Người ngu nghĩ mình ngu, nhờ vậy thành có trí. Người ngu tưởng có trí, thật xứng gọi chí ngu.Kinh Pháp cú (Kệ số 63)
Ý dẫn đầu các pháp, ý làm chủ, ý tạo; nếu với ý ô nhiễm, nói lên hay hành động, khổ não bước theo sau, như xe, chân vật kéo.Kinh Pháp Cú (Kệ số 1)
Xưa, vị lai, và nay, đâu có sự kiện này: Người hoàn toàn bị chê,người trọn vẹn được khen.Kinh Pháp cú (Kệ số 228)
Nếu người nói nhiều kinh, không hành trì, phóng dật; như kẻ chăn bò người, không phần Sa-môn hạnh.Kinh Pháp cú (Kệ số 19)
Kẻ hung dữ hại người cũng như ngửa mặt lên trời mà phun nước bọt. Nước bọt ấy chẳng lên đến trời, lại rơi xuống chính mình.Kinh Bốn mươi hai chương
Nếu chuyên cần tinh tấn thì không có việc chi là khó. Ví như dòng nước nhỏ mà chảy mãi thì cũng làm mòn được hòn đá.Kinh Lời dạy cuối cùng
Vui thay, chúng ta sống, Không hận, giữa hận thù! Giữa những người thù hận, Ta sống, không hận thù!Kinh Pháp Cú (Kệ số 197)
Những người hay khuyên dạy, ngăn người khác làm ác, được người hiền kính yêu, bị kẻ ác không thích.Kinh Pháp cú (Kệ số 77)
Dầu mưa bằng tiền vàng, Các dục khó thỏa mãn. Dục đắng nhiều ngọt ít, Biết vậy là bậc trí.Kinh Pháp cú (Kệ số 186)
Nhẫn nhục có nhiều sức mạnh vì chẳng mang lòng hung dữ, lại thêm được an lành, khỏe mạnh.Kinh Bốn mươi hai chương
Trang chủ- Kinh Bắc truyền
- Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa Kinh [大般若波羅蜜多經]
- Bản Việt dịch quyển số 540
Trang chủ »» Kinh Bắc truyền »» Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa Kinh [大般若波羅蜜多經] »» Bản Việt dịch quyển số 540 »»
Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa Kinh [大般若波羅蜜多經] »» Bản Việt dịch quyển số 540
» Tải tất cả bản dịch (file RTF)
» Hán văn » Phiên âm Hán Việt
» Càn Long (PDF, 0.62 MB) » Vĩnh Lạc (PDF, 0.74 MB) 
Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa
Kinh này có 600 quyển, bấm chọn số quyển sau đây để xem:Quyển đầu... ... 529 | 530 | 531 | 532 | 533 | 534 | 535 | 536 | 537 | 538 | 539 | 540 | 541 | 542 | 543 | 544 | 545 | 546 | 547 | 548 | 549 | 550 | 551 |
Việt dịch: Thích Trí Nghiêm
« Xem quyển trước « « Kinh này có tổng cộng 600 quyển » » Xem quyển tiếp theo »
Nhằm tạo điều kiện để tất cả độc giả đều có thể tham gia soát lỗi chính tả trong các bản kinh Việt dịch, chúng tôi cho hiển thị các bản Việt dịch này dù vẫn còn nhiều lỗi. Kính mong quý độc giả cùng tham gia soát lỗi bằng cách gửi email thông báo những chỗ có lỗi cho chúng tôi qua địa chỉ admin@rongmotamhon.net
Font chữ:
02
Bấy giờ, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế rất là hiếm có, đặc biệt, có thể điều phục được chúng Đại Bồ-tát, làm cho xa lìa tâm tự cao, hồi hướng sự mong cầu về trí nhất thiết trí.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Vì sao Bát-nhã ba-la-mật-đa rất là hiếm có, đặc biệt, có thể điều phục được chúng Đại Bồ-tát, làm cho xa lìa tâm tự cao, hồi hướng sự mong cầu về trí nhất thiết trí?
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Đại Bồ-tát nào không nương vào Bát-nhã ba-la-mật-đa, khi tu hành bố thí cho đến Bát-nhã và các Phật pháp khác, không dùng phương tiện thiện xảo nên dù tu các thiện pháp nhưng vẫn sanh tâm tự cao thì không thể hồi hướng trí nhất thiết trí.
Đại Bồ-tát nào nương vào Bát-nhã ba-la-mật-đa, khi tu hành bố thí cho đến Bát-nhã và các Phật pháp khác dùng phương tiện thiện xảo tu các thiện pháp điều phục tâm tự cao thì có thể hồi hướng sự mong cầu về trí nhất thiết trí.
Lúc ấy, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào có thể đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tu học, tư duy đúng lý, biên chép, giảng thuyết truyền bá rộng rãi thì thân tâm các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được an vui, không bị tất cả tai nạn xâm phạm.
Nếu người ở trong đội ngũ quân trận giao chiến mà chuyên lòng tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế thì đối với các hữu tình từ bi hộ niệm, không bị dao gậy làm thương hại, đối với kẻ oán địch đều khởi lòng từ, nếu sanh tâm ác thì tự nhiên bị thua bại.
Nếu các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này ở nơi quân trận, bị đao tên làm tổn thương mất mạng thì nhất định không có sự việc ấy.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì thiện nam tử, thiện nữ v.v... này tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, nên tự nhiên diệt trừ các ác nghiệp phiền não, các thứ dao gậy, cũng có thể diệt trừ các ác nghiệp phiền não, các thứ dao gậy cho người khác.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào có thể đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, biên chép, giảng thuyết truyền bá rộng rãi thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này không bị tất cả các loại thuốc độc, mê hoặc, quỉ mị, yếm rủa, chú thuật làm hại được, không bị nước nhấn chìm, hay lửa cháy, hoặc dao gậy, ác thú, oán tặc, ác thần, các tà ma yêu quái làm tổn hại.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế là Đại thần chú, là Đại minh chú, là Vô thượng chú, là Vô đẳng đẳng chú. Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế là vua trong các chú, rất cao thượng vi diệu, không gì có thể sánh kịp, đầy đủ đại oai lực, diệt trừ tất cả nhưng không bị tất cả diệt trừ được.
Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này siêng năng tu học thần chú như vậy không hại mình, cũng không bị người khác làm hại và những thứ khác hại.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này khi học Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, Đại vương thần chú này đối với ngã và pháp tuy vô sở đắc nhưng vẫn chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Do đây chứng được trí nhất thiết trí, quán sát về sự sai khác tâm hành của hữu tình, tự tại chuyển pháp luân vô thượng, khiến họ thực hành đúng như lời dạy, được lợi ích lớn.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì ở đời quá khứ, vị lai, hiện tại, các vị Bồ-tát đều học Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, đều vô sở đắc, vô sở chứng. Vì vậy nên gọi là trí nhất thiết trí.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa này chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, biên chép, giảng thuyết truyền bá rộng rãi, thì đời sau sẽ được các công đức hiện pháp như vậy.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào biên chép Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này, hoặc để ở chỗ thanh tịnh, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Tuy không lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, cũng không khai thị phân biệt cho người khác, nhưng ở nơi thành ấp, vương đô không bị tai nạn tật dịch, hoặc không bị người chẳng phải người v.v... làm tổn hại.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào kinh sợ oan gia, ác thú, tai nạn, yếm rủa, tật dịch, thuốc độc, chú thuật v.v… nên biên chép Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa này, tùy theo nhiều ít, đựng vào đãy thơm, để trong ống ngọc, hoặc đeo nơi thân, cúng dường, cung kính thì các việc sợ sệt đều tiêu diệt. Trời, rồng, quỉ, thần thường đến ủng hộ, chỉ trừ đời trước đã tạo các nghiệp ác nên phải trả mà thôi.
Này Kiều-thi-ca! Ví như có người hoặc loại bàng sanh vào Viện cội Bồ-đề, hoặc đến gần Viện kia thì người chẳng phải người không thể làm tổn hại.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì đời quá khứ, vị lai, hiện tại, chư Phật đều ngồi chỗ ấy mà chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Được Bồ-đề rồi, ban bố cho các hữu tình không kinh, không sợ, không oán, không hại, thân tâm được an vui. Vì vậy nên biết, Bát-nhã ba-la-mật-đa tùy ở chỗ nào cũng lại như vậy, tất cả trời, rồng, A-tu-la v.v... thường đến ủng hộ.
Này Kiều-thi-ca! Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế tùy ở chỗ nào thì chỗ ấy tức là chơn bảo tháp (Chế-đa), tất cả hữu tình đều nên kính lễ, đem các món thượng diệu cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Vì sao? Vì đó là chỗ nương nhờ của các loài hữu tình.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa này, đem nhiều thứ trang nghiêm cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen; hoặc đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc đèn sáng để cúng dường; sau khi Phật Niết-bàn lại có các thiện nam tử, thiện nữ v.v... khác dựng Bảo tháp trang nghiêm bằng bảy báu, chứa đựng Xá-lợi Phật trong hộp báu, để trong tháp ấy, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, rồi đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc đèn sáng mà cúng dường, trong hai người này, người nào được phước nhiều hơn?
Lúc ấy, Phật bảo trời Đế Thích:
- Ta lại hỏi ông, tùy ý ông đáp. Ý ông thế nào? Như Lai đã được trí nhất thiết trí, đã chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề và thân hiện tại nương theo những đạo nào tu học mà được?
Trời Đế Thích thưa:
- Như Lai đã được trí nhất thiết trí, đã chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề và thân hiện tại đều nương vào Bát-nhã ba-la-mật-đa tu học mà được.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Ta nương vào Bát-nhã ba-la-mật-đa tu học nên được trí nhất thiết trí, chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề và được thân hiện tại.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì nếu không học Bát-nhã ba-la-mật-đa mà có thể đắc trí nhất thiết trí, chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề và thân hiện tại thì không có sự việc ấy.
Này Kiều-thi-ca! Không những được thân tướng hảo nên gọi Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác mà cần phải chứng đắc trí nhất thiết trí mới gọi Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác.
Này Kiều-thi-ca! Như Lai đã được trí nhất thiết trí do Bát-nhã ba-la-mật-đa làm nhân nên phát sanh thân tướng hảo chỉ làm chỗ nương. Nếu không nương vào thân tướng hảo của Phật thì không do đâu mà phát sanh. Vì vậy, nên Bát-nhã ba-la-mật-đa chính là nhân sanh trí nhất thiết trí. Muốn làm cho trí này hiện tiền nối nhau, nên tu tập thân tướng hảo của Phật. Nếu thân tướng hảo này chẳng do biến trí làm chỗ nương thì tất cả trời, rồng, người chẳng phải người không nên chí thành cúng dường, cung kính. Vì thân tướng hảo của Phật cùng với biến trí làm chỗ nương tựa, nên chư thiên, rồng, người chẳng phải người cúng dường, cung kính. Do nhân duyên này nên sau khi ta nhập Niết-bàn, các trời, rồng, người chẳng phải người đều cúng dường, cung kính Xá-lợi của Ta.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa này cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, thì đó là cúng dường trí nhất thiết trí và cũng là nương tựa thân tướng hảo của Phật cùng Xá-lợi sau khi ta nhập Niết-bàn.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì trí nhất thiết trí và thân tướng hảo cùng với Xá-lợi đều do Bát-nhã ba-la-mật-đa làm căn bản. Vì vậy, nên Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế, dùng các thứ trang nghiêm, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Lại đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng để cúng dường và sau khi Phật nhập Niết-bàn có các thiện nam tử, thiện nữ v.v... khác xây dựng Bảo tháp trang nghiêm bằng bảy báu, đựng Xá-lợi Phật để trong tháp ấy, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng để cúng dường thì trong hai người, người trước được phước nhiều vô lượng gấp bội.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này cúng dường Bát-nhã ba-la-mật-đa là cúng dường trí nhất thiết trí, thân tướng hảo và Xá-lợi của Phật.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Con người ở châu Thiệm-bộ đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa này không thể biên chép, không trang nghiêm bằng các báu, không cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, không thể lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý. Nhưng những người kia không biết biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa này và trang nhiêm các báu, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tu học, tư duy đúng lý thì có được các công đức thù thắng không?
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Ta lại hỏi ông, tùy ý ông đáp. Ý ông thế nào? Trong châu Thiệm-bộ được bao nhiêu người thành Phật chứng tịnh, thành Pháp chứng tịnh, thành Tăng chứng tịnh? Được bao nhiêu người chứng quả Dự lưu, quả Nhất lai, quả Bất hoàn, quả A-la-hán? Được bao nhiêu người phát tâm chánh định đạt đến Độc giác Bồ-đề? Được bao nhiêu người phát tâm chánh định đạt đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề?
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Trong châu Thiệm-bộ có chừng ít người thành tựu đối với chứng tịnh của Phật, thành tựu đối với chứng tịnh của Pháp, thành tựu đối với chứng tịnh của Tăng. Lại càng ít người chứng quả Dự lưu, quả Nhất lai, quả Bất hoàn, quả A-la-hán; ít người phát tâm chánh định đạt đến Độc giác Bồ-đề và càng ít người phát tâm chánh định đạt đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Này Kiều-thi-ca! Trong châu Thiệm-bộ rất ít người thành tựu đối với chứng tịnh của Phật, thành tựu đối với chứng tịnh của Pháp, thành tựu đối với chứng tịnh của Tăng. Lại càng ít người chứng quả Dự lưu, quả Nhất lai, quả Bất hoàn, quả A-la-hán; ít người phát tâm chánh định đạt đến Độc giác Bồ-đề và càng ít người phát tâm chánh định đạt đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Càng ít người phát tâm rồi, siêng năng tu học đạt tới hạnh Bồ-đề. Càng ít người siêng năng tu học hạnh Bồ-đề đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa này thâm tâm tín thọ. Càng ít người thâm tâm tín thọ rồi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa. Càng ít người đã tu hành rồi, tuần tự an trụ vào địa vị Bất thối chuyển. Càng ít người hơn trụ bậc này rồi, mau chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề.
Này Kiều-thi-ca! Đại Bồ-tát nào đã được an trụ vào địa vị Bất thối chuyển, cầu chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề mới có thể thâm tâm cung kính tín thọ Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, cũng có thể tùy thuận giảng thuyết cho người khác và đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Này Kiều-thi-ca! Ta dùng Phật nhãn thanh tịnh vô ngại xem khắp mười phương vô biên thế giới, tuy có vô lượng, vô số hữu tình phát tâm Bồ-đề, tu Bồ-tát hạnh, nhưng do xa lìa Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, xa lìa phương tiện thiện xảo. Nếu có một, hoặc hai, hoặc ba hữu tình được trụ bậc Bồ-tát Bất thối chuyển, thì phần nhiều cũng bị rơi vào địa vị Thanh văn, Độc giác, ý hạnh thấp hèn ở bậc hạ liệt.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề của chư Phật công đức vô biên, rất khó chứng được. Ác tuệ, giải đãi, tinh tấn hạ liệt, thắng giải hạ liệt, hữu tình cũng hạ liệt, không thể chứng được.
Vì vậy, này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào phát tâm Bồ-đề, tu Bồ-tát hạnh muốn trụ bậc Bồ-tát Bất thối chuyển, mau chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề không bị trở ngại, thì nên đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa này thường nên lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, ưa thỉnh hỏi pháp sư, vui vẻ nói cho người khác. Lại thường biên chép, trang nghiêm bằng các báu, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này suy nghĩ: Thuở xưa, Như Lai trụ bậc Bồ-tát, thường siêng năng tu học nghĩa lý sâu xa của Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế, chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Ngày nay, chúng ta cũng nên siêng năng tu học Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế, vì đó là Đại sư của ta. Ta theo đó tu học, sở nguyện sẽ viên mãn.
Này Kiều-thi-ca! Nếu Phật trụ ở đời hoặc sau khi nhập Niết-bàn, thì các Đại Bồ-tát nên y vào Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này siêng năng tu học.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết rộng rãi cho các hữu tình, hoặc là biên chép, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này nhờ nhân duyên đó được bao nhiêu phước?
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được phước đức vô lượng, vô biên, không thể nghĩ bàn, không thể tính kể, dùng toán số thí dụ cũng tính được.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với các đức Như Lai hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn, rồi dùng các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, trọn đời cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Ý ông thế nào? Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này do nhân duyên ấy được phước nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Rất nhiều. Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều.
Phật dạy:
- Này Kiều-thi-ca! Có các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa này, đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu, vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề nên chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quan sát kỹ càng, vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu. Lại đem các loại tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được công đức rất nhiều, hơn người trước vô lượng, vô biên.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Hãy gác việc này lại, nếu thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn.
Như vậy đầy cả một châu Thiệm-bộ, hoặc bốn đại châu, hoặc cõi Tiểu thiên, hoặc cõi Trung thiên, hoặc cõi tam thiên đại thiên đều đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, trọn đời cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì ý ông thế nào? Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này do nhân duyên ấy được phước có nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Rất nhiều. Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều.
Phật dạy:
- Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa này, đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu. Vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quán sát kỹ càng; vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được công đức rất nhiều, hơn người trước vô lượng, vô biên.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Hãy gác việc này lại, giả sử tất cả hữu tình trong châu Thiệm-bộ này, hoặc tất cả hữu tình bốn đại châu, hoặc tất cả hữu tình cõi Tiểu thiên, hoặc tất cả hữu tình cõi Trung thiên, hoặc tất cả hữu tình cõi tam thiên đại thiên đều đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn, rồi đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, trọn đời cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì ý ông thế nào? Các loại hữu tình trong châu Thiệm-bộ này, hoặc bốn đại châu, hoặc cõi Tiểu thiên, hoặc cõi Trung thiên, hoặc cõi đại thiên do nhân duyên ấy được phước có nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Rất nhiều. Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều.
Phật dạy:
- Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa này, đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu. Vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, nên chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quán sát kỹ càng; vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được công đức rất nhiều, hơn người trước vô lượng, vô biên.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Hãy gác việc này lại, giả sử các loài hữu tình trong châu Thiệm-bộ này, chẳng phải trước đó, chẳng phải sau này đều được làm người; mỗi người này vì muốn cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn trang nghiêm.
Như vậy, tất cả hữu tình đầy cả châu Thiệm-bộ, hoặc bốn đại châu, chẳng phải trước đó, chẳng phải sau này đều được làm người, mỗi người này vì muốn cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn trang nghiêm.
Như vậy, tất cả hữu tình đầy cả cõi Tiểu thiên, hoặc cõi Trung thiên, chẳng phải trước đó, chẳng phải sau này đều được làm người, mỗi người này vì muốn cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn trang nghiêm.
Như vậy, tất cả hữu tình đầy cả cõi Trung thiên, hoặc cõi tam thiên đại thiên, chẳng phải trước đó, chẳng phải sau này đều được làm người, mỗi người này vì muốn cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn trang nghiêm.
Như vậy, những người này đều đầy trong cõi Đại thiên đều cầm tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, hoặc thời gian một kiếp, hoặc hơn một kiếp, tất cả đều ở nơi bảo tháp cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì ý ông thế nào? Các loại hữu tình trong châu Thiệm-bộ này, hoặc bốn đại châu, hoặc cõi Tiểu thiên, hoặc cõi Trung thiên, hoặc cõi Đại thiên do nhân duyên ấy được phước có nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Rất nhiều. Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều.
Phật dạy:
- Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa này, đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu. Vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, nên chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quán sát kỹ càng; vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được công đức rất nhiều, hơn người trước vô lượng, vô biên.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Đúng vậy. Bạch Thiện Thệ! Đúng vậy.
Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, thì nên biết đó là ở đời quá khứ, vị lai, hiện tại cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen trí nhất thiết trí của chư Phật.
Bạch Thế Tôn! Hãy gác việc này lại, nếu các hữu tình khắp tam thiên đại thiên thế giới vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi nên đều đối với các đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn dùng bảy báu quí giá xây bảo tháp. Giả sử tất cả hữu tình đều như hằng hà sa số khắp mười phương thế giới, chẳng phải trước, chẳng phải sau, đều được làm người, mỗi người đối với Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn trang nghiêm. Như vậy, những người này đầy như hằng hà sa số khắp mười phương thế giới của chư Phật, đều cầm tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, hoặc thời gian một kiếp, hoặc hơn một kiếp cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các hữu tình do nhân duyên này đạt được phước đức nhiều vô lượng nhưng vẫn còn có dư.
Bởi vì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu. Vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, nên chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quán sát kỹ càng, vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được công đức rất nhiều, hơn người trước vô lượng, vô biên, không thể nghĩ bàn, không thể tính kể, dùng toán số thí dụ cũng không thể tính đếm được.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, được phước đức vô lượng, vô biên, không thể nghĩ bàn, không thể tính kể, dùng toán số thí dụ cũng không thể tính đếm được.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa có khả năng sanh trí nhất thiết trí của Như Lai. Tất cả trí nhất thiết trí của Như Lai có khả năng sanh ra Xá-lợi của chư Phật.
Vì vậy, nên Kiều-thi-ca! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào có thể đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa này, đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu. Vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quán sát kỹ càng, vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì công đức các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này so với người trước đã xây dựng bảo tháp và phước cúng dường gấp trăm lần, ngàn lần, cho đến hơn cả cực số lần.
Bấy giờ, ở trong chúng có bốn vạn Thiên tử đồng thưa với trời Đế Thích:
- Thưa Đại tiên! Đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này nên phải lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, phân biệt giảng thuyết rộng rãi cho người khác và cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Vì sao? Vì nếu ai có thể đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, phân biệt giảng thuyết rộng rãi cho người khác và cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, thì làm cho tất cả ác pháp tổn giảm, thiện pháp tăng trưởng.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Ông nên đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý phân biệt giảng thuyết rộng rãi cho người khác và cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Vì sao? Vì nếu A-tu-la và những người bạo ác suy nghĩ: Chúng ta nên cùng với trời Ba mươi ba giao chiến. Lúc ấy, dòng họ chư thiên các ông nên mỗi người chí tâm tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Bấy giờ, A-tu-la và những người bạo ác sanh ác tâm liền tiêu diệt.
Khi ấy, trời Đế Thích liền bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa là Đại thần chú, là Đại minh chú, là Vô thượng chú, là Vô đẳng đẳng chú, là vua của tất cả chú, rất tôn quí thù thắng, rất cao thượng vi diệu, có thể diệt trừ được tất cả nhưng không bị tất cả diệt trừ. Vì sao? Vì Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa có khả năng diệt được tất cả pháp ác bất thiện, và có khả năng viên mãn tất cả thiện pháp thù thắng.
Lúc ấy, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì ở đời quá khứ, vị lai, hiện tại, chư Phật đều nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, chuyển pháp luân vi diệu, độ thoát chúng hữu tình. Ta đây cũng nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, thuyết pháp vô thượng cho chư thiên và loài người.
Này Kiều-thi-ca! Nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, thế gian có các chi tương ưng mười thiện nghiệp đạo, hoặc bốn tịnh lự, hoặc bốn vô lượng, hoặc bốn định vô sắc, hoặc ba mươi bảy pháp phần Bồ-đề, hoặc sáu phép thần thông, hoặc vô lượng, vô biên các Phật pháp khác.
Này Kiều-thi-ca! Tóm lại, tám muôn bốn ngàn thiện pháp uẩn đều nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa hiện ở thế gian.
Này Kiều-thi-ca! Nhất thiết Phật trí, tự nhiên khởi trí, bất tư nghì trí đều nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa hiện ở thế gian.
Này Kiều-thi-ca! Nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, thế gian mới có Bồ-tát xuất hiện. Nương vào Bồ-tát thế gian giác chi tương ưng mười thiện nghệp đạo, hoặc bốn tịnh lự, hoặc bốn vô lượng, hoặc bốn định vô sắc, hoặc ba mươi bảy pháp phần Bồ-đề, hoặc sáu phép thần thông, hoặc vô lượng, vô biên các Phật pháp khác đều được hiện ra.
Nếu chư Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác không ra đời thì chỉ có Bồ-tát do trước đã nghe Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, thế lực bình đẳng, thành tựu phương tiện thiện xảo thù thắng, thương xót thế gian và các hữu tình, nên lập bày xây dựng ra giác chi tương ưng mười thiện nghệp đạo, hoặc bốn tịnh lự, hoặc bốn vô lượng, hoặc bốn định vô sắc, hoặc ba mươi bảy pháp phần Bồ-đề, hoặc sáu phép thần thông, hoặc vô lượng, vô biên các Phật pháp khác.
Này Kiều-thi-ca! Ví như ban đêm nhờ trăng tròn, ánh sáng soi đến các ngôi sao, tinh tú, cây thuốc v.v... tùy thế lực mỗi thứ đều được tăng trưởng.
Như vậy, khi Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác trước đã diệt độ, Chánh pháp ẩn mất; sau Phật chưa ra đời, thế gian có nhiều pháp hành diệu hạnh, tất cả đều nương Bồ-tát hiện ra. Bồ-tát có nhiều phương tiện thiện xảo đều nương Bát-nhã ba-la-mật-đa mà có thể thành tựu được.
Vì vậy, Bát-nhã ba-la-mật-đa là cội gốc của các thiện pháp thù thắng.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, biên chép, giảng thuyết truyền bá rộng rãi, thì sẽ thành tựu công đức thù thắng, lợi ích hiện tại, vị lai thế gian và xuất thế gian.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Làm thế nào các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này thành tựu công đức thù thắng, lợi ích hiện tại, vị lai thế gian và xuất thế gian?
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này đời hiện tại không bị tất cả thuốc độc, yếm rủa, chú thuật làm tổn hại, không bị lửa đốt, nước trôi, các dao gậy cũng không thể hại được, cho đến không bị bốn trăm lẻ bốn bệnh làm chết yểu, chỉ trừ định nghiệp dị thục đời trước, nên đời hiện tại phải chịu.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này hoặc gặp quan sự, giặc cướp bức bách, chí tâm tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, nếu đến chỗ ấy thì nhất định không bị những người kia khiển phạt gia hại, muốn tìm điều xấu đều không thể được.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì thế lực oai thần của pháp Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa nên khiến như vậy.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào muốn đến các chỗ quốc vương, vương tử, đại thần, nếu chí tâm tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa thì nhất định sẽ được quốc vương v.v... vui mừng hỏi han, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này đã chứng Bát-nhã ba-la-mật-đa, nên thường đối với các hữu tình phát sanh các việc từ bi. Nhờ nhân duyên này, nên dù ở nơi đồng vắng hiểm nạn, cũng không bị người chẳng phải người v.v... những kẻ xấu ác làm hại được.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này sẽ được nhiều thứ công đức thù thắng, lợi ích hiện tại như vậy.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này tùy theo sanh ở chỗ nào cũng thường không xa lìa các thiện pháp thù thắng, chẳng bị đọa vào ác thú, làm lợi ích cho hữu tình, tuần tự có thể chứng đắc trí nhất thiết trí.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này sẽ được thành tựu nhiều thứ công đức thù thắng, lợi ích đời vị lai như vậy.
Bấy giờ, có nhiều Phạm chí ngoại đạo đi đến chỗ Phật để tìm lỗi Phật. Khi ấy, trời Đế Thích thấy rồi suy nghĩ: Nay có nhiều Phạm chí ngoại đạo đi đến pháp hội này để tìm lỗi xấu của Phật, có phải là việc trở ngại Bát-nhã không? Ta nên tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa đã được lãnh thọ nơi Phật, làm cho bọn ngoại đạo kia thối lui.
Nghĩ rồi liền tụng Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa.
Lúc đó, từ xa có nhiều Phạm chí ngoại đạo tỏ lòng kính lễ đức Thế Tôn, đi nhiễu quanh bên phải Phật rồi thối lui.
Khi ấy, Xá-lợi Tử thấy rồi suy nghĩ: Vì lý do gì mấy người kia vừa đến lại bỏ đi?
Phật biết tâm niệm đó, bảo Xá-lợi Tử:
- Này Xá-lợi Tử! Các ngoại đạo kia đến tìm lỗi của Ta, nhưng do trời Đế Thích tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa nên làm cho họ thối lui.
Này Xá-lợi Tử! Ta xem các ngoại đạo này không thấy có chút bạch pháp nào, chỉ ôm lòng ác, vì muốn tìm lỗi của Ta nên đi đến chỗ Ta.
Này Xá-lợi Tử! Ta xem khắp thế gian không thấy có các thiên ma, ngoại đạo v.v... và các loài hữu tình khi thuyết Bát-nhã ôm lòng ác đến tìm lỗi xấu, do oai lực Bát-nhã nên không ai làm hại được.
Lúc ấy, ác ma suy nghĩ: Hôm nay ở chỗ Phật có bốn chúng vây quanh, trời cõi Dục, cõi Sắc đều đến nhóm họp giảng thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa. Trong đây chắc chắn sẽ có các Đại Bồ-tát đích thân đến trước Phật, được thọ ký Bồ-đề, sẽ đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, chuyển pháp luân vi diệu, làm cho thế giới của ta bị trống trải. Ta nên đi đến chỗ kia phá hoại đôi mắt của họ.
Nghĩ như vậy rồi, hóa làm bốn đội quân oai hùng mạnh mẽ, đi đến chỗ Phật.
Khi ấy, trời Đế Thích thấy rồi suy nghĩ: Đây chắc chắn là do bọn ác ma làm ra. Chúng muốn đến quấy nhiễu Phật và làm trở ngại Bát-nhã ba-la-mật-đa. Vì sao? Vì bốn bộ quân như vậy trang bị rất đẹp đẽ, kỳ lạ, quân của triều đình đều không thể sánh kịp, nhất định đây là do ác ma hóa ra để rình tìm lỗi của Phật, phá hoại các hữu tình đang tu tập ở đó. Ta nên tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa đã lãnh thọ nơi Phật, làm cho các ác ma kia lui về.
Trời Đế Thích suy nghĩ rồi, liền tụng Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa. Lúc đó các ác ma đều từ từ bỏ về. Đây là do oai lực của Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa xua đuổi họ.
Khi ấy, có vô lượng trời Ba mươi ba cùng bay lên hư không, hóa ra hoa Thiên diệu âm rải lên đức Phật, chấp tay cung kính bạch Phật:
Bạch Thế Tôn! Cúi xin Ngài đem Bát-nhã ba-la-mật-đa này đến loài người châu Thiệm-bộ an trụ lâu dài, cho đến đem Bát-nhã ba-la-mật-đa truyền bá rộng rãi khắp loài người châu Thiệm-bộ. Nên biết, ở thế giới này Phật, Pháp, Tăng bảo thường không hoại diệt, làm cho thế gian được lợi ích an vui thù thắng.
Khi đó, chư Thiên mỗi vị đều hóa ra hoa Thiên diệu âm rải lên đức Phật, rồi tuần tự bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Các hữu tình nào tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, thì không bị tất cả ác ma và quyến thuộc của họ rình tìm lỗi xấu.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Các hữu tình nào chỉ nghe danh tự công đức Bát-nhã ba-la-mật-đa, thì nên biết các loài hữu tình như vậy đã từng cúng dường vô lượng chư Phật, phát nguyện rộng lớn với chư Phật, chứa nhiều căn lành mới thành được việc này, chẳng phải tạo căn lành nhỏ mà có được, huống là có thể lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tu học, tư duy đúng lý, biên chép giảng thuyết, truyền bá rộng rãi, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Nên biết, công đức và trí tuệ của các loài hữu tình như vậy không thể nghĩ bàn.
Vì sao? Vì muốn cầu trí nhất thiết trí của chư Phật nên ở trong nghĩa lý Bát-nhã ba-la-mật-đa mà cầu. Cũng như hữu tình muốn tìm ngọc báu lớn phải dùng phương tiện siêng năng tìm trong biển lớn. Như vậy, những ai muốn cầu trí nhất thiết trí nên đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa mà cầu.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Chư Phật chứng được trí nhất thiết trí đều nương vào Bát-nhã ba-la-mật-đa mà được thành tựu. Vì vậy, Bát-nhã ba-la-mật-đa là pháp căn bản tối thắng của chư Phật.
Bấy giờ, Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Vì lý do nào Ngài không khen bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự Ba-la-mật-đa và các công đức khác mà chỉ khen Bát-nhã ba-la-mật-đa?
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Bởi vì Bát-nhã ba-la-mật-đa này có thể cùng với năm Ba-la-mật-đa trước và các công đức khác làm tôn chỉ dẫn đầu nên Ta khen ngợi.
Lại nữa, này Khánh Hỷ! Ý ông thế nào? Nếu chẳng hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa này thì có thể gọi là tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa một cách chơn chánh không?
Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Không thể có. Cần phải do hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu bố thí cho đến Bát-nhã mới được gọi là tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa một cách chơn chánh.
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Ý ông thế nào? Nếu chẳng hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu bố thí cho đến Bát-nhã, thì sự tu như vậy được gọi là bố thí v.v... Ba-la-mật-đa không?
Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Không được. Cần phải do hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu bố thí cho đến Bát-nhã thì sự tu như vậy mới được gọi là bố thí v.v... Ba-la-mật-đa.
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Ý ông thế nào? Nếu chẳng hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu căn lành, thì căn lành như vậy có được hoàn toàn không?
Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Không được. Cần phải do hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu căn lành, thì căn lành như vậy mới được hoàn toàn.
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Ý ông thế nào? Nếu lìa Bát-nhã ba-la-mật-đa thì có thể hồi hướng trí nhất thiết trí một cách chơn chánh không?
Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Không được. Cần phải có Bát-nhã ba-la-mật-đa mới hồi hướng trí nhất thiết trí một cách chơn chánh được.
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Ý ông thế nào? Oai thần, công đức Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa có thể nghĩ bàn không?
Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Không thể có. Oai thần, công đức Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa không thể nghĩ bàn, các căn lành khác đều không thể sánh kịp.
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Do nhân duyên này, Ta nói Bát-nhã ba-la-mật-đa có thể cùng với năm Ba-la-mật-đa trước và các công đức khác làm tôn chỉ dẫn đầu, có thể làm cho năm Ba-la-mật-đa trước và các công đức khác được hoàn toàn viên mãn, nên Ta ngợi khen. Nếu khen Bát-nhã ba-la-mật-đa thì cũng khen năm Ba-la-mật-đa trước và các công đức khác.
Bấy giờ, Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Thế nào gọi là hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa và các công đức khác?
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Đem không hai làm phương tiện, vô sanh làm phương tiện, vô sở đắc làm phương tiện để hồi hướng trí nhất thiết trí nên tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa và các công đức khác.
Cụ thọ Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Đem không hai nào làm phương tiện, vô sanh nào làm phương tiện, vô sở đắc nào làm phương tiện để hồi hướng trí nhất thiết trí nên tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa và các công đức khác?
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Đem sắc cho đến thức không hai làm phương tiện, vô sanh làm phương tiện, vô sở đắc làm phương tiện để hồi hướng trí nhất thiết trí, nên tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa và các công đức khác. Vì pháp sắc v.v... tánh đều Không. Tánh Không sắc v.v... cùng bố thí đều không hai.
Khánh Hỷ nên biết! Do Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa mới có thể hồi hướng trí nhất thiết trí. Do hồi hướng trí nhất thiết trí nên bố thí v.v... được vô biên công đức hoàn toàn viên mãn.
Vì vậy, nên Bát-nhã ba-la-mật-đa cùng bố thí v.v... tất cả các công đức làm tôn chỉ dẫn đầu.
Khánh Hỷ nên biết! Ví như khoảng đất trống, đem hạt giống rải trong đó, nhờ các duyên hòa hợp được sanh trưởng. Nên biết, khoảng đất trống là chỗ nương dựa, có thể làm cho hạt giống được sanh trưởng.
Như vậy, Bát-nhã ba-la-mật-đa và sự hồi hướng trí nhất thiết trí làm chỗ nương dựa, có thể làm cho bố thí v.v... tất cả các công đức được sanh trưởng. Nên nói Bát-nhã ba-la-mật-đa và bố thí v.v... tất cả công đức là tôn chỉ dẫn đầu.
Vì vậy, Ta khen ngợi nhiều về Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, chẳng phải các công đức khác. Nếu khen ngợi Bát-nhã tức là khen ngợi các pháp.
Quyển thứ 540
HẾT
Bấy giờ, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế rất là hiếm có, đặc biệt, có thể điều phục được chúng Đại Bồ-tát, làm cho xa lìa tâm tự cao, hồi hướng sự mong cầu về trí nhất thiết trí.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Vì sao Bát-nhã ba-la-mật-đa rất là hiếm có, đặc biệt, có thể điều phục được chúng Đại Bồ-tát, làm cho xa lìa tâm tự cao, hồi hướng sự mong cầu về trí nhất thiết trí?
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Đại Bồ-tát nào không nương vào Bát-nhã ba-la-mật-đa, khi tu hành bố thí cho đến Bát-nhã và các Phật pháp khác, không dùng phương tiện thiện xảo nên dù tu các thiện pháp nhưng vẫn sanh tâm tự cao thì không thể hồi hướng trí nhất thiết trí.
Đại Bồ-tát nào nương vào Bát-nhã ba-la-mật-đa, khi tu hành bố thí cho đến Bát-nhã và các Phật pháp khác dùng phương tiện thiện xảo tu các thiện pháp điều phục tâm tự cao thì có thể hồi hướng sự mong cầu về trí nhất thiết trí.
Lúc ấy, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào có thể đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tu học, tư duy đúng lý, biên chép, giảng thuyết truyền bá rộng rãi thì thân tâm các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được an vui, không bị tất cả tai nạn xâm phạm.
Nếu người ở trong đội ngũ quân trận giao chiến mà chuyên lòng tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế thì đối với các hữu tình từ bi hộ niệm, không bị dao gậy làm thương hại, đối với kẻ oán địch đều khởi lòng từ, nếu sanh tâm ác thì tự nhiên bị thua bại.
Nếu các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này ở nơi quân trận, bị đao tên làm tổn thương mất mạng thì nhất định không có sự việc ấy.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì thiện nam tử, thiện nữ v.v... này tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, nên tự nhiên diệt trừ các ác nghiệp phiền não, các thứ dao gậy, cũng có thể diệt trừ các ác nghiệp phiền não, các thứ dao gậy cho người khác.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào có thể đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, biên chép, giảng thuyết truyền bá rộng rãi thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này không bị tất cả các loại thuốc độc, mê hoặc, quỉ mị, yếm rủa, chú thuật làm hại được, không bị nước nhấn chìm, hay lửa cháy, hoặc dao gậy, ác thú, oán tặc, ác thần, các tà ma yêu quái làm tổn hại.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế là Đại thần chú, là Đại minh chú, là Vô thượng chú, là Vô đẳng đẳng chú. Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế là vua trong các chú, rất cao thượng vi diệu, không gì có thể sánh kịp, đầy đủ đại oai lực, diệt trừ tất cả nhưng không bị tất cả diệt trừ được.
Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này siêng năng tu học thần chú như vậy không hại mình, cũng không bị người khác làm hại và những thứ khác hại.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này khi học Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, Đại vương thần chú này đối với ngã và pháp tuy vô sở đắc nhưng vẫn chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Do đây chứng được trí nhất thiết trí, quán sát về sự sai khác tâm hành của hữu tình, tự tại chuyển pháp luân vô thượng, khiến họ thực hành đúng như lời dạy, được lợi ích lớn.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì ở đời quá khứ, vị lai, hiện tại, các vị Bồ-tát đều học Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, đều vô sở đắc, vô sở chứng. Vì vậy nên gọi là trí nhất thiết trí.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa này chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, biên chép, giảng thuyết truyền bá rộng rãi, thì đời sau sẽ được các công đức hiện pháp như vậy.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào biên chép Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này, hoặc để ở chỗ thanh tịnh, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Tuy không lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, cũng không khai thị phân biệt cho người khác, nhưng ở nơi thành ấp, vương đô không bị tai nạn tật dịch, hoặc không bị người chẳng phải người v.v... làm tổn hại.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào kinh sợ oan gia, ác thú, tai nạn, yếm rủa, tật dịch, thuốc độc, chú thuật v.v… nên biên chép Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa này, tùy theo nhiều ít, đựng vào đãy thơm, để trong ống ngọc, hoặc đeo nơi thân, cúng dường, cung kính thì các việc sợ sệt đều tiêu diệt. Trời, rồng, quỉ, thần thường đến ủng hộ, chỉ trừ đời trước đã tạo các nghiệp ác nên phải trả mà thôi.
Này Kiều-thi-ca! Ví như có người hoặc loại bàng sanh vào Viện cội Bồ-đề, hoặc đến gần Viện kia thì người chẳng phải người không thể làm tổn hại.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì đời quá khứ, vị lai, hiện tại, chư Phật đều ngồi chỗ ấy mà chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Được Bồ-đề rồi, ban bố cho các hữu tình không kinh, không sợ, không oán, không hại, thân tâm được an vui. Vì vậy nên biết, Bát-nhã ba-la-mật-đa tùy ở chỗ nào cũng lại như vậy, tất cả trời, rồng, A-tu-la v.v... thường đến ủng hộ.
Này Kiều-thi-ca! Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế tùy ở chỗ nào thì chỗ ấy tức là chơn bảo tháp (Chế-đa), tất cả hữu tình đều nên kính lễ, đem các món thượng diệu cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Vì sao? Vì đó là chỗ nương nhờ của các loài hữu tình.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa này, đem nhiều thứ trang nghiêm cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen; hoặc đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc đèn sáng để cúng dường; sau khi Phật Niết-bàn lại có các thiện nam tử, thiện nữ v.v... khác dựng Bảo tháp trang nghiêm bằng bảy báu, chứa đựng Xá-lợi Phật trong hộp báu, để trong tháp ấy, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, rồi đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc đèn sáng mà cúng dường, trong hai người này, người nào được phước nhiều hơn?
Lúc ấy, Phật bảo trời Đế Thích:
- Ta lại hỏi ông, tùy ý ông đáp. Ý ông thế nào? Như Lai đã được trí nhất thiết trí, đã chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề và thân hiện tại nương theo những đạo nào tu học mà được?
Trời Đế Thích thưa:
- Như Lai đã được trí nhất thiết trí, đã chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề và thân hiện tại đều nương vào Bát-nhã ba-la-mật-đa tu học mà được.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Ta nương vào Bát-nhã ba-la-mật-đa tu học nên được trí nhất thiết trí, chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề và được thân hiện tại.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì nếu không học Bát-nhã ba-la-mật-đa mà có thể đắc trí nhất thiết trí, chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề và thân hiện tại thì không có sự việc ấy.
Này Kiều-thi-ca! Không những được thân tướng hảo nên gọi Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác mà cần phải chứng đắc trí nhất thiết trí mới gọi Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác.
Này Kiều-thi-ca! Như Lai đã được trí nhất thiết trí do Bát-nhã ba-la-mật-đa làm nhân nên phát sanh thân tướng hảo chỉ làm chỗ nương. Nếu không nương vào thân tướng hảo của Phật thì không do đâu mà phát sanh. Vì vậy, nên Bát-nhã ba-la-mật-đa chính là nhân sanh trí nhất thiết trí. Muốn làm cho trí này hiện tiền nối nhau, nên tu tập thân tướng hảo của Phật. Nếu thân tướng hảo này chẳng do biến trí làm chỗ nương thì tất cả trời, rồng, người chẳng phải người không nên chí thành cúng dường, cung kính. Vì thân tướng hảo của Phật cùng với biến trí làm chỗ nương tựa, nên chư thiên, rồng, người chẳng phải người cúng dường, cung kính. Do nhân duyên này nên sau khi ta nhập Niết-bàn, các trời, rồng, người chẳng phải người đều cúng dường, cung kính Xá-lợi của Ta.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa này cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, thì đó là cúng dường trí nhất thiết trí và cũng là nương tựa thân tướng hảo của Phật cùng Xá-lợi sau khi ta nhập Niết-bàn.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì trí nhất thiết trí và thân tướng hảo cùng với Xá-lợi đều do Bát-nhã ba-la-mật-đa làm căn bản. Vì vậy, nên Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế, dùng các thứ trang nghiêm, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Lại đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng để cúng dường và sau khi Phật nhập Niết-bàn có các thiện nam tử, thiện nữ v.v... khác xây dựng Bảo tháp trang nghiêm bằng bảy báu, đựng Xá-lợi Phật để trong tháp ấy, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng để cúng dường thì trong hai người, người trước được phước nhiều vô lượng gấp bội.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này cúng dường Bát-nhã ba-la-mật-đa là cúng dường trí nhất thiết trí, thân tướng hảo và Xá-lợi của Phật.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Con người ở châu Thiệm-bộ đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa này không thể biên chép, không trang nghiêm bằng các báu, không cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, không thể lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý. Nhưng những người kia không biết biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa này và trang nhiêm các báu, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tu học, tư duy đúng lý thì có được các công đức thù thắng không?
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Ta lại hỏi ông, tùy ý ông đáp. Ý ông thế nào? Trong châu Thiệm-bộ được bao nhiêu người thành Phật chứng tịnh, thành Pháp chứng tịnh, thành Tăng chứng tịnh? Được bao nhiêu người chứng quả Dự lưu, quả Nhất lai, quả Bất hoàn, quả A-la-hán? Được bao nhiêu người phát tâm chánh định đạt đến Độc giác Bồ-đề? Được bao nhiêu người phát tâm chánh định đạt đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề?
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Trong châu Thiệm-bộ có chừng ít người thành tựu đối với chứng tịnh của Phật, thành tựu đối với chứng tịnh của Pháp, thành tựu đối với chứng tịnh của Tăng. Lại càng ít người chứng quả Dự lưu, quả Nhất lai, quả Bất hoàn, quả A-la-hán; ít người phát tâm chánh định đạt đến Độc giác Bồ-đề và càng ít người phát tâm chánh định đạt đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Này Kiều-thi-ca! Trong châu Thiệm-bộ rất ít người thành tựu đối với chứng tịnh của Phật, thành tựu đối với chứng tịnh của Pháp, thành tựu đối với chứng tịnh của Tăng. Lại càng ít người chứng quả Dự lưu, quả Nhất lai, quả Bất hoàn, quả A-la-hán; ít người phát tâm chánh định đạt đến Độc giác Bồ-đề và càng ít người phát tâm chánh định đạt đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Càng ít người phát tâm rồi, siêng năng tu học đạt tới hạnh Bồ-đề. Càng ít người siêng năng tu học hạnh Bồ-đề đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa này thâm tâm tín thọ. Càng ít người thâm tâm tín thọ rồi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa. Càng ít người đã tu hành rồi, tuần tự an trụ vào địa vị Bất thối chuyển. Càng ít người hơn trụ bậc này rồi, mau chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề.
Này Kiều-thi-ca! Đại Bồ-tát nào đã được an trụ vào địa vị Bất thối chuyển, cầu chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề mới có thể thâm tâm cung kính tín thọ Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, cũng có thể tùy thuận giảng thuyết cho người khác và đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Này Kiều-thi-ca! Ta dùng Phật nhãn thanh tịnh vô ngại xem khắp mười phương vô biên thế giới, tuy có vô lượng, vô số hữu tình phát tâm Bồ-đề, tu Bồ-tát hạnh, nhưng do xa lìa Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, xa lìa phương tiện thiện xảo. Nếu có một, hoặc hai, hoặc ba hữu tình được trụ bậc Bồ-tát Bất thối chuyển, thì phần nhiều cũng bị rơi vào địa vị Thanh văn, Độc giác, ý hạnh thấp hèn ở bậc hạ liệt.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề của chư Phật công đức vô biên, rất khó chứng được. Ác tuệ, giải đãi, tinh tấn hạ liệt, thắng giải hạ liệt, hữu tình cũng hạ liệt, không thể chứng được.
Vì vậy, này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào phát tâm Bồ-đề, tu Bồ-tát hạnh muốn trụ bậc Bồ-tát Bất thối chuyển, mau chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề không bị trở ngại, thì nên đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa này thường nên lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, ưa thỉnh hỏi pháp sư, vui vẻ nói cho người khác. Lại thường biên chép, trang nghiêm bằng các báu, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này suy nghĩ: Thuở xưa, Như Lai trụ bậc Bồ-tát, thường siêng năng tu học nghĩa lý sâu xa của Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế, chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Ngày nay, chúng ta cũng nên siêng năng tu học Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế, vì đó là Đại sư của ta. Ta theo đó tu học, sở nguyện sẽ viên mãn.
Này Kiều-thi-ca! Nếu Phật trụ ở đời hoặc sau khi nhập Niết-bàn, thì các Đại Bồ-tát nên y vào Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này siêng năng tu học.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết rộng rãi cho các hữu tình, hoặc là biên chép, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này nhờ nhân duyên đó được bao nhiêu phước?
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được phước đức vô lượng, vô biên, không thể nghĩ bàn, không thể tính kể, dùng toán số thí dụ cũng tính được.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với các đức Như Lai hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn, rồi dùng các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, trọn đời cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Ý ông thế nào? Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này do nhân duyên ấy được phước nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Rất nhiều. Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều.
Phật dạy:
- Này Kiều-thi-ca! Có các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa này, đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu, vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề nên chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quan sát kỹ càng, vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu. Lại đem các loại tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được công đức rất nhiều, hơn người trước vô lượng, vô biên.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Hãy gác việc này lại, nếu thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn.
Như vậy đầy cả một châu Thiệm-bộ, hoặc bốn đại châu, hoặc cõi Tiểu thiên, hoặc cõi Trung thiên, hoặc cõi tam thiên đại thiên đều đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, trọn đời cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì ý ông thế nào? Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này do nhân duyên ấy được phước có nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Rất nhiều. Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều.
Phật dạy:
- Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa này, đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu. Vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quán sát kỹ càng; vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được công đức rất nhiều, hơn người trước vô lượng, vô biên.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Hãy gác việc này lại, giả sử tất cả hữu tình trong châu Thiệm-bộ này, hoặc tất cả hữu tình bốn đại châu, hoặc tất cả hữu tình cõi Tiểu thiên, hoặc tất cả hữu tình cõi Trung thiên, hoặc tất cả hữu tình cõi tam thiên đại thiên đều đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn, rồi đem các tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, trọn đời cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì ý ông thế nào? Các loại hữu tình trong châu Thiệm-bộ này, hoặc bốn đại châu, hoặc cõi Tiểu thiên, hoặc cõi Trung thiên, hoặc cõi đại thiên do nhân duyên ấy được phước có nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Rất nhiều. Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều.
Phật dạy:
- Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa này, đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu. Vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, nên chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quán sát kỹ càng; vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được công đức rất nhiều, hơn người trước vô lượng, vô biên.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Hãy gác việc này lại, giả sử các loài hữu tình trong châu Thiệm-bộ này, chẳng phải trước đó, chẳng phải sau này đều được làm người; mỗi người này vì muốn cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn trang nghiêm.
Như vậy, tất cả hữu tình đầy cả châu Thiệm-bộ, hoặc bốn đại châu, chẳng phải trước đó, chẳng phải sau này đều được làm người, mỗi người này vì muốn cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn trang nghiêm.
Như vậy, tất cả hữu tình đầy cả cõi Tiểu thiên, hoặc cõi Trung thiên, chẳng phải trước đó, chẳng phải sau này đều được làm người, mỗi người này vì muốn cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn trang nghiêm.
Như vậy, tất cả hữu tình đầy cả cõi Trung thiên, hoặc cõi tam thiên đại thiên, chẳng phải trước đó, chẳng phải sau này đều được làm người, mỗi người này vì muốn cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên đối với đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi thì nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn trang nghiêm.
Như vậy, những người này đều đầy trong cõi Đại thiên đều cầm tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, hoặc thời gian một kiếp, hoặc hơn một kiếp, tất cả đều ở nơi bảo tháp cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì ý ông thế nào? Các loại hữu tình trong châu Thiệm-bộ này, hoặc bốn đại châu, hoặc cõi Tiểu thiên, hoặc cõi Trung thiên, hoặc cõi Đại thiên do nhân duyên ấy được phước có nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Rất nhiều. Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều.
Phật dạy:
- Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa này, đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu. Vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, nên chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quán sát kỹ càng; vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được công đức rất nhiều, hơn người trước vô lượng, vô biên.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Đúng vậy. Bạch Thiện Thệ! Đúng vậy.
Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, thì nên biết đó là ở đời quá khứ, vị lai, hiện tại cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen trí nhất thiết trí của chư Phật.
Bạch Thế Tôn! Hãy gác việc này lại, nếu các hữu tình khắp tam thiên đại thiên thế giới vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi nên đều đối với các đức Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn dùng bảy báu quí giá xây bảo tháp. Giả sử tất cả hữu tình đều như hằng hà sa số khắp mười phương thế giới, chẳng phải trước, chẳng phải sau, đều được làm người, mỗi người đối với Như Lai, hoặc sau khi nhập Niết-bàn, vì cúng dường Phật, hoặc là Xá-lợi nên dùng bảy báu thượng diệu xây bảo tháp, đem các loại ngọc quí pha trộn lẫn lộn trang nghiêm. Như vậy, những người này đầy như hằng hà sa số khắp mười phương thế giới của chư Phật, đều cầm tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, hoặc thời gian một kiếp, hoặc hơn một kiếp cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các hữu tình do nhân duyên này đạt được phước đức nhiều vô lượng nhưng vẫn còn có dư.
Bởi vì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu. Vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, nên chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quán sát kỹ càng, vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này được công đức rất nhiều, hơn người trước vô lượng, vô biên, không thể nghĩ bàn, không thể tính kể, dùng toán số thí dụ cũng không thể tính đếm được.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, được phước đức vô lượng, vô biên, không thể nghĩ bàn, không thể tính kể, dùng toán số thí dụ cũng không thể tính đếm được.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa có khả năng sanh trí nhất thiết trí của Như Lai. Tất cả trí nhất thiết trí của Như Lai có khả năng sanh ra Xá-lợi của chư Phật.
Vì vậy, nên Kiều-thi-ca! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào có thể đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa nghĩa lý sâu xa này, đem tâm thanh tịnh cung kính tin hiểu. Vì cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, giảng thuyết, khai thị rộng rãi cho các hữu tình. Dùng tuệ tăng thượng quán sát kỹ càng, vì muốn Chánh pháp trụ lâu ở đời, vì muốn Phật nhãn không hoại diệt, vì muốn Chánh pháp không ẩn mất, vì muốn hộ trì Bồ-tát làm cho tăng trưởng, vì muốn pháp nhãn thanh tịnh không hoại diệt ở thế gian nên biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, trang nghiêm bằng các báu, đem các tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, y phục, chuỗi anh lạc, tràng phan, bảo cái, ngọc diệu trân kỳ quí lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen thì công đức các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này so với người trước đã xây dựng bảo tháp và phước cúng dường gấp trăm lần, ngàn lần, cho đến hơn cả cực số lần.
Bấy giờ, ở trong chúng có bốn vạn Thiên tử đồng thưa với trời Đế Thích:
- Thưa Đại tiên! Đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này nên phải lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, phân biệt giảng thuyết rộng rãi cho người khác và cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Vì sao? Vì nếu ai có thể đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, phân biệt giảng thuyết rộng rãi cho người khác và cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, thì làm cho tất cả ác pháp tổn giảm, thiện pháp tăng trưởng.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Ông nên đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý phân biệt giảng thuyết rộng rãi cho người khác và cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Vì sao? Vì nếu A-tu-la và những người bạo ác suy nghĩ: Chúng ta nên cùng với trời Ba mươi ba giao chiến. Lúc ấy, dòng họ chư thiên các ông nên mỗi người chí tâm tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Bấy giờ, A-tu-la và những người bạo ác sanh ác tâm liền tiêu diệt.
Khi ấy, trời Đế Thích liền bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa là Đại thần chú, là Đại minh chú, là Vô thượng chú, là Vô đẳng đẳng chú, là vua của tất cả chú, rất tôn quí thù thắng, rất cao thượng vi diệu, có thể diệt trừ được tất cả nhưng không bị tất cả diệt trừ. Vì sao? Vì Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa có khả năng diệt được tất cả pháp ác bất thiện, và có khả năng viên mãn tất cả thiện pháp thù thắng.
Lúc ấy, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì ở đời quá khứ, vị lai, hiện tại, chư Phật đều nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, chuyển pháp luân vi diệu, độ thoát chúng hữu tình. Ta đây cũng nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa này chứng đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, thuyết pháp vô thượng cho chư thiên và loài người.
Này Kiều-thi-ca! Nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, thế gian có các chi tương ưng mười thiện nghiệp đạo, hoặc bốn tịnh lự, hoặc bốn vô lượng, hoặc bốn định vô sắc, hoặc ba mươi bảy pháp phần Bồ-đề, hoặc sáu phép thần thông, hoặc vô lượng, vô biên các Phật pháp khác.
Này Kiều-thi-ca! Tóm lại, tám muôn bốn ngàn thiện pháp uẩn đều nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa hiện ở thế gian.
Này Kiều-thi-ca! Nhất thiết Phật trí, tự nhiên khởi trí, bất tư nghì trí đều nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa hiện ở thế gian.
Này Kiều-thi-ca! Nương vào Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, thế gian mới có Bồ-tát xuất hiện. Nương vào Bồ-tát thế gian giác chi tương ưng mười thiện nghệp đạo, hoặc bốn tịnh lự, hoặc bốn vô lượng, hoặc bốn định vô sắc, hoặc ba mươi bảy pháp phần Bồ-đề, hoặc sáu phép thần thông, hoặc vô lượng, vô biên các Phật pháp khác đều được hiện ra.
Nếu chư Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác không ra đời thì chỉ có Bồ-tát do trước đã nghe Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, thế lực bình đẳng, thành tựu phương tiện thiện xảo thù thắng, thương xót thế gian và các hữu tình, nên lập bày xây dựng ra giác chi tương ưng mười thiện nghệp đạo, hoặc bốn tịnh lự, hoặc bốn vô lượng, hoặc bốn định vô sắc, hoặc ba mươi bảy pháp phần Bồ-đề, hoặc sáu phép thần thông, hoặc vô lượng, vô biên các Phật pháp khác.
Này Kiều-thi-ca! Ví như ban đêm nhờ trăng tròn, ánh sáng soi đến các ngôi sao, tinh tú, cây thuốc v.v... tùy thế lực mỗi thứ đều được tăng trưởng.
Như vậy, khi Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác trước đã diệt độ, Chánh pháp ẩn mất; sau Phật chưa ra đời, thế gian có nhiều pháp hành diệu hạnh, tất cả đều nương Bồ-tát hiện ra. Bồ-tát có nhiều phương tiện thiện xảo đều nương Bát-nhã ba-la-mật-đa mà có thể thành tựu được.
Vì vậy, Bát-nhã ba-la-mật-đa là cội gốc của các thiện pháp thù thắng.
Lại nữa, này Kiều-thi-ca! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, biên chép, giảng thuyết truyền bá rộng rãi, thì sẽ thành tựu công đức thù thắng, lợi ích hiện tại, vị lai thế gian và xuất thế gian.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Làm thế nào các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này thành tựu công đức thù thắng, lợi ích hiện tại, vị lai thế gian và xuất thế gian?
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này đời hiện tại không bị tất cả thuốc độc, yếm rủa, chú thuật làm tổn hại, không bị lửa đốt, nước trôi, các dao gậy cũng không thể hại được, cho đến không bị bốn trăm lẻ bốn bệnh làm chết yểu, chỉ trừ định nghiệp dị thục đời trước, nên đời hiện tại phải chịu.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này hoặc gặp quan sự, giặc cướp bức bách, chí tâm tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, nếu đến chỗ ấy thì nhất định không bị những người kia khiển phạt gia hại, muốn tìm điều xấu đều không thể được.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì thế lực oai thần của pháp Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa nên khiến như vậy.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... nào muốn đến các chỗ quốc vương, vương tử, đại thần, nếu chí tâm tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa thì nhất định sẽ được quốc vương v.v... vui mừng hỏi han, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Vì sao? Này Kiều-thi-ca! Vì các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này đã chứng Bát-nhã ba-la-mật-đa, nên thường đối với các hữu tình phát sanh các việc từ bi. Nhờ nhân duyên này, nên dù ở nơi đồng vắng hiểm nạn, cũng không bị người chẳng phải người v.v... những kẻ xấu ác làm hại được.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này sẽ được nhiều thứ công đức thù thắng, lợi ích hiện tại như vậy.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này tùy theo sanh ở chỗ nào cũng thường không xa lìa các thiện pháp thù thắng, chẳng bị đọa vào ác thú, làm lợi ích cho hữu tình, tuần tự có thể chứng đắc trí nhất thiết trí.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử, thiện nữ v.v... này sẽ được thành tựu nhiều thứ công đức thù thắng, lợi ích đời vị lai như vậy.
Bấy giờ, có nhiều Phạm chí ngoại đạo đi đến chỗ Phật để tìm lỗi Phật. Khi ấy, trời Đế Thích thấy rồi suy nghĩ: Nay có nhiều Phạm chí ngoại đạo đi đến pháp hội này để tìm lỗi xấu của Phật, có phải là việc trở ngại Bát-nhã không? Ta nên tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa đã được lãnh thọ nơi Phật, làm cho bọn ngoại đạo kia thối lui.
Nghĩ rồi liền tụng Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa.
Lúc đó, từ xa có nhiều Phạm chí ngoại đạo tỏ lòng kính lễ đức Thế Tôn, đi nhiễu quanh bên phải Phật rồi thối lui.
Khi ấy, Xá-lợi Tử thấy rồi suy nghĩ: Vì lý do gì mấy người kia vừa đến lại bỏ đi?
Phật biết tâm niệm đó, bảo Xá-lợi Tử:
- Này Xá-lợi Tử! Các ngoại đạo kia đến tìm lỗi của Ta, nhưng do trời Đế Thích tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa nên làm cho họ thối lui.
Này Xá-lợi Tử! Ta xem các ngoại đạo này không thấy có chút bạch pháp nào, chỉ ôm lòng ác, vì muốn tìm lỗi của Ta nên đi đến chỗ Ta.
Này Xá-lợi Tử! Ta xem khắp thế gian không thấy có các thiên ma, ngoại đạo v.v... và các loài hữu tình khi thuyết Bát-nhã ôm lòng ác đến tìm lỗi xấu, do oai lực Bát-nhã nên không ai làm hại được.
Lúc ấy, ác ma suy nghĩ: Hôm nay ở chỗ Phật có bốn chúng vây quanh, trời cõi Dục, cõi Sắc đều đến nhóm họp giảng thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa. Trong đây chắc chắn sẽ có các Đại Bồ-tát đích thân đến trước Phật, được thọ ký Bồ-đề, sẽ đắc quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, chuyển pháp luân vi diệu, làm cho thế giới của ta bị trống trải. Ta nên đi đến chỗ kia phá hoại đôi mắt của họ.
Nghĩ như vậy rồi, hóa làm bốn đội quân oai hùng mạnh mẽ, đi đến chỗ Phật.
Khi ấy, trời Đế Thích thấy rồi suy nghĩ: Đây chắc chắn là do bọn ác ma làm ra. Chúng muốn đến quấy nhiễu Phật và làm trở ngại Bát-nhã ba-la-mật-đa. Vì sao? Vì bốn bộ quân như vậy trang bị rất đẹp đẽ, kỳ lạ, quân của triều đình đều không thể sánh kịp, nhất định đây là do ác ma hóa ra để rình tìm lỗi của Phật, phá hoại các hữu tình đang tu tập ở đó. Ta nên tụng niệm Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa đã lãnh thọ nơi Phật, làm cho các ác ma kia lui về.
Trời Đế Thích suy nghĩ rồi, liền tụng Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa. Lúc đó các ác ma đều từ từ bỏ về. Đây là do oai lực của Đại vương thần chú Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa xua đuổi họ.
Khi ấy, có vô lượng trời Ba mươi ba cùng bay lên hư không, hóa ra hoa Thiên diệu âm rải lên đức Phật, chấp tay cung kính bạch Phật:
Bạch Thế Tôn! Cúi xin Ngài đem Bát-nhã ba-la-mật-đa này đến loài người châu Thiệm-bộ an trụ lâu dài, cho đến đem Bát-nhã ba-la-mật-đa truyền bá rộng rãi khắp loài người châu Thiệm-bộ. Nên biết, ở thế giới này Phật, Pháp, Tăng bảo thường không hoại diệt, làm cho thế gian được lợi ích an vui thù thắng.
Khi đó, chư Thiên mỗi vị đều hóa ra hoa Thiên diệu âm rải lên đức Phật, rồi tuần tự bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Các hữu tình nào tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, thì không bị tất cả ác ma và quyến thuộc của họ rình tìm lỗi xấu.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Các hữu tình nào chỉ nghe danh tự công đức Bát-nhã ba-la-mật-đa, thì nên biết các loài hữu tình như vậy đã từng cúng dường vô lượng chư Phật, phát nguyện rộng lớn với chư Phật, chứa nhiều căn lành mới thành được việc này, chẳng phải tạo căn lành nhỏ mà có được, huống là có thể lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, siêng năng tu học, tư duy đúng lý, biên chép giảng thuyết, truyền bá rộng rãi, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. Nên biết, công đức và trí tuệ của các loài hữu tình như vậy không thể nghĩ bàn.
Vì sao? Vì muốn cầu trí nhất thiết trí của chư Phật nên ở trong nghĩa lý Bát-nhã ba-la-mật-đa mà cầu. Cũng như hữu tình muốn tìm ngọc báu lớn phải dùng phương tiện siêng năng tìm trong biển lớn. Như vậy, những ai muốn cầu trí nhất thiết trí nên đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa mà cầu.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Chư Phật chứng được trí nhất thiết trí đều nương vào Bát-nhã ba-la-mật-đa mà được thành tựu. Vì vậy, Bát-nhã ba-la-mật-đa là pháp căn bản tối thắng của chư Phật.
Bấy giờ, Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Vì lý do nào Ngài không khen bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự Ba-la-mật-đa và các công đức khác mà chỉ khen Bát-nhã ba-la-mật-đa?
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Bởi vì Bát-nhã ba-la-mật-đa này có thể cùng với năm Ba-la-mật-đa trước và các công đức khác làm tôn chỉ dẫn đầu nên Ta khen ngợi.
Lại nữa, này Khánh Hỷ! Ý ông thế nào? Nếu chẳng hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa này thì có thể gọi là tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa một cách chơn chánh không?
Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Không thể có. Cần phải do hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu bố thí cho đến Bát-nhã mới được gọi là tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa một cách chơn chánh.
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Ý ông thế nào? Nếu chẳng hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu bố thí cho đến Bát-nhã, thì sự tu như vậy được gọi là bố thí v.v... Ba-la-mật-đa không?
Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Không được. Cần phải do hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu bố thí cho đến Bát-nhã thì sự tu như vậy mới được gọi là bố thí v.v... Ba-la-mật-đa.
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Ý ông thế nào? Nếu chẳng hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu căn lành, thì căn lành như vậy có được hoàn toàn không?
Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Không được. Cần phải do hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu căn lành, thì căn lành như vậy mới được hoàn toàn.
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Ý ông thế nào? Nếu lìa Bát-nhã ba-la-mật-đa thì có thể hồi hướng trí nhất thiết trí một cách chơn chánh không?
Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Không được. Cần phải có Bát-nhã ba-la-mật-đa mới hồi hướng trí nhất thiết trí một cách chơn chánh được.
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Ý ông thế nào? Oai thần, công đức Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa có thể nghĩ bàn không?
Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Không thể có. Oai thần, công đức Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa không thể nghĩ bàn, các căn lành khác đều không thể sánh kịp.
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Do nhân duyên này, Ta nói Bát-nhã ba-la-mật-đa có thể cùng với năm Ba-la-mật-đa trước và các công đức khác làm tôn chỉ dẫn đầu, có thể làm cho năm Ba-la-mật-đa trước và các công đức khác được hoàn toàn viên mãn, nên Ta ngợi khen. Nếu khen Bát-nhã ba-la-mật-đa thì cũng khen năm Ba-la-mật-đa trước và các công đức khác.
Bấy giờ, Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Thế nào gọi là hồi hướng trí nhất thiết trí mà tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa và các công đức khác?
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Đem không hai làm phương tiện, vô sanh làm phương tiện, vô sở đắc làm phương tiện để hồi hướng trí nhất thiết trí nên tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa và các công đức khác.
Cụ thọ Khánh Hỷ bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Đem không hai nào làm phương tiện, vô sanh nào làm phương tiện, vô sở đắc nào làm phương tiện để hồi hướng trí nhất thiết trí nên tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa và các công đức khác?
Phật dạy:
- Này Khánh Hỷ! Đem sắc cho đến thức không hai làm phương tiện, vô sanh làm phương tiện, vô sở đắc làm phương tiện để hồi hướng trí nhất thiết trí, nên tu bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa và các công đức khác. Vì pháp sắc v.v... tánh đều Không. Tánh Không sắc v.v... cùng bố thí đều không hai.
Khánh Hỷ nên biết! Do Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa mới có thể hồi hướng trí nhất thiết trí. Do hồi hướng trí nhất thiết trí nên bố thí v.v... được vô biên công đức hoàn toàn viên mãn.
Vì vậy, nên Bát-nhã ba-la-mật-đa cùng bố thí v.v... tất cả các công đức làm tôn chỉ dẫn đầu.
Khánh Hỷ nên biết! Ví như khoảng đất trống, đem hạt giống rải trong đó, nhờ các duyên hòa hợp được sanh trưởng. Nên biết, khoảng đất trống là chỗ nương dựa, có thể làm cho hạt giống được sanh trưởng.
Như vậy, Bát-nhã ba-la-mật-đa và sự hồi hướng trí nhất thiết trí làm chỗ nương dựa, có thể làm cho bố thí v.v... tất cả các công đức được sanh trưởng. Nên nói Bát-nhã ba-la-mật-đa và bố thí v.v... tất cả công đức là tôn chỉ dẫn đầu.
Vì vậy, Ta khen ngợi nhiều về Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, chẳng phải các công đức khác. Nếu khen ngợi Bát-nhã tức là khen ngợi các pháp.
Quyển thứ 540
HẾT
_______________
MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC
DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH
Phù trợ người lâm chung
Tư tưởng xã hội trong Kinh điển Phật giáo Nguyên thủy
Truyện cổ Phật giáo
Người chết đi về đâu
Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.
Quý vị đang truy cập từ IP 3.140.186.189 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.
Ghi danh hoặc đăng nhập