Đến cái tuổi nghe thuận tai tôi mới nghiệm lại cuộc đời mình có một điều rất thú vị: những món quà bất ngờ thường là quý giá, mà Đặc San Văn Hóa Phật Giáo là một bằng chứng gần nhất.

Đặc san do Hòa Thượng Thích Như Điển cố vấn và các Cư Sĩ Phù Vân, Nguyên Đạo và Nguyên Minh chủ biên và được công ty Amazon phát hành. Theo lời anh Nguyên Minh, đây là cuốn đặc san thứ ba mà quý anh đã thực hiện. Cũng theo anh Nguyên Minh cho biết rằng qua tới cuốn thứ ba thì Ban Chủ Biên có ý định mỗi năm sẽ ra một cuốn.

Mà quả thật Đặc San Văn Hóa Phật Giáo có chủ đề Chuyển Hóa Khổ Đau rất có giá trị. Sách dày 670 trang với 50 tác giả gồm chư tôn đức Tăng, Ni và văn thi sĩ Phật tử. Hình thức rất trang nhã vì tất cả hình ảnh bên trong đều in màu và đặc biệt mỗi bài đều có phần tóm tắc tiểu sử của tác giả hay dịch giả. Theo anh Nguyên Minh cho biết rằng vì số trang đã được hạn định để không phải quá dày mà số lượng bài vở nhận được thì rất nhiều, do đó Ban Chủ Biên đã phải chọn lọc rất kỹ bài vở để đăng. Điều này cũng giúp tạo cho nội dung của Đặc San thêm nhiều chất lượng.

Về bố cục, Đặc San Văn Hóa Phật Giáo gồm 4 phần chính: Nền Tảng Tu Tập, Chuyển Hóa Khổ Đau, Lịch Sử Địa Dư Nhân Vật, và Sáng Tác Văn Học. Ngoài ra chen kẽ vào các mục là các trang thơ của Tùy Anh, Thích Như Điển, Sông Thu, Tuệ Nga, và Thái Tú Hạp.

Theo Hòa Thượng Thích Như Điển trong Lời Trình Thưa, cuốn Đặc San Văn Hóa Phật Giáo đầu tiên ra đời vào năm 2019 để kỷ nhiệm Báo Viên Giác, do Chùa Viên Giác ở Đức thực hiện, tròn 40

tuổi. Sau đó, có lẽ do sự ủng hộ nhiệt thành của độc giả khắp nơi nên đến năm 2020 Đặc San Văn Hóa Phật Giáo thứ hai với chủ đề “Phật Giáo và Đời Sống” đã tiếp tục có mặt. Rồi năm nay, 2021, Đặc San Văn Hóa Phật Giáo thứ ba với chủ đề Chuyển Hóa Khổ Đau lại tiếp tục đi tiếp để trở thành Đặc San thường niên. Đây là một tin vui cho lãnh vực văn hóa văn học Phật Giáo Việt Nam tại hải ngoại.

Về nội dung có thể nói là rất phong phú và đa dạng, gồm các bài viết của chư tôn đức Tăng, Ni và văn thi sĩ Phật tử được biết đến nhiều trong giới văn học Phật Giáo. Trong số đó gồm có Đức Đạt Lai Lạt Ma qua bản dịch Việt, Thích Thắng Hoan, Thích Bảo Lạc, Thích Như Điển, Thích Phước An, Thích Nguyên Siêu, Thích Nguyên Tạng, Thích Hạnh Tuệ, Thích Phổ Huân, Thích Hạnh Giới, Thích Như Tú, Thích Nữ Giới Hương, Thích Nữ Tịnh Vân, v.v… và các văn thi sĩ Phật tử như Đỗ Hồng Ngọc, Văn Công Tuấn, Hoang Phong, Nguyễn Minh Tiến, Thái Công Tụng, Trần Trung Đạo, Đỗ Trường, Bạch Xuân Phẻ v.v…

Tôi thích nhất và cũng dễ đọc nhất là những trang thơ. Điều làm tôi rất ngạc nhiên là trang thơ của Hòa Thượng Thích Như Điển. Trang thơ này, Hòa Thượng dịch thơ Đường của Vua Trần Nhân Tông. Lần đầu tiên tôi đọc thơ dịch của Hòa Thượng. Quả thật đó là điều thú vị đối với tôi. Chẳng hạn bài thơ Tảo Mai Kỳ Nhất (Hoa Mai Sớm Bài Một) thuộc thể loại Thất Ngôn Bát Cú của Đường Thi. Hòa Thượng Thích Như Điển đã dịch theo thể thơ thất ngôn bát cú như sau:

Tròn xoe năm cánh nhụy vàng phơi
Chìm bóng san hô, vảy cá trồi
Đông ba tháng lạnh cành chim trắng
Xuân một ngày hanh nhánh ấm ngời
Sương ngọt nức hương lay bướm

dậy
Đêm ngời ánh nước khiến chim sầu
Hằng Nga nếu biết hoa mai đẹp
Bóng quế cung thiềm sẽ chán thôi.

Bản Việt dịch tuyệt vời nhất trong bài thơ trên là hai câu 5, 6 trong chữ Hán:

“Cam lộ lưu phương si diệp tỉnh,
Dạ quang như thủy khát cầm sầu.”


Hòa Thượng Thích Như Điển dịch:

“Sương ngọt nức hương lay bướm dậy
Đêm ngời ánh nước khiến chim sầu”

Nhà thơ Tùy Anh, bút hiệu của Phù Vân Nguyễn Hòa, trong bài thơ “Mùa Thu Tĩnh Lặng,” với hai đoạn đầu làm người đọc khó quên vì chất thơ vừa lãng mạn vừa thoát tục:

“Ô hay thu tới anh nào biết,
Lá đã vàng bay đẫm mùa sang.
Mưa vẫn ru hoài lời nuối tiếc,
Một thuở bình an giữa đại ngàn.

Em nói, em về thăm chùa cũ,
Tụng một thời kinh để tĩnh tâm.
Tình em đã một thời phong vũ,
Nên đã tan theo cuộc hồng trần.”


Đó chỉ là vài bài thơ đơn cử trong Đặc San Văn Hóa Phật Giáo 2021. Phần còn lại của Đặc San mới là nhiều vô kể, mà trong đó hàng chục bài viết về Phật Pháp, về thi ca Phật Giáo, về lịch sử Phật Giáo, những truyện ngắn mang chất liệu Phật Pháp.

Chẳng hạn, bài “Những Chặng Đường Tu Tập” của cư sĩ Nguyên Minh Nguyễn Minh Tiến giới thiệu một cách khái quát những giai đoạn và kinh nghiệm tu tập của người con Phật ở bước đầu sơ cơ cho đến những tiến bộ cao hơn. Ở cuối bài, Nguyên Minh đã kết luận:

“Nhận thức được sự tiến triển qua từng chặn đường tu tập là một khích lệ lớn lao và sẽ củng cố niềm tin của chúng ta vào những giá trị thiết thực, lợi ích của sự tu tập. Khi hiểu được điều này, chúng ta sẽ có khả năng nhìn nhận một cách cụ thể hơn về con đường tu tập. Đó không chỉ là những đại nguyện lớn lao bao trùm chúng sinh trong khắp pháp giới, mà cũng chính là sự chú tâm

nuôi dưỡng niềm an lạc trong từng sát-na của cuộc sống hiện tại này.”

Hoặc, trong bài “Chuyển Hóa: Chuyển Corona, Hóa Karuna,” cư sĩ Nguyên Đạo Văn Công Tuấn nhân chuyện đại dịch vi khuẩn corona đã dẫn giải những câu chuyện Phật Pháp liên quan đến bệnh khổ, thuốc điều trị và lòng từ bi cứu khổ chúng sinh của chư Phật và chư vị Bồ Tát.

Nếu bạn muốn tìm một cuốn sách để đọc cùng lúc nhiều đề tài về Phật Pháp và Phật Giáo thì có thể nói cuốn Đặc San Văn Hóa Phật Giáo này là một trong số những