153
V� lượng kiếp trầm lu�n
Kiếm t�m nhưng kh�ng thấy
Kẻ tạo n�n nh� nầy
Khổ thay tử sanh m�i

154
Hỡi kẻ đ� x�y nh�
Nay ta nh�n tận mặt
Ngươi kh�ng thể tạo t�c
Đ�n tay đ� ph� hủy
Cột k�o bị đập tan
T�m chứng đạt niết b�n
�i tham kh�ng c�n nữa

— Dhp 153-54 - Kinh Ph�p C� Kệ Ng�n 153 - 154

The Buddha's Passing Away

Đức Phật nhập Niết B�n

Now at that time Subhadda the Wanderer was staying in Kusinara. He heard that 'Tonight, in the last watch of the night, the total Unbinding of Gotama the contemplative will take place.' Then this thought occurred to him, 'I have heard the elder wanderers, teachers of teachers, saying that only once in a long, long time do Tathagatas — worthy ones, rightly self-awakened — appear in the world. Tonight, in the last watch of the night, the total Unbinding of Gotama the contemplative will take place. Now there is a doubt that has arisen in me, but I have faith that he could teach me the Dhamma in such a way that I might abandon that doubt.'

L�c bấy giờ, du sĩ ngoại đạo Subhadda ở tại Kusin�r�. Du sĩ ngoại đạo Subhadda được nghe: "Tối nay canh cuối c�ng, Sa-m�n Gotama sẽ diệt độ". V� du sĩ ngoại đạo Subhadda suy nghĩ: "Ta nghe c�c du sĩ ngoại đạo ni�n cao lạp lớn, sư trưởng v� đệ tử n�i rằng: "Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri xuất hiện ra đời thật l� hy hữu. V� đ�m nay, v�o canh cuối c�ng Sa-m�n Gotama sẽ diệt độ". Nay c� nghi vấn n�y khởi l�n trong t�m ta. Ta tin Sa-m�n Gotama c� thể thuyết ph�p v� giải được nghi vấn cho ta".

So he went to the Mallan Sal Tree grove and, on arrival, said to Ven. Ananda, 'I have heard the elder wanderers, teachers of teachers, saying that only once in a long, long time do Tathagatas — worthy ones, rightly self-awakened — appear in the world. Tonight, in the last watch of the night, the total Unbinding of Gotama the contemplative will take place. Now there is a doubt that has arisen in me, but I have faith that he could teach me the Dhamma in such a way that I might abandon that doubt. It would be good, Ven. Ananda, if you would let me see him.'

. Rồi du sĩ ngoại đạo Subhadda đi đến Upavattana, khu rừng S�la của d�n Mall�, đến tại chỗ t�n giả Ananda v� thưa với t�n giả: - Hiền giả Ananda, t�i nghe c�c du sĩ ngoại đạo, ni�n cạo lạp lớn, sư trưởng v� đệ tử n�i rằng: "Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri xuất hiện ra đời thật l� hy hữu, v� đ�m nay, v�o canh cuối c�ng, Sa-m�n Gotama sẽ diệt độ". Nay c� nghi vấn n�y khởi l�n trong t�m t�i. T�i tin Sa-m�n Gotama c� thể thuyết ph�p giải được nghi vấn cho t�i. Hiền giả Ananda, h�y cho ph�p t�i được yết kiến Sa-m�n Gotama.

When this was said, Ven. Ananda said to him, 'Enough, friend Subhadda. Do not bother the Blessed One. The Blessed One is tired.'

Khi được n�i vậy, t�n giả Ananda n�i với du sĩ ngoại đạo Subhadda : - Th�i đi Hiền giả Subhadda, chớ c� phiền nhiễu Như Lai. Thế T�n đang mệt.

For a second time... For a third time, Subhadda the Wanderer said to Ven. Ananda, '...It would be good, Ven. Ananda, if you would let me see him.'

Lần thứ hai, du sĩ ngoại đạo Subhadda ... Lần thứ ba, du sĩ ngoại đạo Subhadda n�i với t�n giả Ananda : - Hiền giả Ananda, t�i nghe c�c du sĩ ngoại đạo, ni�n cạo lạp lớn, sư trưởng v� đệ tử n�i rằng: "Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri xuất hiện ra đời thật l� hy hữu, v� đ�m nay, v�o canh cuối c�ng, Sa-m�n Gotama sẽ diệt độ". Nay c� nghi vấn n�y khởi l�n trong t�m t�i. T�i tin Sa-m�n Gotama c� thể thuyết ph�p giải được nghi vấn cho t�i. Hiền giả Ananda, h�y cho ph�p t�i được yết kiến Sa-m�n Gotama.

For a third time, Ven. Ananda said to him, 'Enough, friend Subhadda. Do not bother the Blessed One. The Blessed One is tired.'

Lần thứ ba, t�n giả Ananda n�i với du sĩ ngoại đạo Subhadda: - Th�i đi Hiền giả Subhadda, chớ c� phiền nhiễu Như Lai. Thế T�n đang mệt.

Now, the Blessed One heard the exchange between Ven. Ananda and Subhadda the Wanderer, and so he said to Ven. Ananda, 'Enough, Ananda. Do not stand in his way. Let him see the Tathagata. Whatever he asks me will all be for the sake of knowledge, and not to be bothersome. And whatever I answer when asked, he will quickly understand.'

Thế T�n nghe được c�u chuyện của t�n giả Ananda với du sĩ ngoại đạo Subhadda, Ng�i liền n�i với t�n giả Ananda: - Th�i Ananda, chớ c� ngăn trở Subhadda, Ananda, h�y để cho Subhadda được ph�p yết kiến Như Lai. Những g� Subhadda hỏi Ta l� hỏi để hiểu biết chớ kh�ng phải để phiền nhiễu Ta. V� những g� ta trả lời c�c c�u hỏi, Subhadda sẽ hiểu � nghĩa một c�ch mau lẹ.

So Ven. Ananda said to Subhadda the Wanderer, 'Go ahead, friend Subhadda. The Blessed One gives you his leave.'

T�n giả Ananda liền n�i với du sĩ ngoại đạo Subhadda: - N�y Hiền giả Subhadda, h�y v�o. Thế T�n đ� cho ph�p Hiền giả.

Then Subhadda went to the Blessed One and exchanged courtesies, and after the exchange of courtesies sat to one side. As he was sitting there, he said to the Blessed One, 'Lord, these priests and contemplatives, each with his group, each with his community, each the teacher of his group, an honored leader, well-regarded by people at large — i.e., Purana Kassapa, Makkhali Gosala, Ajita Kesakambalin, Pakudha Kaccayana, Sañjaya Belatthaputta, and the Nigantha Nathaputta: Do they all have direct knowledge as they themselves claim, or do they all not have direct knowledge, or do some of them have direct knowledge and some of them not?'

Rồi du sĩ ngoại đạo Subhadda đến chỗ Thế T�n, n�i l�n những lời ch�c tụng hỏi thăm x� giao, rồi ngồi xuống một b�n. Sau khi ngồi một b�n, du sĩ ngoại đạo Subhadda bạch Thế T�n: - T�n giả Gotama, c� những Sa-m�n, B�-la-m�n l� những vị hội chủ, vị gi�o trưởng, vị sư trưởng gi�o hội, c� tiếng tốt, c� danh vọng, khai tổ gi�o ph�i, được quần ch�ng t�n s�ng, như c�c ng�i P�rana Kassapa, Makkhali Gos�la, Ajita Kesakambal�, Pakadha Kacc�yana, Sanjaya Belatthiputta, Nigantha N�thaputta, tất cả những vị n�y c� phải l� gi�c ngộ như c�c vị đ� tự cho như vậy, hay tất cả chưa gi�c ngộ, hay một số đ� gi�c ngộ v� một số chưa gi�c ngộ

'Enough, Subhadda. Put this question aside. I will teach you the Dhamma. Listen, and pay close attention. I will speak.'

- Th�i Subhadda, h�y để vấn đề n�y y�n một b�n: "Tất cả những vị n�y c� phải l� đ� gi�c ngộ như c�c vị đ� tự cho như vậy, hay tất cả chưa gi�c ngộ, hay một số đ� gi�c ngộ v� một số chưa gi�c ngộ". N�y Subhadda, Ta sẽ thuyết ph�p cho Ngươi. H�y nghe v� suy nghiệm kỹ, Ta sẽ giảng.

'Yes, lord,' Subhadda answered,
and the Blessed One said, 'In any doctrine and discipline where the noble eightfold path is not found, no contemplative of the first... second... third... fourth order [stream-winner, once-returner, non-returner, arahant ] is found. But in any doctrine and discipline where the noble eightfold path is found, contemplatives of the first... second... third... fourth order are found. The noble eightfold path is found in this doctrine and discipline, and right here there are contemplatives of the first... second... third... fourth order. Other teachings are empty of knowledgeable contemplatives. And if the monks dwell rightly, this world will not be empty of arahants.

- Thưa v�ng, bạch Thế T�n ! Du sĩ ngoại đạo Subhadda v�ng lời Thế T�n.
Thế T�n n�i như sau: N�y Subhadda, trong ph�p luật n�o kh�ng c� B�t Th�nh đạo, thời ở đ�y kh�ng c� (đệ nhất) Sa-m�n, ở đ�y cũng kh�ng c� đệ nhị Sa-m�n, cũng kh�ng c� đệ tam Sa-m�n, cũng kh�ng c� đệ tứ Sa-m�n. N�y Subhadda trong ph�p luật n�o c� B�t Th�nh đạo thời ở đ�y c� (đệ nhứt) Sa-m�n, cũng c� đệ nhị Sa-m�n, cũng c� đệ tam Sa-m�n, ở đấy cũng c� đệ tứ Sa-m�n. N�y Subhadda, ch�nh trong ph�p luật n�y c� B�t Th�nh Đạo, thời n�y Subhadda, ở đ�y c� đệ nhất Sa-m�n, ở đ�y cũng c� đệ nhị Sa-m�n, cũng c� đệ tam Sa-m�n, cũng c� đệ tứ Sa-m�n. Những hệ thống ngoại đạo kh�c đều kh�ng c� những Sa-m�n. N�y Subhadda, nếu những vị Tỷ-kheo n�y sống chơn ch�nh, thời đời n�y kh�ng vắng những vị A-la-h�n.

N�y Subhadda, năm hai mươi ch�n,
Ta xuất gia hướng t�m ch�n thiện đạo.
Trải năm mươi năm với th�m một năm
Từ khi xuất gia, n�y Subhadda,
Ta l� du sĩ tu Tr�, tu Đức.

And no contemplative of the second... third... fourth order. Other teachings are empty of knowledgeable contemplatives. And if the monks dwell rightly, this world will not be empty of arahants.'

Ngo�i l�nh vực n�y, kh�ng c� Sa-m�n (đệ nhứt) cũng kh�ng c� Sa-m�n đệ nhị, cũng kh�ng c� Sa-m�n đệ tam, cũng kh�ng c� Sa-m�n đệ tứ. Những hệ thống ngoại đạo kh�c đều kh�ng c� những Sa-m�n. N�y Subhadda, nếu những Tỷ-kheo sống chơn ch�nh, th� đời n�y kh�ng vắng những vị A-la-h�n.

Then Subhadda the Wanderer said, 'Magnificent, lord, magnificent! In many ways has the Blessed One made the Dhamma clear — just as if one were to place upright what has been overturned, to reveal what has been hidden, to point out the way to one who is lost, or to set out a lamp in the darkness so that those with eyes might see forms. I go to the Blessed One for refuge, and to the Dhamma and to the community of monks. Let me obtain the going forth in the Blessed One's presence, let me obtain admission.'

. Khi được n�i vậy, du sĩ ngoại đạo Subhadda bạch Thế T�n: - Thật hy hữu thay, bạch Thế T�n! Thật vi diệu thay, bạch Thế T�n! Như người dựng đứng lại những g� bị quăng ng� xuống, phơi b�y ra những g� bị che k�n, chỉ đường cho người bị lạc hướng, đem đ�n s�ng v�o trong b�ng tối để những ai c� mắt c� thể thấy sắc. Cũng vậy, ch�nh ph�p đ� được Thế T�n d�ng nhiều phương tiện tr�nh b�y, giải th�ch. Bạch Thế T�n, con xin quy y Thế T�n, quy y Ph�p v� quy y Tỷ-kheo Tăng. Mong con được xuất gia với Thế T�n. Con xin thọ đại giới.

'Anyone, Subhadda, who has previously belonged to another sect and who desires the going forth and admission in this doctrine and discipline must first undergo probation for four months. If, at the end of four months, the monks feel so moved, they give him the going forth and admit him to the monk's state. But I know distinctions among individuals in this matter.'

N�y Subhadda, ai trước kia l� ngoại đạo, nay muốn xuất gia muốn thọ đại giới trong Ph�p, Luật n�y phải sống bốn th�ng biệt tr�. Sau khi sống bốn th�ng biệt tr�, c�c vị Tỷ-kheo nếu đồng � sẽ cho xuất gia, cho thọ đại giới để th�nh vị Tỷ-kheo. Nhưng Ta nhận thấy c� t�nh con người sai biệt nhau

'Lord, if that is so, I am willing to undergo probation for four years. If, at the end of four years, the monks feel so moved, let them give me the going forth and admit me to the monk's state.'

- Bạch Thế T�n, nếu những người xưa kia l� ngoại đạo nay muốn xuất gia, muốn thọ đại giới trong Ph�p v� Luật n�y phải sống bốn th�ng biệt tr�. Sau khi sống bốn th�ng biệt th�, c�c vị Tỷ-kheo nếu đồng � sẽ cho xuất gia, cho thọ đại giới, thời con sẽ xin sống biệt tr� bốn năm, sau khi sống biệt tr� bốn năm, nếu c�c vị Tỷ-kheo đồng �, h�y cho con xuất gia, cho con thọ đại giới để th�nh vị Tỷ-kheo.

Then the Blessed One said to Ven. Ananda, 'Very well then, Ananda, give Subhadda the going forth.'

V� Thế T�n n�i với t�n giả Ananda: - N�y Ananada, h�y xuất gia cho Subhadda. - Xin v�ng, bạch Thế T�n ! T�n giả Ananda v�ng lời Thế T�n.

Then Subhadda said to Ven. Ananda, 'It is a gain for you, Ananda, a great gain, that you have been anointed here in the Teacher's presence with the pupil's anointing.'

Du sĩ ngoại đạo Subhadda n�i với t�n giả Ananda: - Thật l� lợi �ch, thưa T�n giả Ananda, thật l� thiện lợi, thưa T�n giả Ananda, được thọ lễ qu�n đảnh l�m đệ tử trước mặt bậc Đạo Sư !

Then Subhadda the Wanderer received the going forth and the admission in the Blessed One's presence. And not long after his admission — dwelling alone, secluded, heedful, ardent, and resolute — he in no long time reached and remained in the supreme goal of the holy life, for which clansmen rightly go forth from home into homelessness, knowing and realizing it for himself in the here and now. He knew: 'Birth is ended, the holy life fulfilled, the task done. There is nothing further for the sake of this world.' And thus Ven. Subhadda became another one of the arahants, the last of the Blessed One's face-to-face disciples...

V� du sĩ ngoại đạo Subhadda được xuất gia được thọ đại giới với Thế T�n. Thọ đại giới kh�ng bao l�u, đại đức Subhadda ở một m�nh, an tịnh, kh�ng ph�ng dật, tinh tấn, sống nhiệt t�m, cần mẫn. V� kh�ng bao l�u, vị n�y chứng được mục đ�ch tối cao m� con ch�u c�c lương gia đ� xuất gia, từ bỏ gia đ�nh, sống kh�ng gia đ�nh hướng đến. Đ� l� v� thượng phạm hạnh ngay trong hiện tại, tự gi�c chứng v� an tr�. Sanh đ� tận, phạm hạnh đ� th�nh, những g� n�n l�m đ� l�m, sau đời n�y sẽ kh�ng c� đời sống kh�c nữa. V� đại đức Subhadda trở th�nh một A-la-h�n nữa. Đại đức l� vị đệ tử cuối c�ng được Thế T�n thế độ.

Then the Blessed One addressed the monks, 'I exhort you, monks: All processes are subject to decay. Bring about completion by being heedful.' Those were the Tathagata's last words.

Rồi Thế T�n n�i với c�c Tỷ-kheo: - N�y c�c Tỷ-kheo, nếu c� Tỷ-kheo n�o nghi ngờ hay ph�n v�n g� về đức Phật, Ph�p, ch�ng Tăng, đạo hay phương ph�p,thời n�y c�c Tỷ-kheo, c�c Ngừơi h�y hỏi đi. Sau chớ c� hối tiếc
Đ� l� lời cuối c�ng Như Lai.

Then the Blessed One entered the first jhana. Emerging from that he entered the second. Emerging from that, he entered the third... the fourth... the dimension of the infinitude of space... the dimension of the infinitude of consciousness... the dimension of nothingness... the dimension of neither perception nor non-perception... the cessation of perception and feeling.

Rồi Thế T�n nhập định Sơ thiền. Xuất Sơ thiền, Ng�i nhập Nhị thiền. Xuất Nhị thiền Ng�i nhập Tam thiền. Xuất Tam thiền, Ng�i nhập Tứ thiền, Xuất Tứ thiền, Ng�i nhập định Kh�ng v� bi�n xứ. Xuất Kh�ng v� bi�n xứ, Ng�i nhập định Thức v� bi�n xứ. Xuất Thức v� bi�n xứ, Ng�i nhập định V� sở hữu xứ. Xuất V� Sở hữu xứ, Ng�i nhập định Phi tưởng phi phi tưởng xứ. Xuất Phi tưởng phi phi tưởng xứ, Ng�i nhập Diệt thọ tưởng định.

Then Ven. Ananda said to Ven. Anuruddha, "The Blessed One, sir, has entered total Unbinding."

. Khi ấy t�n giả Ananda n�i với t�n giả Anuruddha : - Thưa T�n giả, Thế T�n đ� diệt độ.

"No, friend, the Blessed One has not entered total Unbinding. He has attained the cessation of perception and feeling."

Then emerging from the cessation of perception and feeling, the Blessed One entered the dimension of neither perception nor non-perception... the dimension of nothingness... the dimension of the infinitude of consciousness... the dimension of the infinitude of space... the fourth jhana... the third... the second... the first jhana. Emerging from the first jhana he entered the second... the third... the fourth jhana. Emerging from the fourth jhana, he entered total Unbinding in the interim...

. Rồi xuất Diệt thọ tưởng định. Ng�i nhập Phi tưởng phi phi tưởng xứ định. Xuất Phi tưởng phi phi tưởng xứ, Ng�i nhập V� sở hữu xứ định. Xuất V� sở hữu xứ, Ng�i nhập Thức v� bi�n xứ định. Xuất thức V� bi�n xứ, Ng�i nhập Hư kh�ng v� bi�n xứ định. Xuất Hư kh�ng v� bi�n xứ, Ng�i nhập định Tứ thiền. Xuất Tứ thiền, Ng�i nhập định Tam thiền. Xuất Tam thiền, Ng�i nhập định Nhị thiền. Xuất Nhị thiền, Ng�i nhập định Sơ thiền. Xuất Sơ thiền, Ng�i nhập định Nhị thiền. Xuất Nhị thiền, Ng�i nhập định Tam thiền. Xuất Tam thiền, Ng�i nhập định Tứ thiền. Xuất Tứ thiền, Ng�i lập tức diệt độ.

When the Blessed One had attained total Unbinding, Sakka, ruler of the gods, uttered this stanza:

Khi Thế T�n diệt độ, Phạm thi�n Sahampati, c�ng l�c Ng�i diệt độ, thốt l�n b�i kệ n�y.

Ch�ng sanh ở tr�n đời,
Từ bỏ th�n ngũ uẩn
Bậc đạo sư cũng vậy,
Đấng Tuyệt lu�n tr�n đời.
Bậc Đại h�ng Gi�c ngộ
Như Lai đ� diệt độ.

Dhamma

Phenomena are 	preceded by the heart,
		ruled by the heart,
		made of the heart.
If you speak or act with a corrupted heart,
then suffering follows you —
as the wheel of the cart,
the track of the ox that pulls it.

Phenomena are	preceded by the heart,
		ruled by the heart,
		made of the heart.
If you speak or act with a calm, bright heart,
happiness follows you,
like a shadow that never leaves.

Ph�p

21 Kh�ng ph�ng dật: đường sống
Ph�ng dật l� đường chết
Nỗ lực h�a bất tử
Bu�ng lung: đời như hết

22 Nhận thức kh�c biệt ấy
Người tr� kh�ng gi�i đ�i
Hoan hỷ trong chuy�n cần
T�m cao vời thư th�i

— Dhp 21-22 - Kệ Ng�n Kinh Ph�p C� kệ 21 - 22

There are these five facts that one should reflect on often, whether one is a woman or a man, lay or ordained. Which five?

C� năm sự kiện n�y, n�y c�c Tỷ-kheo, cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia. Thế n�o l� năm?
"Ta phải bị gi�, kh�ng tho�t khỏi gi�" l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia.
"Ta phải bị bệnh, kh�ng tho�t khỏi bệnh" l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia.
"Ta phải bị chết, kh�ng tho�t khỏi chết" l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia.
Tất cả ph�p khả �i, khả � đối với ta sẽ phải đổi kh�c sẽ phải biến diệt", l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia.
Ta l� chủ nh�n của nghiệp, l� thừa tự của nghiệp, nghiệp l� thai tạng, nghiệp l� quyến thuộc, nghiệp l� điểm tựa. Ph�m nghiệp n�o ta sẽ l�m thiện hay �c, ta sẽ thừa tự nghiệp ấy" l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia.

These are the five facts that one should reflect on often, whether one is a woman or a man, lay or ordained.

C� năm sự kiện n�y, n�y c�c Tỷ-kheo, cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia.

Now, based on what line of reasoning should one often reflect... that "I am subject to aging, have not gone beyond aging"? There are beings who are intoxicated with a [typical] youth's intoxication with youth. Because of that intoxication with youth, they conduct themselves in a bad way in body... in speech... and in mind. But when they often reflect on that fact, that youth's intoxication with youth will either be entirely abandoned or grow weaker...

V� do duy�n lợi �ch như thế n�o, n�y c�c Tỷ-kheo, "Ta phải bị gi�, kh�ng tho�t khỏi gi�", l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia. C� những lo�i hữu t�nh, n�y c�c Tỷ-kheo, đang c�n trẻ, ki�u m�n trong tuổi trẻ, say đắm trong ki�u mạn ấy, th�n l�m �c, miệng n�i �c, � nghĩ �c. Do vị ấy thường xuy�n qu�n s�t sự kiện n�y, sự ki�u mạn tuổi trẻ trong tuổi trẻ được ho�n to�n đoạn tận hay được giảm thiểu. Do duy�n lợi �ch n�y, n�y c�c Tỷ-kheo, "Ta phải bị gi�, kh�ng tho�t khỏi gi�", cần phải thường xuy�n qu�n s�t như vậy bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia.

Now, based on what line of reasoning should one often reflect... that "I am subject to illness, have not gone beyond illness"? There are beings who are intoxicated with a [typical] healthy person's intoxication with health. Because of that intoxication with health, they conduct themselves in a bad way in body... in speech... and in mind. But when they often reflect on that fact, that healthy person's intoxication with health will either be entirely abandoned or grow weaker...

Do duy�n lợi �ch như thế n�o, n�y c�c Tỷ-kheo, "Ta phải bị bệnh, ta kh�ng tho�t khỏi bệnh" l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia? C� những lo�i hữu t�nh khỏe mạnh, n�y c�c Tỷ-kheo, ki�u mạn trong khỏe mạnh. Do say đắm trong ki�u mạn ấy, th�n l�m �c, miệng n�i �c, � nghĩ �c. Do vị ấy thường xuy�n qu�n s�t sự kiện n�y, sự ki�u mạn khỏe mạnh trong khỏe mạnh được ho�n to�n đoạn tận hay được giảm thiểu. Do duy�n lợi �ch n�y, n�y c�c Tỷ-kheo, "Ta phải bị bệnh, kh�ng tho�t khỏi bệnh" cần phải thường xuy�n qu�n s�t như vậy bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia.

Now, based on what line of reasoning should one often reflect... that "I am subject to death, have not gone beyond death"? There are beings who are intoxicated with a [typical] living person's intoxication with life. Because of that intoxication with life, they conduct themselves in a bad way in body... in speech... and in mind. But when they often reflect on that fact, that living person's intoxication with life will either be entirely abandoned or grow weaker...

Do duy�n lợi �ch như thế n�o, n�y c�c Tỷ-kheo, "Ta phải bị chết, ta kh�ng tho�t khỏi chết", l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia? C� những lời hữu t�nh đang sống, n�y c�c Tỷ-kheo, ki�u mạn trong sự sống. Do say đắm trong ki�u mạn ấy, th�n l�m �c, miệng n�i �c, � nghĩ �c. Do vị ấy thường xuy�n qu�n s�t sự kiện n�y, sự ki�u mạn sự sống trong sự sống được ho�n to�n đoạn tận hay được giảm thiểu. Do duy�n lợi �ch n�y, n�y c�c Tỷ-kheo, "Ta phải bị chết, kh�ng tho�t khỏi chết", cần phải thường xuy�n qu�n s�t như vậy bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia.

Now, based on what line of reasoning should one often reflect... that "I will grow different, separate from all that is dear and appealing to me"? There are beings who feel desire and passion for the things they find dear and appealing. Because of that passion, they conduct themselves in a bad way in body... in speech... and in mind. But when they often reflect on that fact, that desire and passion for the things they find dear and appealing will either be entirely abandoned or grow weaker...

Do duy�n lợi �ch như thế n�o, n�y c�c Tỷ-kheo, "Tất cả ph�p khả �i, khả hỷ đối với ta sẽ phải đổi kh�c, sẽ phải biến diệt" l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia? C� những lo�i hữu t�nh, n�y c�c Tỷ-kheo, c� l�ng tham dục đối với c�c vật khả �i. Do say đắm với l�ng tham dục ấy, th�n l�m �c, miệng n�i �c, � nghĩ �c Do vị ấy thường xuy�n qu�n s�t sự kiện ấy, n�n tham dục đối với c�c vật khả �i được đoạn tận ho�n to�n hay được giảm thiểu. Do duy�n lợi �ch n�y, n�y c�c Tỷ-kheo, "Tất cả ph�p khả �i, khả hỷ đối với ta sẽ phải biến diệt" l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia.

Now, based on what line of reasoning should one often reflect... that "I am the owner of my actions (kamma), heir to my actions, born of my actions, related through my actions, and have my actions as my arbitrator. Whatever I do, for good or for evil, to that will I fall heir"? There are beings who conduct themselves in a bad way in body... in speech... and in mind. But when they often reflect on that fact, that bad conduct in body, speech, and mind will either be entirely abandoned or grow weaker...

V� do duy�n lợi �ch như thế n�o, n�y c�c Tỷ-kheo, "Ta l� chủ nh�n của nghiệp, l� thừa tự của nghiệp, nghiệp l� thai tạng, nghiệp l� quyến thuộc, nghiệp l� điểm tựa. Ph�m nghiệp n�o ta sẽ l�m, thiện hay �c, ta sẽ thừa tự nghiệp ấy" l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia? C� những lo�i hữu t�nh, n�y c�c Tỷ-kheo, th�n l�m �c, miệng n�i �c, � nghĩ �c. Do vị ấy thường xuy�n qu�n s�t như vậy, �c hạnh được ho�n to�n đoạn tận hay được giảm thiểu. Do duy�n lợi �ch n�y, n�y c�c Tỷ-kheo, "Ta l� chủ nh�n của nghiệp, l� thừa tự của nghiệp, nghiệp l� thai tạng, nghiệp l� quyến thuộc, nghiệp l� điểm tựa. Ph�m nghiệp n�o ta sẽ l�m, thiện hay �c, ta sẽ thừa tự nghiệp ấy" l� sự kiện cần phải thường xuy�n qu�n s�t bởi nữ nh�n hay nam nh�n, bởi tại gia hay xuất gia.

Now, a noble disciple considers this: "I am not the only one subject to aging, who has not gone beyond aging. To the extent that there are beings — past and future, passing away and re-arising — all beings are subject to aging, have not gone beyond aging." When he/she often reflects on this, the [factors of the] path take birth. He/she sticks with that path, develops it, cultivates it. As he/she sticks with that path, develops it and cultivates it, the fetters are abandoned, the latent tendencies destroyed. (Similarly with each of the other contemplations.)

Nếu vị Th�nh đệ tử, n�y c�c Tỷ-kheo, suy tư như sau: "Kh�ng phải chỉ một m�nh ta gi�, kh�ng tho�t khỏi gi�, nhưng ph�m c� những lo�i hữu t�nh n�o c� đến, c� đi, c� diệt, c� sanh, tất cả lo�i hữu t�nh ấy phải bị gi�, kh�ng tho�t khỏi gi�". Do vị ấy thường xuy�n qu�n s�t sự kiện ấy, con đường được sanh khởi. Vị ấy sử dụng con đường ấy, tu tập, l�m cho sung m�n. Do vị ấy sử dụng con đường ấy, tu tập, l�m cho sung m�n n�n c�c kiết sử được đoạn tận, c�c t�y mi�n được chấm dứt.

— A V.57

Kh�ng l�m mọi điều �c.
Th�nh tựu c�c hạnh l�nh,.
T�m � giữ trong sạch,.
Ch�nh lời chư Phật dạy..
Chư Phật thường giảng dạy;.
.
Nhẫn, khổ hạnh tối thượng;.
Niết b�n quả tối thượng;.
Xuất gia kh�ng ph� người;.
Sa m�n kh�ng hại người..
.
Kh�ng phỉ b�ng, ph� hoại,.
Hộ tr� giới căn bản,.
Ăn uống c� tiết độ,.
S�ng tọa chỗ nh�n tịnh.
Chuy�n ch� tăng thượng t�m,.
Ch�nh lời chư Phật dạy.

I do not see any one quality by which unarisen skillful qualities arise, and arisen unskillful qualities subside, like friendship with admirable people. When a person is friends with admirable people, unarisen skillful qualities arise, and arisen unskillful qualities subside.

Ta kh�ng thấy một ph�p n�o kh�c, n�y c�c Tỷ-kheo, do ph�p ấy, c�c ph�p thiện chưa sanh được sanh khởi, v� c�c ph�p bất thiện đ� sanh được đoạn tận, n�y c�c Tỷ-kheo, như l�m bạn với thiện. Với người l�m bạn với thiện, n�y c�c Tỷ-kheo, c�c ph�p thiện chưa sanh được sanh khởi, v� c�c ph�p bất thiện đ� sanh được đoạn tận.

— A I.72

Now what, TigerPaw (Byagghapajja), is friendship with admirable people? There is the case where a lay person, in whatever town or village he may dwell, spends time with householders or householders' sons, young or old, who are advanced in virtue. He talks with them, engages them in discussions. He emulates consummate conviction [in the principle of kamma] in those who are consummate in conviction, consummate virtue in those who are consummate in virtue, consummate generosity in those who are consummate in generosity, and consummate discernment in those who are consummate in discernment. This is called friendship with admirable people.

Ở đ�y, n�y Byagghapajja, thiện nam tử sống tại l�ng hay tại thị trấn. Tại đấy c� gia chủ hay con người gia chủ, những trẻ được nu�i lớn trong giới đức, hay những người lớn tuổi được lớn l�n trong giới đức, đầy đủ l�ng tin, đầy đủ giới đức, đầy đủ bố th�, đầy đủ tr� tuệ, vị ấy l�m quen, n�i chuyện, thảo luận. Với những người đầy đủ l�ng tin, vị ấy học tập với đầy đủ l�ng tin. Với những người đầy đủ giới đức, vị ấy học tập với đầy đủ giới đức. Với những người đầy đủ bố th�, vị ấy học tập với đầy đủ bố th�. Với những người đầy đủ tr� tuệ, vị ấy học tập với đầy đủ tr� tuệ. N�y Byagghapajja, đ�y gọi l� l�m bạn với thiện. V� n�y Byagghapajja, thế n�o l� sống thăng bằng, điều h�a?

— A VIII.54

A female noble disciple who grows in terms of these five types of growth grows in the noble growth, grasps hold of what is essential, what is excellent in the body. Which five? She grows in terms of conviction, in terms of virtue, in terms of learning, in terms of generosity, in terms of discernment. Growing in terms of these five types of growth, the female noble disciple grows in the noble growth, grasps hold of what is essential, what is excellent in the body.

Growing in conviction and virtue
discernment, generosity, and learning,
a virtuous female lay disciple
	such as this
takes hold of the essence within herself.

'Kamma should be known. The cause by which kamma comes into play should be known. The diversity in kamma should be known. The result of kamma should be known. The cessation of kamma should be known. The path of practice for the cessation of kamma should be known.' Thus it has been said. Why was it said?

N�y c�c Tỷ-kheo, cần phải biết c�c nghiệp như vậy, r� biết c�c nghiệp sanh khởi như vậy, r� biết c�c nghiệp sai biệt như vậy, r� biết c�c nghiệp dị thục như vậy, r� biết c�c nghiệp như vậy, cần phải biết con đường đưa đến c�c nghiệp đoạn diệt, đ� được n�i như vậy. Do duy�n g� đ� được n�i như vậy ?

Intention, I tell you, is kamma. Intending, one does kamma by way of body, speech, and intellect.

N�y c�c Tỷ-kheo, Ta tuy�n bố rằng suy tư l� nghiệp ; sau khi suy tư, tạo nghiệp về th�n, về lời, về �.

And what is the cause by which kamma comes into play? Contact...

V� n�y c�c Tỷ-kheo, thế n�o l� c�c nghiệp sanh khởi ? N�y c�c Tỷ-kheo, x�c l� c�c nghiệp sanh khởi.

And what is the diversity in kamma? There is kamma to be experienced in purgatory, kamma to be experienced in the realm of common animals, kamma to be experienced in the realm of the hungry shades, kamma to be experienced in the human world, kamma to be experienced in the celestial worlds...

V� n�y c�c Tỷ-kheo, thế n�o l� c�c nghiệp sai biệt ? N�y c�c Tỷ-kheo, c� nghiệp đưa đến cảm thọ ở địa ngục, c� nghiệp đưa đến cảm thọ lo�i b�ng sanh, c� nghiệp đưa đến cảm thọ c�i ngạ quỷ, c� nghiệp đưa đến cảm thọ thế giới lo�i Người, c� nghiệp đưa đến cảm thọ thế giới chư Thi�n.

And what is the result of kamma? The result of kamma is of three sorts, I tell you: that which arises right here and now, that which arises later [in this lifetime], and that which arises following that...

N�y c�c Tỷ-kheo, đ�y gọi l� c�c nghiệp sai biệt. V� n�y c�c Tỷ-kheo, thế n�o l� c�c nghiệp dị thục ? N�y c�c Tỷ-kheo, Ta tuy�n bố rằng c� ba loại nghiệp dị thục : Ở ngay đời hiện tại, hay ở đời sau, hay ở một đời sau nữa. N�y c�c Tỷ-kheo, đ�y l� c�c nghiệp dị thục.

And what is the cessation of kamma? From the cessation of contact is the cessation of kamma...

V� n�y c�c Tỷ-kheo, thế n�o l� nghiệp đoạn diệt ? X�c đoạn diệt, n�y c�c Tỷ-kheo, l� nghiệp đoạn diệt. Đ�y l� Th�nh đạo t�m ng�nh, con đường đưa đến c�c nghiệp đoạn diệt. Đ� l� ch�nh tri kiến,ch�nhtư duy, ch�nh ngữ, ch�nh nghiệp, ch�nh mạng, ch�nh tinh tấn, ch�nh niệm,ch�nh định.

And what is the way leading to the cessation of kamma? Just this noble eightfold path: right view, right resolve, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, right concentration.

Now when a noble disciple discerns kamma in this way, the cause by which kamma comes into play in this way, the diversity of kamma in this way, the result of kamma in this way, the cessation of kamma in this way, and the path of practice leading to the cessation of kamma in this way, then he discerns this penetrative holy life as the cessation of kamma.

Khi n�o, n�y c�c Tỷ-kheo, vị Th�nh đệ tử r� biết c�c nghiệp như vậy, r� biết c�c nghiệp sanh khởi như vậy, r� biết c�c nghiệp sai biệt như vậy, r� biết c�c nghiệp dị thục như vậy, r� biết c�c nghiệp đoạn diệt như vậy, r� biết con đường đưa đến c�c nghiệp đoạn diệt như vậy, khi ấy, vị ấy r� biết Phạm hạnh thể nhập n�y như l� c�c nghiệp đoạn diệt.

— A VI.63

The Buddha: What do you think, Rahula: What is a mirror for?

N�y Rahula, �ng nghĩ thế n�o ? Mục đ�ch của c�i gương l� g� ?
� Bạch Thế T�n, mục đ�ch l� để phản tỉnh.

The Buddha: In the same way, Rahula, bodily acts, verbal acts, and mental acts are to be done with repeated reflection.

Đức Phật: Cũng vậy, n�y Rahula, sau khi phản tỉnh nhiều lần, h�y h�nh th�n nghiệp. Sau khi phản tỉnh nhiều lần, h�y h�nh khẩu nghiệp. Sau khi phản tỉnh nhiều lần, h�y h�nh � nghiệp.

Whenever you want to perform a bodily act, you should reflect on it: 'This bodily act I want to perform — would it lead to self-affliction, to the affliction of others, or to both? Is it an unskillful bodily act, with painful consequences, painful results?' If, on reflection, you know that it would lead to self-affliction, to the affliction of others, or to both; it would be an unskillful bodily act with painful consequences, painful results, then any bodily act of that sort is absolutely unfit for you to do. But if on reflection you know that it would not cause affliction... it would be a skillful bodily act with happy consequences, happy results, then any bodily act of that sort is fit for you to do.

N�y Rahula, như �ng muốn l�m một � nghiệp g�, h�y phản tỉnh � nghiệp ấy như sau: "� nghiệp n�y của ta c� thể đưa đến tự hại, c� thể đưa đến hại người, c� thể đưa đến hại cả hai, � nghiệp n�y l� bất thiện, đưa đến đau khổ, đem đến quả b�o đau khổ". N�y Rahula, nếu trong khi phản tỉnh, �ng biết: "� nghiệp n�y ta muốn l�m. � nghiệp n�y của ta c� thể đưa đến tự hại, c� thể đưa đến hại người, c� thể đưa đến hại cả hai; thời � nghiệp n�y l� bất thiện, đưa đến đau khổ, đưa đến quả b�o đau khổ". Một � nghiệp như vậy, n�y Rahula, �ng nhất định chớ c� l�m. N�y Rahula, nếu trong khi phản tỉnh, �ng biết: "� nghiệp n�y ta muốn l�m. � nghiệp n�y của ta kh�ng c� thể đưa đến tự hại, kh�ng c� thể đưa đến hại người, kh�ng c� thể đưa đến hại cả hai; thời � nghiệp n�y l� thiện, đưa đến an lạc, đem đến quả b�o an lạc". � nghiệp như vậy, n�y Rahula, �ng n�n l�m.

While you are performing a bodily act, you should reflect on it: 'This bodily act I am doing — is it leading to self-affliction, to the affliction of others, or to both? Is it an unskillful bodily act, with painful consequences, painful results?' If, on reflection, you know that it is leading to self-affliction, to affliction of others, or both... you should give it up. But if on reflection you know that it is not... you may continue with it.

N�y Rahula, khi �ng đang l�m một � nghiệp, �ng cần phải phản tỉnh � nghiệp ấy như sau: "� nghiệp n�y ta đang l�m. � nghiệp n�y của ta đưa đến tự hại, đưa đến hại người, đưa đến hại cả hai; thời � nghiệp n�y l� bất thiện, đưa đến đau khổ, đưa đến quả b�o đau khổ". N�y Rahula, nếu trong khi phản tỉnh, �ng biết: "� nghiệp n�y ta đang l�m. � nghiệp n�y của ta đưa đến tự hại, đưa đến hại người, đưa đến hại cả hai; thời � nghiệp n�y l� bất thiện, đưa đến đau khổ, đem lại quả b�o đau khổ". N�y Rahula, �ng h�y từ bỏ một � nghiệp như vậy. Nhưng nếu, n�y Rahula, khi phản tỉnh �ng biết như sau: "� nghiệp n�y ta đang l�m. � nghiệp n�y của ta kh�ng đưa đến tự hại, kh�ng đưa đến hại người, kh�ng đưa đến hại cả hai; thời � nghiệp n�y l� thiện, đưa đến an lạc, đem đến quả b�o an lạc". � nghiệp như vậy, n�y Rahula, �ng phải tiếp tục l�m.

Having performed a bodily act, you should reflect on it... If, on reflection, you know that it led to self-affliction, to the affliction of others, or to both; it was an unskillful bodily act with painful consequences, painful results, then you should confess it, reveal it, lay it open to the Teacher or to a knowledgeable companion in the holy life. Having confessed it... you should exercise restraint in the future. But if on reflection you know that it did not lead to affliction... it was a skillful bodily act with happy consequences, happy results, then you should stay mentally refreshed and joyful, training day and night in skillful mental qualities.

Sau khi �ng l�m xong một � nghiệp, n�y Rahula, �ng cần phải phản tỉnh � nghiệp �� như sau: "� nghiệp n�y ta đ� l�m. � nghiệp n�y của ta đưa đến tự hại, đưa đến hại người, đưa đến hại cả hai; thời � nghiệp n�y l� bất thiện, đưa đến đau khổ, đem lại quả b�o đau khổ, đem đến quả b�o đau khổ". Nếu trong khi phản tỉnh, n�y Rahula, �ng biết như sau: "� nghiệp n�y ta đ� l�m. � nghiệp n�y đưa đến tự hại, đưa đến hại người, đưa đến hại cả hai; � nghiệp n�y l� bất thiện, đưa đến đau khổ, đưa đến quả b�o đau khổ". Một � nghiệp như vậy, n�y Rahula, �ng cần phải lo �u, cần phải t�m qu�, cần phải nh�m ch�n. Sau khi lo �u, t�m qu�, nh�m ch�n, cần phải ph�ng hộ trong tương lai. C�n nếu trong khi phản tỉnh, n�y Rahula, �ng biết: "� nghiệp n�y ta đ� l�m. � nghiệp n�y kh�ng đưa đến tự hại, kh�ng đưa đến hại người, kh�ng đưa đến hại cả hai, � nghiệp n�y l� thiện, đưa đến an lạc, đem đến quả b�o an lạc". Do vậy, n�y Rahula, �ng phải an tr� trong niềm hoan hỷ, tự m�nh tiếp tục tu học ng�y đ�m trong c�c thiện ph�p.

Having performed a mental act, you should reflect on it... If, on reflection, you know that it led to self-affliction, to the affliction of others, or to both; it was an unskillful mental act with painful consequences, painful results, then you should feel horrified, humiliated, and disgusted with it. Feeling horrified... you should exercise restraint in the future. But if on reflection you know that it did not lead to affliction... it was a skillful mental act with happy consequences, happy results, then you should stay mentally refreshed and joyful, training day and night in skillful mental qualities.

^^^^^

Rahula, all the priests and contemplatives in the course of the past who purified their bodily acts, verbal acts, and mental acts, did it through repeated reflection on their bodily acts, verbal acts, and mental acts in just this way.

N�y Rahula, trong thời qu� khứ, những Sa-m�n hay B�-la-m�n n�o đ� tịnh h�a th�n nghiệp, đ� tịnh h�a khẩu nghiệp, đ� tịnh h�a � nghiệp, tất cả những vị ấy, sau khi phản tỉnh như vậy nhiều lần đ� tịnh h�a th�n nghiệp, sau khi phản tỉnh như vậy nhiều lần, đ� tịnh h�a khẩu nghiệp, sau khi phản tỉnh như vậy nhiều lần, đ� tịnh h�a � nghiệp.

All the priests and contemplatives in the course of the future... All the priests and contemplatives at present who purify their bodily acts, verbal acts, and mental acts, do it through repeated reflection on their bodily acts, verbal acts, and mental acts in just this way.

N�y Rahula, trong thời vị lai, những Sa-m�n hay B�-la-m�n n�o sẽ tịnh h�a th�n nghiệp, sẽ tịnh h�a khẩu nghiệp, sẽ tịnh h�a � nghiệp, tất cả những vị ấy; sau khi phản tỉnh như vậy nhiều lần, sẽ tịnh h�a th�n nghiệp, sau khi phản tỉnh như vậy nhiều lần, sẽ tịnh h�a khẩu nghiệp, sau khi phản tỉnh nhiều lần, sẽ tịnh h�a � nghiệp.

Therefore, Rahula, you should train yourself: 'I will purify my bodily acts through repeated reflection. I will purify my verbal acts through repeated reflection. I will purify my mental acts through repeated reflection.' Thus you should train yourself.

Do vậy, n�y Rahula: "Sau khi phản tỉnh nhiều lần, t�i sẽ tịnh h�a th�n nghiệp; sau khi phản tỉnh nhiều lần, t�i sẽ tịnh h�a khẩu nghiệp, sau khi phản tỉnh nhiều lần, t�i sẽ tịnh h�a � nghiệp". Như vậy, n�y Rahula, �ng cần phải tu học.

That is what the Blessed One said. Pleased, Ven. Rahula delighted in the Blessed One's words.

Thế T�n thuyết giảng như vậy. T�n giả Rahula, hoan hỷ t�n thọ lời Thế T�n giảng.

— M 61

These five things are welcome, agreeable, pleasant, and hard to obtain in the world. Which five? Long life... beauty... pleasure... status... rebirth in heaven... Now, I tell you, these five things are not to be obtained by reason of prayers or wishes. If they were to be obtained by reason of prayers or wishes, who here would lack them? It is not fitting for the noble disciple who desires long life to pray for it or to delight in doing so. Instead, the noble disciple who desires long life should follow the path of practice leading to long life. In so doing, he will attain long life, either human or divine. (Similarly with beauty, pleasure, status, and rebirth in heaven.)

C� năm ph�p n�y, n�y Gia chủ, khả lạc, khả hỷ, khả �, kh� t�m được ở đời. Thế n�o l� năm? Tuổi thọ khả lạc, khả hỷ, khả � kh� t�m được ở đời. Dung sắc khả lạc, khả hỷ, khả � kh� t�m được ở đời . An lạc khả lạc, khả hỷ, khả � kh� t�m được ở đời . Tiếng đồn tốt khả lạc, khả hỷ, khả � kh� t�m được ở đời . C�i trời khả lạc, khả hỷ, khả � kh� t�m được ở đời. N�y Gia chủ, năm ph�p n�y, khả lạc, khả � kh� t�m được ở đời. N�y Gia chủ, năm ph�p khả lạc, khả hỷ, khả � kh� t�m được ở đời n�y, Ta tuy�n bố kh�ng phải do nh�n cầu xin, kh�ng phải do nh�n ước vọng m� c� được. N�y Gia chủ, nếu năm ph�p khả lạc, khả hỷ, khả � kh� t�m được ở đời n�y, do nh�n cầu xin, do nh�n ước vọng m� c� được, thời ai ở đời n�y lại h�o m�n v� một lẽ g�? N�y Gia chủ, vị Th�nh đệ tử muốn c� thọ mạng, kh�ng c� thể do cầu xin thọ mạng hay t�n th�n đề l�m nh�n đem lại thọ mạng. Vị Th�nh đệ tử muốn c� thọ mạng cần phải thực h�nh con đường dẫn đến thọ mạng. Do vị ấy thực h�nh con đường dẫn đến thọ mạng, sự thực h�nh ấy đưa vị ấy nhận l�nh được thọ mạng, vị ấy nhận l�nh được thọ mạng hoặc Chư Thi�n, hoặc lo�i Người. (cũng như vậy với dung sắc khả lạc, khả hỹ, khả y' kh� t�m được ở đời, v� t�i sanh ở c�i trời.)

— A V.43

I have heard that at one time the Blessed One was staying in Savatthi at Jeta's Grove, Anathapindika's monastery. Then a certain deva, in the far extreme of the night, her extreme radiance lighting up the entirety of Jeta's Grove, approached the Blessed One. On approaching, having bowed down to the Blessed One, she stood to one side. As she was standing there, she addressed him with a verse.

Như vầy t�i nghe: Một thời Thế T�n tr� tại S�vatthi, ở Jetavana, khu vườn �ng An�thapindika. Rồi một Thi�n nh�n, khi đ�m đ� gần m�n, với dung sắc th� thắng ch�i s�ng to�n v�ng Jetavana, đi đến Thế T�n, sau khi đến đảnh lễ Thế T�n rồi đứng một b�n. �ứng một b�n, vị Thi�n nh�n ấy với b�i kệ bạch Thế T�n:

258 "Many devas and humans beings
give thought to protective charms,
desiring well-being.
Tell, then, the highest protective charm."

[The Buddha:]

Thi�n nh�n:

258. Nhiều Thi�n nh�n v� Người,
Suy nghĩ đến điềm l�nh,
Mong ước v� đợi chờ,
Một nếp sống an to�n,
Xin Ng�i h�y n�i l�n
Về điềm l�nh tối thượng.

Thế T�n:

259. Kh�ng th�n cận kẻ ngu,
Nhưng gần gũi bậc tr�,
�ảnh lễ người đ�ng lễ
L� điềm l�nh tối thượng.

260. Ở tr� xứ th�ch hợp,
C�ng đức trước đ� l�m,
Ch�n ch�nh hướng tụ t�m,
L� điều l�nh tối thượng.

261. Học nhiều, nghề nghiệp giỏi,
Kh�o huấn luyện học tập,
N�i những lời kh�o n�i
L� điềm l�nh tối thượng.

262. Hiếu dưỡng mẹ v� cha,
Nu�i dưỡng vợ v� con,
L�m nghề kh�ng rắc rối
L� điềm l�nh tối thượng.

263. Bố th�, h�nh đ�ng ph�p,
Săn s�c c�c b� con,
L�m nghiệp kh�ng lỗi lầm
L� điềm l�nh tối thượng.

264. Chấm dứt, từ bỏ �c,
Chế ngự đam m� rượu,
Trong ph�p, kh�ng ph�ng dật
L� điềm l�nh tối thượng.
265. K�nh lễ v� hạ m�nh,
Biết đủ v� biết ơn,
��ng thời, nghe Ch�nh ph�p
L� điềm l�nh tối thượng.

266. Nhẫn nhục, lời h�a nh�,
Yết kiến c�c Sa-m�n,
��ng thời, đ�m luận ph�p,
L� điềm l�nh tối thượng.

267. Khắc khổ v� Phạm hạnh,
Thấy được l� Th�nh đế,
Gi�c ngộ quả Niết b�n
L� điềm l�nh tối thượng.

268. Khi x�c chạm việc đời,
T�m kh�ng động, kh�ng sầu,
Kh�ng uế nhiễm, an ổn
L� điềm l�nh tối thượng.

269. L�m sự việc như vậy,
Kh�ng chỗ n�o thất bại,
Khắp nơi được an to�n,
L� điềm l�nh tối thượng.

— Sn 2.4

Generosity

What the miser fears,
that keeps him from giving,
is the very danger that comes
when he doesn't give.

No misers go
to the world of the devas.
Those who don't praise giving
		are fools.
The enlightened
express their approval for giving
	and so finds ease
	in the world beyond.

- N�y c�c Tỷ-kheo, c� năm lợi �ch n�y của bố th�. Thế n�o l� năm? �ược nhiều người �i mộ, ưa th�ch; được bậc Thiện nh�n, Ch�n nh�n th�n cận; tiếng đồn tốt đẹp được truyền đi; kh�ng c� sai lệch ph�p của người gia chủ; khi th�n hoại mạng chung được sanh l�n c�i l�nh, Thi�n giới. Những ph�p n�y, n�y c�c Tỷ-kheo, l� lợi �ch của bố th�.

— A V.35

If beings knew, as I know, the results of giving and sharing, they would not eat without having given, nor would the stain of miserliness overcome their minds. Even if it were their last bite, their last mouthful, they would not eat without having shared, if there were someone to receive their gift. But because beings do not know, as I know, the results of giving and sharing, they eat without having given. The stain of miserliness overcomes their minds.

�iều n�y đ� được Thế T�n n�i đến, đ� được bậc A-la-h�n n�i đến, v� t�i đ� được nghe: N�y c�c Tỷ-kheo, nếu c�c ch�ng sanh c� thể biết như Ta đ� biết, quả dị thục của sự san sẻ bố th� họ sẽ kh�ng thụ hưởng nếu họ kh�ng bố th� v� uế nhiễm xan tham kh�ng c� �m ảnh t�m của họ v� an tr�. Dầu l� miếng cuối c�ng của họ, dầu l� miếng ăn tối hậu, họ sẽ kh�ng thọ hưởng nếu họ kh�ng san sẻ, khi c� người nhận của họ. Do vậy, n�y c�c Tỷ-kheo, nếu c�c ch�ng sanh kh�ng biết như Ta đ� biết quả dị thục của san sẻ bố th� họ sẽ thọ hưởng, kh�ng c� bố th�, v� uế nhiễm xan tham �m ảnh t�m của họ v� an tr�. Thế T�n đ� n�i l�n � nghĩa n�y. Ở đấy, điều n�y được n�i đến

— Iti 26

Now on that occasion Princess Sumana — with an entourage of 500 ladies-in-waiting riding on 500 carriages — went to where the Buddha was staying. On arrival, having bowed down, she sat to one side. As she was sitting there, she said to the Blessed One,
"Suppose there were two disciples of the Blessed One, equal in conviction, virtue, and discernment, but one was a giver of alms and the other was not. At the break-up of the body, after death, they would reappear in a good destination, in the heavenly world. Having become devas, would there be any distinction, any difference between the two?"

Một thời, Thế T�n tr� ở S�vatthi, Jetavana, tại khu vườn của An�thapindika. Rồi Suman�, con g�i vua, với năm trăm thiếu nữ hộ tống tr�n năm trăm cỗ xe, đi đến Thế T�n, sau khi đến, đảnh lễ Thế T�n rồi ngồi xuống một b�n. Ngồi xuống một b�n, Suman�, con g�i vua bạch Thế T�n:
Ở đ�y, bạch Thế T�n, c� hai đệ tử của Thế T�n đồng đẳng về t�n, đồng đẳng về giới, đồng đẳng về tuệ, một c� bố th�, một kh�ng bố th�. Sau khi th�n hoại mạng chung, cả hai được sanh l�n c�i l�nh Thi�n giới. Giữa hai vị thi�n ấy, c� sự đặc th� g�, c� sự sai kh�c g�?

"Yes, there would," said the Blessed One. "The one who was a giver of alms, on becoming a deva, would surpass the other in five areas: in divine life span, divine beauty, divine pleasure, divine status, and divine power..."

Thế T�n đ�p:
- C� sự sai biệt, n�y Suman�.
Người c� bố th�, khi được l�m vị Thi�n, vượt qua vị Thi�n kh�ng c� bố th� tr�n năm phương diện. Về thi�n thọ mạng, về thi�n sắc, về thi�n lạc, về thi�n danh xưng, về thi�n tăng thượng. Người c� bố th�, n�y Suman�, khi được l�m vị Thi�n, vượt qua vị Thi�n kh�ng bố th� tr�n năm phương diện n�y.

"And if they were to fall from there and reappear in this world: Having become human beings, would there be any distinction, any difference between the two?"

Bạch Thế T�n, nếu họ từ đ�y mạng chung, trở lại trạng th�i n�y, khi họ trở lại l�m người, bạch Thế T�n, c� sự đặc th� g�, c� sự sai kh�c g�?

"Yes, there would," said the Blessed One. "The one who was a giver of alms, on becoming a human being, would surpass the other in five areas: in human life span, human beauty, human pleasure, human status, and human power..."

C� sự sai biệt, n�y Suman�.
Người c� bố th�, khi được l�m người, vượt qua vị l�m người kh�ng bố th� tr�n năm phương diện: Về nh�n thọ mạng, về nh�n sắc, về nh�n lạc, về nh�n danh xưng, về nh�n tăng thượng. Người c� bố th�, n�y Suman�, khi được l�m người, vượt qua vị l�m người kh�ng bố th� tr�n năm phương diện n�y

"And if they were to go forth from home into the homeless life of a monk: Having gone forth, would there be any distinction, any difference between the two?"

Bạch Thế T�n, nếu cả hai đều xuất gia, từ bỏ gia đ�nh, sống kh�ng gia đ�nh. Giữa hai người xuất gia ấy, bạch Thế T�n c� thể c� những đặc th� g�, những sai kh�c g�?

"Yes, there would," said the Blessed One. "The one who was a giver of alms, on going forth, would surpass the other in five areas: He would often be asked to make use of robes; it would be rare that he wouldn't be asked. He would often be asked to take food... to make use of shelter... to make use of medicine; it would be rare that he wouldn't be asked. His companions in the holy life would often treat him with pleasing actions... pleasing words... pleasing thoughts... and present him with pleasing gifts, and rarely with unpleasing..."

C� sự sai biệt, n�y Suman�.
Người c� bố th�, khi được xuất gia, vượt qua vị xuất gia kh�ng c� bố th� tr�n năm phương diện: Thường hay được y�u cầu nhận y, �t khi kh�ng được y�u cầu; thường hay được y�u cầu nhận đồ ăn khất thực, �t khi kh�ng được y�u cầu; thường hay được y�u cầu nhận s�ng tọa, �t khi kh�ng được y�u cầu; thường hay được y�u cầu nhận dược phẩm trị bệnh, �t khi kh�ng được y�u cầu. Vị ấy sống với những vị đồng Phạm hạnh n�o, c�c vị n�y đối với vị ấy, xử sự với nhiều th�n nghiệp khả �i, với �t th�n nghiệp kh�ng khả �i, với nhiều khẩu nghiệp khả �i, với �t khẩu nghiệp kh�ng khả �i, với nhiều � nghiệp khả �i, với �t � nghiệp kh�ng khả �i, gi�p đỡ với nhiều gi�p đỡ khả �i, với �t gi�p đỡ kh�ng khả �i. N�y Suman�, người c� bố th� khi được xuất gia, vượt qua người kh�ng c� bố th� tr�n năm phương diện n�y.

"And if both were to attain arahantship, would there be any distinction, any difference between their attainments of arahantship?"

Nhưng bạch Thế T�n, nếu cả hai đều chứng quả A-la-h�n. Với hai vị chứng đạt A-la-h�n ấy, bạch Thế T�n c� sự đặc th� n�o, c� sự sai kh�c n�o?

"In that case, I tell you that there would be no difference between the two as to their release."

Ở đ�y, n�y Suman�, Ta n�i kh�ng c� sự sai kh�c n�o, tức l� so s�nh giải tho�t với giải tho�t.

"It is awesome, lord, and astounding. Just this is reason enough to give alms, to make merit, in that it benefits one as a deva, as a human being, and as a monk."

Thật vi diệu thay, bạch Thế T�n! Thật hy hữu thay, bạch Thế T�n! Xa cho đến như vậy l� vừa đủ để bố th�, l� vừa đủ để l�m cho c�c c�ng đức. V� rằng ch�ng l� những gi�p đỡ, những c�ng đức cho chư Thi�n, ch�ng l� những gi�p đỡ, những c�ng đức cho lo�i Người, ch�ng l� những gi�p đỡ, những c�ng đức cho c�c người xuất gia.

A V.31

Trang trước|Trang kế | trở về đầu trang | Home page |