(21)

Dưới Gốc Mai Vàng

Ngày xưa có vợ chồng Rùa
Sống trong hang đá bốn mùa thảnh thơi
Hang như tổ ấm cuộc đời
Bên dòng sông mộng nước trôi xanh mầu.

*

Một ngày Rùa Vợ ốm đau
Chạy thầy, chạy thuốc đã lâu chẳng lành
Rùa Chồng thương vợ bò quanh
Thở dài! Nhìn đám mây xanh than trời.

*

Chú Tôm thường lệ rong chơi
Bơi ngang hang đá nghe lời rên la
Hỏi thăm Rùa, rõ chuyện nhà
Tôm bèn lên tiếng thiết tha cứu người:
“Bệnh này cũng dễ chữa thôi
Cứ tìm gan khỉ về phơi ít ngày
Gan khô đưa vợ ăn ngay
Ăn xong bệnh khỏi! Thuốc hay vô vàn!”.

*

Vợ chồng Rùa lặng lẽ bàn
Nghĩ mưu tính kế kiếm gan khỉ về
Nhớ ra ở đảo hoang kia
Giữa con sông vắng nước chia đôi dòng
Có đàn khỉ nọ thật đông
Quây quần nhảy nhót bên sông hàng ngày
Mỗi khi Rùa lội qua đây
Anh chàng Khỉ chúa thường hay rỡn đùa
Nhăn mày nhăn mặt trêu Rùa,
Phen này cho hết giở trò khinh khi!

*

Rùa từ biệt vợ ra đi
Tính toan chước quỷ, nghĩ suy mưu thần
Làm sao lừa Khỉ đến gần
Để rồi giết Khỉ lấy gan đem về.
Rùa bơi đến đảo nửa khuya
Vầng trăng mười sáu bốn bề sáng soi
Ánh vàng phô sắc trên trời,
Rùa bò lên đảo đến nơi Khỉ ngồi
Hỏi thăm. Gợi chuyện. Rỡn cười.
Khỉ chuyền cây xuống đùa chơi, tâm tình:
“Những đêm trăng sáng lung linh
Tôi ưa thức trễ, một mình ngắm trăng!”
Rùa bàn: “Thú vị chi bằng
Nếu nghe thêm cá tưng bừng hòa ca!”

*

Tò mò Khỉ hỏi thêm ra
Chàng Rùa tán tỉnh: “Gần nhà chúng tôi
Sáng ra lúc tỏ mặt trời
Cá đều hòa nhạc đón mời bình minh
Nhạc âm vang rất hữu tình
Hòa cùng tiếng sóng dập dình biển khơi
Nghe như giai điệu tuyệt vời
Du dương từ chốn Thiên Thai vọng về!”

*

Khỉ nghe, lòng dạ đê mê
Vội than: “Tôi chẳng có hề biết bơi!”
Chàng Rùa dụ dỗ đỡ lời:
“Lưng tôi rước bạn thảnh thơi cứ ngồi
Tôi đưa tới chốn tới nơi
Sợi lông không ướt! Xin mời đi ngay!”
Khỉ nghe đẹp dạ lắm thay
Lưng Rùa leo vội, nào hay bị lừa.

*

Sông trôi. Sóng cuộn. Gió lùa
Rùa bơi chở Khỉ, lòng Rùa sướng vui
Phục mình mưu mẹo hơn người,
Nửa đường đã thấy chân trời hừng đông.
Khỉ mơ mộng, giọng reo mừng:
“Gió đưa tiếng nhạc nghe chừng đâu đây!”
Rùa cười chú Khỉ thơ ngây:
“Nhạc nào mà có, mà say lòng người!
Tôi cần gan bạn mà thôi
Gan khô chữa bệnh vợ tôi mau lành!”
Khôn lanh Khỉ vội chối quanh:
“Gan nào mà có! Thôi anh lầm rồi!
Nhớ rằng loài khỉ chúng tôi
Mỗi khi đi tới một nơi chẳng lành
Thường treo gan lại trên cành
Nhẹ người, nhảy nhót cho nhanh đó mà!
Lá gan tôi để lại nhà
Về mang tặng chị làm quà được thôi
Tôi làm việc thiện quen rồi!”
Rùa nghe tưởng thật, tin lời thiệt hơn,
Ngượng ngùng khẽ nói: “Cám ơn!”
Bơi vòng trở lại, mừng rơn trong lòng.

*

Khỉ về tới đảo vui mừng
Nhảy lên, leo vội tuốt tầng cây cao
Nhắm lưng Rùa liệng mạnh vào
Một hòn đá lớn, miệng gào: “Gan đây
Đem về cho vợ ăn ngay
Vợ ăn mau khỏi! Chú mày khôn thêm!”

*

Rùa tuy đau đớn, lặng im
Chợt bừng ánh đạo! Thoắt chìm cơn mê!
Trong lòng hối hận tràn trề
Vội than: “Hiểm độc mọi bề là Tôm
Xúi bày ra chuyện ác ôn
Khiến ta mù quáng, đáng buồn lắm thay!”
Rùa ăn năn khẽ tỏ bày:
“Xin anh tha thứ, tôi đây lỡ lầm!”
Khỉ nghe Rùa nói thật tâm
Hết buồn. Hết giận. Ra ân cứu người:
“Kể nghe bệnh chị đầu đuôi
Tôi rành nghề thuốc. Tôi thời giúp anh!”
Rùa nghe, nước mắt long lanh
Bệnh tình của vợ ngọn ngành kể ra.
Khỉ bàn: “Quanh quất đâu xa
Lá cây làm thuốc chúng ta mau tìm!”
Cả hai vội vã đi liền
Kiếm ra đủ thuốc quanh miền đảo hoang.

*

Thế rồi Rùa trở về hang
Chở chàng Khỉ chúa nhẹ nhàng trên lưng
Lòng Rùa mở hội tưng bừng
Mưu mô xảo quyệt chẳng vương chút nào.
Bồng bềnh sóng nước nhẹ chao
Đưa Rùa và Khỉ trôi vào trong hang
Vợ Rùa nằm liệt, mơ màng,
“Ông thầy thuốc” Khỉ vội vàng ra tay
Trổ tài chữa bệnh thật hay
Bệnh nhân uống thuốc khỏi ngay tức thì,
Vợ chồng Rùa sướng kể chi
Cúi đầu lạy tạ. Nguyện ghi ơn này.

*

Khỉ mời Rùa, lúc chia tay:
“Có Tăng thuyết pháp tối nay bên rừng
Mời anh chị tới nghe cùng
Gây nền công đức, thoát vùng tử sanh
Hẹn nhau dưới bóng trăng thanh
Gốc cây mai đẹp trên cành đầy hoa!”

*

Rùa bơi chở Khỉ về nhà
Lên bờ Khỉ hái cành hoa mai vàng
Đưa Rùa, giọng nói dịu dàng:
“Mùa Xuân đã đến hương ngàn ngất ngây
Tặng anh chị cánh hoa này
Chúc luôn hạnh phúc vui vầy yêu thương!”
Ngậm hoa Rùa trở về hang
Tiếng lòng hòa nhịp sóng vàng reo vui.

(phỏng theo bản văn xuôi
của Bảo Liên)
 
 
 

(22)

Công Chúa Nhật Quang

Nhật Quang Công Chúa đẹp xinh
Dung nhan diễm lệ, thông minh hơn người
Lại thêm đức hạnh tuyệt vời
Hiếu cùng cha mẹ, thương nơi dân hiền,
Giúp người nghèo khó tật nguyền
Toàn dân cảm phục, khắp miền mến yêu.

*

Trong vườn Thượng Uyển một chiều
Vua cùng Hoàng Hậu dấu yêu dùng trà
Nhật Quang hầu đứng bên cha
Vua hoan hỉ nói: “Con ta hơn người
Sống vui, hạnh phúc lâu dài
Chính nhờ cha mẹ. Nào ai sánh bằng!”
Nhật Quang bèn nói dịu dàng:
“Công ơn cha mẹ sánh ngang biển trời
Ghi lòng tạc dạ mãi thôi
Nhưng con thiết nghĩ cuộc đời con đây
Một phần cha mẹ dựng gây
Một phần nhờ kiếp trước dầy công tu!”.

*

Lời nàng chẳng đẹp lòng Vua
Khiến Ngài tự ái như vừa tổn thương
Vua suy nghĩ suốt đêm trường
Trong lòng bực bội, vấn vương muộn sầu
Sáng ra đòi một quan hầu
Sai đi khắp chốn tìm mau ra người
Đói nghèo, khổ cực, tả tơi
Lang thang xó chợ, tuổi thời thanh niên
Dẫn về trình diện trước thềm
Vua đem Công Chúa gả liền ngay cho
Mỉa mai Vua nói: “Chớ lo
Theo con kiếp trước con tu đã nhiều
Kiếp này đâu có sợ nghèo
Để ta xem thử mọi điều đúng không
Lấy người cơ cực làm chồng
Xem con có thoát khỏi vòng khổ đau?”.

*

Triều đình, Hoàng Hậu lo âu
Chỉ riêng Công Chúa trước sau mỉm cười
Tỏ ra bình tĩnh khác người
Giã từ nhung gấm, vào nơi bần cùng
Theo chồng rời khỏi Hoàng Cung
Toàn dân nghe chuyện xót thương ngậm ngùi.

*

Bụi đời tơi tả dập vùi
Nhật Quang lê bước buồn vui trên đường
Hỏi thăm gia cảnh của chàng:
“Sao trông diện mạo thuộc hàng thư sinh
Mà nay nghèo khổ cùng đinh?”
Buồn rầu chàng mới tâm tình xót xa:
“Trước kia sống với mẹ cha
Gia đình giàu có, cửa nhà thênh thang
Chơi phóng túng, sống hoang đàng.
Chỉ chuyên cờ bạc, chẳng màng bút nghiên
Đến khi cha mẹ quy tiên
Cửa nhà bán hết! Bạc tiền trôi đi!
Trắng tay chẳng có nghề chi
Đành đi hành khất kéo lê thân tàn
Còn đâu gia sản giầu sang
Chỉ còn một mảnh vườn hoang cỗi cằn
Giờ đây hối đã muộn mằn!”.
Nghe xong Công Chúa khẽ an ủi chàng:
“Đôi ta kết nghĩa đá vàng
Từ nay chồng vợ tìm đường làm ăn
Trước tiên kiếm chỗ nương thân
Đành về tạm trú nơi phần vườn hoang”

*

Vầng dương chói lọi ánh vàng
Theo chân Công Chúa mở đường tương lai
Vườn hoang, cây rậm, cỏ dài
Vợ chồng ra sức trong ngoài dọn ngay
Xóm làng cảm mến tiếp tay
Dựng chòi tạm trú qua ngày gian lao.
Đất vườn cằn cỗi cố đào
Cuốc sâu xuống đất ai nào có hay
Tìm ra vàng bạc chất đầy
Mấy chum châu báu chôn đây lâu rồi.

*

Vợ chồng rất đỗi mừng vui
Cùng nhau tạo dựng cơ ngơi chốn này
Ngựa xe, nhà cửa, vườn cây
Khang trang lộng lẫy, phô đầy sắc hoa
Tốt lòng giúp đỡ gần xa
Kẻ nghèo tàn tật, người già neo đơn
Ơn lành chia khắp muôn phương
Từ bi tỏa ngát thơm hương một vùng.

*

Từ khi Công Chúa rời Cung
Nhà Vua nghĩ lại vô cùng ăn năn
Chắc con gian khó nhọc nhằn
Cho nên sai phái cận thần dò la
Phải tìm tung tích cho ra
Rồi về báo lại cho nhà Vua hay.
Cận thần đi khắp đông tây
Tìm ra Công Chúa vội quay về triều
Trước sau trình báo mọi điều
Vua nghe lòng vẫn còn nhiều hồ nghi
Dò la Vua đích thân đi
Mới hay Công Chúa trăm bề an vui.

*

Nhà Vua thắc mắc trở lui
Tìm khu tịnh xá, ghé nơi Phật Đài
Vua từng nghe tiếng tăm Ngài
Tu hành giác ngộ, ít ai sánh cùng
Vua vào đảnh lễ Phật xong
Tỏ bầy thắc mắc nỗi lòng ưu tư:
“Chắc xưa Công Chúa khéo tu
Kiếp này hưởng phước rất ư nhiệm mầu?”

*

Khoan thai Phật kể chuyện sau:
“Lái buôn có kẻ rất giàu trước kia
Chồng thời keo kiệt, chi ly
Vợ thời thành kính chuyên đi cúng dường
Giúp người nghèo khổ thập phương
Tôn thờ Tam Bảo lòng thường thành tâm,
Anh chồng bực bội vô ngần
Nhiều phen la mắng, bao lần cản ngăn,
Vợ bèn từ tốn khuyên răn
Mong chồng nguồn đạo ăn năn tìm về
Mau mau rời khỏi bến mê
Máu tham dẹp bỏ còn chi quý bằng,
Khuyên chồng ròng rã tháng năm
Mãi rồi chồng mới hồi tâm nghe lời.
Lái buôn keo kiệt một thời
Là chàng hành khất nổi trôi kiếp này,
Còn người vợ kiếp trước đây
Kiếp này sung sướng hưởng đầy hồng ân
Chính là Công Chúa Nhật Quang
Xinh tươi nhan sắc, đoan trang tính tình
Lại thêm tột bực thông minh
Đó là tiền kiếp ngọn ngành trước sau!”.

*

Nhà Vua suy ngẫm hồi lâu
Lòng riêng chợt ngộ Đạo mầu sáng soi
Cúi đầu đảnh lễ cáo lui
Về triều ra lệnh cho người vội đi
Đón mời Công Chúa trở về
Cùng chồng trọn nghĩa phu thê mặn nồng

*

Ở đời nhân tốt gieo trồng
Quả lành, phước báu ta cùng hưởng thôi.

(phỏng theo bản văn xuôi
của Quảng Tiến)
 
 

(23)

Dứt Bỏ Ảo Tình

Một thời Đức Phật Thích Ca
Ở thành Xá Vệ, nhà nhà an vui,
Ngài đi giáo hóa khắp nơi
Lời vàng thuyết pháp giúp đời thiết tha.

*

Có người ngoại đạo phương xa
Vì nghe danh Phật tìm qua gặp Ngài
Quản chi vất vả đường dài
Mong nghe Ngài dạy những lời gấm hoa.

*

Nhiều ngày vất vả trôi qua
Cuối cùng người khách phương xa tới thành
Ruộng đồng Xá Vệ tươi xanh
Khách dừng chân nghỉ, nhìn quanh ngắm trời
Ruộng bên khách thấy hai người
Một già, một trẻ cuốc nơi ven đồng.

*

Chợt nghe tiếng thét hãi hùng
Chàng trai gục xuống vũng bùn mê man
Lão ông vứt cuốc chạy sang
Mới hay rắn độc trong hang cắn người
Chàng trai đã chết mất rồi
Lão ông buồn thoáng, xong thời thản nhiên
Trở về cuốc đất lại liền
Khách xa thấy vậy ngạc nhiên trong lòng
Tới nơi thăm hỏi lão ông
Biết ra người chết là con trai đầu.
“Sao không thấy cụ buồn rầu
Chẳng hề đau xót! Nỡ đâu lạnh lùng!”
Khách xa thắc mắc hỏi cùng,
Ôn tồn khách được lão ông trả lời:

*

“Đã sinh ra ở trên đời
Sống rồi lại chết. Ai người thoát đây?
Hãy gieo nhân tốt kiếp này
Trái lành, quả ngọt hái đầy kiếp sau
Ích chi phiền não thương đau?”
Lão ông nhắn khách nếu vào thành trong
Vui lòng ghé đến nhà ông
Nhắn tin bà lão rằng con chết rồi:
“Cơm trưa mang một phần thôi
Phần kia để lại cho người nhà ăn!”
Khách ra đi, nghĩ băn khoăn:
“Mạng con sao chẳng quý bằng cơm canh!”

*

Khách lòng buồn bã vào thành
Theo lời chỉ dẫn tìm nhanh đến nhà
Nhắn tin con chết cho Bà
Bà nghe, khuôn mặt thoáng qua chút buồn
Rồi bình thản nói: “Cám ơn!”
Khách nghe sửng sốt hỏi luôn lão bà:
“Tại sao bà chẳng xót xa?”
Ôn tồn bà nói: “Mẹ cha khác nào
Chủ nhà trọ, đón khách vào
Khách là con cái, chiều nào dừng chân
Qua đêm ngủ đỡ nhọc nhằn
Để rồi mai sáng gói khăn lên đường
Chủ nhà trọ dù nhớ thương
Chẳng nên cứ mãi vấn vương muộn sầu
Chính do nghiệp báo từ lâu
Mà con cái thác sinh vào mẹ cha
Đến khi mãn nghiệp lại ra
Chết rồi ích lợi chi mà khóc thương!”

*

Vừa khi chị gái ngoài vườn
Vào nghe tin dữ, chỉ vương nét buồn
Nói rằng: “Sống chết lẽ thường
Khi không còn sống, xót thương ích gì!
Chị em nào có khác chi
Những cây gỗ ở rừng kia đóng bè
Thả vào dòng nước xuôi đi
Sông hồ phẳng lặng bè thì êm trôi
Nếu mà bão táp tơi bời
Vỡ bè, cây ghép tức thời lìa tan
Cuốn theo sóng nước thênh thang
Mỗi người mỗi ngả kết đoàn nữa đâu!
Nhân duyên kiếp trước hợp nhau
Kiếp này chung cửa sinh vào mà thôi!
Con người tuổi thọ ngắn dài
Tùy theo nghiệp báo. Chớ hoài khổ đau!”

*

Vợ chàng trai phía bếp sau
Chạy lên rõ chuyện, cúi đầu khẽ than:
“Chồng tôi thôi đã lìa trần!”
Thế rồi chẳng thấy nằm lăn khóc gào
Khách kinh ngạc biết là bao
Hỏi thăm sao Vợ nỡ nào thờ ơ.
“Chồng tôi đã chết” Vợ thưa
“Dù cho gào khóc cũng thừa mà thôi
Vợ chồng đạo nghĩa ở đời
Khác chi một cặp chim ngoài rừng xanh
Đêm về cùng ngủ một cành
Sáng ra tung cánh bay quanh kiếm mồi
Có duyên trở lại cặp đôi
Chẳng may gặp nạn tách rời còn đâu!
Vợ chồng số mạng khác nhau
Cớ sao mua thảm chuốc sầu thân ta!”

*

Khách nghe xong lặng người ra
Tiếc công lặn lội tìm qua xứ này
Nhân tình thế thái buồn thay
Gia đình cái tốt cái hay chẳng còn,
Khách kia lòng dạ héo hon
Muốn quay về nước nhưng còn phân vân:
“Chỉ riêng gặp mấy nông dân
Mà ta phê phán có phần sai chăng?”
Đã qua đây hãy tìm thăm
Vào ra mắt Phật, điều hằng thiết tha.

*

Vườn Kỳ Viên cũng chẳng xa
Đường vào tịnh xá lá hoa phô đầy
Đón chào khách lạ ghé đây,
Khách vào lễ Phật, giãi bày tâm can
Buồn gia đình bác nông dân
Làm điều trái với thế nhân thường tình
Mỉm cười Phật dạy: “Chúng sinh
Mỗi khi mất mát người mình thương yêu
Thường hay than khóc đủ điều
Đó là ‘nhân tính’ nói theo tình đời
Nhưng về ‘chân lý’ cao vời
Có chi đáng trách nơi người nông dân
Gia đình này chẳng lỗi lầm
Họ hay rõ được ‘sắc thân’ vô thường
Dù cho có tiếc có thương
Làm sao nắm giữ. Vấn vương làm gì
Dù phàm hay thánh khác chi
Ai mà tránh khỏi chết đi một ngày
Cuộc đời sống chết kề ngay
Là hai đầu mối vần xoay chẳng ngừng
Tiếp nhau luân chuyển khôn cùng
Ai mà hiểu vậy đáng mừng lắm thay
Thế là giải thoát được ngay
Ảo tình dứt bỏ, thân này sống vui!

*

Khách nghe lời Phật dạy rồi
Đột nhiên tỉnh ngộ, quỳ nơi Phật Đài
Xin làm đệ tử của Ngài
Ở luôn học đạo cuộc đời thơm hương!

(phỏng theo bản văn xuôi
của Phạm Ngọc Khuê)
 
 
 

(24)

Nước mắt Mẹ hiền

Thuở xưa có một nhà buôn
Nghe lời biển gọi, căng buồm ra khơi
Nổi trôi buôn bán khắp nơi
Ghé bờ xa lạ, sống đời lênh đênh.
Hơn mười năm thoáng trôi nhanh
Nhà buôn giàu có, trở thành phú ông
Cửa nhà to đẹp vô cùng
Cạnh ngay bãi biển chập chùng sóng vang.

*

Vợ nhà buôn rất đảm đang
Nhưng trên nét mặt luôn mang vẻ buồn
Âu lo theo những chuyến buôn
Theo cơn bão tố dập dồn hiểm nguy
Chồng đi có mệnh hệ chi
Con thơ, vợ dại dễ gì sống yên,
Con trai lên sáu, lành hiền
Mẹ nhìn khuây khỏa nỗi niềm lo âu.

*

Một đêm thao thức canh thâu
Trời đông lạnh lẽo, mưa sầu tuôn rơi
Chồng đi buôn đã lâu rồi
Phương xa nhắn tiếng ngày mai trở về.
Vợ đang lo sợ tái tê
Chợt nghe biển động, bốn bề cuồng quay
Gió gầm vang, sóng dâng đầy
Thâu đêm, suốt sáng. Qua ngày hôm sau
Đoàn thuyền buôn chẳng thấy đâu
Mọi người ra bãi lo âu ngóng chờ
Mãi khi gần tối mịt mờ
Một thuyền sống sót ghé bờ mà thôi
Các tàu, thuyền khác đắm rồi
Vợ nhà buôn chợt rụng rời đớn đau
Chồng mình vùi xác biển sâu
Than ôi đất thảm, trời sầu là đây!
Tang thương ngất lịm thân gầy,
Còn bao hy vọng trút đầy vào con.

*

Thời gian như sóng dập dồn
Con nay khỏe mạnh, lớn khôn nên người
Chàng luôn nhìn biển xa vời
Như thầm mơ ước cuộc đời phiêu lưu.
Một hôm Chàng hỏi Mẹ yêu:
“Cha con thời trước đã theo nghề gì?”
Mẹ Chàng lo sợ, dấu che:
“Chỉ buôn trong nước, không hề đi xa!”
Chàng bèn theo gót giống Cha
Đi buôn quanh quẩn gần nhà mà thôi,
Tiền vàng được bốn đồng lời
Mang về biếu mẹ giúp người khó khăn.

*

Một hôm thiên hạ nói rằng:
“Cha Chàng từng có cửa hàng dầu thơm!”
Chàng bèn suy tính thiệt hơn
Đổi nghề, mở tiệm dầu thơm trong vùng
Lần này lời những tám đồng
Chàng đưa nhờ Mẹ cúng trong các chùa.

*

Có người lại nói: “Ngày xưa
Cha Chàng chuyên bán ngọc ngà, nữ trang!”
Chuyển qua nghề mới dễ dàng
Chàng lời mười sáu đồng vàng ngay thôi!
Chẳng cần buôn bán xa xôi
Chuyến sau lời được ba mươi hai đồng,
Mẹ mang giúp kẻ khốn cùng,
Và làm công đức khắp trong chùa chiền.

*

Cuối cùng có kẻ nói thêm:
“Bán buôn đường biển cũng nên theo nghề
Noi gương Cha thuở xưa kia!”
Lời gây kích thích! Chàng nghe bồi hồi!
Vẳng như tiếng gọi biển khơi
Trùng dương thách đố chí người thanh niên.
Bán vàng, gom vốn, mua thuyền
Chuyến này lòng quyết buôn miền xa xôi,
Chàng về tìm Mẹ trình lời
Mẹ nghe sửng sốt, lệ rơi hãi hùng!
Mẹ ngăn: “Nguy hiểm vô cùng
Cha con đi biển đã từng vùi thây
Khổ đau lòng Mẹ còn đầy
Nỡ nào bỏ Mẹ lất lây một mình!
Con đi trời biển lênh đênh
Mẹ buồn khô héo chắc đành chết thôi!”

*

Thanh niên chẳng chịu nghe lời
Quyết tâm! Cãi Mẹ!Ra khơi! Căng buồm!
Rủ thêm thuyền bạn đi buôn
Cùng nhau gom lại một đoàn thật đông.
Mẹ nhìn cảnh tượng não lòng:
“Trước Cha đã vậy! Giờ con khác nào!”
Mẹ lăn xuống đất thảm sao
Ôm chân con lại, khóc gào cản ngăn,
Thanh niên thoáng chút băn khoăn
Thế rồi cương quyết rút chân ra liền
Bước qua đầu của Mẹ hiền
Không quay nhìn lại. Xuống thuyền ra đi.
Mẹ ngồi dậy, dẹp sầu bi
Sợ con quả báo nên chi nguyện cầu:
“Cầu con may mắn dài lâu
Tai qua, nạn khỏi, trước sau an bình,
Mong con vẫn hái quả lành
Dù ngang đầu Mẹ nỡ đành bước qua!”

*

Đoàn thuyền vượt sóng ra xa
Bình an vô sự trong ba ngày đầu,
Vài ngày sau giữa biển sâu
Gặp cơn bão lớn thuyền, tàu nát tan,
Thanh niên may mắn vô vàn
Đeo trên tấm ván trôi ngang xác người
Dạt vào bến lạ xa vời
Một mình lê bước tìm nơi an lành.

*
 
 

Mấy ngày vất vả trôi nhanh
Tới thành phố nọ. Vây quanh đón chào
Bốn nàng Tiên đẹp xiết bao
Mời Chàng ở lại vườn đào chung vui
Hưởng nhiều lạc thú trên đời
Mỗi Tiên trang điểm đeo nơi ngực nàng
Một đồng tiền lấp lánh vàng
Giống tiền Chàng biếu Mẹ Chàng trước đây.
Ít ngày hưởng lộc vui vầy
Chàng rời Tiên nữ nơi này. Rong chơi!

*

Ghé vào thành phố thứ hai.
Tám Tiên chào đón lả lơi, dịu dàng.
Điểm trang trên ngực tám nàng
Tám đồng tiền giống tiền vàng ngày xưa.
Hưởng vui, hưởng lộc say sưa
Rồi Chàng lê gót giang hồ đi xa.

*

Ghé vào thành phố thứ ba
Bao Tiên đẹp đẽ ùa ra đón mời
Mười sáu nàng. Đẹp tuyệt vời.
Thân người quyến rũ, ngực người điểm trang
Đủ mười sáu đồng tiền vàng
Hết lòng cung phụng cho Chàng sớm trưa.

*

Lãng du quen thói đẩy đưa
Chàng vào thành phố thứ tư đông người
Một bầy Tiên nữ xinh tươi
Xiêm y lộng lẫy, ba mươi hai nàng
Ba mươi hai đồng tiền vàng
Tiên đeo trước ngực, nhịp nhàng múa ca
Đón Chàng trong cánh tay ngà
Linh đình yến tiệc, nguy nga cung đình
Đồng vàng phô sắc lung linh
Khiến Chàng nhớ lại chuyện mình xưa kia
Tiền lời đưa Mẹ cúng đi
Giờ đây phước đức hưởng về đẹp thay!
Chỉ gần Tiên được ít ngày
Rồi Chàng lại muốn chia tay các nàng
Dù Tiên hết sức khuyên can
Vẳng như có tiếng gọi Chàng thiết tha!

*

Chuyến này đi thật là xa
Tới thành phố nọ mở ra đón chào
Bước qua cửa sắt Chàng vào
Cửa liền đóng lại, vách cao bốn bề,
Dấn thêm một quãng đường đi
Chợt nhìn cảnh tượng gớm ghê rùng mình,
Một người đang chịu cực hình
Trên đầu phải đội một vành sắt nung
Sắt đang cháy đỏ phừng phừng
Khiến bao máu mủ không ngừng tuôn rơi.
Thương tâm Chàng hỏi đôi lời
Nạn nhân kể lể: “Luật trời tránh đâu!
Ta từng làm Mẹ khổ đau
Giờ đây quả báo trước sau đến liền
Chịu hình phạt khổ triền miên
Chờ người bất hiếu thay phiên gánh giùm!”

*

Chàng đang suy nghĩ mung lung
Chợt đâu vành lửa bập bùng bay qua
Chụp lên đầu, nóng cháy da
Máu tuôn, khói bốc thật là thảm thương.
Người kia trở lại bình thường
Tai qua, nạn khỏi, vết thương đã lành,
Nhắn Chàng: “Bạn chịu cực hình
Đến khi có kẻ thay mình ghé đây!”.

*

Chao ơi! Đau đớn dâng đầy
Da này lửa cháy! Thịt này sắt nung!
Tuy Chàng khổ sở vô cùng
Nhưng lòng tự nghĩ: “Ta đừng trông mong
Cực hình cứ mãi xoay vòng
Phải nên chấm dứt ngay trong kiếp này,
Đừng ai chịu cảnh đọa đầy,
Đừng ai làm Mẹ hao gầy khổ đau!”
Chàng bèn khe khẽ nguyện cầu:
“Tôi xin phát nguyện trước sau một lời
Đội vành này mãi trên đời
Cực hình gánh chịu cho người trần gian!”.

*

Tình thương nở đẹp vô vàn
Trong lời phát nguyện chứa chan tâm thành
Khiến Chàng hưởng phước thật nhanh
Tội tình giải thoát, cực hình tiêu tan,
Vành nung kia loé ánh vàng
Đột nhiên rời khỏi đầu Chàng bay cao
Chàng lành lặn như thuở nào
Quay về cuộc sống với bao an lành.
Mẹ như hiện giữa mây xanh
Dịu dàng vẫy gọi con nhanh trở về.

(phỏng theo bản văn xuôi
của Quảng Huệ)