We found out in the last lesson that ignorance is the first cause of suffering. First of all what do we mean by ignorance?

If we say that a person is ignorant we mean that he does not know very much. The ignorance that is the root of our suffering, and pain is not being able to understand that everything must change and pass away.

The Buddha saw, when seated beneath the Bodhi Tree, that everything is changing and passing away all the time - that it is impossible for us to keep anything for long.

This law of change and passing away is to be found everywhere and in everything. Money, position, pleasure, our bodies and even the world itself is changing, and must in the end pass away.

We see a beautiful rose bud in the garden, admire its beauty and enjoy its perfume. Tomorrow it will become a full blown rose; again, in a few short hours, its petals will lie upon the ground.

So it is with all the pleasures of life - we hold them and enjoy them for a short time and then they pass away.

I know it is very hard for young people to understand this great truth that the Lord Buddha taught because, when we are young everything seems so bright and beautiful and we like to think it will last forever.

The Buddha would not like to feel that his religion made boys and girls unhappy. He wishes them to understand this Law of Change or Becoming in order to prevent them from being unhappy later on.

As you grow older, you will undertand this teaching more deeply but, while you are young, it is quite enough for you to know that it is the law of life that everything in the world is in a state of constant change and becoming something else.

We all know what a nice playmate a little kitten or puppy makes, but it soon grows up and no longer wants to play with us.

It is just the same with you, boys and girls; it will not be so very long before you too grow up and have to face the hard work of life instead of playing and going to school.

All this happens because of the great law of change. Now you can perhaps understand a little why this ignorance the Lord Buddha teaches us about, leads to suffering.

-ooOoo-

Trong bài vừa qua, chúng ta thấy vô minh là nguyên nhân đầu tiên của đau khổ. Trước hết chúng ta muốn nói vô minh là gì?

Nếu nói đó là con người vô minh, tức là ta muốn nói người ấy không hiểu biết nhiều. Vô minh, gốc rễ của đau khổ, là không hiểu được rằng mọi thứ trên đời đều phải biến đổi và băng hoại:

Khi ngồi dưới cội Bồ Ðề, Ðức Phật thấy rằng các pháp đang liên tục biến đổi và băng hoại - rằng chúng ta không thể gìn giữ bất cứ một cái gì lâu dài.

Luật Vô Thường được nhìn thấy ở khắp mọi nơi và mọi thứ. Tiền bạc, địa vị, lạc thú, thân thể chúng ta, ngay chính thế giới này cũng đang thay đổi và cuối cùng cũng phải băng hoại.

Chúng ta thấy một nụ hồng tươi đẹp trong vườn, thán phục vẻ đẹp và mê thích hương nhụy của nó. Ngày mai nó sẽ là một đóa hồng tím bầm; rồi trong một vài giờ ngắn ngủi nữa, các cánh hoa của nó sẽ nằm bẹp trên mặt đất.

Tất cả những lạc thú trên đời cũng thế. Chúng ta ôm ấp chúng, thưởng thức chúng trong một thời gian ngắn rồi chúng cũng tiêu vong.

Tôi biết thật là khó cho giới trẻ hiểu được sự thật cao quí mà Ðức Phật đã thuyết giảng này, bởi vì khi chúng ta còn trẻ thì mọi thứ dường như rực rỡ, xinh đẹp, và chúng ta thích nghĩ rằng nó sẽ tồn tại mãi mãi.

Ðức Phật không muốn cảm thấy tôn giáo của Ngài làm nam nữ thanh niên mất vui. Ngài muốn họ hiểu được Luật Vô Thường để ngăn ngừa đau khổ cho họ sau này.

Khi lớn lên, các bạn sẽ hiểu lời thuyết giảng này sâu sắc hơn; nhưng nay nó cũng đủ cho các bạn trẻ biết rằng đó là định luật của cuộc đời, rằng mọi thứ trên thế gian này đều biến đổi liên tục và trở thành cái khác.

Tất cả chúng ta đều biết mèo con hay chó con rất thích chơi thân với ta, nhưng khi vừa lớn lên, chúng không muốn đùa giỡn với chúng ta nữa.

Các em nam nữ thanh niên cũng thế, chẳng mấy chốc các em sẽ lớn lên và phải đối mặt với bao việc khó khăn của cuộc đời thay vì tung tăng cắp sách đến trường.

Tất cả mọi thứ xảy ra vì Luật Vô Thường vĩ đại này. Bây giờ thì các bạn có lẽ hiểu được phần nào lý do tại sao vô minh dẫn đến đau khổ như Ðức Phật đã thuyết giảng cho chúng ta.

-ooOoo-

It is because people do not understand that everything they have must change and pass away from them, they try with all their strength to hold on to these things instead of letting them go willingly. This trying to hold on to things makes people suffer and become sorrowful.

I once knew a women who lived in fear of growing old. Every morning she went to the looking glass and examined her face and hair very closely to see if she could find any wrinkles or gray hairs.

Every time she found a wrinkle she would run to the beauty parlour and get it smoothed out and if she found a white hair she would pull it out of her head.

This went on for several years until the day came when there were too many wrinkles to be smoothed out and too many white hairs to be removed. The woman looked in the glass and realized that she was getting old. This made her so unhappy that she burst into tears and worried so much that she became very ill and almost died.

This woman was ignorant of the law of change about which the Lord Buddha is teaching us today. She did not understand that it was the law of life that she should change and become old, and she wanted to hold on to her beauty and youth all the time. When she found she could not do this she suffered.

There was a man once who was very clever and the people gave him a high position in the town where he lived. The man was very happy for he felt that everyone loved and trusted him.

As he grew older however, his eyesight became poor, he grew deaf and his mind was not as active as it used to be. The people felt that they needed a younger man in his position. When they told the old man this he was very unhappy and wept most bitterly.

He too, was ignorant of the law of change and tried to hold on to the position he enjoyed so much. When he found he could not do this he suffered.

This law of change is often spoken of in Buddhism as becoming because, as a thing changes it becomes something else.

1. What is the meaning of ignorance?
2. What is the cause of sorrow?
3. What is the great law of life?
4. Give an example of someone who does not
understand the law of change.
5. Can we keep anything we have without its changing?
6. Name some of the things that change and pass away
and tell in what manner these things change.
7. Why do we sometimes use the word becoming
instead of the word change?

-ooOoo-

Chỉ vì người ta không hiểu mọi thứ họ có đều phải thay đổi, băng hoại nên họ dốc tâm dốc sức bám giữ các thứ đó, thay vì để chúng tha hồ ra đi. Cái tham vọng nắm giữ mọi thứ sẽ làm cho người ta khổ đau, phiền muộn.

Có lần tôi biết một phụ nữ sống mà sợ già. Mỗi buổi sáng bà đến trước gương, ngắm nghía mặt mày tóc tai của mình rất kỹ để xem xem có nếp nhăn nào hay sợi tóc bạc nào xuất hiện.

Mỗi khi thấy một nếp nhăn là bà liền đến mỹ viện để được xoa láng, và thấy sợi tóc bạc là bà nhổ ngay.

Cứ như thế trong nhiều năm cho đến một hôm khi có quá nhiều vết nhăn không thể xoa láng và quá nhiều tóc bạc không thể nhổ sạch; bà nhìn vào gương và thấy mình già rồi. Bà đâm ra đau khổ đến bật khóc và lo lắng đến nỗi ngã bịnh trầm trọng và suýt chết.

Bà này không biết tí gì về luật vô thường mà Ðức Phật đang giáo hóa chúng ta ngày nay. Bà không hiểu rằng chính vì định luật của cuộc đời mà bà phải thay đổi và già nua; bà muốn lúc nào cũng giữ được sắc đẹp và tuổi trẻ của bà; và khi thấy không thể làm được điều đó thì bà đau khổ.

Thuở nọ có một người đàn ông rất tài giỏi, được dân chúng trong thành dành cho một địa vị cao trọng. Ông ấy rất hạnh phúc vì cảm thấy rằng ai ai cũng yêu quí và tin tưởng mình.

Tuy nhiên, khi ông về già, mắt lờ, tai điếc, tâm trí mụ mẫn, không còn sắc sảo linh hoạt như xưa. Dân chúng thấy cần có một người trẻ hơn thay thế địa vị của ông. Khi họ báo cho ông biết điều đó, ông rất đau khổ và khóc than cay đắng.

Cũng vì không hiểu luật vô thường nên ông ta cố bám víu vị thế mà ông rất mực yêu quí. Khi thấy không thể ôm giữ nó được nữa thì ông đâm ra đau khổ.

Trong Ðạo Phật, luật vô thường thường được gọi là luật biến chuyển, bởi vì khi một vật thể này thay đổi thì nó trở thành một vật thể khác.

1. Vô minh nghĩa là gì?
2. Ðâu là nguyên nhân của khổ não?
3. Ðịnh Luật cao quí của cuộc đời là gì?
4. Cho ví dụ một người không hiểu luật vô thường.
5. Chúng ta có thể giữ được vật gì ta có mà không bị biến đổi không?
6. Nêu tên một số vật thể thay đổi, băng hoại, và hãy nói những vật thể đó thay đổi như thế nào?
7. Tại sao chúng ta đôi khi dùng từ trở thành thay vì từ thay đổi?

-ooOoo-

Having found the cause of sorrow the Lord Buddha did not rest until he had found some way that would lead to its cure.

The way he found leading to the cure of suffering is known as the "Noble Eight-fold Path". Now before telling you any more about this Noble Eight-fold Path, I will tell you a story from our Buddhist scriptures which may help you to understand it better.

There were some men who were once walking through a thick forest. They were very busy talking about many things and did not pay very much attention to the scenery around them.

They wondered a great deal as to the size of the forest and to what lay beyond it; and in many cases they became quite angry with each other because they could not all agree.

One man, however, was very quiet. He did not join in the general talk but was very busy looking at all the beautiful things which grew around him and admiring the lovely flowers and trees.

Gradually this man wandered away from his friends and went farther and farther into the deep forest. Everything that he saw he examined very closely and, as he was picking some strange new flowers, he came upon an old pathway which had evidently been made many, many years ago by the people who had lived in the forest.

The path was almost hidden from sight by creepers and fallen branches of the trees so that it could hardly be seen at all unless a person were to look very closely.

The man was very much interested for he knew that this old road must lead somewhere. He began to clear away the weeds, creepers and tree trunks. How very hard he had to work! It grew dark and he was obliged to lie down and rest until moring. When daylight came he began his task again, and he went on clearing all through the long day.

He persevered with his work for many weeks until one day he came to the end of the long road and found himself in an ancient garden. "Ancient" you know, means "old".

This man wandered through the old garden and came at length to an ancient palace. No one was in the palace. It was a very beautiful building and he could see that it had been built by very clever workmen and from very good materials, for in spite of its great age, it was still strong and in good repair.

He went up the great stone steps and wandered through all the many rooms of the palace. He saw treasures which were so beautiful that he could hardly take his eyes from them. After a white he remembered his friends whom he had left behind in the forest.

"I must go back to them at once and tell them what I have found; they will be so glad", he thought; and, leaving the palace and the gardens, he went back quickly along the road until he came to his friends once more.

He at once told them of his discovery. Some of them were greatly interested and set out right away to find the palace and see the wonderful things for themselves. Others refused to believe anything he told them and turned away from him and went on with their interesting conversation.

Some went a little way along the road and then turned back saying they were too tired to go for such a long walk. The behavior of his friends made the man feel very sad, for he knew that they could never be really happy till they had seen the palace which he had found.

Now, the man who found this roadway was the Buddha, and the palace at the end of the roadway is the ancient palace of truth which is eternal; that is, which will last forever. The forest in which the men were wandering is the forest of ignorance, which is a place full of darkness and sorrow. The path leading from the forest of ignorance to the great palace of Truth is the old path of wisdom called the Noble Eight-fold Path; found by our dear Teacher and Master, the Lord Buddha.

-ooOoo-

Sau khi thấy được nguyên nhân của khổ đau, Ðức Phật không ngừng nghỉ cho đến khi tìm ra cách thức chữa trị đau khổ.

Con đường Ngài thấy dẫn đến việc chữa trị đau khổ được mệnh danh là "Bát Chánh Ðạo". Vậy thì trước khi trình bày với các bạn thêm đôi chút về Bát Chánh Ðạo, tôi sẽ kể cho các bạn nghe một câu chuyện trong kinh điển Phật giáo, và như thế có thể giúp các bạn hiểu rõ hơn.

Thuở nọ có một số người đi ngang qua khu rừng già. Họ mãi mê bàn tán đủ thứ nên không mấy quan tâm đến cảnh vật chung quanh.

Họ thắc mắc nhiều về phạm vi của khu rừng, và về những gì bên kia khu rừng; nhiều lúc họ đâm ra cáu gắt lẫn nhau, vì họ không thể nào hoàn toàn đồng ý.

Tuy nhiên, có một người rất trầm lặng. Ông không dự vào cuộc bàn tán trời trăng mây gió mà chỉ chăm chú ngắm nhìn và thán phục các loại cỏ cây hoa lá xinh tươi mọc chung quanh ông.

Dần dần ông này đi xa bạn bè và rồi mỗi lúc mỗi lạc hẳn vào rừng sâu. Ông xem xét mọi thứ rất kỹ và khi ông đưa tay hái một vài bông hoa mới lạ thì ông chợt thấy một con đường mòn xưa cũ, rõ ràng là đã được dân chúng sống trong rừng khai mở cách đây rất nhiều năm.

Con đường hầu như bị những dây leo và cây cành lõa xõa che khuất đến nỗi khó mà nhìn thấy được, trừ phi có người chú tâm quan sát.

Người ấy rất thích thú, vì ông biết rằng con đường cũ kia hẳn là phải dẫn đến một nơi nào đó. Ông bắt đầu phạt cỏ, cắt dây và đốn cây, ông phải làm việc vô cùng vất vả! Trời tối mịt ông mới ngã lưng nằm nghỉ, và khi bình minh vừa ló dạng thì ông lại bắt đầu công việc, tiếp tục phát quang suốt ngày.

Ông kiên trì với công việc của mình trong nhiều tuần cho đến một hôm ông đi đến cuối đường và thấy mình ở trong một khu vườn cổ. "Cổ", các bạn biết đấy, có nghĩa là "cũ"

Ông này đi lang thang qua khu vườn cũ, và cuối cùng đến được một cung điện cổ xưa. Không có ai trong cung điện đó cả. Ðó là một tòa lâu đài nguy nga tráng lệ, và ông có thể thấy rằng nó được những công nhân lành nghề xây dựng với những vật liệu rất tốt; bởi vì, mặc dù qua bao năm tháng, nó vẫn còn kiên cố và tốt đẹp.

Ông leo lên những bậc thềm bằng đá khổng lồ và dạo qua tất cả các phòng cung điện, thấy bạc vàng châu báu đẹp đến nỗi khó có thể rời mắt. Một lát sau, ông chợt nhớ đến các bạn bè mà ông đã bỏ lại đằng sau trong rừng.

"Ta phải trở lại ngay và báo cho họ biết những điều ta đã thấy; họ sẽ rất lấy làm vui mừng". Ông vừa suy nghĩ vừa rời khỏi cung điện và các khu vườn. Ông nhanh chóng trở lại theo con đường đó cho đến khi gặp lại bạn bè.

Ông báo ngay cho họ biết việc mới khám phá của ông. Một số rất hân hoan, lập tức khởi hành để thấy cung điện và xem các thứ kỳ diệu. Số khác thì không tin những gì ông nói, họ bỏ đi, tiếp tục cuộc đàm luận thú vị của họ.

Có số đi được một đoạn đường rồi quay lại, nói rằng mệt quá, không thể đi bộ lâu như thế. Thái độ của bạn bè làm ông cảm thấy rất buồn, vì ông biết họ không bao giờ có được niềm vui thật sự cho đến khi nào họ thấy được cung điện như ông.

Thế đấy, người thấy được con đường đó chính là Ðức Phật, và cung điện ở cuối đường là cung điện cổ xưa của sự thật vĩnh cửu, nghĩa là sẽ tồn tại mãi mãi. Khu rừng mà những người kia đang đi là rừng vô minh, nơi mịt mù tối tăm và dẫy đầy đau khổ. Con đường dẫn từ cánh rừng vô minh đến cung điện nguy nga của Sự Thật là con đường mòn trí tuệ cổ xưa, gọi là Bát Chánh Ðạo; được Ðấng Ðạo Sư, Ðức Bổn Sư, Ðức Phật tôn quí của chúng ta tìm thấy.

-ooOoo-

I hope that we are wiser than many of the men and women to whom the Buddha shewed his Path, and that we will learn all we can of it and follow it bravely to the very end. If we do this we shall find true peace and happiness.

As I mentioned in the previous lesson, some people think that the possession of money will bring happiness; others think that if they could always do just what they wish to do they would be happy. Money cannot bring real happiness. The only way to get real happiness is the way that Buddha teaches; that is, to walk the Path.

Remember that ignorance brings sorrow always, and knowledge of the truth brings happiness. Ignorance is darkness and truth is light. The mind that is ignorant is full of darkness and this brings sadness and pain. The mind of one who is walking the Eight-fold Path gradually becomes full of the Light of Truth and this brings happiness and peace.

The Buddha, when he found this wonderful path, did not force his friends to walk it. He told them all that he could about it, and what he had found at the end of it; but he left it to them to choose whether they would try it themselves, or stay, instead, in the dark forest of ignorance. Some did walk in it and they were glad that they had gone so far for they became happy and full of joy. Others preferred to stay in the forest of ignorance.

Now the Buddha does exactly the same with us today as he did with his friends so long ago. He points out the Path to us but he will not treat us like little babies and force our feet to walk it if we do not desire to do so. Other teachers of religion treat their followers as little children, telling them that they must do this and that they must not do that. The Lord Buddha tells us that if we walk the Way he found we shall lose our suffering and become happy, and that if we stay in the dark forest we shall remain unhappy and full of pain. If we are wise he knows that we will hurry along the Noble Eight-fold Path, for a person who is wise does not wish to be unhappy any longer than he can help.

1. Where were the men walking?
2. What were they doing?
3. Where all the men busy talking?
4. Tell what he found.
5. Was it easy to clear away the creepers and the trees from the path?
6. Where did the path lead?
7. What did the man find in the palace?
8. Who was the man who found the path?
9. What was the name of the path?
10. What was the name of the forest?
11. What was the name of the palace?
12. Are we forced to walk the Path?
13. What shall we do if we are wise?

-ooOoo-

Tôi hy vọng chúng ta sáng suốt hơn các ông các bà mà Ðức Phật đã trình bày cho thấy con Ðường của Ngài, và tôi cũng hy vọng rằng chúng ta sẽ học tập được tất cả những gì chúng ta có thể, và dũng cảm theo đuổi nó cho đến cùng. Nếu làm được điều đó, chúng ta sẽ thấy niềm an lành hạnh phúc thật sự.

Như tôi đã nói trong bài học trước, một số người cho rằng có tiền sẽ mang lại hạnh phúc, số người khác thì cho rằng nếu lúc nào cũng làm được những điều họ mong muốn, họ sẽ có hạnh phúc. Tiền bạc không thể mang lại hạnh phúc thực sự. Cách duy nhứt để được hạnh phúc thực sự là đi theo con đường mà Ðức Phật đã giảng dạy.

Nên nhớ rằng vô minh luôn luôn mang lại đau khổ, hiểu biết sự thật mang lại an vui. Vô minh là bóng tối, sự thật là ánh sáng. Tâm trí vô minh thì đầy ắp bóng tối, và bóng tối thì mang lại ưu bi khổ não. Tâm trí của người theo Bát Chánh Ðạo thì dần dần trở nên tròn đầy Ánh Sáng Sự Thật, và ánh sáng sự thật thì mang lại an vui hạnh phúc.

Ðức Phật, khi phát hiện con đường tuyệt diệu này, không buộc bạn bè của Ngài phải theo. Ngài chỉ trình bày cho họ nghe tất cả những gì Ngài đã thấy ở cuối đường, còn đi hay ở lại trong rừng vô minh đen tối là thuộc quyền lựa chọn của họ. Một số thì đi theo, và họ mừng rằng đã đi được một đoạn rất xa với tâm hồn hân hoan thanh thản. Số khác thì thích ở lại trong rừng vô minh hơn.

Ðức Phật giáo hóa chúng ta ngày nay giống y như Ngài đã khuyên nhủ thân hữu của Ngài xưa kia. Ngài trình bày cho ta thấy con Ðường nhưng Ngài sẽ không coi chúng ta như trẻ con, bắt đôi chân chúng ta phải tiến bước, nếu ta không muốn. Các đạo sư khác coi môn đệ của họ như trẻ con, bảo họ phải làm điều này và không được làm điều khác. Ðức Phật dạy nếu chúng ta đi theo con Ðường mà Ngài đã tìm thấy thì chúng ta sẽ mất khổ, được vui, và nếu chúng ta ở lại trong rừng đen tối thì chúng ta sẽ triền miên đau khổ. Nếu chúng ta sáng suốt, Ngài biết chúng ta sẽ khẩn trương đi theo con Ðường Tám Bước Cao Quí, vì người khôn ngoan sáng suốt không muốn cưu mang khổ đau lâu hơn nữa.

1. Những người đàn ông đó đang đi đâu?
2. Họ đang làm gì?
3. Tất cả những người đó đang bận tâm bàn chuyện ở đâu?
4. Hãy kể chuyện ông ấy thấy gì.
5. Chặt dây, đốn cây, phát quang con đường mòn đó có dễ không?
6. Con đường mòn đó dẫn tới đâu?
7. Người đàn ông đó thấy gì trong cung điện?
8. Người thấy được con đường mòn đó là ai?
9. Con đường mòn đó tên là gì?
10. Khu rừng đó tên là gì?
11. Cung điện đó tên là gì?
12. Chúng ta có bị bắt buộc đi theo con đường mòn đó không?
13. Chúng ta sẽ làm gì nếu chúng ta sáng suốt?

-ooOoo-

We saw in the last lesson that the Path which the Lord Buddha found is the ancient Path of Wisdom leading to Truth. This Path is generally called the Eight-fold Path beacause there are eight things in it which we have to learn. Perhaps some of you are likely to imagine that the Buddha made this road. This is far from the truth for this Path has always been there. All he did was merely to rediscover it and clear away much of the rubbish which has covered and hidden it from us for so long.

Long before our Buddha was born there were many other great Buddhas who found the Path and shewed it to the people of their time; but these people in those far off days were much the same as the people of our time. They quickly forgot about the teaching, allowed the road to become covered with the creepers and bushes of ignorance and superstition.

Our Buddha knew all about these great teachers of past ages. This is why he told the people that he had found the ancient Path which all the Buddhas had taught.

You see there have been many Buddhas; our Buddha was by no means the first. These other Buddhas lived so long ago that we have no written histories about them but the one thing we do know, however, is that they taught the people in those far off days the very same Truth that our own Buddha teaches us today.

Perhaps the word Buddha sounds strange to some of you and many of you may be wondering where he got the name from.

Some of you may recall John, Mary and Alice and so on. If I were to ask you how you got these names you would probably tell me that they were given to you by your parents. The word Buddha is not like this - in fact it is not a name at all; nor was it given to him by his parents. It is not a name at all; nor was it given to him by his parents. It is a title like the words teacher, doctor, king or president. It means the Enlightened One and is given to those who have found the whole Truth.

You all know that the title of teacher is given to those who teach. The title of doctor to those who attend the sick; while those who reign or rule over a country are called presidents or kings or emperors.

So we understand then that the title of Buddha is given to all those who have found that ancient. Road of Wisdom and understand the Truth.

-ooOoo-

Trong bài học trước, chúng ta thấy con Ðường Mòn mà Ðức Phật đã tìm thấy là con Ðường Trí Tuệ cổ xưa dẫn đến Sự Thật. Con Ðường này thường được gọi là con Ðường Tám Bước Cao Quí, bởi vì có tám điều chúng ta phải học tập. Có lẽ một số các bạn tưởng rằng Ðức Phật tạo ra con đường này. Ðiều đó xa với sự thật, con Ðường này lúc nào cũng hiện hữu ở đó. Tất cả những gì Ngài làm chỉ là tái phát hiện nó, quét dọn rác rưởi đã từ lâu bao phủ và che khuất nó.

Từ vô lượng vô biên kiếp trước khi Ðức Bổn Sư chúng ta ra đời đã có hằng hà sa số chư Phật phát hiện ra con Ðường Mòn đó và chỉ nó cho quần chúng ở thời đại các Ngài thấy; nhưng quần chúng ở những thời đại xa xưa đó cũng giống hệt như quần chúng ở thời đại chúng ta. Họ vội quên giáo pháp, để mặc cho dây leo chằng chịt, bụi rậm vô minh và mê tín phủ kín con đường.

Ðức Phật chúng ta biết tất cả các đại sư ở những thời đại quá khứ. Vì thế Ngài nói với quần chúng rằng Ngài đã tìm ra con Ðường cổ xưa mà chư Phật đã giảng dạy.

Các bạn thấy đó, có hằng hà sa số chư Phật; Ðức Phật chúng ta không phải là vị đầu tiên. Chư vị Phật khác đã sống ở những thời xa xưa đến nỗi không có lịch sử văn tự gì về các Ngài cả. Tuy nhiên, có điều chúng ta biết là các Ngài đã giảng dạy quần chúng ở những ngày tháng xa xưa đó Sự Thật tương tự như Ðức Phật chúng ta dạy chúng ta ngày nay.

Có lẽ từ Phật nghe hơi xa lạ đối với một số các bạn, và nhiều vị có lẽ cũng đang thắc mắc không biết Ngài được danh hiệu đó từ đâu.

Một số các bạn có lẽ còn nhớ những tên gọi như John, Mary, Alice v.v. Nếu tôi hỏi các bạn vì sao có được những tên đó, các bạn có lẽ nói rằng cha mẹ các bạn đặt tên cho các bạn như thế. Từ Phật không phải như vậy - Thực ra nó không phải là tên họ gì cả, cũng không phải do cha mẹ Ngài đặt cho Ngài. Ðó là một tước hiệu như từ giảng viên, bác sĩ, quốc vương hay tổng thống. Phật có nghĩa là Ðấng Giác Ngộ và được trao tặng cho những ai thấy được Sự Thật viên mãn.

Tất cả các bạn đều biết danh hiệu giảng viên được tặng cho những ai làm công tác giảng dạy. Danh hiệu bác sĩ dành cho người chăm sóc bịnh nhân; còn những nhà cai trị hay lãnh đạo một quốc gia thì được gọi là tổng thống, quốc vương hay hoàng đế.

Thế thì chúng ta hiểu rằng danh hiệu Phật Ðà được trao tặng cho tất cả những ai tìm ra con Ðường Trí Tuệ cổ xưa đó và hiểu rõ Sự Thật.

-ooOoo-

The Buddhas always teach the same thing. They follow the ancient Path to the very end and return to tell the people of the wonderful things they have seen and try to encourage them to walk the Path for themselves.

There are three things we should try to understand if we wish to follow the Lord Buddha and be his true children. The first is the Law of Change.

I wonder if you realize that everything in the whole universe is changing all the time - that nothing remains exactly the same for one moment even? We can watch some things change because they change so quickly, while others change so very slowly that it is hard to notice it taking place.

The hills and the mountains are changing all the time but few of us can notice the change because it takes place so slowly. If, on the other hand, we look at a rose bud in the morning and examine it again in the evening it is very easy to see how much it has changed in these few hours.

If we have a friend whom we only see once or twice a year we can notice right away the change in him. How much taller or older he has become.

Not only are things changing all the time but they are also passing away from us. We cannot keep anything for very long.

One of the hardest things we have to learn is to give up willingly all that we value. Not to hold on to anything after it ceases to be of use to us. There is a story told by the Lord Buddha which will perhaps explain just what I mean by learning to give up willingly those things which are no longe useful to us.

A man once set out upon a journey. After several days traveling he came to a raging stream. He had no boat and for some time it seemed as if there were no way for him to cross. Suddenly the idea of making a raft occurred to him.

He cut branches of trees and bound them together and after much effort, made himself a raft which bore him in safety across the raging torrent. Having found the raft so useful he was unwilling to throw it away and, heavy as it was, strapped it to his shoulders and continued his journey.

His way led up a steep mountain on the slopes of which was a thick forest of cedar trees. The raft on his shoulders was very heavy and constantly caught on the branches of these trees making it very hard for him to climb.

Suddenly a man appeared before the traveler and said to him, "Friend, why are you carrying such a heavy burden upon your shoulders; surely it would be easier for you to climb this mountain if you were to throw it away?"

"Oh but I could not do that", the traveler cried; "it is far too useful. It brought me in safety across the raging torrent which you see in the valley below".

"True", replied the stranger, "But I see no torrents here on the mountain side and a stout stick would serve your purpose at this stage of your journey than that clumsy raft that you persist in dragging along on your shoulders. The raft, I understand, you made yourself and would it not be possible to make a new one when you encounter another stream that needs crossing? Take my advice and discard that raft which has now become useless and take in its stead a strong stick".

The traveler listened to the advice of the stranger and threw away the raft. He was surprised to see how quickly he advanced along his journey with the aid of the stick.

In the same way each work which we have to do on our journey through life requires new tools.

The child in the kindergarten learns many wonderful things through playing with beads and wooden blocks but these beads and blocks would be very much out of place in the first or second grades of the public school.

What is true of these kindergarten toys is also true of everything in life. We must learn to use a thing as long as it helps us on our journey and to give it up the minute it becomes a hindrance to our progress.

Those who will not learn this lesson suffer because they are continually trying to hold on to things which, because of the Law of Change and Becoming, must pass.

1. What does the word Buddha mean?
2. Is the word Buddha a name?
3. Has there been more than one Buddha?
4. Do all Buddhas teach the same truth?
5. What is the Path the Buddha taught sometimes called?
6. Give me another name for the Path.
7. Where does the Path lead?
8. How many steps are there on the Path?
9. Explain the Law of Change in your own words.
10. Tell the story of the raft.
11. What does the story of the raft teach?

-ooOoo-

Chư Phật lúc nào cũng thuyết giảng một việc tương tự. Các Ngài đi theo con Ðường cổ xưa đến cùng và rồi trở lại báo cho quần chúng biết những điều kỳ diệu mà các Ngài đã chứng kiến, và ra sức khích lệ họ tự ý đi theo con Ðường đó.

Có ba điều nên cố gắng hiểu rõ nếu chúng ta muốn theo Phật và làm đệ tử chân chính của Ngài. Thứ nhất là Luật Vô Thường.

Tôi tự hỏi không biết các bạn có nhận thấy mọi thứ trong toàn cõi vũ trụ đang thay đổi liên tục không - các bạn có nhận thấy không một vật gì tồn tại nguyên dạng ngay trong từng sát na không? Chúng ta có thể nhìn xem vài thứ thay đổi, vì chúng thay đổi quá nhanh, trong khi những thứ khác thì thay đổi chậm đến nỗi khó mà nhận thấy nó đang diễn ra.

Các đồi núi đang thay đổi liên tục nhưng mấy ai trong chúng ta thấy được sự thay đổi đó, bởi vì nó diễn ra quá chậm. Trái lại, nếu chúng ta nhìn một nụ hồng buổi sáng và lại quan sát nó vào buổi tối thì dễ thấy là nó đã thay đổi rất nhiều trong vài giờ đó.

Nếu chúng ta có một người bạn mà chỉ gặp một vài lần trong năm thì có thể thấy ngay nét thay đổi ở anh ta. Anh ta đã cao hơn hay già hơn nhiều.

Không những mọi thứ đang liên tục thay đổi mà còn xa lìa với chúng ta nữa. Chúng ta không thể nào duy trì bất cứ một cái gì lâu dài.

Một trong những điều khó khăn nhất mà chúng ta phải tu tập là tự động từ bỏ tất cả những gì chúng ta trọng vọng. Ðừng bám víu bất cứ thứ gì không còn hữu dụng với chúng ta. Câu chuyện Ðức Phật kể sau đây có lẽ giải thích được những gì tôi muốn nói, đó là điều biết sẵn sàng từ bỏ tất cả những gì không còn hữu dụng với chúng ta nữa.

Thuở nọ có một người khởi cuộc hành trình. Sau nhiều ngày lên đường, ông đến một dòng suối chảy xiếc. Không có thuyền bè, và hình như ông lay hoay một lúc không biết cách nào băng qua. Bỗng nhiên ý nghĩ làm bè chợt đến với ông.

Ông chặt nhiều cành cây, cột chúng lại với nhau; và, sau nhiều nổ lực, ông tự làm một chiếc bè đưa ông an toàn qua dòng nước lũ. Thấy chiếc bè quá hữu dụng, không muốn vất, dù nặng nề, ông vẫn buộc nó lên vai và tiếp tục cuộc hành trình.

Con đường dẫn đến một ngọn núi dốc, sườn núi là cánh rừng chi chít những cây bạch đàn. Chiếc bè trên đôi vai ông rất nặng nề và thường vướng vào các cành cây, làm cho ông rất khó leo lên.

Bỗng nhiên có một người đàn ông xuất hiện trước mặt nhà du khách và nói: "Ông bạn, tại sao ông mang một gánh nặng trên vai thế? Hẳn là dễ dàng cho ông leo lên ngọn núi này hơn nếu ông vất bỏ nó?"

"Ồ! Nhưng tôi không thể làm được điều đó", người du khách kêu lên. "Nó còn nhiều hữu dụng lắm. Nó đã mang tôi an toàn qua dòng nước lũ mà bạn thấy ở thung lũng dưới kia".

"Ðúng!" Người lạ mặt đáp. "Nhưng tôi không thấy những dòng nước lũ đó trên sườn núi này nữa. Một chiếc gậy rắn chắc sẽ phục vụ mục đích của bạn trong giai đoạn hành trình này hơn là cái bè thô kệch mà bạn cứ khư khư mang vác trên vai. Cái bè, tôi hiểu, chính bạn làm ra nó, và sẽ không thể nào làm được cái mới khi bạn gặp phải một dòng suối khác cần qua, phải không? Hãy nghe tôi, hãy vất cái bè vô dụng ấy đi, và, thay vào đó, hãy cầm một chiếc gậy rắn chắc".

Ông khách nghe theo lời khuyên của người lạ mặt và vất cái bè. Ông ngạc nhiên thấy mình tiếp tục cuộc hành trình rất nhanh với sự trợ giúp của chiếc gậy.

Cũng thế, mỗi việc chúng ta phải làm trong cuộc hành trình suốt đời đều cần những dụng cụ mới.

Em bé mẫu giáo biết được nhiều thứ tuyệt vời qua cách chơi đùa với những cục gỗ, khối gỗ, nhưng những thứ đó không còn phù hợp với các lớp nhứt nhì ở trường công.

Những gì đúng với các trò chơi mẫu giáo này thì cũng đúng với mọi thứ trên đời. Chúng ta phải biết sử dụng một vật miễn là nó còn giúp ích cho ta trên cuộc hành trình, và từ bỏ tức khắc nếu nó trở thành vật cản bước tiến của ta.

Những ai không am tường bài học này sẽ bị đau khổ, bởi vì họ cố tình thường xuyên bám víu vào những thứ phải băng hoại vì Luật Vô Thường Biến Ðổi này.

1. Từ Phật nghĩa là gì?
2. Có phải từ Phật là một tên gọi không?
3. Có nhiều vị Phật phải không?
4. Chư Phật thuyết giảng cùng một sự thật phải không?
5. Con Ðường Phật dạy đôi khi được gọi là gì?
6. Hãy đặt một tên khác cho con Ðường.
7. Con Ðường dẫn đến đâu?
8. Có bao nhiêu bước trên con Ðường đó?
9. Hãy giải thích Luật Vô Thường bằng ngôn ngữ của chính bạn.
10. Hãy kể chuyện cái bè.
11. Chuyện cái bè giảng dạy điều gì?

-ooOoo-

The second thing that we have to understand a little more about is the great Law of Karma. You will remember that we have spoken about this several times in some of the earlier lessons. To put it very simply it means that everything is the result of something that happened before. That is to say from a previous cause.

Wheat grows because the seed of the wheat was sown. The seed is the cause of the wheat; wheat the result of the seed. There is a cause for everything we see around us. Sometimes we understand the cause and sometimes we do not. We know however, that nothing comes by chance; there is a cause for everything.

Stones are found on the beach. We may not know how they got there but we do know that there is a cause for their being there. Perhaps a wave washed them in from the deep ocean bed; or perhaps a large rock was thrown out from the hillside by an earthquake many years ago and gradually broke up into small pieces.

That which is true of the rock and the wheat is true of everything around, as it is true also of our thoughts, words and actions. These come from some previous cause. The cause of evil words and actions is evil thoughts; and the cause of evil thoughts is simply ignorance. In like manner the cause of good words and actions is good thoughts and the cause of these good thoughts is knowledge.

We may say then, that knowledge and ignorance are like seeds from which spring good or bad words, thoughts or actions as the case may be.

A tree comes from a seed and likewise bears flowers from which in turn new seeds spring which cause still other trees to grow, this is rebirth. This is the simple way of shewing the great Law of Karma and rebirth which scientists in the world today speak of as the law of cause and effect. This law has not been understood very long in the West but it was understood by our Lord Buddha over two thousand years ago. He found this law when he walked along the Noble Eight-fold Path. All Buddhas of all ancient times have always taught this law.

-ooOoo-

Ðiều thứ hai mà chúng ta phải hiểu thêm đôi chút là Luật Nghiệp Báo vĩ đại. Các bạn còn nhớ là chúng ta đã bàn điều này nhiều lần trong một vài bài trước kia. Ý nghĩa giản dị là mọi sự mọi vật đều là hậu quả của cái gì đó đã xảy ra trước. Nghĩa là từ một nguyên nhân trước.

Cây lúa mì mọc lên là vì hạt lúa mì đã được gieo trồng. Hạt lúa mì là nhân của cây lúa mì; cây lúa mì là quả của hạt lúa mì. Có một nguyên nhân cho mọi thứ mà chúng ta thấy chung quanh ta. Có khi chúng ta hiểu được nguyên nhân và có khi chúng ta không hiểu. Tuy nhiên, chúng ta biết không có gì xảy đến một cách tình cờ; tất cả mọi thứ đều có nguyên nhân.

Thấy những viên đá trên bãi biển, chúng ta có lẽ không biết chúng đến đó bằng cách nào, nhưng chúng ta biết chắc rằng có một nguyên nhân cho sự hiện hữu của chúng ở đó. Có lẽ một làn sóng đã đưa chúng vào bờ từ lòng biển sâu; hoặc có lẽ một tảng đá lớn đã văng ra từ sườn đồi bởi một trận động đất cách đây nhiều năm và dần dần vỡ thành những mảnh nhỏ.

Ðiều đúng với tảng đá và cây lúa mì thì cũng đúng với mọi thứ chung quanh, và như vậy là cũng đúng với tư tưởng, ngôn ngữ và hành động của chúng ta. Tất cả những thứ đó đều bắt nguồn từ một số nguyên nhân trước. Nguyên nhân của ngôn ngữ và hành động xấu là tư tưởng xấu, và nguyên nhân của tư tưởng xấu thì đích thị là vô minh. Cũng thế, nguyên nhân của ngôn ngữ và hành động tốt là tư tưởng tốt, và nguyên nhân của tư tưởng tốt là trí tuệ.

Thế thì chúng ta có thể nói rằng trí tuệ và vô minh cũng giống như những hạt giống, từ đó phát ra ngôn ngữ, tư tưởng hay hành động tốt xấu tương ứng.

Mỗi cây phát sanh từ một hạt giống, rồi đến lượt đơm hoa, sanh ra những hạt giống mới, làm cho những cây khác mọc lên, và đó là vòng luân hồi sanh tử. Ðây là cách trình bày giản dị về Luật Nghiệp Báo vĩ đại và sự tái sanh mà các nhà khoa học trên thế giới ngày nay gọi là luật nhân quả. Luật này chưa được ai hiểu biết từ lâu ở Tây Phương, nhưng Ðức Phật chúng ta đã thấu đạt nó cách đây hơn 2.000 năm. Ngài phát hiện luật này khi Ngài đi theo con Ðường Tám Chánh Cao Quí. Chư Phật trong vô lượng vô biên kiếp xa xưa cũng luôn luôn thuyết giảng luật này.

-ooOoo-

The third thing that we should try to understand is that all Life is One. The life that is in us is the same life that is in all living things.

Perhaps you could understand this a little better if you compare life to the air. We all share the same air and without it all flowers, birds, insects and human beings would die.

So it is with life. We all share the same life; it is in each and all of us, this we call the Buddha-nature or true self. This makes us really and truly brothers and sisters. It turns all living things into one great family.

Understanding this law, how careful we should be not to hurt or injure anything but to treat all things with love and kindness. Because all life is one, if we hurt another we are really hurting ourselves and these unkind and ignorant actions will bring to us pain and sorrow.

-ooOoo-

Ðiều thứ ba mà chúng ta nên cố gắng tìm hiểu là: Tất Cả Sinh Mệnh là Một. Sinh mệnh trong chúng ta cũng giống như sinh mệnh trong tất cả chúng sanh.

Có lẽ các bạn có thể hiểu được điều này rõ hơn đôi chút nếu các bạn so sánh sinh mệnh với không khí. Tất cả chúng ta đều san sẻ cùng một không khí, và nếu như không có nó thì tất cả hoa lá, chim muông, côn trùng và con người sẽ chết.

Ðối với sinh mệnh cũng thế. Tất cả chúng ta đều san sẻ cùng một sinh mệnh; nó tồn tại trong mỗi người và trong tất cả chúng ta, sinh mệnh này chúng ta gọi là Phật Tánh hay Thật Ngã. Nó làm cho chúng ta đích thực là anh chị em. Nó biến tất cả chúng sanh thành một đại gia đình.

Hiểu được luật này chúng ta mới thận trọng, tránh gây tổn hại và đối xử với mọi sự mọi vật bằng tình yêu thương nhân ái. Vì rằng tất cả sinh mệnh là một nên nếu chúng ta gây tổn thương người khác thì đích thị là mình tự gây tổn thương chính mình, và những hành động tàn bạo, vô minh đó sẽ mang lại đau khổ cho chúng ta.

-ooOoo-

A seed planted in the ground sometimes remains there a very long time before it appears above the ground in the form of a blossom. So also, the result of a wrong action may take a long time before it is felt. By this I mean that a wrong action may have been committed several lives ago and its painful result be felt in this life.

We are continually working out good and bad Karma every day but just from what life this good or bad Karma comes, we cannot know till we have become all-wise like Buddha.

You will remember that when our Lord Buddha found the Truth beneath the Bodhi Tree, he saw the long chain of lives which stretched behind him.

Just as a chain is fastened together link by link so he saw that each of his lives were fastened together by the links made up of his thoughts, words and actions; each life being the result of the life that went before it.

Some of you would, I think, be very surprised if you could look over a few of your past lives and see from where all the little sorrows and sufferings come.

You would exclaim just like the Buddha did when he saw his past lives, "Why I brought all these pains and sufferings on myself; they are the result of this bad action or of that ignorant thought, and so I have no one to blame for the unhappiness which I have suffered but myself".

1. What do we call the second great Truth that we have to understand?
2. Explain very simply the Law of Karma.
3. What do scientists in the West today call this law?
4. How long ago did the Buddha discover this law?
5. Was he the only one to teach it?
6. Can we escape the result of our thoughts, words and actions?
7. Does the result always follow an action immediately?
8. What is the Third Truth we have to learn to understand?
9. Explain the Oneness of All Life.
10. Why does an unkind action done to another affect us?

-ooOoo-

Một hạt giống gieo xuống đất đôi khi nằm đó trong một thời gian dài trước khi xuất hiện trên mặt đất dưới dạng một đóa hoa. Cũng thế, hậu quả của một hành động sai lầm có thể qua một thời gian dài mới cảm nhận được. Do đó tôi muốn nói rằng một hành động sai lầm rất có thể đã phạm cách đây nhiều đời nhiều kiếp và hậu quả khổ đau của nó có thể được cảm nhận trong cuộc đời này.

Chúng ta liên tục tạo Nghiệp thiện ác hằng ngày, nhưng Nghiệp thiện ác đó phát xuất từ cuộc sống nào, chúng ta không thể biết, chừng nào ta giác ngộ như Phật thì mới hiểu được.

Các bạn còn nhớ khi Ðức Phật chúng ta tìm ra Sự Thật dưới cội Bồ Ðề, Ngài thấy một chuỗi dài sinh mệnh đã liên tục diễn ra trong quá khứ của Ngài.

Giống như một sợi xích được móc nối với nhau bằng từng mắc xích, Ngài thấy mỗi đời Ngài đều được trói buộc với nhau bằng những mắc xích tư tưởng, ngôn ngữ và hành động; mỗi một đời là hậu quả của cuộc đời đã diễn ra trước.

Một số các bạn, tôi nghĩ, sẽ rất đỗi ngạc nhiên nếu các bạn có thể xem lại được một vài tiền kiếp của mình và từ đó sẽ thấy được tất cả những khổ đau tế toái.

Các bạn sẽ kêu lên như Ðức Phật khi Ngài thấy những tiền kiếp của Ngài. "Tại sao tôi phải cưu mang tất cả những nỗi khổ đau này trên hình hài tôi; chúng là hậu quả của hành động xấu ác này hay của tư tưởng vô minh kia, và vì vậy cho nên tôi không qui kết trách nhiệm cho ai ngoài chính mình về nỗi bất hạnh mà tôi đã cam chịu".

1. Chúng ta gọi sự thật cao quí thứ hai mà chúng ta phải thấu hiểu là gì?
2. Hãy giải thích dễ hiểu Luật Nghiệp Báo.
3. Các nhà khoa học ở Tây phương ngày nay gọi luật này là gì?
4. Ðức Phật đã khám phá luật này cách nay bao lâu?
5. Có phải Ngài là người duy nhất thuyết giảng luật đó?
6. Chúng ta có thể thoát khỏi hậu quả của tư tưởng, ngôn ngữ và hành động của chúng ta không?
7. Hậu quả luôn luôn theo sát hành động phải không?
8. Sự Thật Thứ Ba mà chúng ta phải tìm hiểu là gì?
9. Hãy giải thích cái Chung Nhất của Tất Cả Sinh Mệnh.
10. Tại sao gây một hành động tàn bạo cho người khác lại ảnh hưởng đến chúng ta?

-ooOoo-

We have seen in the previous lessons how very necessary it is to have a religion if we wish to lead good lives and become great men and women.

Buddhism is the name of the religion to which we belong. We are Buddhists because we believe that the Master's message is the finest and truest message ever given to the world, and the Path he gave the best of all paths.

The Buddha understood life and its many difficulties and gave us certain rules in order to help us meet the many troubles and trials which are the common lot of everyone who lives. No one can pass through life without having to face much that is hard and unpleasant.

We cannot always have just what we would like to have; nor do just what we would enjoy doing. We have certain duties to ourselves and to those around us. If we neglect these duties we are sure to become unhappy, for wrong doing always brings sorrow and pain.

In starting out on a journey two things are necessary. First we must know where we are going and second, we must take the right direction.

If we are going to India we have to take the right steamer, not one which is bound for South American.

It is the same in life - we must make a good start. Life is the great journey which each of us is taking. It is our religion which teaches us to begin this journey properly; that points out to us the best and shortest road.

Lord Buddha was the great Pioneer. He cut the road through the dark forest of ignorance and is willing to show us the way if we are wise enough to listen to what he tells us.

-ooOoo-

Trong những bài học trước, chúng ta thấy điều tối cần là phải theo một tôn giáo, nếu chúng ta muốn có cuộc sống tốt đẹp và thành người cao thượng.

Phật giáo là danh xưng của một tôn giáo mà chúng ta đang theo. Chúng ta là Phật tử, vì chúng ta tin rằng bức thông điệp của Ðức bổn Sư chúng ta là bức thông điệp hay nhất, thật nhất cho thế giới, và con Ðường Ngài vạch ra là con Ðường hoàn thiện nhất.

Ðức Phật đã am hiểu cuộc đời và nhiều nỗi khó khăn của nó. Ngài đã ban cho chúng ta những luật tắc nhất định để giúp chúng ta đối phó với nhiều trở ngại, thử thách được coi là số phận chung của mọi người tại thế. Không ai sống trên đời mà không phải giáp mặt với bao nỗi gian nan, phiền muộn.

Chúng ta không thể lúc nào cũng đạt được ngay những điều mình muốn có, làm được ngay những điều mình thích làm. Chúng ta phải có một số bổn phận nhất định với chính chúng ta và với những người chung quanh ta. Nếu chúng ta không quan tâm đến những trách nhiệm đó thì chắc chắn sẽ bị khổ đau, vì hành động sai lầm luôn luôn mang lại đau khổ.

Có hai việc cần thiết khi khởi sự lên đường. Thứ nhất là phải biết mình sẽ đi đâu và thứ hai là phải đi đúng hướng.

Nếu đi Ấn Ðộ, chúng ta phải đáp tàu thủy trực chỉ Ấn Ðộ, đừng đón tàu khác sang Nam Mỹ.

Trong đời cũng thế - chúng ta phải thực hiện một cuộc khởi sự tốt đẹp. Ðời là cuộc hành trình vĩ đại mà mỗi người trong chúng ta đang tiến bước. Chính tôn giáo của chúng ta hướng dẫn chúng ta bắt đầu cuộc hành trình này một cách đúng đắn, vạch cho chúng ta thấy con đường tốt nhất và ngắn nhất.

Ðức Phật là Bậc Tiền phong vĩ đại. Ngài đã khai phá con đường xuyên qua cánh rừng vô minh đen tối, và muốn chỉ cho chúng ta thấy con đường đó nếu chúng ta có đủ trí tuệ sáng suốt để lắng nghe những gì Ngài nói.

-ooOoo-