Thus have I heard:

Như vầy t�i nghe.

On one occasion the Blessed One was living in the abode of Alavaka, the Yakkha (demon), at Alavi.

Một thời Thế T�n tr� ở �lavi, tại tr� xứ của Dạ-xoa Alavakka.

Then Alavaka approached the Blessed One and said:

Rồi Dạ-xoa Alavaka n�i với Thế T�n:

-"Get out, recluse (samana)." —

-"N�y Sa-m�n, h�y đi ra!"

-"Very well, friend"

-"L�nh thay, Hiền giả."

So saying the Blessed One went out.

Thế T�n n�i v� đi ra.

-"Come in, recluse." —

-"N�y Sa-m�n, h�y đi v�o."

-"Very well, friend"

-"L�nh thay, Hiền giả"

So saying the Blessed One entered.

Thế T�n n�i v� đi v�o.

"Get out, recluse," said Alavaka to the Blessed One a second time.

Lần thứ hai, Dạ-xoa Alavaka n�i với Thế T�n: n�y Sa-m�n, h�y đi ra.

-"Very well, friend"

-"L�nh thay, Hiền giả."

So saying the Blessed One went out.

Thế T�n n�i v� đi ra.

"Come in, recluse." —

-"N�y Sa-m�n, h�y đi v�o."

"Very well, friend

-"L�nh thay, Hiền giả"

So saying the Blessed One entered.

Thế T�n n�i v� đi v�o.

"Get out, recluse," said Alavaka to the Blessed One a third time. —

Lần thứ ba, Dạ-xoa Alavika n�i với Thế T�n: n�y Sa-m�n, h�y đi ra.

-"Very well, friend,"

-"L�nh thay, Hiền giả."

So saying the Blessed One went out.

-"Thế T�n n�i v� đi ra."

"Come in, recluse." —

-"N�y Sa-m�n, h�y đi v�o."

-"Very well, friend,"

-"L�nh thay, Hiền giả."

So saying the Blessed One entered.

-"Thế T�n n�i v� đi v�o."

"Get out recluse," said Alavaka to the Blessed One a fourth time. —

Lần thứ tư, Dạ-xoa Alavika n�i với Thế T�n: n�y Sa-m�n, h�y đi ra.

-"No, O friend, I will not get out. Do what you will."

-"N�y Hiền giả, Ta kh�ng đi ra. H�y l�m g� �ng nghĩ l� phải l�m."

"I will ask you a question, recluse. If you do not answer me, I will confound your mind (thoughts), or cleave your heart, or take you by your feet and fling you over to the further shore of the ocean (para gangaya).

-"N�y Sa-m�n, ta sẽ hỏi �ng một c�u hỏi. Nếu �ng kh�ng trả lời ta được, ta sẽ l�m t�m �ng đi�n loạn, hay ta l�m �ng bể tim, hay nắm lấy ch�n, ta sẽ quăng �ng qua bờ b�n kia s�ng Hằng."

"Well, friend, I do not see anyone in the world of Devas, Maras, Brahmas, or among the generation of recluses, brahmanas, deities, and humans, who could either confound my mind or cleave my heart, or take me by the feet and fling me over to the further shore of the ocean; nevertheless, friend, ask what you will."

N�y Hiền giả, Ta kh�ng thấy một ai, ở thế giới chư Thi�n, Ma giới hay Phạm thi�n giới, với ch�ng Sa-m�n, B�-la-m�n, với chư Thi�n v� lo�i Người c� thể l�m t�m Ta đi�n loạn, hay l�m bể tim Ta hay nắm lấy ch�n, quăng Ta qua bờ b�n kia s�ng Hằng. Tuy vậy, n�y Hiền giả, h�y hỏi đi như �ng muốn.

Then Alavaka addressed the Blessed One in verse:

Dạ-xoa:

Faith is the wealth here best for man;
Dhamma well practiced shall happiness bring;
Truth indeed all other tastes excels;
Life wisely lived they say is best.

[Alavaka:]

 How does one the currents cross?

How is ocean's existence crossed?

How is one's suffering quelled?

How is one purified?

 By faith are currents crossed;

By diligence is the ocean crossed;

By effort is one's suffering quelled;

By wisdom is one purified;

 How does one wisdom win?

How does one wealth obtain?

How does one come to fame?

How does one friendship win?

How does one without sorrow fare

When from this world to another he's gone?

 The mindful and discerning one,

Who in the Dhamma plead his faith;

By his will to hear that Dhamma

Wins the wisdom of Nibbana.


 Who is tactful and energetic,

And gains wealth by his own effort;

Fame will he acquire by truth,

And friendship by his giving.


 He who has faith and is also truthful,

virtuous, firm, and fond of giving;

By virtue of these four conditions

Will never in the hereafter grieve.


 Truth and Restraint,

Charity and Forbearance,

Are the great reformers of man;

If there be any better

Ask of other samanas and brahmanas.

 Why should I now try to ask
From other samanas and brahmanas
When this day I came to learn
What weal is here and hereafter?

 This for my weal indeed
The Buddha to Alavi came;
A gift always bears a fruit;
This too I learned today.

 From village to village and town to town
I shall now wander along
Praising that Supreme Buddha
And the Dhamma well preached by him.

L�ng tin đối người đời, 
L� t�i sản tối thượng. 
Ch�nh ph�p kh�o h�nh tr�, 
Đem lại chơn an lạc. 
Ch�n l� giữa c�c vị, 
L� vị ngọt tối thượng. 
Phải sống với tr� tuệ, 
Được gọi sống tối thượng.

L�m sao vượt bộc lưu? 
L�m sao vượt biển lớn?
L�m sao si�u khổ n�o? 
L�m sao được thanh tịnh?

L�ng tin đối người đời, 
L� t�i sản tối thượng. 
Ch�nh ph�p kh�o h�nh tr�, 
Đem lại chơn an lạc. 
Ch�n l� giữa c�c vị, 
L� vị ngọt tối thượng. 
Phải sống với tr� tuệ, 
Được gọi sống tối thượng.

L�m sao được tr� tuệ?
L�m sao được t�i sản? 
L�m sao đạt danh xưng? 
L�m sao kết bạn hữu? 
Đời n�y qua đời kh�c, 
L�m sao kh�ng sầu khổ?

Ai tin tưởng Ch�nh ph�p
Của bậc A-la-h�n, 
Ph�p ấy khiến đạt được,
Niết-b�n (chơn an lạc), 
Kh�o học, kh�ng ph�ng dật, 
Minh nh�n kh�o ph�n biệt, 
Nhờ h�nh tr� như vậy, 
Vị ấy được tr� tuệ. 
L�m g� kh�o th�ch hợp, 
G�nh v�c c�c tr�ch nhiệm, 
Phấn chấn, th�ch hoạt động, 
Như vậy được t�i sản, 
Chơn thật đạt danh xưng, 
Bố th� kết bạn hữu, 
Đời n�y qua đời kh�c, 
Như vậy kh�ng sầu khổ. 
T�n nam gia chủ n�o, 
T�m cầu bốn ph�p n�y, 
Chơn thực v� chế ngự, 
Ki�n tr� v� xả th�, 
Vị ấy sau khi chết, 
Kh�ng c�n phải sầu khổ. 
Đời n�y qua đời kh�c, 
Sau chết, kh�ng sầu khổ. 
Ta muốn �ng đến hỏi, 
Sa-m�n, B�-la-m�n, 
C� những ph�p n�o kh�c,
Tốt hơn bốn ph�p n�y: 
Chơn thực v� chế ngự, 
Xả th� v� kham nhẫn.

L�m sao nay ta hỏi, 
Sa-m�n, B�-la-m�n, 
Khi nay ta được biết, 
Nguy�n nh�n của đời sau. 
Phật đến Alavi, 
Thật lợi �ch cho ta.
Nay ta được biết r�, 
Cho g� được quả lớn. 
N�n ta sẽ bộ h�nh, 
L�ng n�y qua l�ng kh�c,
Th�nh n�y qua th�nh kh�c, 
Đảnh lễ Phật Ch�nh Gi�c, 
C�ng đảnh lễ Ch�nh ph�p,

Notes