|
|
§18.
— Dhp 135 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
§19.
What laughter, why joy, when constantly aflame? Enveloped in darkness, don't you look for a lamp? Look at the beautified image, a heap of festering wounds, shored up: ill, but the object of many resolves, where there is nothing lasting or sure. Worn out is this body, a nest of diseases, dissolving. This putrid conglomeration is bound to break up, for life is hemmed in with death. On seeing these bones discarded like gourds in the fall, pigeon-gray: what delight? A city made of bones, plastered over with flesh & blood, whose hidden treasures are: pride & contempt, aging & death. Even royal chariots well-embellished get run down, and so does the body succumb to old age. But the Dhamma of the good doesn't succumb to old age: the good let the civilized know. This unlistening man matures like an ox. His muscles develop, his discernment not. |
§19.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
§20.
Whether walking, standing, sitting, or lying down, it flexes & stretches: this is the body's movement. Joined together with tendons & bones, plastered over with muscle & skin, hidden by complexion, the body isn't seen for what it is: filled with intestines, filled with stomach, with the lump of the liver, bladder, lungs, heart, kidneys, spleen, mucus, sweat, saliva, fat, blood, synovial fluid, bile, & oil. On top of that, in nine streams, filth is always flowing from it: from the eyes : eye secretions, from the ears : ear secretions, from the nose : mucus, from the mouth : now vomit, now phlegm, now bile. from the body : beads of sweat. And on top of that, its hollow head is filled with brains. The fool, beset by ignorance, thinks it beautiful. but when it lies dead, swollen, livid, cast away in a charnel ground, even relatives don't care for it. Dogs feed on it, jackals, wolves, & worms. Crows & vultures feed on it, along with any other animals there. Having heard the Awakened One's words, the discerning monk comprehends, for he sees it for what it is: "As this is, so is that. As that, so this." Within & without, he should let desire for the body fade away. With desire & passion faded away, the discerning monk arrives here: at the deathless, the calm, the undying state of Unbinding. This two-footed, filthy, evil-smelling, filled-with-various-carcasses, oozing-out-here-&-there body: Whoever would think, on the basis of a body like this, to exalt himself or disparage another: What is that if not blindness? — Sn 1.11 |
^^^^^^ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
§21.
How short this life! You die this side of a century, but even if you live past, you die of old age. People grieve for what they see asmine, for nothing possessed is constant, nothing is constantly possessed.1 Seeing this separation simply as it is, one shouldn't follow the household life. At death a person abandons what he construes asmine. Realizing this, the wise shouldn't incline to be devoted tomine. Just as a man doesn't see, on awakening, what he met in a dream, even so he doesn't see, when they are dead — their time done — those he held dear. When they are seen & heard, people are called by this name or that, but only the name remains to be pointed to when they are dead. Grief, lamentation, & selfishness are not let go by those greedy formine, so sages letting go of possessions, seeing the Secure, go wandering forth. A monk, living withdrawn, enjoying a dwelling secluded: they say it's congenial for him he who wouldn't, in any realm, display self. Everywhere the sage independent holds nothing dear or undear. In him lamentation & selfishness, like water on a white lotus, do not adhere. As a water bead on a lotus leaf, as water on a red lily, does not adhere, so the sage does not adhere to the seen, the heard, or the sensed; for, cleansed, he doesn't construe in connection with the seen, the heard, or the sensed. In no other way does he wish for purity, for he neither takes on passion nor puts it away.2 — Sn 4.6 |
^^^^^ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
^^^^^ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
§22.
[Ven. Kappa:] Full of the many clans of impurities, the great manufacturer of excrement, like a stagnant pool, a great tumor, great wound, full of blood & lymph, immersed in a cesspool, trickling liquids, the body is oozing foulness — always. Bound together with sixty sinews, plastered with a stucco of muscle, wrapped in a jacket of skin, this foul body is of no worth at all. Linked together with a chain of bones, stitched together with tendon-threads, it produces its various postures, from being hitched up together. Headed surely to death, in the presence of the King of Mortality, the man who learns to discard it right here, goes wherever he wants. Covered with ignorance, the body's tied down with a four-fold tie,1 sunk in the floods,2 caught in the net of latencies,3 conjoined with five hindrances,4 given over to thought, accompanied with the root of craving, roofed with delusion's roofing. That's how the body functions, compelled by the compulsion of kamma, but its attainment ends in ruin. Its many becomings go to ruin. These who hold to this body asmine — blind fools, people run-of-the-mill — fill the horrific cemetery, taking on further becoming. Those who stay uninvolved with this body — as they would with a serpent smeared with dung — disgorging the root of becoming,5 from lack of effluent, with be totally Unbound. |
§22.
[Ven. Kappa:] Notes 1. The four-fold tie: greed, ill will, attachment to precepts & practice, and dogmatic obsession with views. 2. Floods: passion for sensuality, becoming, views, and ignorance. 3. Latencies: pride, ignorance, lust, aversion, uncertainty, delusion, and craving for becoming. 4. Hindrances: sensual desire, ill will, sloth & torpor, restlessness & anxiety, and uncertainty. 5. The root of becoming: craving.
^^^^^^
[Sister Ambapali:]
§23.
[Sister Ambapali:] §24. I have heard that on one occasion the Blessed One was staying near Savatthi in the Eastern Monastery, the palace of Migara's mother. Now on that occasion the Blessed One, on emerging from seclusion in the late afternoon, sat warming his back in the western sun. Then Ven. Ananda went to the Blessed One and, on arrival, having bowed down to the Blessed One, massaged the Blessed One's limbs with his hand and said, "It's amazing, lord. It's astounding, how the Blessed One's complexion is no longer so clear & bright; his limbs are flabby & wrinkled; his back, bent forward; there's a discernible change in his faculties — the faculty of the eye, the faculty of the ear, the faculty of the nose, the faculty of the tongue, the faculty of the body."
§24.Như vầy tôi nghe:
Một thời Thế Tôn trú ở Sàvatthi, tại Pub-bàràma, trong lâu đài của mẹ Migàra.
Lúc bấy giờ, Thế Tôn, vào buổi chiều, từ chỗ độc cư đứng dậy, ngồi sưởi ấm lưng trong ánh nắng phương Tây.
Rồi Tôn giả Ananda đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn, với tay xoa bóp chân tay cho Thế Tôn, thưa rằng:
- Thật kinh hoàng thay, bạch Thế Tôn! Thật kỳ dị thay, bạch Thế Tôn! Bạch Thế Tôn, màu da Thế Tôn nay không c̣n thanh tịnh, trong sáng, tay chân ră rời (sithilàni), nhăn nheo, thân được thấy c̣m về phía trước, và các căn đang bị đổi khác, nhăn căn, nhĩ căn, tỷ căn, thiệt căn, thân căn. "That's the way it is, Ananda. When young, one is subject to aging; when healthy, subject to illness; when alive, subject to death. The complexion is no longer so clear & bright; the limbs are flabby & wrinkled; the back, bent forward; there's a discernible change in the faculties — the faculty of the eye, the faculty of the ear, the faculty of the nose, the faculty of the tongue, the faculty of the body."
"Sự thể là vậy, này Ananda, tánh già nằm trong tuổi trẻ; tánh bệnh ở trong sức khỏe; tánh chết ở trong sự sống. Như vậy, màu da không c̣n thanh tịnh, trong sáng, tay chân ră rời, nhăn nheo, thân c̣m về phía trước, và các căn đang bị đổi khác, nhăn căn, nhĩ căn, tỷ căn, thiệt căn, thân căn." That is what the Blessed One said. Having said that, the One Well-gone, the Teacher, said further: — SN 48.41
Thế Tôn thuyết như vậy. Thiện Thệ nói như vậy xong, bậc Đạo Sư lại nói thêm:
— SN 48.41 [Ven. Kimbila:]
§25.
[Ven. Kimbila:]
— Dhp 128 §27. Janussonin: I hold that there is no one who, subject to death, is not afraid or in terror of death.
§27. Janussonin: Thưa Tôn giả Gotama, tôi nói như sau, tôi thấy như sau: "Không có một ai bản tánh bị chết mà không sợ hăi, không rơi vào run sợ, khi nghĩ đến chết". The Buddha: There are those who, subject to death, are afraid and in terror of death. And there are those who, subject to death, are not afraid or in terror of death.
Thế Tôn:Này Bà-la-môn, có người bản tánh bị chết, sợ hăi, rơi vào run sợ khi nghĩ đến chết. Nhưng này Bà-la-môn, có người bản tánh bị chết, không sợ hăi, không rơi vào run sợ khi nghĩ đến chết. And who is the person who, subject to death, is afraid and in terror of death? There is the case of the person who has not abandoned passion, desire, fondness, thirst, fever, and craving for sensuality. When he comes down with a serious disease, the thought occurs to him, "O, those beloved sensual pleasures will be taken from me, and I will be taken from them!" He grieves and is tormented, weeps, beats his breast, and grows delirious...
Và này Bà-la-môn, thế nào là người bản tánh bị chết, sợ hăi, rơi vào run sợ khi nghĩ đến chết? Ở đây, này Bà-la-môn, có người không ly tham đối với các dục, không ly ham muốn, không ly luyến ái, không ly khát ái, không ly nhiệt năo, không ly tham ái. Rồi một chứng bệnh trầm trọng khởi lên cho người ấy. Người ấy bị cảm thọ chứng bệnh trầm trọng ấy, suy nghĩ như sau: "Thật sự các dục khả ái sẽ bỏ ta", hay "Ta sẽ từ bỏ các dục khả ái". Người ấy sầu muộn, than văn, khóc lóc, đập ngực, rơi vào bất tỉnh...
Furthermore, there is the case of the person who has not abandoned passion, desire, fondness, thirst, fever, and craving for the body. When he is touched by a serious disease, the thought occurs to him, "O, my beloved body will be taken from me, and I will be taken from my body!" He grieves and is tormented, weeps, beats his breast, and grows delirious...
Lại nữa, này Bà-la-môn, ở đây có người không ly tham đối với thân ... Rồi một chứng bệnh trầm trọng khởi lên cho người ấy. Người ấy bị cảm thọ bởi chứng bệnh trầm trọng ấy, suy nghĩ như sau: "Thật sự thân khả ái sẽ bỏ ta", hay "Ta sẽ từ bỏ thân khả ái". Người ấy sầu muộn, than văn, khóc lóc, đập ngực, rơi vào bất tỉnh... Furthermore, there is the case of the person who has not done what is good, has not done what is skillful, has not given protection to those in fear, and instead has done what is evil, savage, and cruel. When he comes down with a serious disease, the thought occurs to him, "...After death I am headed for the destination of those who have done what is evil, savage, and cruel." He grieves and is tormented, weeps, beats his breast, and grows delirious...
Lại nữa, này Bà-la-môn, ở đây có hạng người không làm điều lành, không làm điều thiện, không che chở kẻ sợ hăi, làm điều ác, làm điều hung bạo, làm điều phạm pháp. Rồi một chứng bệnh trầm trọng khởi lên cho người ấy. Người ấy suy nghĩ như sau: "Tại sanh thú nào mà những người không làm điều lành, không làm điều thiện, không che chở kẻ sợ hăi, làm điều ác, làm điều hung bạo, làm điều phạm pháp, đi đến sau khi chết, ta đi đến sanh thú ấy." Người ấy sầu muộn, than văn, khóc lóc, đập ngực, rơi vào bất tỉnh...
Furthermore, there is the case of the person in doubt and perplexity, who has not arrived at certainty with regard to the True Dhamma. When he comes down with a serious disease, the thought occurs to him, "How doubtful and perplexed I am! I have not arrived at any certainty with regard to the True Dhamma!" He grieves and is tormented, weeps, beats his breast, and grows delirious. This is another person who, subject to death, is afraid and in terror of death.
Lại nữa, này Bà-la-môn, ở đây có hạng người nghi ngờ do dự, không đi đến kết luận đối với diệu pháp. Rồi một chứng bệnh trầm trọng khởi lên cho người ấy. Người ấy bị cảm thọ bởi chứng bệnh trầm trọng ấy, suy nghĩ như sau: "Thật sự ta có nghi ngờ do dự, không đi đến kết luận đối với diệu pháp". Người ấy sầu muộn, than văn, khóc lóc, đập ngực, rơi vào bất tỉnh... And who is the person who, subject to death, is not afraid or in terror of death? There is the case of the person who has abandoned passion, desire, fondness, thirst, fever, and craving for sensuality... who has abandoned passion, desire, fondness, thirst, fever, and craving for the body... who has done what is good, what is skillful, has given protection to those in fear, and has not done what is evil, savage, or cruel... who has no doubt or perplexity, who has arrived at certainty with regard to the True Dhamma. When he comes down with a serious disease... he does not grieve, is not tormented, does not weep or beat his breast or grow delirious. This is another person who, subject to death, is not afraid or in terror of death. — AN 4.184
Và này Bà-la-môn, thế nào là người bản tánh bị chết, không sợ hăi, không rơi vào run sợ khi nghĩ đến chết?
Ở đây, này Bà-la-môn, có hạng người ly tham đối với các dục, ly ham muốn, ly luyến ái... ở đây có người ly tham đối với thân, ly ham muốn, ly luyến ái ... ở đây có hạng người không làm ác, không làm điều hung bạo, không làm điều phạm pháp, làm điều lành, làm điều thiện, có che chở kẻ sợ hăi... ở đây có hạng người không có nghi ngờ, không có do dự, đi đến kết luận đối với diệu pháp. Rồi một chứng bệnh trầm trọng khởi lên cho người ấy... Người ấy không có sầu muộn, không có than văn, không có khóc lóc, không có đập ngực, không rơi vào bất tỉnh. Này Bà-la-môn, đây là hạng người bản tánh bị chết, không sợ hăi, không rơi vào run sợ khi nghĩ đến chết.
— AN 4.184 §28. "Gain arises for an uninstructed run-of-the-mill person. He does not reflect, 'Gain has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He does not discern it as it actually is.
§28. "Với kẻ phàm phu không nghe pháp, này các Tỷ-kheo, khởi lên lợi dưỡng. Vị ấy không có suy tư : 'Lợi dưỡng này khởi lên nơi ta, lợi dưỡng ấy vô thường, khổ, biến hoại'. Vị ấy không như thật rơ biết. "Loss arises... Status arises... Disgrace arises... Censure arises... Praise arises... Pleasure arises...
"Khởi lên không lợi dưỡng... Khởi lên danh vọng... Khởi lên không danh vọng... Khởi lên chỉ trích... Khởi lên tán thán... Khởi lên an lạc...
"Pain arises. He does not reflect, 'Pain has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He does not discern it as it actually is.
"Khởi lên khổ. Vị ấy không có suy tư : 'Khổ này khởi lên nơi ta, khổ ấy vô thường, khổ, biến hoại'. Vị ấy không như thật rơ biết.
"His mind remains consumed with the gain. His mind remains consumed with the loss... with the status... the disgrace... the censure... the praise... the pleasure. His mind remains consumed with the pain.
"Lợi dưỡng xâm nhập tâm của người ấy và an trú. Không lợi dưỡng xâm nhập tâm của người ấy và an trú... Danh vọng xâm nhập... Không danh vọng xâm nhập... Chỉ trích xâm nhập... Tán thán xâm nhập... An lạc xâm nhập. Đau khổ xâm nhập tâm của người ấy và an trú.
"He welcomes the arisen gain and rebels against the arisen loss. He welcomes the arisen status and rebels against the arisen disgrace. He welcomes the arisen praise and rebels against the arisen censure. He welcomes the arisen pleasure and rebels against the arisen pain. As he is thus engaged in welcoming & rebelling, he is not released from birth, aging, or death; from sorrows, lamentations, pains, distresses, or despairs. He is not released, I tell you, from suffering & stress.
"Người ấy thuận ứng với lợi dưỡng được khởi lên và nghịch ứng với không lợi dưỡng ; thuận ứng với danh vọng được khởi lên và nghịch ứng với không danh vọng ; thuận ứng với tán thán được khởi lên và nghịch ứng với chỉ trích ; thuận ứng với an lạc được khởi lên và nghịch ứng với đau khổ. Người ấy đầy đủ thuận ứng, nghịch ứng như vậy, không có giải thoát khỏi sanh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, năo. Ta nói rằng, người ấy không thoát khỏi khổ.
"Now, gain arises for a well-instructed disciple of the noble ones. He reflects, 'Gain has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He discerns it as it actually is.
"Với vị Thánh đệ tử có nghe pháp, này các Tỷ-kheo, khởi lên lợi dưỡng. Vị ấy có suy tư : 'Lợi dưỡng này khởi lên nơi ta, lợi dưỡng ấy vô thường, khổ, biến hoại'. Vị ấy như thật rơ biết.
"Loss arises... Status arises... Disgrace arises... Censure arises... Praise arises... Pleasure arises...
"Khởi lên không lợi dưỡng... Khởi lên danh vọng... Khởi lên không danh vọng... Khởi lên chỉ trích... Khởi lên tán thán... Khởi lên an lạc...
"Pain arises. He reflects, 'Pain has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He discerns it as it actually is.
"Khởi lên khổ đau. Vị ấy có suy tư : 'Khổ này khởi lên nơi ta, khổ ấy vô thường, khổ, biến hoại'. Vị ấy như thật rơ biết.
"His mind does not remain consumed with the gain. His mind does not remain consumed with the loss... with the status... the disgrace... the censure... the praise... the pleasure. His mind does not remain consumed with the pain.
"Lợi dưỡng này không xâm nhập tâm của vị ấy và an trú. Không lợi dưỡng không xâm nhập tâm của người ấy và an trú... Danh vọng không xâm nhập... Không danh vọng không xâm nhập... Chỉ trích không xâm nhập... Tán thán không xâm nhập... An lạc không xâm nhập. Đau khổ không xâm nhập tâm của người ấy và an trú.
"He does not welcome the arisen gain, or rebel against the arisen loss. He does not welcome the arisen status, or rebel against the arisen disgrace. He does not welcome the arisen praise, or rebel against the arisen censure. He does not welcome the arisen pleasure, or rebel against the arisen pain. As he thus abandons welcoming & rebelling, he is released from birth, aging, & death; from sorrows, lamentations, pains, distresses, & despairs. He is released, I tell you, from suffering & stress.
"Người ấy không thuận ứng với lợi dưỡng được khởi lên và không nghịch ứng với không lợi dưỡng ; không thuận ứng với danh vọng được khởi lên và không nghịch ứng với không danh vọng ; không thuận ứng với tán thán được khởi lên và không nghịch ứng với chỉ trích ; không thuận ứng với an lạc được khởi lên và không nghịch ứng với đau khổ ; Vị ấy do đoạn tận thuận ứng, nghịch ứng như vậy, nên giải thoát khỏi sanh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, năo. Ta nói rằng, vị ấy thoát khỏi khổ.
"This is the difference, this the distinction, this the distinguishing factor between the well-instructed disciple of the noble ones and the uninstructed run-of-the-mill person." — AN 8.6
"Đây là đặc thù, đây là thù thắng, đây là sai biệt giữa vị Thánh đệ tử có nghe pháp và kẻ phàm phu không nghe pháp."
— AN 8.6 §29. "'It's through adversity that a person's endurance may be known, and then only after a long period, not a short period; by one who is attentive, not by one who is inattentive; by one who is discerning, not by one who is not discerning': Thus was it said. And in reference to what was it said?
§29. "Này các Tỷ-kheo, trong các hoạn nạn, sức kiên tŕ cần phải được hiểu biết. Như vậy trong một thời gian dài, không thể khác được, có tác ư, không phải không tác ư với trí tuệ, không phải với liệt tuệ, như vậy được nói đến. Do duyên ǵ được nói đến như vậy ?
"There is the case where a person, suffering loss of relatives, loss of wealth, or loss through disease, does not reflect: 'That's how it is when living together in the world. That's how it is when gaining a personal identity(atta-bhava, literally "self-state"). When there is living in the world, when there is the gaining of a personal identity, these eight worldly conditions spin after the world, and the world spins after these eight worldly conditions: gain, loss, status, disgrace, censure, praise, pleasure, & pain.' Suffering loss of relatives, loss of wealth, or loss through disease, he sorrows, grieves, & laments, beats his breast, becomes distraught. And then there is the case where a person, suffering loss of relatives, loss of wealth, or loss through disease, reflects: 'That's how it is when living together in the world. That's how it is when gaining a personal identity. When there is living in the world, when there is the gaining of a personal identity, these eight worldly conditions spin after the world, and the world spins after these eight worldly conditions: gain, loss, status, disgrace, censure, praise, pleasure, & pain.' Suffering loss of relatives, loss of wealth, or loss through disease, he does not sorrow, grieve, or lament, does not beat his breast or become distraught.
"Ở đây, này các Tỷ-kheo, có người cảm thọ bà con bị ách nạn, cảm thọ tài sản bị ách nạn, cảm thọ sức khỏe bị ách nạn, suy nghĩ như sau : 'Bản chất như vậy là sự an trú thế giới này; Bản chất như vậy là bản tánh tự ngă có được này(atta-bhava, literally "self-state"). Bản chất như vậy là sự an trú thế giới. Bản chất như vậy là có được bản tánh tự ngă. Tám thế giới pháp này vận chuyển thế giới, và thế giới vận chuyển tám pháp, tức là, lợi và thất lợi, không danh tiếng và danh tiếng, chê và khen, lạc và khổ'. Người ấy, cảm thọ bà con bị ách nạn, cảm thọ tài sản bị ách nạn, cảm thọ sức khỏe bị ách nạn, sầu muộn, than van, khóc lóc, đập ngực, rơi vào bất tỉnh. Và ở đây, này các Tỷ-kheo, có người cảm thọ bà con bị ách nạn, cảm thọ tài sản bị ách nạn, cảm thọ sức khỏe bị ách nạn, suy nghĩ như sau : 'Bản chất như vậy là sự an trú thế giới này; Bản chất như vậy là bản tánh tự ngă có được này; Bản chất như vậy là sự an trú thế giới. Bản chất như vậy là có được bản tánh tự ngă. Tám thế giới pháp này vận chuyển thế giới, và thế giới vận chuyển tám pháp, tức là, lợi và thất lợi, không danh tiếng và danh tiếng, chê và khen, lạc và khổ'. Người ấy, cảm thọ bà con bị ách nạn, cảm thọ tài sản bị ách nạn, cảm thọ sức khỏe bị ách nạn, không sầu muộn, than van, khóc lóc, đập ngực, không rơi vào bất tỉnh.
"'It's through adversity that a person's endurance may be known, and then only after a long period, not a short period; by one who is attentive, not by one who is inattentive; by one who is discerning, not by one who is not discerning': Thus was it said. And in reference to this was it said. — AN 4.192
"'Này các Tỷ-kheo, trong các hoạn nạn, sức mạnh kiên tŕ cần phải được hiểu biết. Như vậy trong một thời gian dài, không thể khác được, có tác ư, không phải không tác ư với trí tuệ, không phải với liệt tuệ, như vậy được nói đến. Do duyên này được nói đến như vậy.
— AN 4.192 §30. Now at that time the dear and beloved only son of a certain lay follower had died. So a large number of lay followers — their clothes wet, their hair wet — went to the Blessed One in the middle of the day and, on arrival, having bowed down to him, sat to one side. As they were sitting there the Blessed One said to them: "Why have you come here — your clothes wet, your hair wet — in the middle of the day?"
§30. Lúc bấy giờ, con trai độc nhất của một nam cư sĩ, khả ái, đáng yêu bị mệnh chung. Rồi nhiều nam cư sĩ, với áo đẫm ướt, với tóc đẫm ướt, đi đến Thế Tôn, sau khi đến đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Thế Tôn nói với các cư sĩ ấy đang ngồi một bên: "Này các Cư sĩ, sao các Ông, với áo đẫm ướt, với tóc đẫm ướt, lại đến đây, trong lúc quá sớm như vậy?" When this was said, the lay follower said to the Blessed One, "My dear and beloved only son has died. This is why we have come here — our clothes wet, our hair wet — in the middle of the day."
Khi được nói vậy, người cư sĩ ấy thưa với Thế Tôn: "Bạch Thế Tôn, người con trai độc nhất của con khả ái, khả ư đă mệnh chung. Do vậy chúng con với áo ướt đẫm, với tóc ướt đẫm đă đến đây trong lúc quá sớm."
Then, on realizing the significance of that, the Blessed One on that occasion exclaimed: — Ud 2.7
Rồi Thế Tôn sau khi hiểu biết ư nghĩa này, ngay trong lúc ấy nói lên lời cảm hứng này:
— Ud 2.7 §31. I have heard that on one occasion the Blessed One was staying near Savatthi at Jeta's Grove, Anathapindika's monastery. Now at that time a certain householder's dear & beloved little son, his only child, had died. Because of his death, the father had no desire to work or to eat. He kept going to the cemetery and crying out, "Where have you gone, my only little child? Where have you gone, my only little child?"
§31. Như vầy tôi nghe. Một thời Thế Tôn trú ở Savatthi, Jetavana, tại tinh xá ông Anathapindika. Lúc bấy giờ con một của một gia chủ, khả ái, đáng thương, bị mệnh chung. Sau khi nó chết, người cha không c̣n muốn làm việc, không c̣n muốn ăn uống, luôn luôn đi đến nghĩa địa, người ấy than khóc:
"Con ở đâu, đứa con một của ta ? Con ở đâu, đứa con một của ta ?" Then he went to the Blessed One and, on arrival, having bowed down to him, sat to one side. As he was sitting there the Blessed One said to him, "Householder, your faculties are not those of one who is steady in his own mind. There is an aberration in your faculties."
Rồi người gia chủ ấy, đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Thế Tôn nói với người gia chủ đang ngồi một bên: "Này Gia chủ, có phải Ông có các căn để an trú tự tâm ông, có phải các căn của Ông đổi khác ?" "Lord, how could there not be an aberration in my faculties? My dear & beloved little son, my only child, has died. Because of his death, I have no desire to work or to eat. I keep going to the cemetery and crying out, 'Where have you gone, my only little child? Where have you gone, my only little child?'"
"Bạch Thế Tôn, sao các căn của con có thể đổi khác được ? Bạch Thế Tôn, đứa con một khả ái, đáng thương của con đă mệnh chung. Sau khi nó chết ,con không c̣n muốn làm việc, con không c̣n muốn ăn uống, con luôn luôn đi đến nghĩa địa và than khóc: 'Con ở đâu, đứa con một của ta ? Con ở đâu, đứa con một của ta?'" "That's the way it is, householder. That's the way it is — for sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear."
"Sự thật là như vậy, này Gia chủ, v́ rằng, này Gia chủ, sầu, bi, khổ, ưu năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái." "But lord, who would ever think that sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear? Happiness & joy are born from one who is dear, come springing from one who is dear." So the householder, not delighting in the Blessed One's words, rejecting the Blessed One's words, got up from his seat and left.
"Nhưng đối với ai, bạch Thế Tôn, sự t́nh sẽ như vậy: "Sầu, bi, khổ, ưu, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái ?" V́ rằng, bạch Thế Tôn hỷ lạc (anandasomanassa) do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái. Rồi người gia chủ, không hoan hỷ lời Thế Tôn dạy, chống báng lại, từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi. Now at that time a large number of gamblers were playing dice not far from the Blessed One. So the householder went to them and, on arrival, said to them, "Just now, venerable sirs, I went to Gotama the contemplative and, on arrival, having bowed down to him, sat to one side. As I was sitting there, Gotama the contemplative said to me, 'Householder, your faculties are not those of one who is steady in his own mind. There is an aberration in your faculties.'
Lúc bấy giờ, một số người đánh bạc đang chơi đổ nhứt lục không xa Thế Tôn bao nhiêu. Người gia chủ kia, đi đến những người đánh bạc ấy, sau khi đến nói với những người ấy như sau:
"Này Quư vị, ở đây tôi đi đến Sa-môn Gotama, sau khi đến, đảnh lễ Sa-môn Gotama rồi ngồi xuống một bên. Này Quư vị, Sa-môn Gotama nói với tôi đang ngồi một bên:
'Này Gia chủ, có phải Ông có các căn để an trú tự tâm ông. Có phải các căn của Ông đổi khác?'" "When this was said, I said to him, 'Lord, how could there not be an aberration in my faculties? My dear & beloved little son, my only child, has died. Because of his death, I have no desire to work or to eat. I keep going to the cemetery and crying out, "Where have you gone, my only little child? Where have you gone, my only little child?"'
"Này Quư vị, được nghe nói vậy tôi nói với Sa-môn Gotama:
'Bạch Thế Tôn sao các căn của con có thể đổi khác được. Bạch Thế Tôn, đứa con một khả ái, đáng thương của con đă mệnh chung. Sau khi nó chết, con không c̣n muốn làm việc, con không c̣n muốn ăn uống, con luôn luôn đi đến nghĩa địa và than khóc: "Con ở đâu, đứa con một của ta ? Con ở đâu, đứa con một của ta ?"'
"'That's the way it is, householder. That's the way it is — for sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear.'
"'Sự thật là như vậy, này Gia chủ. V́ rằng, này Gia chủ, sầu, bi, khổ, ưu, năo, do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái.' "'But, lord, who would ever think that sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear? Happiness & joy are born from one who is dear, come springing from one who is dear.' So, not delighting in the words of Gotama the contemplative, rejecting them, I got up from my seat and left."
"'Nhưng đối với ai, bạch Thế Tôn, sự t́nh sẽ như vậy ! Sầu, bi, khổ, ưu, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái. V́ rằng bạch Thế Tôn, hỷ lạc do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái. Này Quư vị, không hoan hỷ lời Thế Tôn dạy, ta chống báng lại, từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi." "That's the way it is, householder [said the gamblers]. That's the way it is. Happiness & joy are born from one who is dear, come springing from one who is dear."
"Sự thật là như vậy, này Gia Chủ ! Sự thật là như vậy này Gia chủ ! Này Gia chủ, hỷ lạc do ái sanh, hiện hữu từ nơi ái." So the householder left, thinking, "I agree with the gamblers."
Rồi người gia chủ suy nghĩ: "Có sự đồng ư giữa ta và những người đánh bạc", rồi bỏ đi. Eventually, word of this conversation made its way into the king's inner chambers. Then King Pasenadi Kosala addressed Queen Mallika, "Mallika, your contemplative, Gotama, has said this: 'Sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear.'"
Và cuộc đối thoại ấy dần dần được truyền đi và truyền đến trong nội cung. Rồi vua Pasenadi xứ Kosala cho gọi hoàng hậu Mallika: "Này Mallika, đây là lời Sa-môn Gotama nói với các người ấy: 'Sầu, bi, khổ, ưu, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái.'" "If that was said by the Blessed One, great king, then that's the way it is."
"Tâu Đại vương, nếu Thế Tôn đă dạy như vậy, th́ sự việc là như vậy." "No matter what Gotama the contemplative says, Mallika endorses it: 'If that was said by the Blessed One, great king, then that's the way it is.' Just as, no matter what his teacher says, a pupil endorses it: 'That's the way it is, teacher. That's the way is.' In the same way, no matter what Gotama the contemplative says, Mallika endorses it: 'If that was said by the Blessed One, great king, then that's the way it is.' Go away, Mallika! Out of my sight!"
"Điều ǵ Sa-môn Gotama nói, Mallika này cũng nói theo. V́ Mallika quá hoan hỷ với Sa-môn Gotama. V́ vị Đạo sư nói ǵ cho đệ tử, và đệ tử quá hoan hỷ với vị Đạo sư nên nói: 'Sự thật là vậy, thưa Đạo sư ! Sự thật là như vậy, thưa Đạo sư'. Cũng vậy, này Mallika, điều ǵ Sa-môn Gotama nói, Hoàng hậu quá hoan hỷ với Sa-môn Gotama nên đă nói: 'Nếu Thế Tôn đă nói như vậy thời sự việc là vậy'. Hăy đi đi, Mallika, hăy đi đi !" Then Queen Mallika called for the brahman Nalijangha: "Come, brahman. Go to the Blessed One and, on arrival, showing reverence with your head to his feet in my name, ask whether he is free from illness & affliction, is carefree, strong, & living in comfort, saying: 'Queen Mallika, lord, shows reverence with her head to your feet and asks whether you are free from illness & affliction, are carefree, strong, & living in comfort.' And then say: 'Lord, did the Blessed One say that sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear?' Whatever the Blessed One says, remember it well and tell it to me. For Tathagatas go not speak what is untrue."
Rồi hoàng hậu Mallika cho gọi Bà-la-môn Nalijangha và nói:
"Này Bà-la-môn, hăy đi đến Thế Tôn, sau khi đến, nhân danh ta cúi đầu đảnh lễ chân Thế Tôn, hỏi có ít bệnh, ít năo, khinh an, khí lực sung măn, lạc trú, và thưa: 'Bạch Thế Tôn, hoàng hậu Mallika cúi đầu đảnh lễ chân Thế Tôn, hỏi thăm Thế Tôn có ít bệnh, ít năo, khinh an, khí lực sung măn lạc trú không, và thưa như sau: 'Bạch Thế Tôn, có phải Thế Tôn đă nói như sau: Sầu, bi, khổ, ưu, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái'. Và nếu Thế Tôn trả lời Ông như thế nào, hăy khéo nắm giữ và nói lại với ta. V́ các Như Lai không nói phản lại sự thật." "Yes, madam," the brahman Nalijangha responded to Queen Mallika. Going to the Blessed One, on arrival he exchanged courteous greetings with the Blessed One. After an exchange of friendly greetings & courtesies, he sat to one side. As he was sitting there he said to the Blessed One: "Master Gotama, Queen Mallika shows reverence with her head to your feet and asks whether you are free from illness & affliction, are carefree, strong, & living in comfort. And she says further: 'Lord, did the Blessed One say that sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear?'"
"Thưa vâng, tâu Hoàng hậu."
Bà-la-môn Nalijangha vâng đáp hoàng hậu Mallika, đi đến Thế Tôn, sau khi đến nói lên những lời chào đón hỏi thăm với Thế Tôn, Và sau khi nói lên những lời chào đón hỏi thăm thân hữu liền ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, Bà-la-môn Nalijangha Bạch Thế Tôn:
"Thưa Tôn giả Gotama, hoàng hậu Mallika cúi đầu đảnh lễ chân Sa-môn Gotama, hỏi thăm có ít bệnh, ít năo, khinh an, khí lực sung măn, lạc trú và thưa như sau: 'Bạch Thế Tôn, có phải Thế Tôn đă nói như sau: 'Sầu, bi, khổ, ưu, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái?'" "That's the way it is, brahman. That's the way it is. Sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear. And it's through this sequence of events that it may be understood how sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear.
"Thật sự là như vậy, này Bà-la-môn. Thật sự là như vậy, này Bà-la-môn. Này Bà-la-môn, sầu, bi, khổ, ưu, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái. Này Bà-la-môn, đây là một pháp môn, do pháp môn này, cần phải được hiểu là sầu, bi, khổ, ưu, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái. "Once in this same Savatthi there was a woman whose mother died. Owing to her mother's death she went mad, out of her mind, and wandering from street to street, crossroads to crossroads, would say, 'Have you seen my mother? Have you seen my mother?' It's through this sequence of events that it may be understood how sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear.
"Này Bà-la-môn, thuở xưa, ở tại Savatthi này, bà mẹ của một người đàn bà mệnh chung. Từ khi bà ta mệnh chung, người đàn bà này phát điên cuồng, tâm tư hỗn loạn, đi từ đường này qua đường khác, từ ngă tư đường này qua ngă tư đường khác và nói: 'Người có thấy mẹ tôi đâu không ? Người có thấy mẹ tôi đâu không ?' Này Bà-la-môn, đây là một pháp môn, do pháp môn này, cần phải được hiểu là sầu, bi, khổ, ưu năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái. "Once in this same Savatthi there was a woman whose father died... whose brother died... whose sister died... whose son died... whose daughter died... whose husband died. Owing to his death she went mad, out of her mind, and wandering from street to street, crossroads to crossroads, would say, 'Have you seen my husband? Have you seen my husband?' It's through this sequence of events that it may be understood how sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear.
"Này Bà-la-môn, thuở xưa, ở tại Savatthi này, người cha của một người đàn bà mệnh chung... người anh mệnh chung,... người chị mệnh chung,... người con trai mệnh chung,... người con gái mệnh chung, ... người chồng mệnh chung. Từ khi người chồng mệnh chung, người đàn bà này phát điên cuồng, tâm tư hỗn loạn, đi từ đường này qua đường khác, đi từ ngă tư đường này qua ngă tư đường khác và nói: 'Người có thấy chồng tôi đâu không ? Người có thấy chồng tôi đâu không ?' Này Bà-la-môn, đây là một pháp môn, do pháp môn này cần phải được hiểu là sầu, bi, khổ, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái. "Once in this same Savatthi there was a man whose mother died. Owing to her death he went mad, out of his mind, and wandering from street to street, crossroads to crossroads, would say, 'Have you seen my mother? Have you seen my mother?' It's through this sequence of events that it may be understood how sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear.
"Này Bà-la-môn, thuở xưa, ở tại Savatthi này, người mẹ của một người đàn ông mệnh chung. Từ khi bà ta mệnh chung, người đàn ông này phát điên cuồng, tâm tư hỗn loạn, đi từ đường này qua đường khác, đi từ ngă tư đường này qua ngă tư đường khác và nói: 'Người có thấy mẹ tôi đâu không ? Người có thấy mẹ tôi đâu không ?' Này Bà-la-môn, đây là một pháp môn, do pháp môn này cần phải được hiểu là sầu, bi, khổ, ưu, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái. "Once in this same Savatthi there was a man whose father died... whose brother died... whose sister died... whose son died... whose daughter died... whose wife died. Owing to her death he went mad, out of his mind, and wandering from street to street, crossroads to crossroads, would say, 'Have you seen my wife? Have you seen my wife?' It's through this sequence of events that it may be understood how sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear.
"Này Bà-la-môn, thuở xưa, ở tại Savatthi này, người cha của một người đàn ông mệnh chung... người anh mệnh chung,... người chị mệnh chung,...người con trai mệnh chung,... người con gái mệnh chung,... người vợ mệnh chung. Từ khi người vợ mệnh chung, người đàn ông này phát điên cuồng, tâm tư hỗn loạn, đi từ đường này qua đường khác, đi từ ngă tư đường này qua ngă tư đường khác, và nói: 'Người có thấy vợ tôi đâu không ? Người có thấy vợ tôi đâu không?' Này Bà-la-môn, đây là một pháp môn, do pháp môn này cần phải được hiểu là sầu, bi, khổ, ưu, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái. "Once in this same Savatthi there was a wife who went to her relatives' home. Her relatives, having separated her from her husband, wanted to give her to another against her will. So she said to her husband, 'These relatives of mine, having separated us, want to give me to another against my will,' whereupon he cut her in two and slashed himself open, thinking, 'Dead we will be together.' It's through this sequence of events that it may be understood how sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear."
"Này Bà-la-môn, thuở xưa chính tại thành Savatthi này, một người đàn bà đi về thăm gia đ́nh bà con. Những người bà con ấy của người đàn bà muốn dùng sức mạnh bắt người đàn bà ấy phải xa chồng và muốn gả cho một người đàn ông khác. Người đàn bà ấy không chịu. Rồi người đàn bà ấy nói với chồng ḿnh: 'Này Hiền phu, những người bà con này muốn dùng sức mạnh bắt tôi phải xa anh và muốn gả cho một người đàn ông khác. Nhưng tôi không muốn như vậy'. Rồi người ấy chặt người đàn bà ấy làm hai, rồi tự vận, nghĩ rằng: 'Hai chúng ta sẽ gặp nhau trong đời sau'. Này Bà-la-môn, do pháp môn này cần phải được hiểu rằng sầu, bi, khổ, ưu, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái." Then the brahman Nalijangha, delighting in & approving of the Blessed One's words, got up from his seat and went to Queen Mallika. On arrival, he told her all that had been said in his conversation with the Blessed One.
Rồi Bà-la-môn Nalijangha hoan hỷ tín thọ lời Thế Tôn dạy, từ chỗ ngồi đứng dậy, đi đến hoàng hậu Mallika, sau khi đến, kể lại cho hoàng hậu Mallika toàn thể cuộc đàm thoại với Thế Tôn. Then Queen Mallika went to King Pasenadi Kosala and on arrival said to him, "What do you think, great king: Is Princess Vajiri dear to you?" "Yes, Mallika, Princess Vajiri is dear to me."
Rồi hoàng hậu Mallika đi đến vua Pasenadi nước Kosala, và thưa: "Tâu Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Đại vương có thương công chúa Vajiri của thiếp không?"
"Phải, này Mallika, ta thương công chúa Vajiri." "And what do you think: would sorrow, lamentation, pain, distress, & despair arise in you from any change & aberration in Princess Vajiri?"
"Tâu đại vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Nếu có một sự biến dịch, đổi khác xảy đến cho công chúa Vajiri của Đại vương. Đại vương có khởi lên sầu, bi, khổ, ưu, năo không?" "Mallika, any change & aberration in Princess Vajiri would mean an aberration of my very life. How could sorrow, lamentation, pain, distress, & despair not arise in me?"
"Này Mallika, nếu có sự biến dịch, đổi khác xảy đến cho công chúa Vajiri của ta, th́ sẽ có một sự thay đổi đến đời sống của ta, làm sao không khởi lên nơi ta, sầu, bi, khổ, ưu, năo?" "Great king, it was in connection with this that the Blessed One — the One who knows, the One who sees, worthy, & rightly self-awakened — said, 'Sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear.'
"Chính liên hệ đến sự t́nh này, tâu Đại vương mà Thế Tôn, bậc Tri Giả, Kiến Giả, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác đă nói: 'Sầu, bi, khổ, ưu, năo do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái'. "Now what do you think, great king: Is the noble Queen Vasabha dear to you?... Is [your son] General Vidudabha dear to you?... Am I dear to you?" "Yes, Mallika, you are dear to me."
"Tâu Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào? Nữ Sát-đế-lỵ Vasabha, Đại vương có thương yêu không?... Tâu Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào? Tướng quân Vidudabha, Đại vương có thương quư không?... Tâu Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào? Đại vương có yêu thương thiếp không?" "Phải, này Mallika, ta có thương yêu Hoàng hậu." "And what do you think: would sorrow, lamentation, pain, distress, & despair arise in you from any change & aberration in me?"
"Tâu Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Nếu có một sự biến dịch, đổi khác xảy đến cho thiếp, Đại vương có khởi lên sầu, bi, khổ, ưu, năo không?" "Mallika, any change & aberration in you would mean an aberration of my very life. How could sorrow, lamentation, pain, distress, & despair not arise in me?"
"Này Mallika, nếu có một sự biến dịch, đổi khác xảy đến cho Hoàng hậu, th́ sẽ có một sự đổi khác xảy đến cho đời sống của ta, làm sao không khởi lên nơi ta sầu, bi, khổ, ưu, năo?" "Great king, it was in connection with this that the Blessed One — the One who knows, the One who sees, worthy, & rightly self-awakened — said, 'Sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear.'
"Chính liên hệ đến sự t́nh này, tâu Đại vương, mà Thế Tôn, bậc Tri Giả, Kiến Giả, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác đă nói: 'Sầu, bi, khổ, ưu, năo khởi lên do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái.' "Now what do you think, great king: Are [your subjects] the Kasis & Kosalans dear to you?"
"Tâu Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Đại vương có yêu thương dân chúng Kasi và Kosala không?" "Yes, Mallika, the Kasis & Kosalans are dear to me. It is through the might of the Kasis & Kosalans that we use Kasi sandalwood and wear garlands, scents, & ointments."
"Phải, này Mallika, ta thương yêu dân chúng Kasi và Kosala. Này Mallika, nhờ sức mạnh của họ, chúng ta mới có được gỗ chiên-đàn từ nước Kasi và dùng các ṿng hoa, hương liệu, phấn sáp." "And what do you think: would sorrow, lamentation, pain, distress, & despair arise in you from any change & aberration in the Kasis & Kosalans?"
"Tâu Đại vương, Đại vương nghĩ thế nào ? Nếu có một sự biến dịch, đổi khác xảy đến cho dân chúng Kasi và Kosala, Đại vương có khởi lên sầu, bi, khổ, ưu, năo không?" "Mallika, any change & aberration in the Kasis & Kosalans would mean an aberration of my very life. How could sorrow, lamentation, pain, distress, & despair not arise in me?"
"Này Mallika, nếu có một sự biến dịch, đổi khác xảy đến cho dân chúng nước Kasi và Kosala, th́ sẽ có sự đổi khác xảy đến cho mạng sống của ta, làm sao không khởi lên nơi ta, sầu, bi, khổ, ưu năo?" "Great king, it was in connection with this that the Blessed One — the One who knows, the One who sees, worthy, & rightly self-awakened — said, 'Sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are born from one who is dear, come springing from one who is dear.'"
"Chính liên hệ đến sự t́nh này, tâu Đại vương, mà Thế Tôn, bậc Tri Giả, Kiến Giả, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác đă nói: 'Sầu, bi, khổ, ưu, năo khởi lên do ái sanh ra, hiện hữu từ nơi ái.'" "It's amazing, Mallika. It's astounding: how deeply the Blessed One sees, having pierced through, as it were, with discernment. Come Mallika: Give me the ablution water." Then King Pasenadi Kosala, rising from his seat and arranging his upper robe over one shoulder, paid homage in the direction of the Blessed One with his hands palm-to-palm in front of his heart, and exclaimed three times: — MN 87
"Thật vi diệu thay, này Mallika ! Thật hy hữu thay, này Mallika ! Thế Tôn đă thể nhập nhờ trí tuệ, đă thấy nhờ trí tuệ. Đến đây, Mallika, hăy sửa soạn tẩy trần." Rồi vua Pasenadi nước Kosala từ chỗ ngồi đứng dậy đắp thượng y vào một bên vai, chắp tay vái Thế Tôn và nói lên ba lần lời cảm hứng sau đây:
— MN 87
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||