ hội này và nhanh chóng đạt đến Chánh đẳng Chánh giác vì lợi ích của hết thảy vô số chúng sinh.” Bằng sự phát khởi quyết tâm dũng mãnh như vậy, bạn hãy nghĩ: “Tôi sẽ phát tâm Bồ-đề” và lặp lại [phần phát nguyện] như trước.
We are surrounded by all mother sentient beings, who have been kind over beginningless time. They desire happiness but are deprived of it, they do not want suffering, but they are immersed in it. All of them like yourself desire happiness and do not want suffering, in this way we are all the same. We are also equal in having the right to have happiness and remove suffering. We are also the same in possessing the Buddha essence within our minds. So, you should think that you have found something very rare when you attained this precious human life and met with the doctrine of the Buddha. In particular, both doctrines of sutra and tantra are present and you have met with masters of the Mahayana. Therefore, think, ‘I must seize this opportunity and before long attain the state of an omniscient conqueror for the benefit of all countless sentient beings.’ By generating such a courageous resolve you should think “I will cultivate this mind” and repeat as before.
Trong lần tụng đọc thứ ba, bạn nên suy ngẫm rằng sự vị kỷ giống như một rễ cây độc [gây hại]. Trong khi đó sự quan tâm đến người khác giống như một rễ cây thuốc và là cội nguồn của đức hạnh.
At the third recitation, you should reflect that self­centeredness is like a poisonous root, while consideration for others is like a medicinal root and the source of the collection of virtue.
Ngay lúc này đây, chúng ta đã được sinh ra làm người và có khả năng phân biệt đúng sai, tốt xấu. Chúng ta đã gặp được những bạn đồng tu, có cơ hội để học hỏi Phật pháp, và chúng ta cũng có cơ hội để học hỏi những tác phẩm của các học giả và những đại sư ở Ấn Độ và Tây Tạng. Từ những tác phẩm này chúng ta đã học biết được sự khác nhau giữa cái đúng và cái sai. Do đó, chúng ta nhất thiết phải phân biệt được mọi điều đúng sai.
Right now, we have attained life as a human being and are able to distinguish between good and bad, right and wrong. We have met with spiritual friends and had the chance to study the Buddha’s teachings and we have had the opportunity to study the excellent works of the scholars and adepts of India and Tibet. From these we have learned the difference between right and wrong, therefore we must be able to distinguish between right and wrong.
Chúng ta phân biệt đúng sai như thế nào? Tất cả chúng ta đều mong muốn tránh được khổ đau. Cội nguồn của khổ đau chính là sự ích kỷ, vì vậy chúng ta phải từ bỏ nó. Tất cả chúng ta đều ưa thích hạnh phúc và cội nguồn của hạnh phúc chính là sự quan tâm đến người khác. Chính vì thế chúng ta phải khơi dậy một thái độ quan tâm đến người khác và phát triển hơn nữa bất cứ sự quan tâm nào đã có. Hơn thế nữa, chúng ta còn phải duy trì cho được điều này mãi mãi.
How do we distinguish between right and wrong? We all want not to meet with suffering. The root of suffering is self-centeredness, so we must give it up. We all cherish happiness and the root of happiness is having concern for others. So, we must generate a considerate attitude towards others and increase whatever consideration we have already generated. What is more we have to keep on doing this right up to the very end.
Nếu bạn hỏi rằng tâm dũng mãnh hoàn hảo với sự hết lòng quan tâm đến lợi ích của người khác là gì? Đó chính là ý tưởng yêu thương chăm lo cho mọi người, là tâm Bồ-đề vị tha. Nếu bạn còn thắc mắc làm thế nào mà chư Phật tôn quý và các vị Đại Bồ Tát mà chúng ta hiện đang quán tưởng như đối tượng của sự quy y đã phụng sự hết sức lớn lao cho chúng sinh và Chánh pháp; thì đó không phải vì các ngài có thể xác khỏe mạnh cường tráng, như Jetsun Mila chẳng hạn, rất yếu đuối về mặt thể chất. Các ngài làm được như thế không phải nhờ vào thể xác, cũng không do nơi sự đông đảo hay giàu có, mà chỉ nhờ vào trí tuệ của các ngài. Sự khác biệt ở đây chính là ý tưởng thanh tịnh thuần khiết luôn mang lại lợi lạc cho người khác.
If you ask, what is that perfect courage possessing firm resolution that shows concern for others’ welfare? It is the thought that cherishes others, the altruistic mind of enlightenment. If you also ask how the precious Buddhas and their offspring, who we presently visualize as our objects of refuge, did great service to sentient beings and the Buddha dharma. It is not that they have huge strong bodies. Jetsun Mila, for example, was physically weak. It is not because of their bodies, nor because of their troops, nor because of their wealth, it is only because of their wisdom. The difference is the pure thought which benefits others.
Đức Phật là toàn hảo và có đủ mọi đức tính, được trang nghiêm bởi ba mươi hai tướng tốt và tám mươi vẻ đẹp, vì Ngài đã phát tâm từ bi. Trong tác phẩm Thích lượng luận (Pramāṇavārttika), ngài Dharmakīrti [Pháp Xứng] có nói:
The Buddha is faultless, possesses all qualities, and is adorned by the 32 major and 80 minor marks, because he had generated compassion. Dharmakirti’s Commentary to the Compendium of the Valid Cognition (Pramanavartika) says:
“Nhân chính yếu đưa tới sự giác ngộ là liên tục thực hành tâm từ bi.”
“The main causal factor leading to enlightenment is the repeated practice of compassion.”
Tương tự, trong bài kệ quy kính đầu tiên của Tập lượng luận, ngài Dignāga [Trần-na] có nói rằng, sở dĩ đức Phật trở thành một bậc đáng tôn kính là vì Ngài có tâm nguyện làm lợi lạc cho mọi chúng sinh hữu tình. Việc thực hành từ bi dẫn tới thực hành trí huệ nhận hiểu tính Không và cuối cùng dẫn đến sự thành tựu quả Phật.
Likewise, in the first verse of homage in the Compendium of Valid Cognition, Dignaga mentions that the Buddha became a valid person because he possessed the mind wishing to benefit others. Practice of compassion leads to the practice of wisdom realizing emptiness, which finally leads to the attainment of Buddhahood.
Vì ý tưởng làm lợi cho người khác là cội nguồn của toàn bộ các công đức, chúng ta nên xem chư Phật, Bồ Tát là những tấm gương và học hỏi từ công hạnh của các ngài. Vậy các ngài hành xử như thế nào? Các ngài không bao giờ có ý định làm tổn hại bất cứ ai. Các ngài luôn duy trì tâm nguyện làm lợi lạc cho người khác và thể hiện bằng hành động giúp đỡ mọi người. Nếu bạn có một tâm nguyện như thế và thực hành cũng theo cách như thế tức là bạn đã trở thành Phật tử. Trong dịp này, khi bạn có đủ trí huệ để tham gia vào hàng ngũ Phật tử và sáng suốt phân biệt được đúng sai thì sẽ có người hướng dẫn cho bạn. Bạn hãy cẩn thận đừng bao giờ cố ý đi đường tắt.
Since the thought of benefiting others is the source of the entire collection of virtue, we should take the Buddhas and their children as our examples and learn from their mode of behaviour. And how do they behave? They never maintain harmful intent towards anyone. They maintain a wish to benefit others and display the conduct of benefiting others. If you have such will and conduct yourself in such a way, you have become a follower of the Buddha. On this occasion, when you have the wisdom to join the line of followers of the Buddha and the wisdom to distinguish between right and wrong, there is someone to guide you. You must be careful never knowingly to leap from the cliff.
Hôm nay, các bạn đang đứng trước ngã ba đường. Bạn có thể đi lên hoặc đi xuống. Bạn có thể hướng đến hạnh phúc vĩnh cửu hay sự hủy diệt mãi mãi. Hiện nay, sự lựa chọn này vẫn trong tầm tay bạn. Chúng ta nên khát ngưỡng noi gương chư Phật và Bồ Tát. Nói ngắn gọn là từ trong thâm tâm bạn hãy phát khởi tâm Bồ-đề chân thực hướng đến sự giác ngộ viên mãn. Nếu bạn nghĩ rằng mình có thể thực hành được các pháp tu này thì bạn phải quyết tâm không bao giờ từ bỏ tâm Bồ-đề.
Today you are at a crossroads. You can either go up or down. You can either head towards permanent happiness or permanent destruction. At present the option is still in your hands. We should aspire to follow the examples of the Buddhas and the Bodhisattvas. In short, from the bottom of your heart generate a genuine aspiration to attain the unsurpassable state of complete enlightenment. If you think you can practise the trainings, you have to resolve never to abandon this mind.
Hãy lặp lại theo tôi lời nguyện phát tâm Bồ-đề lần thứ ba.
Repeat after me the words for generating the mind of enlightenment for the third time.
Đến đây chúng ta đã hoàn tất việc phát tâm Bồ-đề. Kế tiếp, chúng ta đuợc dạy là phải tùy hỷ. Chúng ta rất may mắn đã phát khởi được một tâm thức tốt đẹp như vậy, khi những điều kiện nội tâm và ngoại cảnh đều hội đủ. Đừng bao giờ để tâm thức tốt đẹp này thối thất. Khi bạn cố gắng thực hành tâm Bồ-đề, bạn có thể thấy là thật rất khó để làm được một điều gì đó có lợi cho hết thảy chúng sinh hữu tình. Nhưng về mặt tinh thần chúng ta nhất thiết phải có sự dũng mãnh để phụng sự lợi ích của tất cả chúng sinh hữu tình mà hoàn toàn không có chút ác ý đối với bất cứ chúng sinh nào. Bạn nhất định sẽ đạt được điều này nếu bạn cố gắng phát triển tâm dũng mãnh. Không cần thiết phải giảng giải gì thêm về phần giáo pháp mà tôi vừa trình bày.
With this we have finished generating the mind of enlightenment. Next, we are told to rejoice. We are very fortunate to have generated such a good mind, when the external and internal circumstances have come together. Never let this good mind decline. When you try to put it into practice, you may find that it is difficult to do something for all sentient beings. But mentally we must have courage to work for the benefit of all sentient beings without holding ill will towards any of them. You will accomplish this, if you try to increase your courage. There is no need to give any additional explanation of the teachings I have already given.
Bây giờ vừa đúng mười hai giờ, và nơi đây là một địa điểm đặc biệt. Ở Tây Tạng, xứ sở của chúng tôi, Xứ Tuyết, truyền thống Kagyu của chúng tôi có bốn dòng truyền lớn và tám chi phái nhỏ, trong đó dòng Drikung Kagyu gần đây vừa xây dựng xong tu viện mới này. Sau lễ khánh thành, trong hai ngày qua chúng ta đã tạo được một mối liên kết tín ngưỡng với nhau và sự kiện này đã kết thúc một cách tốt đẹp. Tất cả chúng ta phải ghi nhớ kỹ điều này trong tâm. [Tất nhiên] tôi không cần nhắc nhở những ai đã quen thuộc với sự tu tập. Nếu có ai trong các bạn không chú tâm lắm đến sự tu tập thì từ nay các bạn nên thay đổi cách nghĩ của mình.
It is exactly twelve o’clock now. The place is distinguished. In our country, the Land of Snow, our Kagyu Tradition has four major and eight minor divisions, of which the Drikung Kagyu tradition has recently constructed a new institute. After the inauguration, we have created a religious connection with each other over the last couple of days and this has been successfully concluded. We should all keep this well in mind. There is no need for me to tell those who are accustomed to the practice. If some of you are not very attentive to your practice, you should change your colour from now on.
Khi một gia đình trở nên khá giả hơn, họ sẽ cải thiện nhu cầu ăn mặc. Hôm nay chúng ta đã có cơ hội học hỏi được đôi điều về Chánh pháp và đã được dẫn nhập phần nào vào ý nghĩa Chánh pháp. Các bạn nên cải thiện cung cách ứng xử của mình để cho thấy là bạn đã được giàu có hơn về Pháp bảo. Các bạn không nên nói năng thô lỗ, và những ai thường cãi cọ hung hăng thì nên cư xử hiền hòa hơn. Những ai trong các bạn vốn thường hẹp hòi bủn xỉn thì hãy mở rộng bàn tay [ban phát]. Có những con người mà khi vừa mở miệng ra bạn đã nghĩ ngay là họ đang nói dối. Vì vậy hãy cố gắng hạn chế tối đa những lời nói dối và cư xử chân thật. Điều này rất quan trọng.
When a family becomes more prosperous, they improve their clothes and eat better food. Today, we have had this opportunity to learn a little about the Dharma and have had some introduction to the meaning of the Dharma. To show that you have become richer in the Dharma wealth, your conduct should improve. You should not speak roughly and those who are usually quarrelsome and aggressive should be gentler. Those of you who are normally miserly should open your hands. There are some people, who, the moment they speak to you, you think ‘he is lying’. So, try to keep your lies to a minimum and behave honestly. This is very important.
Nói tóm lại, cho dù bạn không thể làm lợi ích cho người khác thì chí ít cũng đừng làm hại họ. Hãy luôn ghi nhớ điều này. Lời khuyên quan trọng nhất tôi có thể đưa ra cho bạn là hãy gìn giữ một trái tim nhân hậu. Đây chính là phần sinh động nhất của giáo pháp. Dựa trên nền tảng của một trái tim nhân hậu tốt đẹp mà bạn [làm tất cả mọi việc như] học hỏi, cầu nguyện hằng ngày, thực hành các pháp tu và làm công việc kiếm sống. Nếu bạn có thể làm được như vậy thì hy vọng là mọi việc trong những kiếp sống tương lai của bạn sẽ ngày càng trở nên tốt đẹp hơn.
In short, even if you cannot benefit others, at least do not harm them. Keep this in mind. The most important advice I can give you is to keep a kind heart, which is the very life of the teaching. On the basis of a good kind heart you should study, say your daily prayers, follow your vocation or training and do the work by which you earn your livelihood. If you can do this, in future from life to life, there is hope that things will get better and better.
Cuối cùng, chúng ta nên cầu nguyện và hồi hướng tất cả công đức tu tập cho sự hưng thịnh của Phật pháp nói chung và chân lý có thể rộng truyền khắp Tây Tạng nói riêng. Vì thế, nguyện cho những lời dạy trong Kinh điển và Mật điển một lần nữa lại hưng thịnh ở Tây Tạng một cách thuần tịnh như trước đây; và nguyện cho điều đó góp phần trực tiếp và gián tiếp vào hạnh phúc nhất thời cũng như hạnh phúc viên mãn của hết thảy chúng sinh từng là mẹ chúng ta.
Finally, we should pray and dedicate all our virtuous practice for the flourishing of the Buddhadharma in general and in particular that the truth may prevail in Tibet. May the teachings of sutra and tantra flourish once again in Tibet as purely as before. And may that contribute directly and indirectly to the temporary and ultimate happiness of all mother sentient beings.
Nhân dịp đặc biệt này, chúng ta được tụ họp tại đây, tôi muốn cảm ơn những người đã tích cực tổ chức buổi họp mặt này. Vì thế, chúng ta hãy cầu nguyện cho việc sáng lập tu viện này sẽ thành tựu theo đúng kỳ vọng và dự tính của chúng ta mà không gặp bất kỳ trở ngại nào.
On this particular occasion we have gathered at this place - and I want to thank those who worked hard to organise it. So let us pray that the establishment of Shedra and Drubdra will be accomplished according to our hopes and plans without hindrance.
Ngài Sakya Dagtri Rinpochey và hai vị Drikung Kyabgon, các vị Tu viện trưởng và các vị nhận truyền thừa Giáo pháp khác cũng đều hiện diện ở đây. Tôi chắc chắn rằng các bạn sẽ nhận lấy trách nhiệm duy trì những mục đích tốt đẹp của mình. Tôi mong mỏi các bạn tiếp tục làm như thế một cách dũng mãnh trong giai đoạn khó khăn này. Hãy quan tâm đến sức khỏe và làm việc tích cực. Tất cả chỉ có thế – Tashi delek! [– Chúc mọi điều tốt lành!]
Sakya Dagtri Rinpochey, the two Drikung Kyabgons, Abbots and other Dharma holders are here. I am sure that you will all take responsibility and maintain your good intentions. I request you to continue to do so coura­geously in this difficult time. Take care of your health and work hard. That’s all - tashi delek!
Tóm lại,
Bậc hộ trì, Bồ Tát Quán Thế Âm,
Đã phát đại nguyện trước chư Phật và Bồ Tát.
Là sẽ che chở bảo hộ cho Xứ Tuyết.
In short,
The protector, Avalokiteshvara,
Made vast prayers before Buddhas and Bodhisattvas
To thoroughly take care of the Land of Snow;
Cầu mong cho kết quả tốt đẹp [của lời nguyện này] sẽ nhanh chóng chín mùi vào hôm nay.
Cầu mong cho chúng ta nuôi dưỡng được tâm Bồ-đề cao quý và siêu việt,
Mà trước đây chưa từng được nuôi dưỡng.
Và cầu mong cho tâm Bồ-đề đã được nuôi dưỡng sẽ không thối thất,
Mà ngày càng phát triển lớn mạnh hơn.
May the good result quickly ripen today.
May we cultivate the supreme precious mind of en­lightenment
That has not been cultivated
And may that which has been cultivated not decline
But flourish higher and higher.

Dịch [từ Tạng ngữ] sang Anh ngữ: Ven. Lhakdor, Dorje Tseten và Jeremy Russell.
Translated by Ven. Lhakdor, Dorje Tseten and Jeremy Russell.
Trích từ: CHO YANG, The Voice of Tibetan Religion & Culture, Bài số 6.
From CHÖ YANG, The Voice of Tibetan Religion & Culture No.6
Biên tập: Pedron Yeshi và Jeremy Russell.
Editors: Pedron Yeshi & Jeremy Russell.

    « Xem chương trước «      « Sách này có 3 chương »       » Xem chương tiếp theo »
» Tải file Word về máy » - In chương sách này

_______________

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH




Mối tơ vương của Huyền Trân Công Chúa


Rộng mở tâm hồn


Nghệ thuật chết


Cho là nhận

Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.

XEM TRANG GIỚI THIỆU.





Quý vị đang truy cập từ IP 3.21.248.47 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.

Ghi danh hoặc đăng nhập

Thành viên đang online:
Rộng Mở Tâm Hồn Phan Huy Triều Rộng Mở Tâm Hồn Tam Thien Tam Rộng Mở Tâm Hồn Pascal Bui Rộng Mở Tâm Hồn Tri Huynh Rộng Mở Tâm Hồn caokiem Rộng Mở Tâm Hồn hoangquycong Rộng Mở Tâm Hồn Lãn Tử Rộng Mở Tâm Hồn Ton That Nguyen Rộng Mở Tâm Hồn Nguyễn Sĩ Long Rộng Mở Tâm Hồn ngtieudao Rộng Mở Tâm Hồn Viên Hiếu Thành Rộng Mở Tâm Hồn Phạm Thiên Rộng Mở Tâm Hồn Chúc Huy Rộng Mở Tâm Hồn Trương Quang Quý Rộng Mở Tâm Hồn Lê Quốc Việt Rộng Mở Tâm Hồn Du Miên Rộng Mở Tâm Hồn Quang-Tu Vu Rộng Mở Tâm Hồn phamthanh210 Rộng Mở Tâm Hồn An Khang 63 Rộng Mở Tâm Hồn Vạn Phúc Rộng Mở Tâm Hồn zeus7777 Rộng Mở Tâm Hồn Trương Ngọc Trân Rộng Mở Tâm Hồn Diệu Tiến Rộng Mở Tâm Hồn Nguyên Ngọc Rộng Mở Tâm Hồn Trần Thị Huyền Rộng Mở Tâm Hồn Thiện Diệu Rộng Mở Tâm Hồn Nguyễn Văn Minh Rộng Mở Tâm Hồn Diệu Âm Phúc Thành Rộng Mở Tâm Hồn Thiền Khách Rộng Mở Tâm Hồn nước Rộng Mở Tâm Hồn Bui Tuyet Lan Rộng Mở Tâm Hồn Xuân Thôn Rộng Mở Tâm Hồn Nguyên Độ Rộng Mở Tâm Hồn Thích Quảng Ba Rộng Mở Tâm Hồn Pháp Tâm Rộng Mở Tâm Hồn Dinhvinh1964 Rộng Mở Tâm Hồn Yduongvan Rộng Mở Tâm Hồn Trí Tuệ Từ Bi Rộng Mở Tâm Hồn Tiến Mạnh Rộng Mở Tâm Hồn Hoat Khong ... ...

Việt Nam (71 lượt xem) - Hoa Kỳ (56 lượt xem) - French Southern Territories (5 lượt xem) - Philippines (2 lượt xem) - Saudi Arabia (2 lượt xem) - Anh quốc (1 lượt xem) - Mauritius (1 lượt xem) - Algeria (1 lượt xem) - Kenya (1 lượt xem) - Uzbekistan (1 lượt xem) - Hà Lan (1 lượt xem) - Nga (1 lượt xem) - ... ...