Sự chấp thủ - Đối thoại pháp

Không thể dùng vũ lực để duy trì hòa bình, chỉ có thể đạt đến hòa bình bằng vào sự hiểu biết. (Peace cannot be kept by force; it can only be achieved by understanding.)Albert Einstein

Dầu giữa bãi chiến trường, thắng ngàn ngàn quân địch, không bằng tự thắng mình, thật chiến thắng tối thượng.Kinh Pháp cú (Kệ số 103)

Nếu muốn tỏa sáng trong tương lai, bạn phải lấp lánh từ hôm nay.Sưu tầm

Đôi khi ta e ngại về cái giá phải trả để hoàn thiện bản thân, nhưng không biết rằng cái giá của sự không hoàn thiện lại còn đắt hơn!Sưu tầm

Bạn nhận biết được tình yêu khi tất cả những gì bạn muốn là mang đến niềm vui cho người mình yêu, ngay cả khi bạn không hiện diện trong niềm vui ấy. (You know it's love when all you want is that person to be happy, even if you're not part of their happiness.)Julia Roberts

Khi gặp phải thảm họa trong đời sống, ta có thể phản ứng theo hai cách. Hoặc là thất vọng và rơi vào thói xấu tự hủy hoại mình, hoặc vận dụng thách thức đó để tìm ra sức mạnh nội tại của mình. Nhờ vào những lời Phật dạy, tôi đã có thể chọn theo cách thứ hai. (When we meet real tragedy in life, we can react in two ways - either by losing hope and falling into self-destructive habits, or by using the challenge to find our inner strength. Thanks to the teachings of Buddha, I have been able to take this second way.)Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV

Khó khăn thách thức làm cho cuộc sống trở nên thú vị và chính sự vượt qua thách thức mới làm cho cuộc sống có ý nghĩa. (Challenges are what make life interesting and overcoming them is what makes life meaningful. )Joshua J. Marine

Điểm yếu nhất của chúng ta nằm ở sự bỏ cuộc. Phương cách chắc chắn nhất để đạt đến thành công là luôn cố gắng thêm một lần nữa [trước khi bỏ cuộc]. (Our greatest weakness lies in giving up. The most certain way to succeed is always to try just one more time. )Thomas A. Edison

Ta sẽ có được sức mạnh của sự cám dỗ mà ta cưỡng lại được. (We gain the strength of the temptation we resist.)Ralph Waldo Emerson

Một người trở nên ích kỷ không phải vì chạy theo lợi ích riêng, mà chỉ vì không quan tâm đến những người quanh mình. (A man is called selfish not for pursuing his own good, but for neglecting his neighbor's.)Richard Whately

VỀ MỤC LỤC

Giọng đọc: Trường Tân

Sự chấp thủ (nắm chặt) tiếng Pali là upādāna. Có bốn sự chấp thủ tiêu biểu: dục thủ, kiến thủ, ngã thủ và giới cấm thủ. Chấp thủ nghĩa là nắm chặt, dính mắc, nắm giữ không buông.
Dục thủ, chấp chặt vào các sự thỏa mãn thông qua các giác quan (căn) khi tiếp xúc với đối tượng, thông qua cái nhìn, nghe, ngửi, nếm, xúc chạm, suy nghĩ. Kiến thủ: Chấp chặt vào quan điểm, tư kiến của mình, cho ta là đúng, ta không bao giờ sai, chúng ta luôn nắm chặt, không buông. Ngã thủ cũng vậy, chấp chặt vào giới cấm thủ tức là việc thực hành sai lạc, chẳng hạn như tu một cách hành hạ xác thân và cho rằng làm như vậy có thể tẩy rửa nghiệp, làm thanh tịnh bản thể.
Tại sao ngũ uẩn sinh khởi và hoại diệt trong từng giây, từng phút, trong từng sát na. Bản chất của nó là như vậy. Sắc, thọ, tưởng, hành, thức không phải là vấn đề. Ngũ uẩn đó là tập hợp các sắc, tập hợp các tưởng, tập hợp các thức …. năm tập hợp này sinh diệt trong từng sát na … nhưng do không biết những vấn đề đó nên ta chấp chặt vào chúng, chúng trở thành các thủ uẩn. Từ ngũ uẩn trở thành ngũ thủ uẩn do sự dính mắc. Chúng ta bị trói buộc do sự chấp chặt của mình, sự chấp chặt này là do vô minh, tà kiến mà có mặt.
Chúng ta nghe nói tới sự hiểu biết sai lầm hay là tà kiến. Vậy nguyên nhân nào mà tà kiến hay sự hiểu biết sai lầm này sinh khởi? Điều đầu tiên là không được nghe chánh pháp. Người ta có thể biết rất nhiều nhưng cái người ta biết không đúng. Cách người ta tiếp cận thông tin đúng, thông tin đúng này phải từ Đức Phật hoặc người chuyển tải phải là đệ tử Đức Phật.

Điều này rất quan trọng. Chính vì vậy mọi người có điều kiện, những nhóm học Phật nên rút tỉa từ bản kinh hoặc trong chánh tạng để giúp chúng ta sự hiểu biết đúng đắn.
Tại sao sự hiểu biết sai lầm sinh khởi? Do không có tác ý chân chánh (như lý tác ý). Chúng ta không hướng tâm được vào bản chất gốc của sự vật hiện tượng. Nên chúng ta học và hành cần truy xuất được về gốc rất quan trọng.
Khi biết những điều cần biết một cách rạch ròi, chúng ta biết đâu là phải, đâu là trái; đâu là đúng, đâu là sai. Nếu như ta có nghiên cứu về tiến trình tâm, hoặc sự kết hợp giữa tâm và tâm sở, những điều này hoàn toàn nằm trong pháp học và không quá khó khăn để tìm hiểu. Không nắm vững pháp học làm ta nghi ngờ. Dĩ nhiên phải áp dụng học và hành. Không phải học về tâm là biết tâm. Biết và thấy. Biết đã rồi áp dụng. Biết rồi sẽ thấy thông qua việc thực hành.
Biết tâm và những quy luật của tâm. Cũng giống như ta có một bản đồ biết rõ đường từ đây về thành phố. Có bản đồ chỉ đường ta đi đúng hướng. Như vậy ta cần bản đồ. Không có bản đồ ta sẽ mò mẫm, nhiều khi theo kiểu ăn may, may ra thì đúng. Tác ý chân chánh hay là như lý tác ý là điều cần thiết áp dụng. Nếu không như lý tác ý thì tưởng của ta sẽ là tưởng điên đảo, kiến điên đảo, tâm điên đảo. Thấy cái sai thành cái đúng. Ta thấy vô thường cho là thường, vô ngã cho là ngã, tịnh cho là bất tịnh, như vậy gọi là điên đảo tưởng. Ở ngoài đồng ruộng bà con nông dân thường treo bù nhìn rơm để đuổi chim ăn lúa. Họ cũng mặc áo, đội nón cho bù nhìn rơm y như

người thật. Nhưng đó không phải là người thật, khiến lũ chim tưởng nhầm là người thật. Do tưởng điên đảo thấy cái sai thành cái đúng. Nhưng ở đây cần hiểu đúng giá trị của tưởng, có những trạng thái tưởng đúng. Bên cạnh phải nghe được diệu pháp, có thông tin đúng đắn thì như lý tác ý rất quan trọng. Đó là nhân giúp cho Chánh Kiến sinh khởi.