Trong cuộc sống này, chúng ta dành cho nhau điều gì?

Dĩ nhiên rằng, một xã hội với những tốt xấu, tham ái vẫn diễn ra hằng ngày thì không thể tránh khỏi những tiêu cực và vấn nạn, nếu không có cái xấu thì người ta không gọi là cõi phàm trần, cõi trần tục nữa. Nhưng chính vì chúng ta đang sống trong cõi phàm trần nên hằng ngày vẫn có vô số điều không như ý diễn ra, có những điều chúng ta thấy tường tận trước mặt, có những cái tiềm ẩn sâu xa, nhưng nó sẽ để lại những hệ lụy vô cùng nhức nhối.

Con người thường rơi vào “vùng trũng” tiêu cực hơn là đi lên điểm cao của cái tốt bởi cái xấu luôn dễ chiêu dụ con người, người ta ngã về cái xấu nhanh hơn, dễ hơn là rèn luyện tính tốt, suy nghĩ tích cực. Cái xấu thì biến hóa muôn màu, hấp dẫn và dễ chiêu dụ người đời sa ngã, mấy ai không tham danh, tham sắc, tham tiền tài, nhưng thực hành theo cái tốt thì được gì? Phải chăng là từ bỏ những tham ái, không màng lợi danh, không ưa ăn ngon mặc đẹp, không tham quyền cao chức trọng, không hơn thua cố chấp, là nhẫn nhịn trước mọi sóng gió, đàm tiếu của cuộc đời? Người không tốt thường lập thành phe nhóm, giương oai giễu võ, người tốt thì đứng cô độc một mình. Từ đó chúng ta thấy rằng: Hướng đến cái tốt là trăm nghìn điều khó nhưng ngã về cái xấu thì lại vô cùng dễ, nó như một cái bẫy ngọt ngào, lớn mạnh mà ai cũng muốn đắm chìm vào đó, đắm chìm rồi thì càng lún sâu và khó thoát trở ra.

Con người sống trong xã hội sẽ được kiểm soát và chi phối bởi hai phạm vi, đó là phạm vi của pháp luật và phạm vi đạo giáo, theo thống kê, hiện nay có

khoảng 90% dân số Việt Nam theo tín ngưỡng Tôn giáo, điều này sẽ hướng hành vi con người đến sự hoàn thiện về nhân cách, đạo đức, xây dựng con người đến với chân – thiện – mỹ. Tuy nhiên, có những hành vi nằm ngoài quy định pháp luật và khi đó, Tôn giáo sẽ là tường thành bảo vệ con người không đi quá giới hạn cho phép về mặt đạo đức. Ví dụ con người có thể giết hại bất kỳ động vật nào để phục vụ cho mục đích ăn uống (ngoại trừ động vật nằm trong danh mục bảo tồn), con người có thể mặc nhiên dùng bia miệng để chỉ trích bất cứ điều gì họ không như ý, thậm chí hình thành nên những đám đông cuồng nộ, sẵn sàng chửi rủa, xúc phạm người khác theo phong trào mà không nghĩ đến những tổn thương người khác phải gánh chịu…những hành vi đó pháp luật chưa có quy định cụ thể để xử lý thành tội danh nhưng hành vi không lương thiện, gây ra đau đớn, tổn thương tinh thần, thể chất cho chúng sinh thì chắc chắn rằng hậu vận mà người ta nhận lại cũng không tốt đẹp.

Trong đạo Phật, có nêu ra một trong số những điều bất thiện, đó là “khẩu nghiệp”, mà khẩu nghiệp ngày nay chúng ta thấy nhiều nhất là trên không gian mạng, nhiều người mắc phải và trở thành vấn nạn bởi nó gây ra những hậu quả khôn lường từ những lời mang tính “ác khẩu”, và nó càng nguy hiểm hơn khi được lôi kéo để hình thành một đám đông “quyền lực”, từ đó họ dựa vào nhau để công kích, thóa mạ, dọa dẫm và xúc phạm người khác một cách ồ ạt, đám đông càng nhiều người tham gia thì càng trở nên tự tin quá đà dẫn đến mất kiểm soát bởi ai cũng nương tựa vào nhau để tạo thành hiệu ứng sức

mạnh và cho rằng không ai có thể dập tắt được họ, họ bị cuốn theo lối suy nghĩ, lời lẽ giống nhau bởi nếu làm khác đi, họ sẽ không thể tồn tại trong tập thể đó. Từ đó những tiêu cực dễ dàng sinh ra bởi sự dẫn dắt, thao túng của người thủ lĩnh. Như một quy luật, cái xấu thì thường kéo bè kết bè phái trong khi cái tốt thường độc lập một mình, người thông tuệ sẽ ít khi phải dựa dẫm vào đám đông bởi họ có sự phân cấp và phi tập trung hóa, họ có quan điểm và chính kiến riêng mình và những suy nghĩ được tổng hợp theo lối tư duy đa dạng, phân tích từ nhiều khía cạnh và đưa ra những góc nhìn đa chiều, vì thế những người thông tuệ sẽ đứng trên lập trường của họ với những nhận định khách quan hơn là một đám đông được lôi kéo, dẫn dắt bởi một người hoặc nhóm người nào đó.

Đám đông ngày càng núp bóng dưới nhiều nhân tướng khác nhau, mục đích cũng khác nhau nhưng nhìn chung, một đám đông ồ ạt, thiếu kiểm soát và bị dẫn dắt sẽ dẫn đến tiêu cực nhiều hơn là tích cực bởi họ thường dùng đám đông để đả kích, nói xấu, lên án người khác thay vì lan tỏa những điều tốt đẹp, họ sẵn sàng công kích và cuồng nộ với những ai nói lên quan điểm khác với họ.

Chúng ta đã từng nghe câu chuyện một anh tài xế xe tải dìu xe mất thắng xuống đèo Bảo Lộc năm 2016; người thanh niên hứng đỡ em bé rơi từ tầng 12 xuống đất, nhưng không có hội nhóm nào lập ra để tán