|
Dharmaguptaka
(Đàm-vô-đức Bộ) (cũng viết là Dharmaguptika; tiếng Paali
là Dharmaguttika), là một trong 18 trường phái của Phật
giáo. Người ta tin rằng nó được gọi như vậy là
do vị sáng lập trường phái này có tên là Dharmagupta.
Trường phái Đàm-vô-đức
thông thường được xem như mạc phái của Mahii'saaka
(Hoá Địa Bộ). Bhavya
khi liệt kê trường phái này trong danh sách 10 mạc phái của
Sthavira (Thượng Toạ Bộ), ông cũng đề cập đến một
truyền thống khác mà truyền thống này xếp Dharmagupta là một
trong những mạc phái của Vibhajjavaadins
(Phân Tích Bộ).
Đề cập đến niên đại nguồn gốc
của trường phái này thì không rõ ràng. Bộ luận Kathaavathu
(Những Điểm Dị Biệt) cũng không đề cập đến trường
phái này. Trong Abhidharmakasa (Câu-Xá Luận ) (IV, v,
39) có một dữ
kiện cho rằng những người theo trường phái Dharmagupta từ
chối không chấp nhận các giới bổn (Praatimok.sa) của
bộ phái Sarvaastivaada
(Nhất Thiết Hữu Bộ) là nguồn tài liệu đáng tin cậy.
Các học giả hiện nay đều
nhất trí rằng Dharmagupta xuất hiện khoảng thế kỷ thứ
II trước TL. Tương tự, cũng không có cứ liệu nào về bia
ký cũng như văn bản để xác định địa điểm đặc biệt
nào của trường phái này ở Ấn Độ. Mặc dù Huyền Tráng
và Nghĩa Tịnh dường như có tìm thấy dấu vết của Trường
phái Dharmagupta ở vùng U.d.diyaana [có lẽ là Udyaana,
thuộc Parkistan ngày nay] vào thế kỷ thứ VII, nhưng bằng chứng
này không đủ để kết luận U.d.diyaa là
cứ điểm xuất phát của trường phái này. Przyluski
cho rằng Dharmagupta có trung tâm ở Tây Bắc. Warder nghĩ rằng
nó có nguồn gốc ở nước Aparanta [hiện nay thuộc phía
Bắc của tiểu bang Gujaraat - Ấn Độ] (Warder, A.K., Indian
Buddhism, India, 1970, p. 289).
Những bằng chứng hiếm
hoi về trường phái này may mắn có thể được bổ sung bằng
các thông tin khác lượm
lặt từ văn học kinh điển của trường phái Đàm-vô-đức
Bộ, một nguồn văn học đáng kể của trường phái này
được tìm thấy hiện còn trong ngôn ngữ Trung Hoa.
Kinh điển đầu tiên của trường
phái Dharmagupta dường như bao gồm 3 phần: Luật (Vinaya),
Kinh (Suutra), và Luận (Abhidharma).
- Bộ
Luật này có 4 phần
nên được gọi là Tứ
Phần Luật hoặc Luật Bốn Phần (Caturvarga-Vinaya.).
Bốn phần đó là: Giới
Bổn Tăng (Bhik.su-Praatimok.sa), Giới Bổn Ni (Bhik.sunii-Praatimok.sa),
Kiền độ (Khandhaka) và
Tăng Nhất (Ekottara).
- Kinh có 5 bộ: Trường A-Hàm (Diighaagama),
Trung A-Hàm (Madhyamaagama), Tăng Nhất A-Hàm (Ekottaraagama),
Tạp A-Hàm (Sa.myuktaagama) và Tương Ưng (K,sudrakaagama).
- Luận gồm
4 tác phẩm: Sapra'snaka, Aprasnaka, Sa.mgraha
Sam.yukta và Prasthaana.
Paramaartha (Chân Đế) và
K'uei-chi cho rằng kinh điển hiện hữu gồm có 5 tạng
chính, ngoài 3 tạng như trên đã nói,
còn có 2 tạng khác nữa là: một phần đề
cập những chuyện tiền thân của Đức Phật và một
phần nữa bao gồm
mật chú (dhaara.niis) hay (mantras). Tuy nhiên,
nếu có một kho tàng kinh điển lớn như vậy tồn tại, hẳn
nhiên là nó được kết tập sau
này và phần lớn ảnh hưởng của Đại thừa (Mahaayaana).
Chúng ta có thể nắm bắt toàn bộ
tư tưởng, giáo lý được
cho là thuộc trường phái Dharmagupta từ nguồn văn học hiện
còn, đặc biệt là các tác phẩm của Ngài Vasumitra , Bhavya
và Viniitadeva. Một số giáo lý chính của trường phái
này như sau:
1.
Đức Phật không được
xếp vào hàng Tăng đoàn
(Sa"ngha). Do đó, cúng dường Đức Phật có công
đức nhiều hơn công đức cúng dường Tăng đoàn.
2.
Mặc dù sự giải thoát của Đức Phật và đệ tử
của Ngài thì giống nhau, nhưng cách chứng đạt thì khác
nhau.
3.
Ngoại đạo không thể chứng đạt được ngũ thông
(abhij~naa).
4.
Một vị A-la-hán (Arahant) thì hoàn toàn thanh tịnh
(anaa'srava).
5.
Ngay trong cảnh giới chư thiên (devas) phạm hạnh
(brahma-cariya) cũng có thể được tu tập.
6.
Phước đức có được do nhờ tôn kính tháp (stuupas).
7.
Chứng đạt chân lý (abhisamaya)
xảy ra không phải từ từ mà
chỉ xảy ra
trong khoảnh khắc.
8.
Thông qua thiền định vô tướng (aanimitta-saamadhi),
thiền giả có thể an trú trong chánh hạnh .
9.
Chính các Ngài Vasumitra, Bhavya và Viniitadeva không
đồng ý với các điều này. Ví dụ như Ngài
Vasumitra không chấp nhận điều cho rằng Đức Phật không
thuộc Tăng đoàn. Hơn
nữa, Ngài cho rằng giáo lý của Dharmagupta rất giống
với giáo lý của Mahaasa"nghika (Đại Chúng Bộ)
Sự nhận xét này rất có giá trị là vì trường phái
Dharmagupta thông thường được xem là đứng về phía Thượng
Toạ Bộ. Mặc dù trường phái này có nguồn gốc từ Thượng
Toạ Bộ, rồi sau đó chịu ảnh hưởng rất nhiều tư tưởng
của Mahaasa"nghika. Một bằng chứng khác cho việc
này là trong Kinh điển của bộ phái này
có cả mật chú và một điều khác cũng không kém
phần quan trọng , đó là bộ phái này cổ xuý việc thờ
cúng tháp.
Trường phái Dharmagupta đóng vai trò
rất lớn trong việc truyền bá Phật giáo. Như Warder đã chỉ
ra (cùng tác phẩm trên, trang 289) họ đã nỗ lực hơn các
trường phái khác trong việc truyền bá Phật giáo đến các
nước khác. Và trong phương diện truyền bá này, họ thành
công nhất, ngoài việc nhờ
"thờ cúng" tháp, mà còn sáng chế ra một số phương
tiện khác để phổ cập Phật giáo đến những người ưa
thích thần bí hơn là triết học. Các Dhaara.nii và
Mantra có thể được sử dụng và giúp rất nhiều
trong vấn đề truyền bá này. Dường như những người theo
trường phái Dharmagupta mang thông điệp Phật giáo theo những
con đường thương mại từ Aparanta đến Iran và cùng lúc
ấy truyền đến U.d.diyaana và sau đó thành lập ở viễn
Tây như Parthia (Parkistan), họ theo con đường tơ lụa về phía
Đông ngang qua Trung Á đến Trung Hoa.
Ở Trung Hoa, Dharmagupta thành một
trường phái chính và có ảnh hưởng nhất suốt thời kỳ
đầu của Phật giáo Trung Hoa.
THƯ MỤC THAM KHẢO
Bareau, Andrè: Les Sects Bouddhiques
du Petit Vehicull.
Dutt, N., Buddhist Sects in India, 1970, Calcutta.
Pachow, W., A Comparative Study of the Pratimoksa,
Santiniketan, India, 1955.
Warder, A.K., Indian Buddhism, India, 1970.
Trích dịch từ mục
"Dharmaguptaka" của tác giả M. Kr
trong Encyclopeadia of
Buddhism, tập IV, trang 526-7 do G.P. Malalasekera
sáng lập và Jotiya
Dhirasekera làm Tổng biên tập của tập IV (Sri Lanka:
Department of Government Printing, 1979).
-ooOoo- |