Homage to the Blessed One,
Accomplished and Fully Enlightened

Th�nh k�nh tưởng ni�m Đấng Thế T�n,
Đấng Gi�c Ngộ Vi�n M�n

Anapana sati, the meditation on in-and-out breathing, is the first subject of meditation expounded by the Buddha in the Maha-satipatthana Sutta, the Great Discourse on the Foundations of Mindfulness. The Buddha laid special stress on this meditation, for it is the gateway to enlightenment and Nibbana adopted by all the Buddhas of the past as the very basis for their attainment of Buddhahood. When the Blessed One sat at the foot of the Bodhi Tree and resolved not to rise until he had reached enlightenment, he took up anapana sati as his subject of meditation. On the basis of this, he attained the four jhanas, recollected his previous lives, fathomed the nature of samsara, aroused the succession of great insight knowledges, and at dawn, while 100,000 world systems trembled, he attained the limitless wisdom of a Fully Enlightened Buddha.

Anapana Sati, thiền định theo hơi thở v�o-ra, l� chủ đề đầu ti�n về thiền định, được Đức Phật thuyết giảng trong b�i giảng Kinh Đại Niệm Xứ (Mahasatipatthana Sutta), B�i giảng vĩ đại về Nền tảng cuả tập trung tư tưởng. Đức Phật đặc biệt nhấn mạnh đến việc thiền định n�y, v� n� l� cử ng� dẫn đến gi�c ngộ v� Niết b�n được chư Phật qu� khứ vận dụng l�m nền tảng để đạt đến Phật t�nh. Khi Đấng Thế t�n ngồi dưới cội Bồ đề v� quyết định kh�ng đứng l�n cho đến khi đạt được gi�c ngộ, Ng�i đ� sử dụng Thiền Sổ Tức (anapana sati) l�m chủ đề thiền định. Tr�n cơ sở n�y Ng�i đ� đạt được bốn cảnh giới thiền, thấy được tiền kiếp, đạt đuợc căn nguy�n cuả lu�n hồi (samsara) khởi ph�t tiếp dẫn tri thức nội tại tuyệt diệu, v� v�o l�c b�nh minh, trong khi trăm ng�n thế gi�i r�ng động, ng�i đ� đạt đến tr� tuệ v� hạn, gi�c ngộ vi�n m�n cuả Phật .

Let us then offer our veneration to the Blessed One, who became a peerless world-transcending Buddha through this meditation of anapana sati. May we comprehend this subject of meditation fully, with wisdom resplendent like the sun and moon. Through its power may we attain the blissful peace of Nibbana.

Nh�n đ�y, ch�ng ta h�y c�ng d�ng l�ng th�nh k�nh l�n đấng Thế T�n, người đ� th�nh Phật độc nhất v� nhị vượt l�n cả thế gian th�ng qua con đường thiền định sổ tức (anapana sati); Mong sao ch�ng ta trọn hiểu chủ đề thiền định n�y, với tr� tuệ ngời s�ng như vầng nhật nguyệt. Mong sao qua sức mạnh cuả tr� tuệ n�y ch�ng ta sẽ đạt được c�i Nết b�n an lạc.

The Basic Text

Văn bản nền tảng

Let us first examine the meaning of the text expounded by the Buddha on anapana sati. The text begins:
"Herein, monks, a monk who has gone to the forest, or to the foot of a tree, or to an empty place, sits down cross legged, holding his back erect, arousing mindfulness in front of him."

Trước ti�n ch�ng ta h�y nghi�n cư� � nghi� văn bản về anapana sati do Đức Phật thuyết giảng. Văn bản bắt đầu như sau:
“N�y c�c tỳ kheo, một tỳ kheo đi v�o rừng, hoặc đến gốc c�y , hoặc nơi c� tịch, ngồi kiết gi� thẳng lưng, khởi ph�t tập trung về phi� trước,”

This means that any person belonging to the four types of individuals mentioned in this teaching � namely, bhikkhu (monk), bhikkhuni (nun), upasaka (layman) or upasika (laywoman) � desirous of practicing this meditation, should go either to a forest, to the foot of a secluded tree, or to a solitary dwelling. There he should sit down cross-legged, and keeping his body in an erect position, fix his mindfulness at the tip of his nose, the locus for his object of meditation.

Điều n�y c� nghi� l� bất cứ người n�o trong bốn hạng người đề cập trong b�i giảng n�y - cụ thể l� tỳ kheo (tu sĩ), tỳ kheo ni (nữ tu sĩ), upasaka (cư sĩ =người tu tại gia), upsika (nữ cư sĩ) - muốn thưc h�nh thiền định n�y, n�n đi đến hoặc l� nơi rừng vắng, hặc dưới gốc c�y hẻo l�nh, hoặc nơi ở một m�nh. Người ấy sẽ ngồi kiết gi�, giữ lưng thật thẳng, tập trung tư tưởng trước ch�p muĩ l�m mục ti�u thiền định

If he breathes in a long breath, he should comprehend this with full awareness. If he breathes out a long breath, he should comprehend this with full awareness. If he breathes in a short breath, he should comprehend this with full awareness. if he breathes out a short breath, he should comprehend this with full awareness.

Nếu người đ� h�t v�o hơi thở d�i, người đ� ho�n to�n � thức về điều đ�. Nếu người đ� thở ra một hơi thở d�i, người đ� cũng ho�n to�n � thức về điều đ�. Nếu nguời đ� h�t v�o hơi thở ngắn, người ấy ho�n to�n hiểu r� điều ấy. Nếu người ấy thở ra ngắn, người ấy ho�n to�n hiểu r� điều ấy.

"He breathes in experiencing the whole body, he breathes out experiencing the whole body": that is, with well-placed mindfulness, he sees the beginning, the middle and the end of the two phases, the in-breath and the out-breath. As he practices watching the in-breath and the out breath with mindfulness, he calms down and tranquilizes the two functions of in breathing and out-breathing.

“Người ấy thở v�o thể nghiệm to�n th�n, người ấy thở ra thể nghiệm to�n th�n”: nghi� l� với sự tập trung thường xuy�n, người ấy thấy r� l�c bắt đầu, khoảng giư� v� l�c cuối cuả hai giai đoạn thở, h�t v�o v� thở ra. Khi ngời ấy thực h�nhtập trung tư tưởng quan s�t h�t v�o, thở ra, người ấy l�m cho hai chức năng h�t v�o, thở ra điều ho� lắng diụ an b�nh.

The Buddha illustrates this with a simile. When a clever turner or his apprentice works an object on his lathe, he attends to his task with fixed attention: in making a long turn or a short turn, he knows that he is making a long turn or a short turn. In the same manner if the practitioner of meditation breathes in a long breath he comprehends it as such; and if he breathes out a long breath, he comprehends it as such; if he breathes in a short breath, he comprehends it as such; and if he breathes out a short breath, he comprehends it as such. He exercises his awareness so as to see the beginning, the middle and the end of these two functions of breathing in and breathing out. He comprehends with wisdom the calming down of these two aspects of in-breathing and out-breathing.

Đức Phật minh hoạ điều n�y bằng một ẩn dụ. Khi người thợ tiện tinh xảo hoặc người học nghề cuả anh ta tiến h�nh gia c�ng một vật g� đ� tr�n m�y, người ấy to�n t�m to�n � tập trung v�o c�ng việc : c�c động t�c tiện l�u, tiện mau anh ấy ho�n to�n � thức l�u hay mau. Tương tự như thế người thực h�nh thiền định h�t v�o hơi d�i người ấy hiểu r� điều ấy, người ấy thở ra hơi d�i, người ấy hiểu r� như vậy; v� nhu vậy; nếu người ấy h�t v�o hơi ngắn, người ấy hiểu l� n� ngắn v� nếu người ấy thở ra ngắn, người ấy ho�n to�n biết n� l� ngắn. Người ấy lu�n � thức, thấy r� l�c bắt đầu, khoảng giư� v� l�c kết th�c cuả hai chức năng h�t v�o, thở ra. Người ấy hiểu bằng tr� tuệ sư điều ho�, lắng diụ, an b�nh cuả hai phương diện h�t v�o, thở ra n�y.

In this way he comprehends the two functions of in-breathing and out-breathing in himself, and the two functions of in breathing and out-breathing in other persons. He also comprehends the two functions of in-breathing and out-breathing in himself and in others in rapid alternation. He comprehends as well the cause for the arising of in-breathing and out-breathing, and the cause for the cessation of in breathing and out-breathing, and the moment-by-moment arising and cessation of in-breathing and out-breathing.

Bằng c�ch n�y h�nh giả tự thấu hiểu hai chức năng h�t v�o v� thở ra trong ch�nh bản th�n m�nh v� hai chức năng h�t v�o v� thở ra ở người kh�c. H�nh giả cũng thấu hiểu hai chức năng h�t v�o v� thở ra trong ch�nh bản th�n m�nh v� ở người kh�c trong sư lu�n phi�n qua lại ch�ng v�nh. Đồng thời h�nh giả cũng thấu hiểu nguy�n nh�n h�t v�o thở ra, v� nguy�n nh�n cuả sự ngừng thở v� thở ra, v� tứng l�c từng l�c ph�t sinh v� ngưng h�t v�o, thở ra.

He then realizes that this body which exercises the two functions of in-breathing and out-breathing is only a body, not an ego or "I." This mindfulness and wisdom become helpful in developing greater and more profound mindfulness and wisdom, enabling him to discard the erroneous conceptions of things in terms of "I" and "mine." He then becomes skilled in living with wisdom in respect of this body and he does not grasp anything in the world with craving, conceit or false views. Living unattached, the meditator treads the path to Nibbana by contemplating the nature of the body.

Thế l� h�nh giả nhận ra rằng th�n thể n�y thực hiện hai chức năng h�t v�o, thở ra chỉ l� x�c th�n, kh�ng phải l� c�i t�i bản ng�. hoặc l� “T�I”. Sự tập trung v� tr� tuệ n�y trở n�n hữu �ch trong việc ph�t triển sự tập trung v� tr� tuệ s�u hơn cao hơn, l�m cho h�nh giả rủ bỏ được c�c kh�i niệm sai lầm về sự vật dưới dạng “T�I” v� “cuả t�i”. Thế l� h�nh giả c�ng tinh vi trong cuộc sống với tr� tuệ đối với x�c th�n n�y v� kh�ng c�n th�u t�m mọi vật tr�n thế gian với sư th�m muốn, v� c�i t�i hay quan điểm sai lầm. Sống kh�ng r�ng buộc, thong dong, thiền nh�n nhẹ nh�ng đi tr�n con đường đến Niết b�n trong sư chi�m nghiệm bản chất cuả th�n x�c n�y.

This is an amplified paraphrase of the passage from the Maha-satipatthana Sutta on anapana sati. This meditation has been explained in sixteen different ways in various suttas. Of these sixteen, the first tetrad has been explained here. But these four are the foundation for all the sixteen ways in which anapana sati can be practiced.

Đ�y l� diễn lại � c� mở rộng đoạn văn trong Kinh Đại Niệm Xứ (Mahasatipatthana Sutta) về - anapana sati (thiền định theo hơi thở). Việc thiền định n�y đ� được diễn giải mười s�u c�ch kh�c nhau trong c�c kinh kh�c nhau. Trong 16 c�ch ấy. c�ch đầu ti�n đ� được diễn giải tại đ�y. Nhưng bốn c�ch n�y đ�y l� nền tảng cho 16 c�ch theo đ� h�nh giả c� thể thực h�nh.

The Preliminaries of Practice

Bước đầu thực h�nh

Now we should investigate the preliminary stages to practicing this meditation. In the first place the Buddha indicated a suitable dwelling for practicing anapana sati. In the sutta he has mentioned three places: the forest, the foot of a tree, or an isolated empty place. This last can be a quiet restful hut, or a dwelling place free from the presence of people. We may even consider a meditation hall an empty place. Although there may be a large collection of people in such a hall, if every one remains calm and silent it can be considered an empty place.

Giờ ch�ng ta n�n t�m hiểu c�c giai đoạn đầu đối với việc luyện tập thiền n�y. Đầu ti�n, Đức Phật đ� chỉ ra nơi th�ch hợp để luyện tập đếm hơi thở (anapana sati). Trong kinh, Ng�i đề cập đến ba điạ điểm: rừng, gốc c�y, nơi vắng vẻ biệt lập. Nơi vắng vẻ biệt lập c� thể l� một t�p lều y�n tĩnh, một chỗ ở vắng b�ng con người. Ch�ng ta cũng c� thể xem thiền thất n�y l� nơi ho�n to�n tịch lặng. D� rằng c� đ�ng người ở đ�y như thế n�y, nhưng nếu ai nấy đều đều y�n lặng tĩnh t�m th� n� vẫn đươc coi l� nơi thanh vắng.

The Buddha recommended such places because in order to practice anapana sati, silence is an essential factor. A beginning meditator will find it easier to develop mental concentration with anapana sati only if there is silence. Even if one cannot find complete silence, one should choose a quiet place where one will enjoy privacy.

Đức Phật gợi � những nơi ấy bởi v� để luyện tập anapana sati, tĩnh lặng l� yếu tố thiết yếu.Thiền nh�n khởi thuỷ sẽ thấy rằng nơi đ� dễ tập trung tinh thần với anapna sati nếu như chỉ c� sự y�n lặng. Ngay cả nếu như kh�ng thể t�m nơi c� tịch ho�n to�n, thi người ta cũng n�n chọn nơi vắng vẻ một m�nh (kh�ng bị quấy rầy).

Next the Buddha explained the sitting posture. There are four postures which can be adopted for meditation: standing, sitting, reclining and walking. Of these the most suitable posture to practice anapana sati at the beginning is the seated posture.

Kế đến, Đức Phật giải th�ch về tư thế ngồi. C� bốn tư thế c� thể để thiền định: đứng, ngồi , ngồi dựa lưng, đi. Trong bốn thế n�y, ngồi l� tư thế th�ch hợp nhất cho người mới bắt đầu tập thiền.

The person wishing to practice anapana sati should sit down cross-legged. For bhikkhus and laymen, the Buddha has recommended the cross-legged Position. This is not an easy posture for everyone, but it can be gradually mastered. The half cross-legged position has been recommended for bhikkhunis and laywomen. This is the posture of sitting with one leg bent. It would be greatly beneficial if the cross legged posture recommended for bhikkhus and laymen could be adopted in the "lotus" pattern, with the feet turned up and resting on the opposite thighs. If that is inconvenient, one should sit with the two feet tucked underneath the body.

Một người muốn thực h�nh thiền đếm hơi thở (anapana sati) n�n ngồi kiết gi�. Đối với tỳ kheo v� nam cư sĩ, Phật khuy�n ngồi kiết gi� (xếp bằng tr�o ch�n). Đ�y kh�ng phải l� tư thế dễ ngồi đối với mọi người, nhưng c� thể tập quen dần. Tư thế ngồi b�n gi� n�n �p dụng cho tỳ kheo ni v� nữ cư sĩ. Tư thế n�y người ngồi chị tr�o một ch�n g�c l�n ch�n kia. Tỳ kheo v� nam cư sĩ n�n ngồi kiết gi� kiểu hoa sen sẽ được �ch lợi rất lớn. Ở tư thế n�y b�n ch�n cuả ch�n n�y lật ngư� đặt tr�n bắp vế cuả ch�n kia. Nếu ngồi như vậy thấy kh�ng thoải m�i th� n�n ngồi l�t hai g�t ch�n dưới m�ng.

In the practice of anapana sati, it is imperative to hold the body upright. The torso should be kept erect, though not strained and rigid. One can cultivate this meditation properly only if all the bones of the spine are linked together in an erect position. Therefore, this advice of the Buddha to keep the upper part of the body erect should be clearly comprehended and followed.

Thưc h�nh anapana sati nhất thiết phải giữ th�n m�nh thẳng th�m. Th�n tr�n phải thẳng nhưng kh�ng căng thẳng v� cứng đờ. Người ta chỉ c� thể luyện tập c�ch thiền định n�y nếu cột sống v� c�c xương li�n kết nhau trong tư thế thẳng. Do đ� cần thấu hiểu v� tu�n theo lời Phật dạy về việc giữ cho th�n tr�n ỡ tư thế thẳng.

The hands should be placed gently on the lap, the back of the right hand over the palm of the left. The eyes can be closed softly, or left half-closed, whichever is more comfortable. The head should be held straight, tilted a slight angle downwards, the nose perpendicular to the navel

Hai b�n tay để nhẹ nh�ng l�n đu�, lưng b�n tay mặt đặt tr�n l�ng b�n tay tr�i. Hai mắt c� thể kh�p hờ hay nhắm ph�n nưả, miễn sau thấy thoải m�i l� được . Đầu thẳng, hơi nh�n xuống một t�, muĩ thẳng g�c với rốn.

The next factor is the place for fixing the attention. To cultivate anapana sati one should be clearly mindful of the place where the incoming and outgoing breaths enter and leave the nostrils. This will be felt as a spot beneath the nostrils or on the upper lip, wherever the impact of the air coming in and out the nostrils can be felt most distinctly. On that spot the attention should be fixed, like a sentry watching a gate.

Yếu tố kế tiếp l� vị tr� tập trung ch� �. Để r�n luyện anapana sati, h�nh giả phải tập trung đ�ng v�o điểm hơi thở ra v�o tại hai lỗ muĩ. Đ� l� điểm giư� hai lỗ muĩ v� m�i tr�n, nơi m� kh�ng kh� ra v�o hai lỗ muĩ c� thể được cảm nhận r� r�ng nhất. N�n tập trung ch� � v�o điểm đ�, giống như người l�nh canh g�c cổng vậy.

Then the Buddha has explained the manner in which anapana sati has to be cultivated. One breathes in mindfully, breathes out mindfully. From birth to death this function of in-breathing and out-breathing continues without a break, without a stop, but since we do not consciously reflect on it, we do not even realize the presence of this breath. If we do so, we can derive much benefit by way of calm and insight. Thus the Buddha has advised us to be aware of the function of breathing.

Sau đ�, Đức Phật đ� thuyết giảng về phương c�ch vun bồi anapana sati. H�nh giả tập trung ch� � hơi thở v�o, tập trung ch� � hơi thở ra. Từ khi ch�o đời đến l�c l�m chung, chức năng n�y tiếp diễn li�n tục kh�ng gi�n đoạn, kh�ng ngừng nghỉ, nhưng v� ta kh�ng nghĩ đến n� một c�ch c� � thức, th�m ch� ta kh�ng nhận c� sự hiện diện cuả hơi thở n�y. Nếu ta l�m được điều đ� th� n� sẽ mang lại cho ta v� v�n lợi lạc từ sự tĩnh t�m v� nội quan. V� thế Đức Phật dạy ch�ng ta cần � thức chức năng cuả h� hấp.

The practitioner of meditation who consciously watches the breath in this manner should never try to control his breathing or hold back his breath with effort. For if he controls his breath or holds back his breath with conscious effort, he will become fatigued and his mental concentration will be disturbed and broken. The key to the practice is to set up mindfulness naturally at the spot where the in-breaths and the out-breaths are felt entering and leaving the nostrils. Then the meditator has to maintain his awareness of the touch sensation of the breath, keeping the awareness as steady and consistent as possible.

H�nh giả tu thiền quan s�t hơi thở một c�ch c� � thức theo phuơng c�ch n�y sẽ kh�ng bao giờ cố gắng kiểm so�t hay kềm giữ hơi thở. V� nếu tự m�nh cố gắng kiểm so�t hay kềm giữ hơi thở, h�nh giả sẽ trở n�n mệt mỏi, việc tập trung tinh thần sẽ bị rối loạn v� gi�n đoạn. Cốt l�i cuả vệc tu tập l� tạo n�n được sự tập trung ch� � tự nhi�n nơi hơi thở ra v�o hai lỗ muĩ được cảm nhận. . Thiền giả phải duy tr� � thức về cảm gi�c tiếp x�c cuả hơi thở, giữ cho sư � thức n�y được thường xuy�n v� đều đặn ở mức c� thể được.